Mercurial > hg > mpdl-xml-content
view texts/archimedesOldCVSRepository/archimedes/xml/heron_pneum_112_la_1575.xml @ 27:8dce37600d38
New Special Instructions
author | Klaus Thoden <kthoden@mpiwg-berlin.mpg.de> |
---|---|
date | Wed, 30 Jul 2014 15:58:21 +0200 |
parents | 22d6a63640c6 |
children |
line wrap: on
line source
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!DOCTYPE archimedes SYSTEM "../dtd/archimedes.dtd"> <archimedes xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink"> <info> <author>Heron Alexandrinus</author> <title>Spiritalium Liber</title> <date>1575</date> <place/> <translator>Federico Commandino</translator> <lang>la</lang> <locator>112.xml</locator> </info> <text> <front/> <body> <chap> <pb/> <pb/> <pb/> <pb/> <pb pagenum="1"/> <p type="head"><s id="s.000001">HERONIS <lb/> ALEXANDRINI <lb/> SPIRITALIVM <lb/> LIBER.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000002">À FEDERICO COMMAN­<lb/> DINO VRBINATE, <lb/> EX GRAECO, NVPER IN LATINUM <lb/> CONVERSVS.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000003">CVM PRIVILEGIO <lb/> Greogrij XIII. Pont. Max.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000004">URBINI MC LXXV.</s> <lb/></p> <pb/> <pb pagenum="2"/> <p type="main"><s id="s.000005">ILLVSSTRISSIMO <lb/> AC REVERENDISSIMO <lb/> Iulio Ruuerio Sanctæ Ro. Eccl. <lb/> Cardinali ampli&longs;simo. <lb/> Valerius Spaciolus. S. D.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000006">FEDERICVS COM­<lb/> mandinus socer mens <expan abbr="nõ">non</expan> <lb/> semel mihi ante ipsius o­<lb/> bitum narrauit &longs;e breue li­<lb/> brum hunc Heronis <expan abbr="qu&etilde;">quem</expan> <lb/> proxime latinitate dona­<lb/> uit Typographis excu­<lb/> dendum traditurum fui&longs;­<lb/> &longs;e, <expan abbr="vtq.">utque</expan> tibi dicatus in lu­<lb/> cem prodiret decreuisse <lb/> tum vt grati erga te ani­<lb/> mi propter tot benefitia <lb/> in &longs;e collata &longs;pecimen daret; tum quia nefas e&longs;&longs;e iudica­<lb/> uit &longs;cripta illius, qui inter Principes mathematicos &longs;em­<lb/> per merito e&longs;t connumeratus, Principi viro non donari, <lb/> & quem librum <expan abbr="quiq.">quique</expan> nobili <expan abbr="atq.">atque</expan> excellenti animo homi­<lb/> nes delitias tuas agnouerunt, & unde innumera loco­<lb/> rum ornamenta quæ animi gratia con&longs;tituuntur; ex­<lb/> cerp&longs;erunt eum Nobili&longs;simo, ac Eccellenti&longs;simo Parto­<lb/> no non commendari.</s><s id="s.000007"> Quare ut voluntati hominis am­<lb/> plitudini tuæ dediti&longs;simi, <expan abbr="atq.">atque</expan> muneri meo &longs;atisfeci&longs;&longs;e <lb/> animaduerto; ita huic lepido libello qui &longs;tatim Com­<lb/> mandino mortuo prelo &longs;ubiectus est tibi illo ip&longs;o dica­<lb/> to me optime con&longs;ului&longs;&longs;e certo &longs;cio.</s><s id="s.000008"> &longs;ereno igitur illo <lb/> at­<lb/> <pb pagenum="3"/> que hilari uultu quo Commandinum accipere &longs;olitus <lb/> fui&longs;ti, munus hoc accipiens con&longs;olare tri&longs;tes ac mærore <lb/> affectas filias, cognatos, ac Patriam.</s><s id="s.000009"> nec tibi &longs;it graue in­<lb/> termi&longs;sis aliquando grauioribus Theologiæ &longs;tudijs huic <lb/> antiqui&longs;simo Philo&longs;opho ac Mathematico operam dare.</s><s id="s.000010"> <lb/> Philo&longs;ophi illi, qui eos &longs;cientias &longs;ub fabularum inuolu­<lb/> cris edocent; ita huius &longs;cripta ex penitiore Philo&longs;ophia <lb/> deprompta quamuis ludicra qu&ecedil;dam, & ad oblectandos <lb/> tantum &longs;en&longs;us inuenta appareant; maximopere animum <lb/> no&longs;trum recreant ac capiunt.</s><s id="s.000011"> Hinc edi&longs;cere poteris mul­<lb/> ta quibus amæni&longs;simi illi horti tui vrbani & foro&longs;em <lb/> pronien&longs;es multo iucundiores & ornatiores fieri pote­<lb/> runt.</s><s id="s.000012"> ut tiburtinis non &longs;int inui&longs;uri. &longs;pero fore vt cito il­<lb/> los non &longs;olum huius &longs;criptoris mirabilibus inuentis de­<lb/> corari præcipias: &longs;ed etiam, quæ e&longs;t ingenij tui &longs;ubtili­<lb/> tas & acumen, ut his elegantiora adijcias.</s><s id="s.000013"> &longs;ic Deus O. M. <lb/> faxit vt diu f&ecedil;lix illis reficiare indeq; eam voluptatem <lb/> capias, vnde qualis illa &longs;it, quam pr&ecedil;&longs;tant Paradi&longs;i ame­<lb/> na vireta conijcere po&longs;sis: quæ te, <expan abbr="po&longs;t&qacute;">postquam</expan> per multos an­<lb/> nos <expan abbr="Reip.">Reipublicae</expan> Chri&longs;tianæ <expan abbr="clauũ">clauum</expan> rexeris, læti&longs;sima <lb/> <expan abbr="expectãt">expectant</expan>.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000014"><emph type="italics"/>Ad Lectorem<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000015">Si forte fortuna candide lector aliquid in figuris vel <lb/> ver&longs;ione hu­<lb/> ius aurei Heronis libelli repereris quod diligentiam ac miram in­<lb/> terpretis eruditionem non redoleat, &longs;cito hunc po&longs;t illius obitum im­<lb/> pre&longs;&longs;um fui&longs;&longs;e.</s><s id="s.000016"> propterea &longs;iquid extrema manu <lb/> eget, quòd non il­<lb/> la &longs;it perpolitum; mortem accu&longs;ato; quæ &longs;emper <expan abbr="quæq.">quaeque</expan> elegantio­<lb/>ra ac maximi facienda ingenia præripit.</s><s id="s.000017"> Verum omnipotenti Deo <lb/> gratias agito quod eius fauente numine tamdiu ne in ip&longs;um &longs;æui­<lb/> ret, remorata e&longs;t; ut &longs;uis &longs;criptis, illius inuidorum dentium <lb/> mor&longs;us <lb/> non &longs;int pertime&longs;cendi.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <pb pagenum="4"/> <p type="head"><s id="s.000018">HERONIS <lb/> ALEXANDRINI <lb/> SPIRITALIVM <lb/> LIBER</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000019">CVM &longs;piritalis tracta­<lb/> tio maximo &longs;tudio <lb/> digna ab antiquis <lb/> tum philo&longs;ophis <expan abbr="tũ">tum</expan> <lb/> mechanicis exi&longs;ti­<lb/> mata &longs;it, illis qui­<lb/>dem ratione eius <lb/> vim, ac facultatem <lb/> tractantibus; his ve­<lb/> ro etiam per ip&longs;am &longs;en&longs;ilium actionem: ne­<lb/> ce&longs;&longs;arium fore iudicauimus, quæ ab antiquis <lb/> tradita &longs;unt in ordinem redigere; quæ nos <lb/> ip&longs;i inuenimus exponere.</s><s id="s.000020"> ita enim fiet ut qui <lb/> po&longs;thac in mathematicis ver&longs;ari volent, ex <lb/> his maxime adiuuentur.</s><s id="s.000021"> Præterea cum arbi­<lb/>traremur <expan abbr="con&longs;entaneũ">con&longs;entaneum</expan> e&longs;&longs;e tractationem <expan abbr="hãc">hanc</expan> <lb/> cohærere ei, quæ de aquaticis horo&longs;copijs in <lb/> quattuor libris e&longs;t tradita, de ip&longs;a con&longs;cribe­<lb/> <pb pagenum="5"/> re in&longs;tituimus quemadmodum dictum e&longs;t.</s><s id="s.000022"> <lb/> etenim per coniunctionem aeris ignis, aqu&ecedil;, <lb/> & terr&ecedil;: & tribus elementis, vel etiam quat­<lb/> tuor inter &longs;e congredientibus vari&ecedil; di&longs;po&longs;i­<lb/> tiones efficiuntur; ali&ecedil; quidem nece&longs;&longs;arios <lb/> vitæ no&longs;tr&ecedil; v&longs;us præbentes.</s><s id="s.000023"> ali&ecedil; vero terribi­<lb/>lem quandam admirationem mouentes.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000024"><emph type="italics"/>De vacuo.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000025">Verum antequam ad ea, qu&ecedil; dicenda &longs;unt, <lb/> aggrediamur, de uacuo di&longs;putandum e&longs;t.</s><s id="s.000026"> alij <lb/> enim vniuer&longs;e <expan abbr="nullũ">nullum</expan> omnino vacuum e&longs;&longs;e af­<lb/> firmant; alij coaceruatum quidem natura nul­<lb/> lum e&longs;&longs;e vacuum, &longs;ed &longs;ecundum exiguas par­<lb/> tes <expan abbr="de&longs;&longs;eminnatũ">de&longs;&longs;eminnatum</expan> in aere; & humido & igne, <lb/> alij&longs;&qacute;ue corporibus; quibus maxime a&longs;&longs;enti­<lb/> ri conuenit.</s><s id="s.000027"> ex ijs enim, qu&ecedil; apparent, & <lb/> &longs;ub &longs;en&longs;um cadunt, in &longs;equentibus hoc ita e&longs;­<lb/> &longs;e demo&longs;trabitur.</s><s id="s.000028"> nam va&longs;a, qu&ecedil; multis va­<lb/> cua uidentur, non &longs;unt vacua, ut putant, &longs;ed <lb/> aere plena.</s><s id="s.000029"> aer autem, vt placet ijs, qui de <lb/> natura tractant, ex paruis, leuibu&longs;&qacute;ue corpo­<lb/> ribus con&longs;tat, nobis plerumque non appa­<lb/> <pb pagenum="6"/>rentibus.</s><s id="s.000030"> etenim &longs;i in vas quod vacuum <lb/> videtur quis aquam infundat, quantum a­<lb/> quæ in vas ingredietur, tantundem aeris <lb/> excedet.</s><s id="s.000031"> quod autem dictum e&longs;t, ex hoc <lb/> intelligere qui&longs;piam pote&longs;t.</s><s id="s.000032"> nam &longs;i vas, <lb/> quod vacuum videtur quis inuer&longs;um in a­<lb/>quam depre&longs;&longs;erit, rectum&qacute;ue &longs;eruarit, a­<lb/>qua in ip&longs;um non ingredietur, quamuis <lb/> totum occultatum fuerit.</s><s id="s.000033"> itaque per&longs;pi­<lb/> cuum e&longs;t, aerem, cum corpus exi&longs;tat, non <lb/> permittere aquam ingredi, propterea, quod <lb/> totus, qui in va&longs;e locus eo repletus e&longs;t.</s><s id="s.000034"> Si igi­<lb/>tur va&longs;is fundum quis perforet, aqua quidem <lb/> per os in ip&longs;um ingredietur; aer vero per fora­<lb/> men exibit.</s><s id="s.000035"> Rur&longs;us antequam perforetur fun­<lb/> dum, &longs;i quis rectum vas ex aqua extulerit, <lb/> conuertens videbit totam interiorem eius &longs;u­<lb/>perficiem ab humido <expan abbr="vacuã">vacuam</expan> <expan abbr="atq;">atque</expan> puram e&longs;&longs;e, <lb/> quemadmodum erat priu&longs;quam demergere­<lb/>tur.</s><s id="s.000036"> Quare <expan abbr="aer&etilde;">aerem</expan> corpus e&longs;&longs;e <expan abbr="exi&longs;timandũ">exi&longs;timandum</expan> e&longs;t.</s><s id="s.000037"> <lb/> Fit autem &longs;piritus cum mouetur.</s><s id="s.000038"> nihil enim <lb/> aliud e&longs;t &longs;piritus, ni&longs;i motus aer.</s><s id="s.000039"> itaque per­<lb/>forato va&longs;e ad fundum, & aqua ingredien­<lb/>te, &longs;i quis foramini manum opponat, &longs;entiet <lb/> <pb pagenum="7"/> &longs;piritum ex va&longs;e excedentem.</s><s id="s.000040"> Hoc autem <lb/> non e&longs;t aliud ni&longs;i aer ab aqua expul&longs;us.</s><s id="s.000041"> non <lb/> igitur arbitrandum e&longs;t in his, quæ &longs;unt, va­<lb/>cui naturam quandam coaceruatam ip&longs;am <lb/> per &longs;e ip&longs;am exi&longs;tere, &longs;ed &longs;ecundum exiguas <lb/> partes in aere, & humido, <expan abbr="alijs&qacute;">alijsque</expan> corporibus <lb/> di&longs;&longs;eminatam, ni&longs;i forta&longs;&longs;e qui&longs;piam credat <lb/> &longs;olum adamantem vacui natura expertem <lb/> e&longs;&longs;e: quippe qui neque igniri, neque rumpi <lb/> pote&longs;t: & percu&longs;&longs;us in incudes & malleos <lb/> totus ingreditur.</s><s id="s.000042"> Hoc autem ip&longs;i accidit, non <lb/> quod vacuo careat, &longs;ed ob continuatam den­<lb/> &longs;itatem.</s><s id="s.000043"> ignis enim corpu&longs;cula cum cra&longs;­<lb/>&longs;iora &longs;int, quam vacuum, quod lapidi in­<lb/>e&longs;t, nequaquam ingrediuntur, &longs;ed exterio­<lb/> rem dumtaxat &longs;uperficiem contingunt.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000044">Quare <expan abbr="cũ">cum</expan> intus non penetrent, neque etiam <lb/> in eo, vt in ceteris corporibus calidita­<lb/> tem inducunt.</s><s id="s.000045"> at aeris corpora inter&longs;e&longs;e qui­<lb/>dem coh&ecedil;rent, non tamen ex omni parte, &longs;ed <lb/> interiecta habent interualla qu&ecedil;dam vacua, <lb/> &longs;icut arena, quæ e&longs;t in littoribus.</s><s id="s.000046"> itaque a­<lb/>nimo concipiendum e&longs;t ar&ecedil;ne particulas cor­<lb/>poribus aeris &longs;imiles e&longs;&longs;e, aerem vero, qui <lb/> <pb pagenum="8"/> inter particulas aren&ecedil; interijcitur, &longs;imilem <lb/> vacuis intra aerem contentis.</s><s id="s.000047"> quamobrem ui <lb/> quadam accedente aerem den&longs;ari contingit, <lb/> & in vacuorum loca re&longs;idere, corporibus pr&ecedil;­<lb/>ter naturam inter &longs;e&longs;e compre&longs;sis: remi&longs;sio­<lb/> ne verò facta rur&longs;us in eundem ordinem re&longs;ti­<lb/>tuitur, ob naturalem corporum contentio­<lb/> nem, quemadmodum & in cornuum ramen­<lb/> tis, & in &longs;pongijs &longs;iccis qu&ecedil; &longs;i compre&longs;&longs;a re­<lb/> mittantur, rur&longs;us in eundem locum redeunt, <lb/> eandemque accipiunt molem.</s><s id="s.000048"> &longs;imiliter &longs;i ali­<lb/> qua ui aeris particul&ecedil; à &longs;e inuicem di&longs;tract&ecedil; <lb/> fuerint, & maior pr&ecedil;ter <expan abbr="naturã">naturam</expan> locus vacuus <lb/> fiat, rur&longs;us ad &longs;e&longs;e recurrunt.</s><s id="s.000049"> per vacuum e­<lb/> nim celerem corporum lationem fieri con­<lb/> tingit, nullo ob&longs;tante, aut repellente, quo­<lb/> u&longs;que corpora ad &longs;e&longs;e applicentur.</s><s id="s.000050"> &longs;i quis <lb/> igitur vas leui&longs;simum, & angu&longs;ti oris a&longs;&longs;u­<lb/> mens, atque ori admouens aerem exuxerit, <lb/> demi&longs;erit&qacute;ue, ex labijs &longs;tatim vas appende­<lb/> tur, vacuo carnem attrahente, vt locus exina <lb/> natus repleatur.</s><s id="s.000051"> itaque ex his pre&longs;picuum <lb/> fit locum qui in va&longs;e penitus vacuum fui&longs;&longs;e.</s><s id="s.000052"> <lb/> &longs;ed & hoc alia ratione manife&longs;tum e&longs;t.</s><s id="s.000053"> oua <lb/> <pb pagenum="9"/> enim medica quæ ex uitro <expan abbr="cõ&longs;tant">con&longs;tant</expan>, & angu&longs;ti <lb/> &longs;unt oris, quando volunt humido replere, ex<lb/> vgentes ore aerem, qui in ip&longs;is continetur, <lb/> <expan abbr="o&longs;culum&qacute;">o&longs;culumque</expan> digito comprehentes in <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb/> inuertunt, & digito remi&longs;&longs;o in locum exina­<lb/> nitum attrahitur aqua, atque id ip&longs;um humi­<lb/> dum præter <expan abbr="naturã">naturam</expan> &longs;ur&longs;um fertur.</s><s id="s.000054"> & quod cir­<lb/> ca cucurbitulam contingit non vtique alie­<lb/> num e&longs;t ab ijs, quæ diximus.</s><s id="s.000055"> &longs;iquidem corpo­<lb/> ri admot&ecedil; non &longs;olum non excidunt <expan abbr="manife&longs;tã">manife&longs;tam</expan> <lb/> grauitatem habentes, &longs;ed adiacentem mate­<lb/> riam per corporis raritates attrahunt <expan abbr="eãdem">eandem</expan> <lb/> ob cau&longs;&longs;am: iniectus enim ignis <expan abbr="corrũpit">corrumpit</expan>, & <lb/> extenuat aerem qui in ip&longs;is continetur, <expan abbr="qu&etilde;­">quem­</expan><lb/> <expan abbr="admodũ">admodum</expan> & alia corpora ab igne <expan abbr="corrũpũtur">corrumpuntur</expan>, <lb/> & in tenuiores &longs;ub&longs;tantias mutantur.</s><s id="s.000056"> dico au­<lb/> tem aerem, aquam & terram.</s><s id="s.000057"> nam corrumpi <lb/> quidem manife&longs;tum e&longs;t ex derelictis carboni­<lb/> bus.</s><s id="s.000058"> ij enim molem &longs;eruantes eandem quàm <lb/> à principio ante <expan abbr="combu&longs;tion&etilde;">combu&longs;tionem</expan> habuerunt, uel <lb/> paulo minorem, grauitate plurimum diffe­<lb/> runt.</s><s id="s.000059"> quæ autem in corporibus <expan abbr="corrumpũtur">corrumpuntur</expan> <lb/> per fumum in igneam &longs;ub&longs;tantiam, & aeream, <lb/> & <expan abbr="terrenã">terrenam</expan> tran&longs;eunt.</s><s id="s.000060"> nam qu&ecedil; tenuiora &longs;unt in <lb/> <pb pagenum="10"/> &longs;uperiorem locum feruntur, vbi e&longs;t & ignis: <lb/> quæ vero his paulo cra&longs;siora in aerem; & <lb/> qu&ecedil; adhuc cra&longs;siora &longs;imul cum his aliquantu­<lb/> lum &longs;ublata ob continuam lationem rur&longs;us <lb/> in inferiorem locum de&longs;cendunt, ac terrenis <lb/> iunguntur.</s><s id="s.000061"> mutatur <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> & aqua ab igne cor­<lb/> rupta in aerem; vapores enim ex ardenti­<lb/> bus lebetibus nihil aliud &longs;unt, ni&longs;i humi­<lb/> di extenuationes, quæ in aerem tran&longs;eunt.</s><s id="s.000062"> <lb/> ita ignem di&longs;&longs;oluere omnia &longs;e ip&longs;o cra&longs;­<lb/> &longs;iora, & tran&longs;mutare ex iam dictis manife­<lb/> &longs;tum e&longs;t.</s><s id="s.000063"> & ex his quæ à terra fiunt exha­<lb/> lationibus tran&longs;mutantur cra&longs;siora corpora <lb/> in tenuiores &longs;ub&longs;tantias: rores enim non ali­<lb/> ter &longs;ur&longs;um feruntur, ni&longs;i aqua qu&ecedil; in terra e&longs;t <lb/> ab exhalatione fuerit extenuata.</s><s id="s.000064"> ip&longs;a autem <lb/> exhalatio fit ab ignea quadam <expan abbr="&longs;ub&longs;tãtia">&longs;ub&longs;tantia</expan> &longs;olis <lb/> &longs;ub terra exi&longs;tentis, & calefacientis locum il­<lb/> <expan abbr="lũ">lum</expan> & magis vel &longs;ulfureum, vel bitumino&longs;um, <lb/> qui quidem calefactus plerunque exhalatio­<lb/> nem generat.</s><s id="s.000065"> & aqu&ecedil; calid&ecedil;, qu&ecedil; in terra in­<lb/> ueniuntur ex eadem cau&longs;&longs;a fiunt.</s><s id="s.000066"> roris autem <lb/> tenuiores partes in aerem <expan abbr="tran&longs;mutãtur">tran&longs;mutantur</expan>, cra&longs;­<lb/> &longs;iores aliquantulum &longs;ublat&ecedil; ob exhalationis <lb/> <pb pagenum="11"/> vim, hac refrigerata &longs;ecundum &longs;olis conuer­<lb/> &longs;ionem rur&longs;us in inferiorem locum deferun­<lb/> tur.</s><s id="s.000067"> at venti oriuntur ex vehementi exhalatio­<lb/> ne aeris, tum expul&longs;i, tum attenuati: &longs;em­<lb/> per&qacute;ue eum qui deinceps e&longs;t aerem mouen­<lb/> tis.</s><s id="s.000068"> aeris autem motio non &longs;ecundum om­<lb/> nem locum æque velox e&longs;t, &longs;ed vehementior <lb/> quidem iuxta exhalationem, imbecillior ve­<lb/> ro cum longe abe&longs;t ab eo loco, in quo mo­<lb/> uetur, quemadmodum & in grauibus, quæ <lb/> &longs;ur&longs;um feruntur contingit.</s><s id="s.000069"> etenim hæc ve­<lb/> locius mouentur iuxta locum inferiori pro­<lb/> pinquum, in quo e&longs;t etiam vis impellens; <lb/> tardius vero in &longs;uperiori loco, ui, quæ ea <lb/> impulit non ita ualide amplius pro&longs;equente, <lb/> rur&longs;us in naturalem locum feruntur, uideli­<lb/> cet in inferiorem.</s><s id="s.000070"> nam &longs;i æque uelox uis ip­<lb/> &longs;a impuli&longs;&longs;et, profecto nunquam <lb/> ce&longs;&longs;a&longs;&longs;et.</s><s id="s.000071"> <lb/> nunc uero ea &longs;en&longs;im ce&longs;&longs;ante, & tanquam <lb/> con&longs;umpta, uelocitas quoque ce&longs;&longs;at latio­<lb/> nis.</s><s id="s.000072"> aqua etiam mutatur in terrenam &longs;ub­<lb/> &longs;tantiam; quando enim in aliquem terrenum, <lb/> & concauum locum aquam infundimus, pau­<lb/> lo po&longs;t aqua à terrena &longs;ub&longs;tantia imbibita <lb/> <pb pagenum="12"/> euane&longs;cit.</s><s id="s.000073"> quare commi&longs;cetur, & ip&longs;a fit ter­<lb/> ra.</s><s id="s.000074"> at &longs;i quis dicat ip&longs;am &longs;ubigi, neque imbi­<lb/> bi à terra, &longs;ed euaporare, exiccari&qacute;ue a &longs;o­<lb/> lis vel alterius cuiu&longs;piam caliditate, fal&longs;a di­<lb/> dicere deprehendetur.</s><s id="s.000075"> eadem enim aqua in­<lb/> iecta in aliquod vas &longs;iue vitreum &longs;iue &ecedil;reum, <lb/> &longs;iue ex alia den&longs;a materia con&longs;tans &longs;oli&qacute;ue <lb/> expo&longs;ita per multum tempus non imminui­<lb/> tur, ni&longs;i in parua admodum ip&longs;ius particu­<lb/> la.</s><s id="s.000076"> quare & aqua in terrenam &longs;ub&longs;tantiam <lb/> mutatur.</s><s id="s.000077"> limus enim & cænum aquæ muta­<lb/> tiones &longs;unt in terrenam &longs;ub&longs;tantiam: mutatur <lb/> etiam tenuior &longs;ub&longs;tantia in cra&longs;siorem; <lb/> quemadmodum videmus, & flammam à lu­<lb/> cernis extinctis cum oleum deficiat, aliquan­<lb/> tulum &longs;ur&longs;um ferri & veluti impul&longs;am in pro­<lb/> prium locum &longs;ecedere.</s><s id="s.000078"> dico autem locum <lb/> &longs;upremum, & qui &longs;upra aerem e&longs;t, &longs;upe­<lb/> ratam vero a multo aere intermedio non am­<lb/> plius ferri in de&longs;tinatum locum, &longs;ed admix­<lb/> tam, complicatam&qacute;ue aeris corporibus <lb/> in aerem uerti.</s><s id="s.000079"> &longs;imile quippiam ex in ae­<lb/> re intelligere oportet.</s><s id="s.000080"> quando enim is <lb/> in aliquo va&longs;e non magno & præcluso <lb/> <pb pagenum="13"/> exi&longs;tens &longs;imul cum va&longs;e in aquam demitta­<lb/> tur, deinde detecto va&longs;e, & o&longs;culum &longs;ur­<lb/> &longs;um habente aqua ingrediatur; aer quidem <lb/> ex va&longs;e excedit; &longs;uperatus autem à multa <lb/> aqua rur&longs;us admi&longs;cetur, & complicatur, ita <lb/> vt aqua fiat.</s><s id="s.000081"> eodem modo aere in cucurbi­<lb/> tula corrupto, attenuato&qacute;ue ab igne, & e­<lb/> lap&longs;o per va&longs;is raritates exinanitus intra lo­<lb/> cus attrahit circumpo&longs;itam materiam qua­<lb/> li&longs;cunque &longs;it.</s><s id="s.000082"> cum vero cucurbitula re&longs;pira­<lb/> uerit, aer in euacuatum locum &longs;uccedit, ma­<lb/> teria non amplius attracta.</s><s id="s.000083"> dicentes igitur <lb/> vniuer&longs;e nihil omnino vacuum e&longs;&longs;e, po&longs;&longs;unt <lb/> ad h&ecedil;c multa excogitare argumenta, & for­<lb/> ta&longs;&longs;e oratione magis per&longs;uadere, cum ta­<lb/> men nullam &longs;en&longs;ibilem demo&longs;trationem af­<lb/> ferant.</s><s id="s.000084"> at vero &longs;i o&longs;ten&longs;um fuerit in his quæ <lb/> apparent, & &longs;ub &longs;en&longs;um cadunt, vacuum <lb/> quidem coaceruatum e&longs;&longs;e præter naturam fa­<lb/> ctum, natura autem vacuum e&longs;&longs;e &longs;ecundum <lb/> paruas partes di&longs;&longs;eminatum: & corpora <lb/> ip&longs;a per compres&longs;ionem di&longs;&longs;eminata vacua <lb/> replere: nullo modo amplius audiendi erunt, <lb/> qui probabiles de his afferunt rationes.</s> <lb/></p> <pb pagenum="14"/> <p type="main"><s id="s.000085">con&longs;truatur enim &longs;phæra cra&longs;situdinem <lb/> ha­<lb/> bens laminæ, vt ne facile rumpatur, con­<lb/> tinens&qacute;ue circiter cotylas octo, & vndique <lb/> præclusa.</s><s id="s.000086"> oportet igitur ip&longs;am perforare, & <lb/> &longs;iphonem &ecedil;reum, hoc e&longs;t tubum gracilem <lb/> demittere non contingentem locum, qui <lb/> punto perforato &longs;ecundum diametrum op­<lb/> ponitur, ita vt aqua fluere po&longs;sit; alia au­<lb/> tem ip&longs;is pars extra &longs;phæram emineat cir­<lb/> citer digitos tres, & ambitum foraminis, <lb/> per quod &longs;iphon demittitur, &longs;tanno præclu­<lb/> dere &longs;phære &longs;uperficiem comprehenden­<lb/> tes, vt cum volumus ore per &longs;iphonem in­<lb/> flare, &longs;piritus ex &longs;phera nullo modo ex­<lb/> cidat.</s><s id="s.000087"> itaque in&longs;piciamus quæ contingunt.</s><s id="s.000088"> <lb/> aere enim in ip&longs;a exi&longs;tente, quemadmo­<lb/> dum & in alijs va&longs;is quæ vacua appellan­<lb/> tur, totum&qacute;ue qui in ip&longs;a locum replente: <lb/> & per continuationem <expan abbr="quãdam">quamdam</expan> ad eius am­<lb/> bitum applicato: nullo denique loco vt ar­<lb/> bitrantur penitus exi&longs;tente vacuo, neque a­<lb/> quam immittere po&longs;&longs;emus, neque alium <expan abbr="aer&etilde;">aerem</expan> <lb/> non excedente priori aere qui in ip&longs;a erat: & <lb/> <pb pagenum="15"/> &longs;i multa vi immi&longs;sionem faciamus, prius <lb/> di&longs;rumpetur vas, quàm aliquid &longs;u&longs;cipiat <lb/> cum plenum &longs;it: neque enim aeris corpora <lb/> in minorem magnitudinem contrahi po&longs;­<lb/> &longs;unt.</s><s id="s.000089"> quare nece&longs;&longs;e erit vt in &longs;e ip&longs;is ha­<lb/> beant quædam interualla, in quæ compre&longs;­<lb/> &longs;a minorem obtineant molem.</s><s id="s.000090"> hoc autem <lb/> veri&longs;imile non e&longs;t, nullo penitus exi&longs;tente <lb/> vacuo, & cum corpora ad &longs;e&longs;e applicentur <lb/> &longs;ecundum omnes &longs;uperficies, & &longs;imiliter <lb/> ad va&longs;is ambitum, non po&longs;&longs;unt expul&longs;a lo­<lb/> cum alicubi facere, non exi&longs;tente vacuo <lb/> aliquo.</s><s id="s.000091"> quamobrem nullo modo in &longs;phæ­<lb/> ra immittetur aliquid eorum, qui &longs;unt ex­<lb/> tra, ni&longs;i excedat aliqua pars aeris prius in <lb/> ea contenti, &longs;iquidem totus locus con&longs;ti­<lb/> patus e&longs;t, & continuatus vt arbitrantur.</s><s id="s.000092"> at <lb/> &longs;i quis &longs;iphonem ori admouens &longs;phæram in­<lb/> flare velit, multum immittet &longs;piritum, non <lb/> excedente aere qui in ea e&longs;t.</s><s id="s.000093"> quod cum ita <lb/> &longs;emper contingat, manife&longs;to o&longs;tenditur con­<lb/> tractionem fieri corporum in &longs;phæra exi­<lb/> &longs;tentium in vacua implicata.</s><s id="s.000094"> contractio au­<lb/> tem pr&ecedil;ter naturam fit ob immi&longs;sionis vio­<lb/> <pb pagenum="16"/> lentiam.</s><s id="s.000095"> &longs;i igitur aliquis inflans, & ad ip­<lb/> &longs;um os manum apponens &longs;tatim digito &longs;i­<lb/> phonem obturet, manebit omni tempo­<lb/> re con&longs;tipatus aer in &longs;phæra.</s><s id="s.000096"> quòd &longs;i quis <lb/> aperiat rur&longs;us extra errumpet cum magno <lb/> <expan abbr="&longs;tepitu">&longs;trepitu</expan>, & clamore immi&longs;&longs;us aer; propte­<lb/> rea quod, vt propo&longs;uimus, expellitur a <lb/> dilatatione pr&ecedil;exi&longs;tentis aeris impetu quo­<lb/> dam facta.</s><s id="s.000097"> rur&longs;us &longs;i quis velit aerem, qui <lb/> in &longs;phæra e&longs;t ore per &longs;iphonem attrahere <lb/> magna copia con&longs;equetur, nulla alia &longs;ub­<lb/> &longs;tantia in &longs;ph&ecedil;ram &longs;uccedente, quemad­<lb/> modum in ouo ante dictum e&longs;t.</s><s id="s.000098"> quare ex <lb/> hoc per&longs;picue o&longs;tenditur magnam vacui <lb/> coaceruationem in &longs;phæra factam e&longs;&longs;e.</s><s id="s.000099"> non <lb/> enim aeris corpora, quæ relinquuntur eo <lb/> tempore maiora fieri po&longs;&longs;unt, ita vt ex­<lb/> pul&longs;orum corporum locum repleant.</s><s id="s.000100"> nam <lb/> &longs;i augerentur cum nulla ip&longs;is &longs;ub&longs;tantia ex­<lb/> trin&longs;ecus accedat, veri&longs;imile e&longs;&longs;et augu­<lb/> mentum fieri per rarefactionem.</s><s id="s.000101"> hoc au­<lb/> tem e&longs;t implicatio &longs;ecundum euacuatio­<lb/> nem.</s><s id="s.000102"> &longs;ed uacuum nullum e&longs;&longs;e dicunt.</s><s id="s.000103"> non <lb/> igitur augebuntur corpora: neque enim <lb/> <pb pagenum="17"/> aliud augumentum ip&longs;is accidere mente con­<lb/> <gap/> pote&longs;t.</s><s id="s.000104"> ex quibus per&longs;picum e&longs;t in ae­<lb/> ris corporibus di&longs;&longs;eminata e&longs;&longs;e qu&ecedil;dam va­<lb/> cua inter media, & vi quadam adueniente <lb/> ea præter naturam in vacua reclinare: aer au­<lb/> tem qui e&longs;t in va&longs;e inuer&longs;o in aquam, haud <lb/> valde comprimitur.</s><s id="s.000105"> quod enim vim infert <lb/> ad id efficiendum minime idoneum e&longs;t, quip­<lb/> pe cum naturaliter aqua ip&longs;a in &longs;e ip&longs;a ne­<lb/> que grauitatem, neque vehementem com­<lb/> pre&longs;sionem habeat.</s><s id="s.000106"> quamobrem contingit, <lb/> vt vrinantes in profundum maris infinitas <lb/> metretas &longs;upra humeros habentes ab aqua <lb/> non cogantur re&longs;pirare, cum paruus omni­<lb/> no aer in naribus comprehendatur.</s><s id="s.000107"> Quæ au­<lb/> tem cau&longs;&longs;a &longs;it, cur ij, qui in profundo na­<lb/> tant &longs;icuti dictum e&longs;t, infinitum aqu&ecedil; pon­<lb/> dus &longs;upra humeros habentes non compri­<lb/> muntur, con&longs;ideratione dignum videtur.</s><s id="s.000108"> di­<lb/> cunt igitur quidam propterea quo aqua <lb/> æquegrauis e&longs;t ip&longs;a &longs;ecundum &longs;e ip&longs;am; <lb/> Hi autem nihil dicunt propter quid ij, qui <lb/> deor&longs;um natant à &longs;uperiori aqua non com­<lb/> primantur.</s><s id="s.000109"> itaque illud hoc modo demon­<lb/> <pb pagenum="18"/> longs;trandum e&longs;t.</s><s id="s.000110"> intelligamus &longs;uperius humi­<lb/> dum à &longs;uperficie compre&longs;si &longs;ecundum quam <lb/> imponitur aqua, corpus aliquod e&longs;&longs;e &ecedil;que <lb/> graue atque humidum, habens&qacute;ue ean­<lb/> dem figuram, quam humidum &longs;uperius; <lb/> hoc autem intelligamus in humidum inijci, <lb/> ita vt inferior ip&longs;ius &longs;uperficies compre&longs;&longs;o <lb/> congruat &longs;it&qacute;ue tamquam illud ip&longs;um; & <lb/> &longs;imiliter ac &longs;uperius humidum imponatur.</s><s id="s.000111"> <lb/> per&longs;picuum igitur e&longs;t hoc corpus dimi&longs;&longs;um <lb/> neque ab humido quicquam extare, neque <lb/> &longs;ub humidi &longs;uperioris &longs;uperficie demergi.</s><s id="s.000112"> <lb/> &longs;iquidem <expan abbr="demo&longs;tratum">demon&longs;tratum</expan> e&longs;t ab Archimede <lb/> in libro de ijs, qu&ecedil; in aqua uehuntur corpora <lb/> æquegrauia atque humidum in humidum di­<lb/> mi&longs;&longs;a neque extare ab humido, neque demer­<lb/> gi.</s><s id="s.000113"> non igitur comprimet ea quæ &longs;ubijciun­<lb/> tur.</s><s id="s.000114"> ablatis autem de&longs;uper comprimenti­<lb/> bus corpus in eodem loco permanebit.</s><s id="s.000115"> quo­<lb/> modo igitur comprimet corpus quod non <lb/> appetit in inferiorem locum de&longs;cendere? <lb/> eodem modo & humidum vbi erat corpus <lb/> &longs;ubiecta non comprimet; quatenus enim ad <lb/> quietem, & motum attinet, non differt di­<lb/> <pb pagenum="19"/> ctum corpus ab humido eundem locum occu­<lb/> pante.</s><s id="s.000116"> at vero vacua e&longs;&longs;e ex his etiam qui­<lb/> &longs;piam percipiat.</s><s id="s.000117"> vacuis enim non exi&longs;tenti­<lb/> bus, neque per aquam, neque per aerem <lb/> neque per aliud corpus vllum po&longs;&longs;et lumen <lb/> tran&longs;ire, aut caliditas aut alia potentia cor­<lb/> porea.</s><s id="s.000118"> nam quomodo radij &longs;olares per <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb/> infundum va&longs;is penetrarent? &longs;i enim aqua <lb/> non haberet poros, &longs;ed radij aquam ui &longs;cin­<lb/> derent, contingeret va&longs;a plena &longs;uperfundi, <lb/> quod fieri non videmus.</s><s id="s.000119"> ad h&ecedil;c &longs;i aquam vi­<lb/> &longs;cinderent, non vtique radiorum alij ad &longs;u­<lb/> periorem locum frangerentur, alij deor&longs;um <lb/> caderent.</s><s id="s.000120"> nunc autem quicunque aquæ par­<lb/> ticulis occurrunt franguntur ad &longs;uperiorem <lb/> locum: quicunque vero incidunt in aquæ <lb/> vacua paucis particulis occurrentes in va&longs;is <lb/> fundum peruadunt.</s><s id="s.000121"> pr&ecedil;terea ex his con&longs;tat <lb/> aquæ vacua ine&longs;&longs;e.</s><s id="s.000122"> uinum enim in aquam <lb/> iniectum uidetur &longs;ecundum fu&longs;ionem quan­<lb/> dam per totum aqu&ecedil; locum permeare; quod <lb/> non fieret ni&longs;i uacua aqu&ecedil; ine&longs;&longs;ent.</s><s id="s.000123"> lumen <lb/> quoque alterum per alterum fertur.</s><s id="s.000124"> nam <lb/> cum plures lucernas quis accenderit omnia <lb/> <pb pagenum="20"/> magis illu&longs;trabuntur, ij&longs;dem quoquo ver&longs;us <lb/> per &longs;e inuicem penetrantibus.</s><s id="s.000125"> &longs;ed & per æs, <lb/> per <expan abbr="ferrũ">ferrum</expan>, & per alia corpora omnia penetra­<lb/> tio fit, quemadmodum & quod in torpedine <lb/> marina contingit.</s><s id="s.000126"> at uero coaceruatum va­<lb/> cuum præter naturam fieri demo&longs;tratum e&longs;t, <lb/> & per vas leue ori appo&longs;itum, & per medi­<lb/> cum ouum.</s><s id="s.000127"> itaque cum plures demo&longs;tratio­<lb/> nes &longs;int de vacui natura, eas quas modo attu­<lb/> limus, &longs;atis e&longs;&longs;e arbitrari &longs;umus; etenim per <lb/> ip&longs;a &longs;en&longs;ilia demo&longs;trationes factæ &longs;unt.</s><s id="s.000128"> vni­<lb/> uer&longs;e igitur dicere licet, omne corpus ex te­<lb/> nuibus con&longs;tare corporibus, inter quæ &longs;unt <lb/> vacua di&longs;&longs;eminata particulis minora.</s><s id="s.000129"> quam­<lb/> obrem abu&longs;iue dicimus nihil e&longs;&longs;e vacuum <lb/> vi aliqua non accedente, &longs;ed omnia e&longs;&longs;e ple­<lb/> na vel aere vel humido uel alia quapiam &longs;ub­<lb/> &longs;tantia quantum autem alicuius horum ex­<lb/> cedit, tantundem alterius con&longs;equitur, & <lb/> euacuatum replet locum.</s><s id="s.000130"> prætera uacuum <lb/> quidem coaceruatum natura non e&longs;&longs;e non ac­<lb/> cedente aliqua ui: & rur&longs;us nunquam e&longs;&longs;e pe­<lb/> nitus uacuum, &longs;ed pr&ecedil;ter naturam factum.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000131">His explicatis deinceps theoremata quæ <lb/> <pb pagenum="21"/> per congre&longs;&longs;um dictorum elementorum per­<lb/> ficiuntur con&longs;cribemus.</s><s id="s.000132"> per ea enim uarij ad­<lb/> modum & admirabiles motus inueniuntur.</s><s id="s.000133"> <lb/> his autem prius con&longs;ideratis elementi cau&longs;&longs;a <lb/> con&longs;cribemus & de inflexis &longs;iphonibus: hi <lb/> enim ad multa &longs;piritalium perutiles &longs;unt.</s> <lb/></p> <pb pagenum="22"/> <p type="head"><s id="s.000134"><emph type="italics"/>De Inflexo Siphone. I.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000135">Sit inflexus Si­<lb/> phon <figure/>, hoc e&longs;t tu­<lb/> bus ABC, cuius <lb/> AB quidem crus <lb/> &longs;it in vas DE ple­<lb/> no aqua; &longs;it&qacute;ue <lb/> aquæ &longs;uperficies <lb/> ad rectam <expan abbr="lineã">lineam</expan>, <lb/> in qua FG: & in­<lb/> flexi &longs;iphonis crus <lb/> AB impleatur a­<lb/> qua u&longs;que ad F <lb/> G rectam; hoc <lb/> e&longs;t pars ip&longs;ius A <lb/> H, pars vero HB <lb/> C &longs;it aere plena.</s><s id="s.000136"> <lb/> Si igitur per o&longs;cu­<lb/> lum C <expan abbr="prædictũ">prædictum</expan> <lb/> aerem ore attra­<lb/> hamus, &longs;imul con­<lb/> &longs;equetur & humi­<lb/> dum, propterea <lb/> quòd, vt antedi­<lb/> ctum e&longs;t, locus <lb/> omninovacuus e&longs;­<lb/> &longs;e non pote&longs;t.</s><s id="s.000137"> & &longs;i quidem &longs;iphonis o&longs;culum C <lb/> &longs;it in <lb/> directum ip&longs;i FG, impletus aqua non tamen fluet &longs;i­<lb/> phon, &longs;ed manebit plenus, ita vt ABC pars ip&longs;ius aqua <lb/> repleta &longs;it, quamuis ea præter naturam &longs;ur&longs;um feratur; <lb/> verum in&longs;tar lancis cuiu&longs;dam æquilibrium habens aqua <lb/> <pb pagenum="23"/> manebit, &longs;ur&longs;um elata &longs;ecundum partem HB, & deor­<lb/> &longs;um &longs;u&longs;pen&longs;a &longs;ecundum BC.</s><s id="s.000138"> Quod &longs;i <lb/> &longs;iphonis o&longs;culum <lb/> exterius &longs;it infra rectam lineam FG, vt K, fluit aqua, quo­<lb/> niam pars, quæ in KB, cum &longs;it grauior ea, qua in BH, <lb/> peruincit, <expan abbr="attrahit&qacute;">attrahitque</expan>, & u&longs;que eo fluit, quo ad o&longs;culum <lb/> K in directum &longs;uperficie aquæ con&longs;tituatur.</s><s id="s.000139"> & rur&longs;us <lb/> propter eandem cau&longs;&longs;am non amplius fluet.</s><s id="s.000140"> &longs;i uero o&longs;cu­<lb/> lum exterius &longs;iphonis &longs;it infra K, vt L, fluit quou&longs;que a­<lb/> quæ &longs;uperficies ad o&longs;culum A perueniat.</s><s id="s.000141"> Itaque &longs;i veli­<lb/> mus totam, quæ e&longs;t in va&longs;e, aquam haurire, demitte­<lb/> mus &longs;iphonem, ita vt o&longs;culum A va&longs;is fundum atun­<lb/> gat, tantum ab eo di&longs;tans, quantum ad aquæ fluxum &longs;a­<lb/> tis e&longs;&longs;e videatur.</s><s id="s.000142"> Hanc igitur cau&longs;&longs;am, quam diximus, <lb/> in &longs;iphone quidam attulerunt, dicentes maius crus, quod <lb/> aqu&ecedil; plus habeat attrahere minus.</s><s id="s.000143"> At uero huiu&longs;modi <lb/> cau&longs;&longs;am fal&longs;am e&longs;&longs;e, & eum, qui his credit, <lb/> valde errare, <lb/> &longs;i ab humili loco aquam educere conetur, ita demo&longs;tra­<lb/> bimus.</s><s id="s.000144"> Fiat enim &longs;iphon habens interius crus & longius <lb/> & angu&longs;tum; exterius vero latius & multo minus &longs;ecun­<lb/> dum longitudinem, adeo vt plus aqu&ecedil; capiat, quàm <lb/> crus longius.</s><s id="s.000145"> & ita aqua impleatur.</s><s id="s.000146"> maius autem ip&longs;ius <lb/> crus immittatur in vas aqu&ecedil;, uel etiam in aliquem pute­<lb/> um.</s><s id="s.000147"> &longs;i igitur exterius crus fluere permittamus, plus <lb/> aqu&ecedil; habens, quàm interius, ex maiori aquam attrahet, <lb/> quæ quidem etiam &longs;imul trahet eam, quæ e&longs;t in puteo: <lb/> & cum fluere c&ecedil;perit totam hauriet, vel &longs;emper fluet, <lb/> quoniam humidum exterius plus e&longs;t eo, quod in crure in­<lb/> teriori continetur.</s><s id="s.000148"> Atqui hoc fieri non apparet.</s><s id="s.000149"> Non igi­<lb/> tur dicta cau&longs;&longs;a vera e&longs;t.</s><s id="s.000150"> Itaq; videamus naturalem cau&longs;­<lb/> &longs;am.</s><s id="s.000151"> Quoniam enim omne humidum continuum, & <lb/> quie&longs;cens &longs;phæricam &longs;uperficiem &longs;u&longs;cipit, centrum ha­<lb/>bentem idem quod terra; non quie&longs;cens autem u&longs;que <lb/> eò fluit, quoad, vt dictum e&longs;t, in vna &longs;uperficie <lb/> &longs;phærica <lb/> <pb pagenum="24"/> <expan abbr="cõ&longs;tituatur">con&longs;tituatur</expan>, &longs;i &longs;umentes duo va&longs;a, inijciemus <expan abbr="humiduũ">humiduum</expan> in <lb/> vtrumque ip&longs;orum, & implentes &longs;iphonem, digiti&longs;que <lb/> ip&longs;ius o&longs;cula comprehendentes, demittemus alterum <lb/> crus in vnum dictorum va&longs;orum adeo, vt aqua demerga­<lb/> tur; alterum vero in alterum vas: fiet tota aqua conti­<lb/> nua, vtrumquæ enim humidorum, quæ &longs;unt in va&longs;ibus <lb/> coniungitur cum eo, quod e&longs;t in &longs;iphone, ita vt totum <lb/> continuum fiat.</s><s id="s.000152"> &longs;i igitur &longs;uperficies humidorum, quæ <lb/> prius erant in va­<lb/> &longs;ibus, <figure/> in vna &longs;u­<lb/> perficie <expan abbr="cõ&longs;i&longs;tant">con&longs;i&longs;tant</expan>, <lb/> quie&longs;cet & &longs;ic v­<lb/> traque <expan abbr="ip&longs;arũ">ip&longs;arum</expan> de­<lb/> mer&longs;o &longs;iphone; <lb/> &longs;in minus, quo­<lb/> niam aqua conti­<lb/> nua facta e&longs;t, ne­<lb/> ce&longs;&longs;ario ob conti­<lb/> nuitatem in humi­<lb/> liorem locum flu­<lb/> et, quou&longs;que vel <lb/> omnis aqua quæ <lb/> in va&longs;ibus, in vna <lb/> &longs;uperficie &longs;it, vel <lb/> alterum va&longs;orum <lb/> exinaniatur.</s><s id="s.000153"> fiant <lb/> igitur in vna &longs;u­<lb/> perficie humida, <lb/> quæ &longs;unt in va&longs;i­<lb/> bus.</s><s id="s.000154"> quie&longs;cent vti­<lb/> que, ita vt etiam <lb/> humidum, quod <lb/> e&longs;t in &longs;iphone, &longs;i­<lb/> <pb pagenum="25"/> mul quie&longs;cat.</s><s id="s.000155"> Quod &longs;i quis mente concipiat <expan abbr="&longs;iphon&etilde;">&longs;iphonem</expan> <lb/> di&longs;­<lb/> &longs;ectum iuxta &longs;uperficies humidorum, quæ &longs;unt in va&longs;i­<lb/> bus; & ita quie&longs;cet humidum, quod e&longs;t in &longs;iphone.</s><s id="s.000156"> er­<lb/> go & &longs;iphon ip&longs;o &longs;u&longs;pen&longs;o, & in neutram partem incli­<lb/> nato, rur&longs;us quie&longs;cet humidum, &longs;iue æqualem omnino <lb/> habens latitudinem, &longs;iue alterum crus altero multo ma­<lb/> ius &longs;it.</s><s id="s.000157"> non enim in hoc cau&longs;&longs;a e&longs;t, cur humidum quie­<lb/> &longs;cat, &longs;ed in eo, quod ip&longs;ius o&longs;cula &ecedil;qualiter <lb/> <expan abbr="iaceãt">iaceant</expan>.</s><s id="s.000158"> Quo­<lb/> modo igitur eo &longs;u&longs;pen&longs;o humidum non defluit ob pro­<lb/> priam grauitatem, cum &longs;ubiectum aerem leuiorem ha­<lb/> beat? quoniam locus omnino vacuus e&longs;&longs;e non pote&longs;t.</s><s id="s.000159"> <lb/> &longs;i enim debet humidum defluere, prius impleri oportet <lb/> &longs;uperiorem locum &longs;iphonis, in quemadmodum aer ingredi nequit.</s><s id="s.000160"> <lb/> Quod &longs;i quis &longs;uperiorem &longs;iphonis locum perforet, &longs;ta­<lb/> tim effluet humidum aere &longs;uccedente.</s><s id="s.000161"> &longs;ed antequam per­<lb/> foretur, humidum, quod e&longs;t in &longs;iphone &longs;ubiecto aeri in­<lb/> &longs;idens ip&longs;um propul&longs;at, is autem non habens, quò &longs;ece­<lb/> dat progredi humidum non &longs;init.</s><s id="s.000162"> verum cum per fora­<lb/> men locum obtinuit, quò &longs;ecedat aer, tum aqu&ecedil; grauita­<lb/> tem non ferens &longs;ecedit.</s><s id="s.000163"> Hanc eandem ob cau&longs;&longs;am & vi­<lb/> num &longs;iphone &longs;ur&longs;um ore præter naturam attrahimus.</s><s id="s.000164"> ex­<lb/> cipientes enim aerem, qui e&longs;t in &longs;iphone, pleniores, <lb/> quàm antea efficimur, & euellimus coniunctum ip&longs;i ae­<lb/> rem.</s><s id="s.000165"> hic uero eum qui à principio, quou&longs;que ad vini &longs;u­<lb/> perficiem vacuatio fiat, & tunc vinum euul&longs;um &longs;ecedit <lb/> in locum exinanitum &longs;iphonis.</s><s id="s.000166"> alius enim locus non e&longs;t, <lb/> in quem &longs;ecedat; ob hanc cau&longs;&longs;am & &longs;ur&longs;um præter na­<lb/> turam fertur.</s><s id="s.000167"> alioqui quie&longs;cet humidum in &longs;iphone, <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb/> do in vna &longs;uperficie &longs;phærica con&longs;tituatur, cuius <lb/> <expan abbr="c&etilde;trum">centrum</expan> <lb/> e&longs;t idem, quod terr&ecedil; centrum.</s><s id="s.000168"> quoniam &longs;i humidi alicu­<lb/> ius &longs;uperficies &longs;phærica &longs;it, centrum habens idem, quod <lb/> terra, quie&longs;cit.</s><s id="s.000169"> &longs;i enim fieri pote&longs;t, non quie&longs;cat, ergo <lb/> ip&longs;a mota quie&longs;cet.</s><s id="s.000170"> quie&longs;cat igitur.</s><s id="s.000171"> erit &longs;phærica &longs;uperfi­<lb/> <pb pagenum="26"/> cies centrum <expan abbr="id&etilde;">idem</expan> quòd terra, habens, & priorem &longs;uperfi­<lb/> ciem <figure/> &longs;ecabit.</s><s id="s.000172"> idem <expan abbr="nã­">nam­</expan><lb/> que humidum ab ali­<lb/> quo communi alium, <lb/> atque alium occupa­<lb/> uit locum.</s><s id="s.000173"> vtr&ecedil;que igi­<lb/> tur &longs;uperficies per ter­<lb/> ræ centrum plano ali­<lb/> quo &longs;ecentur, & faci­<lb/> ant lineas in &longs;uperficie­<lb/> bus, circulorum cir­<lb/> cumferentias, quæ i­<lb/> dem <expan abbr="c&etilde;trum">centrum</expan> habeant, <lb/> quod terra, videlicet <lb/> ABC FBD; ducaturque BG.</s><s id="s.000174"> quare BG æqualis e&longs;t <lb/> vtrique ip&longs;arum GF GA.</s><s id="s.000175"> quod e&longs;t ab&longs;urdum.</s><s id="s.000176"> ergo <lb/> quie&longs;cat nece&longs;&longs;e e&longs;t.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000177"><emph type="italics"/>De medio &longs;piritali diabete.</s><s id="s.000178"> II.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000179">E&longs;t autem & alius, qui vocatur medius &longs;pi­<lb/> ritalis diabetes, eandem actionem habens, <lb/> quam inflexus &longs;iphon.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000180">Sit enim vas &longs;imiliter aqua plenum AB: & per eius <lb/> fundum traijciatur tubus CD coarctatus ip&longs;i fundo, & <lb/> in partem inferiorem excedens.</s><s id="s.000181"> o&longs;culum autem eius C <lb/> non communicet cum ore va&longs;is AB, &longs;ed alter tubus <lb/> EF ip&longs;um circum&longs;ideat, ab eo vndique &ecedil;qualiter di&longs;tans: <lb/> & o&longs;culum quidem &longs;uperius, &longs;quammula EG, ab o&longs;cu­<lb/> lum C parum di&longs;tante cooperiatur: o&longs;culum vero inferius <lb/> tubi EF tantum di&longs;tet à fundo va&longs;is AB, quantum ad <lb/> aqu&ecedil; fluxum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000182"> His ita di&longs;po&longs;itis &longs;i per o&longs;culum D <lb/> &longs;imiliter attrahamus aerem, qui e&longs;t in CD &longs;iphone, &longs;i­<lb/> <pb pagenum="27"/>mul & aquam, quæ e&longs;t in ua&longs;e AB attrahemus, ita vt ef­<lb/> fluat.</s><s id="s.000183"> & tunc tota fluet, quæ in AB va&longs;e aqua ob exce&longs;­<lb/> &longs;um &longs;iphonis extra.</s><s id="s.000184"> aer enim, qui interijcitur inter hu­<lb/> midum & tubum EF, <figure/> <lb/> cum modicus &longs;it, po­<lb/> te&longs;t &longs;ecedere in <expan abbr="tubũ">tubum</expan> <lb/> CD, & &longs;imul aquam <lb/> attrahere.</s><s id="s.000185"> non con&longs;i­<lb/> &longs;tet autem fluxus ob <lb/> exce&longs;&longs;um extra.</s><s id="s.000186"> ete­<lb/> nim non exi&longs;tente EF <lb/> ce&longs;&longs;abit fluere, cum <lb/> &longs;uperficies humidi ad <lb/> C fiat manente exce&longs;­<lb/> &longs;u.</s><s id="s.000187"> &longs;ed propterea <lb/> quod non pote&longs;t aer <lb/> &longs;ubingredi toto EF <lb/> in aqua demer&longs;o, flu­<lb/> xus non con&longs;i&longs;tet & <lb/> qui ingre&longs;&longs;us e&longs;t aer <lb/> in vas AB exeunti <lb/> aquæ &longs;uccedet.</s><s id="s.000188"> totum <lb/> enim exterius tubi o­<lb/> &longs;culum ad <expan abbr="aquã">aquam</expan> &longs;em­<lb/> per humilius e&longs;t &longs;u­<lb/> perficie aquæ, quæ in <lb/> va&longs;e.</s><s id="s.000189"> cum autem non pos&longs;it vna fieri &longs;uperficies, totam <lb/> excernit aquam, & maiori grauitate fit attractio.</s><s id="s.000190"> Quod <lb/> &longs;i non velimus aerem, qui in tubo CD continetur, ore <lb/> attrahere, infundemus aquam in vas AB quou&longs;que &longs;u­<lb/> perinfu&longs;a per tubum CD principium fluxus accipiat, & <lb/> ita rur&longs;us tota, quæ e&longs;t in AB va&longs;e, aqua exhaurietur.</s><s id="s.000191"> <lb/> vocatur autem vt dictum e&longs;t, CD EF &longs;piritalis &longs;iphon, <lb/> vel &longs;piritalis diabetes.</s> <lb/></p> <pb pagenum="28"/> <p type="main"><s id="s.000192">Ex iam demon&longs;tratis per&longs;picuum e&longs;t <lb/> &longs;i­<lb/> phonis fluxum, eo immobili permanente in­<lb/> æqualem fieri.</s><s id="s.000193"> idem enim contingit & va&longs;e <lb/> ad fundum perforato, & fluente: nam&qacute;ue & <lb/> & hic fluxus inæqualis e&longs;t, propterea quod <lb/> in principio quidem aquæ effu&longs;io maiori gra­<lb/> uitate premitur, po&longs;t vero ea euacuta mino­<lb/> ri.</s><s id="s.000194"> quo &longs;iphonis exce&longs;&longs;us maior e&longs;t, eo ce­<lb/> lerior fluxus efficitur.</s><s id="s.000195"> rur&longs;us enim fluxus, qui <lb/> fit per o&longs;culum ip&longs;ius, maiori grauitate vrge­<lb/> tur, quàm cum minor &longs;it exterior exce&longs;&longs;us, <lb/> quo videlicet &longs;uperficies aquæ in va&longs;e exi­<lb/> &longs;tentis exterius &longs;iphonis o&longs;culum excedit.</s><s id="s.000196"> flu­<lb/> xus igitur per &longs;iphonem &longs;emper inæqualis <lb/> iam dictus e&longs;t.</s><s id="s.000197"> oportet autem fluxum &longs;emper <lb/> æqualem per &longs;iphonem inuenire.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000198"><emph type="italics"/>De fluxu &longs;emper æquali per &longs;iphonem in­<lb/> flexum.</s><s id="s.000199"> III.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000200">Sit aliquod AB vas aqua plenum in quo &longs;upernatet <lb/> CD lebetarium, habens os obtectum operculo CD.</s><s id="s.000201"> per <lb/> operculum vero, & fundum lebetarij traijciatur &longs;ipho­<lb/> nis alterum crus, & &longs;tanno ad foramina coarctetur.</s><s id="s.000202"> al­<lb/> terum autem crus &longs;it extra vas AB: habeat&qacute;ue o&longs;culum <lb/> humilius, quam &longs;it aquæ in va&longs;e exi&longs;tentis &longs;uperficies.</s><s id="s.000203"> Si <lb/> <pb pagenum="29"/> igitur per &longs;ipho­<lb/> nis <figure/> o&longs;culum exte­<lb/> rius aerem, qu&ecedil; <lb/> e&longs;t in &longs;yphone at­<lb/> trahemus, &longs;imul <lb/> con&longs;equetur & <lb/> humidum; quòd <lb/> non po&longs;sit in &longs;i­<lb/> phone locus om­<lb/> nino vacuus e&longs;&longs;e.</s><s id="s.000204"> <lb/> & cum <expan abbr="principiũ">principium</expan> <lb/> fluxus acceperit <lb/> &longs;iphon, eo u&longs;que <lb/> fluet, quoad to­<lb/> tam, quæ in va&longs;e <lb/> continetur, <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb/> exhau&longs;erit.</s><s id="s.000205"> e&longs;t au­<lb/> tem is fluxus æ­<lb/> qualis, præterea <lb/> quòd exce&longs;&longs;us &longs;i­<lb/> phonis extra, <lb/> quo in partem in­<lb/> feriorem excedit &longs;uperficiem aquæ &longs;emper idem manet; <lb/> quoniam in va&longs;is exinanitione &longs;imul & lebes cum &longs;ipho­<lb/> ne de&longs;cendit.</s><s id="s.000206"> quò autem exce&longs;&longs;us extra maior &longs;it, eò <lb/> velocior erit fluxus, quamquam per &longs;e ip&longs;um æqualis.</s><s id="s.000207"> <lb/> Sit dictus &longs;iphon EFG, aqu&ecedil; autem &longs;uperficies ad rectam <lb/> lineam HK.</s> <lb/></p> <pb pagenum="30"/> <p type="head"><s id="s.000208"><emph type="italics"/>De fluxu partim æquali partim inæquali per <lb/> &longs;iphonem.</s><s id="s.000209"> IIII.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000210">At fluxus partim quidem æqualis, partim <lb/> vero inæqualis fit per &longs;iphonem.</s><s id="s.000211"> voco autem <lb/> partim æqualem, & partim inæqualem, quan­<lb/> do per aliquod tempus volentibus nobis æ­<lb/> qualis &longs;it factus à principio fluxus, & rur&longs;us <lb/> per aliud tempus &longs;i ita nobis placeat, æqua­<lb/> lis &longs;it per &longs;e ip&longs;um, priori vero vel tardior, <lb/> vel velocior.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000212">Sit enim rur­<lb/> &longs;us <figure/> aquæ vas AB, <lb/> lebes CD, per <expan abbr="o­perculũ">o­<lb/>perculum</expan> vero, & <lb/> fundum lebetis <lb/> traijciatur cana­<lb/> lis latior, quàm <lb/> crus interius &longs;i­<lb/> phonis: & &longs;it hic <lb/> canalis ML, coar­<lb/> ctatus & opercu­<lb/> lo, & fundo lebe­<lb/> tis.</s><s id="s.000213"> operculo au­<lb/> tem in&longs;i&longs;tat peg­<lb/> matium ex regu­<lb/> lis compactum, <lb/> quemadmodum <lb/> littera xxx, & &longs;it C <lb/> NXD.</s><s id="s.000214"> In regulis <lb/> <pb pagenum="31"/> autem rectis CN XD ex interiori parte &longs;ecundum ea­<lb/> rum longitudinem in&longs;culpantur canales, in quibus alte­<lb/> ra regula OP expedite percurrat.</s><s id="s.000215"> &longs;it etiam cochlea RS <lb/> recta pertingens ad operculum CD, & perforamen, <lb/> quod e&longs;t in regula OP tran&longs;iens.</s><s id="s.000216"> &longs;it præterea tylus ali­<lb/> quis regula OP coniunctus, ita vt in&longs;eratur in helicem <lb/> coche&ecedil;, excedat autem cochlea &longs;upra regulam NX, & <lb/> exce&longs;&longs;ui adnectatur an&longs;a, per quam cochleam conuerta­<lb/> mus, ita vt regula OP interdum quidem &longs;ublimis fiat, <lb/> interdum vero depre&longs;&longs;a.</s><s id="s.000217"> cui regulæ coniunctum &longs;it <lb/> crus interius &longs;iphonis, permeans etiam per canalem LM, <lb/> adeo vt o&longs;culum ip&longs;ius aqua, quæ in va&longs;e demergatur.</s><s id="s.000218"> <lb/> Si igitur rur&longs;us per o&longs;culum exterius humidum attraha­<lb/> mus, fluet <expan abbr="siphõ">siphon</expan> <figure/> <lb/> æqualiter, quo­<lb/> u&longs;que <expan abbr="totũ">totum</expan>, quod <lb/> e&longs;t in va&longs;e, humi­<lb/> dum exhauria­<lb/> tur.</s><s id="s.000219"> Quando <expan abbr="au­t&etilde;">au­<lb/>tem</expan> volumus per <lb/> ip&longs;um <expan abbr="alterũ">alterum</expan> fie­<lb/> ri fluxum, predi­<lb/> cto velociorem, <lb/> &longs;ed tamen æqua­<lb/> lem per &longs;e&longs;e, con­<lb/> uertimus cochle­<lb/> am, ita vt regu­<lb/> la OP depre&longs;sior <lb/> fiat.</s><s id="s.000220"> erit enim ex­<lb/> ce&longs;&longs;us &longs;iphonis <lb/> extra maior prio­<lb/> ri, ideo&qacute;ue flu­<lb/> xus æqualis qui­<lb/> <pb pagenum="32"/>dem per &longs;eip&longs;um, &longs;ed priori velocior.</s><s id="s.000221"> Quod &longs;i ad huc <lb/> velociorem e&longs;&longs;e fluxum velimus, conuertemus cochleam <lb/> vt regula OP etiam magis deprimatur.</s><s id="s.000222"> &longs;i vero tardio­<lb/> rem eadem regula OP in &longs;ublime attollatur.</s><s id="s.000223"> atque ita <lb/> erit per &longs;iphonem fluxus partim quidem æqualis, par­<lb/> tim vero inæqualis.</s><s id="s.000224"> vt autem per os no&longs;trum aquam <lb/> non attrahamus, neq; enim hoc in omnibus &longs;iphonibus <lb/> fieri pote&longs;t, præterquam in valde paruis, ita faciemus.</s> <lb/></p> <pb pagenum="33"/> <p type="main"><s id="s.000225">Sit &longs;meri&longs;mation aliquod, cuius ma&longs;culum <lb/> <expan abbr="quid&etilde;">quidem</expan> ap­<lb/> ponatur extrin&longs;eco &longs;iphonis cruri, ita vt per ip&longs;um fluat, <lb/> <expan abbr="&longs;it&qacute;">&longs;itque</expan> TY, fœmina vero TYV prius agglutinata va&longs;i LZ <lb/> <figure/> <pb pagenum="34"/> quod paulo plus aquæ, quàm &longs;iphon capiat.</s><s id="s.000226"> habeat au­<lb/> tem ad fundum effluxionem <foreign lang="greek">W</foreign>.</s><s id="s.000227"> Quando igitur volumus <lb/> per &longs;iphonem educere aquam, quæ e&longs;t in va&longs;e AB, efflu­<lb/> xionem va&longs;is LZ digito comprehendentes, ip&longs;um aqua <lb/> implebimus.</s><s id="s.000228"> po&longs;tea fœmineum &longs;meri&longs;ma ma&longs;culo aptan­<lb/> tes, effluxionem <foreign lang="greek">W</foreign> demittemus.</s><s id="s.000229"> euacuato autem LZ va­<lb/> &longs;e, aer in &longs;iphone exi&longs;tens in euacuatum locum proce­<lb/> det, quem con&longs;equetur humidum quod in va&longs;e AB, ita <lb/> vt &longs;iphon impleatur.</s><s id="s.000230"> deinde auferentes vas LZ &longs;ipho­<lb/> nem fluere &longs;inemus.</s><s id="s.000231"> oportet autem &longs;iphonem recte de­<lb/> &longs;cendere, &longs;i officium &longs;uum præ&longs;tare debeat; illud <lb/> autem <lb/> erit, quando ad va&longs;is AB labrum duas regulas rectas <expan abbr="cõ­pingemus">com­<lb/> pingemus</expan>, atque inter ip&longs;as intrin&longs;ecum &longs;iphonis crus <lb/> con&longs;tituemus, ita vt vtra&longs;que contingat.</s><s id="s.000232"> ad idem vero &longs;i­<lb/> phonis crus intrin&longs;ecum vtrinque clauiculam affigemus <lb/> regulas contingentem in parte interiori.</s><s id="s.000233"> ita enim neque <lb/> obliquum, neque in anteriorem partem declinabit re­<lb/> cto enim, & exqui&longs;ite de&longs;cendet clauiculis regulas atte­<lb/> rentibus.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000234">VI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000235">Eorum vero, quæ ad opus con&longs;truuntur, <lb/> nunc incipiamus con&longs;tructiones explicare, à <lb/> minoribus, tamquam ab elementis initium <lb/> facientes.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000236"><emph type="italics"/>De &longs;phærula concaua ex ære.</s><s id="s.000237"> <lb/> VI.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000238">E&longs;t enim quædam parua &longs;tructura ad effun­<lb/> dendum vinum vtilis.</s> <lb/></p> <pb pagenum="35"/> <p type="main"><s id="s.000239">Nam con&longs;truitur &longs;phærula concaua ex ære, qualis e&longs;t <lb/> AB ex inferiori quidem parte minutis, & den&longs;is forami­<lb/> nibus perforata; veluti cribrum, ex &longs;uperiori vero tu­<lb/> bum habens CD &longs;imul cum ip&longs;a perforatum & coarcta­<lb/> tum, cuius o&longs;culum &longs;uperius apertum &longs;it.</s><s id="s.000240"> Quando igi­<lb/> tur quis velit vinum effundere comprehendens altera <lb/> manu tubum CD ad C o&longs;culum demittat &longs;phærulam in <lb/> vinum quou&longs;que tota occultetur.</s><s id="s.000241"> & vinum quidem per­<lb/> foramina ingreditur, aer autem, qui intus e&longs;t, extrudi­<lb/> tur, & per tubum CD excedit.</s><s id="s.000242"> Quod &longs;i quis pollice tu­<lb/> bi o&longs;culum C ob­<lb/>&longs;truens <figure/> &longs;ph&ecedil;rulam, <lb/> e vino extrahat, <lb/> non fluet vinum, <lb/> quod e&longs;t in &longs;ph&ecedil;ru­<lb/> la, propterea quod <lb/> aer in <expan abbr="locũ">locum</expan> <expan abbr="vacuũ">vacuum</expan> <lb/> ingredi <expan abbr="nõ">non</expan> pote&longs;t: <lb/> aditus enim e&longs;t per <lb/> <expan abbr="o&longs;culũ">o&longs;culum</expan> C, qui <expan abbr="qui­d&etilde;">qui­<lb/>dem</expan> digito ob&longs;trui­<lb/> tur.</s><s id="s.000243"> Cum igitur ve­<lb/> limus vinum effun­<lb/> di, digitum remit­<lb/>timus: & aer &longs;ucce­<lb/> dens vacuatum re­<lb/> plet locum.</s><s id="s.000244"> Si autem rur&longs;us &longs;piraculum C digito pre­<lb/> memus, &longs;i&longs;tetur vini fluxus, quou&longs;que rur&longs;us digito <lb/> &longs;piraculum remittemus.</s><s id="s.000245"> licet etiam in aquam cali­<lb/> dam, vel frigidam immergendo rur&longs;us continere, po­<lb/> &longs;tea emittere quantum velimus, quoad totum, quod <lb/> e&longs;t in &longs;phærula humidum effundatur.</s><s id="s.000246"> & &longs;i infle­<lb/> xa fiat extremitas tubi CD, quo &longs;cilicet e&longs;t ad <lb/> <pb pagenum="36"/> ad C nihil differt, immo uero etiam ad v&longs;um accommo­<lb/> datior erit, quippe quòd o&longs;culum facilius digito com­<lb/> prehendamus.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000247">VII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000248">Eodem modo ex eadem &longs;phærula, & fri­<lb/> gida, & calida aqua emitti pote&longs;t, quando <lb/> velimus.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000249">Con&longs;truitur e­<lb/> nim <figure/> &longs;imiliter &longs;ph&ecedil;­<lb/> rula AB diaphra­<lb/> gma habens medi­<lb/> um, ac rectum C <lb/> D: & in parte &longs;u­<lb/> periori &longs;imiliter tu­<lb/> bum EF vnà cum <lb/> &longs;phærula perfora­<lb/> tum, & coarcta­<lb/> tum, in quo &longs;it dia­<lb/> phragma medium <lb/> CG, continuatum <lb/> ip&longs;i CD diaphra­<lb/> gmati.</s><s id="s.000250"> de&longs;uper au­<lb/> tem reflexiones H <lb/> K pertinentes ad <lb/> vtramque partem locorum, qu&ecedil; in EF, & ex vtraque par­<lb/> te diaphragmatis CD in fundo &longs;phærulæ ad D, &longs;int fo­<lb/> ramina &longs;imilia ijs, quæ in trullis coquinarijs in&longs;tar cri­<lb/> bri.</s><s id="s.000251"> Quando igitur volumus calidam aquam haurire, <lb/> comprehendentes duobus digitis o&longs;cula HK, &longs;phæru­<lb/> lam in aquam immergemus, remittemu&longs;&qacute;ue alterum <lb/> &longs;piraculorum, videlicet H, vt aer qui e&longs;t in hemi&longs;phærio <lb/> BCD per &longs;piraculum H extrudatur, calida vero per <lb/> <pb pagenum="37"/> <expan abbr="cribrũ">cribrum</expan> ingre&longs;&longs;a he­<lb/> mi&longs;ph&ecedil;rium <figure/> BCD <lb/> repleat.</s><s id="s.000252"> Rur&longs;us <expan abbr="cõ­prehendentes">com­<lb/> prehendentes</expan> &longs;pi­<lb/>raculum H educe­<lb/> mus ex calida &longs;phæ­<lb/> rulam, quam vti­<lb/> que <expan abbr="cõtinebit">continebit</expan>, pro­<lb/> pterea quòd aer <lb/> aditum <expan abbr="nõ">non</expan> habeat.</s><s id="s.000253"> <lb/> Immergentes igi­<lb/> tur &longs;imiliter in fri­<lb/> <expan abbr="gidã">gidam</expan> remittemus <lb/> &longs;piraculum K, & <lb/> rur&longs;us repleto AC <lb/> D hemi&longs;phærio, <lb/> comprehendentes <lb/> ip&longs;um K educemus &longs;ph&ecedil;rulam plenam aqua calida, & fri­<lb/> gida.</s><s id="s.000254"> Itaque cum volumus alterum eorum effluere, re­<lb/> mittemus &longs;piraculum, quòd e&longs;t &longs;ecundum ip&longs;um: & <lb/> cum non amplius effluere volumus, rur&longs;us &longs;imiliter com­<lb/> prehendemus, & hoc eou&longs;que faciemus, quo ad totum <lb/> effundatur.</s><s id="s.000255"> licet etiam &longs;imiliter ex eadem &longs;phærula & vi­<lb/> num & aquam calidam, & frigidam, & aliud quodcum­<lb/> que voluerimus & haurire, & emittere quantum, & <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb/> do volumus, &longs;i pura fiant diaphragmata, & foramina, <lb/> per quæ in quemcumque locum ingrediatur aer, & rur­<lb/> &longs;us expellatur.</s><s id="s.000256"> po&longs;&longs;unt autem pro inflexis o&longs;culis <lb/> e&longs;&longs;e fo­<lb/> ramina circa tubi latus in parte &longs;uperiori ad locos perti­<lb/> nentia, quæ comprehendimus digitis quando præclu­<lb/> dere volumus.</s><s id="s.000257"> &longs;ed ne foramina appareant cooperiemus <lb/> ip&longs;a canaliculo, ita vt ab eodem tubo vtraque defluere <lb/> videantur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="38"/> <p type="head"><s id="s.000258"><emph type="italics"/>De prochyta.</s><s id="s.000259"> VIIII.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000260">Con&longs;truitur etiam prochyta plus, minusve <lb/> humidi &longs;u&longs;cipiens, & emittens, aliquando <lb/> quidem plus, aliquando vero minus, ita vt <figure/> <lb/> vino & aqua <lb/> in ip&longs;um infu­<lb/> &longs;is, interdum <lb/> aquam <expan abbr="purã">puram</expan>, <lb/> interdum vi­<lb/> num purum, <lb/> interdum ve­<lb/> ro mixtum e­<lb/> mittat.</s><s id="s.000261"> e&longs;t au­<lb/> tem con&longs;tru­<lb/> ctio talis.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000262">Sit prochyta A <lb/> B diaphragma ha­<lb/> beas <expan abbr="mediũ">medium</expan> CD: <lb/> & in diaphragma­<lb/> te iuxta ventrem <lb/> va&longs;is foramina in­<lb/> &longs;tar cribri, in or­<lb/> bem di&longs;po&longs;ita, v­<lb/> bi punctum E in <lb/> loco autem &longs;ecun­<lb/> <pb pagenum="39"/> dum diametrum <figure/> <lb/> in ip&longs;o diaphrag­<lb/> mate &longs;it <expan abbr="foram&etilde;">foramen</expan> <lb/> rotundum F, per <lb/> quod tubus im­<lb/> pellatur PHK <lb/> diaphragmati co­<lb/> arctatus, & à fun­<lb/> do prochytæ pa­<lb/> rum di&longs;tans, vbi <lb/> G.</s><s id="s.000263"> alterum uero <lb/> ip&longs;ius o&longs;culum H <lb/> &longs;imul perforetur <lb/> cum latere pro­<lb/> chyt&ecedil; &longs;ub auricu­<lb/> la, cui coagmen­<lb/> tetur, exi&longs;tens ca­<lb/> uum, <expan abbr="habens&qacute;">habensque</expan> <lb/> foramen in par­<lb/> te exteriori auri­<lb/> culæ K.</s><s id="s.000264"> quod qui­<lb/> dem cum opus <lb/> fuerit, digito <expan abbr="cõ­prehendimus">com­<lb/> prehendimus</expan>.</s><s id="s.000265"> Si <lb/> igitur compre­<lb/> hendetes &longs;piraculum K, vt dictum e&longs;t, aliquod humi­<lb/> dum in prochytam infundamus, manebit illud in loco <lb/> &longs;upra diaphragma, cum non po&longs;sit per cribum in lo­<lb/> cum inferiorem deferri.</s><s id="s.000266"> non pote&longs;t autem, propterea <lb/> quòd non alium habet egre&longs;&longs;um, præterquam eum, qui <lb/> fit per &longs;piraculum K.</s><s id="s.000267"> Cum igitur remittemus <expan abbr="&longs;piraculũ">&longs;piraculum</expan>, <lb/> tunc humidum in locum inferiorem de&longs;cendit: & plus <lb/> continebit prochyta.</s><s id="s.000268"> itaque &longs;i prius infundentes vinum <lb/> <pb pagenum="40"/> ita ut repleatur locus CBD, comprehendamus &longs;pira­<lb/> culum, & aquam infundamus, non commi&longs;cebitur ea <lb/> cum vino, &longs;ed cum prochytam conuerterimus, puram <lb/> aquam emittet.</s><s id="s.000269"> cum vero remi&longs;erimus &longs;piraculum a­<lb/> qua adhuc fluente &longs;imul fluet & vinum; propterea quod <lb/> in locum exinanitum aer per &longs;piraculum &longs;uccedet.</s><s id="s.000270"> po­<lb/> &longs;tea vinum purum emittetur.</s><s id="s.000271"> licet autem & priu&longs; infu­<lb/> &longs;a aqua, <expan abbr="&longs;piraculo&qacute;">&longs;piraculoque</expan> comprehen&longs;o vinum infundere, ita <lb/> ut alijs quidem vinum purum, alijs mixtum, alijs uero <lb/> cum illudere velimus puram aquam emittet.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000272">De <emph type="italics"/>&longs;phæra concaua.</s><s id="s.000273"> IX.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000274">Con&longs;truitur quoque &longs;phæra concaua, vel <lb/> aliud vas, in quod infu&longs;um humidum &longs;ua <expan abbr="&longs;põ­te">&longs;pon­<lb/> te</expan> & cum magna vi in altitudinem expri­<lb/> mitur, adeo ut totum effundatur, quam­<lb/> quam & lation &longs;ur&longs;um præter naturam in&longs;it.</s><s id="s.000275"> <lb/> e&longs;t autem con&longs;tructio talis.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000276">Sit &longs;phæra capiens cotylas circiter &longs;ex, habens&qacute;ue al­<lb/> <expan abbr="ueũ">ueum</expan> ex firma lamina, adeo vt futuram aeris <expan abbr="compre&longs;sion&etilde;">compre&longs;sio­<lb/>nem</expan> &longs;u&longs;tinere po&longs;&longs;it: & &longs;it AB, collocata in aliquo hypo­<lb/> &longs;pario C.</s><s id="s.000277"> perforata autem ip&longs;a in &longs;uperiori parte intro­<lb/> mittatur tubus, di&longs;tans à loco qui &longs;ecundum diame­<lb/> trum foramini opponitur, <expan abbr="quãtum">quantum</expan> ad aquæ fluxum &longs;a­<lb/> tis &longs;it: & in <expan abbr="&longs;uperior&etilde;">&longs;uperiorem</expan> partem &longs;phæræ paulum emineas, <lb/> <expan abbr="coagmentatus&qacute;">coagmentatusque</expan>; ip&longs;ius alueo iuxta foramen.</s><s id="s.000278"> &longs;cindatur <lb/> autem o&longs;culum &longs;uperius in duos tubos DG DF.</s><s id="s.000279"> qui­<lb/> bus conglutinentur alij duo tubi tran&longs;uer&longs;i GHKL <lb/> FMNX; &longs;imul perforati cum ip&longs;is DG DF.</s><s id="s.000280"> & alius tu­<lb/><pb pagenum="41"/>bus CP intromit­<lb/>tatur <figure/> in tubos G <lb/> HKI.</s><s id="s.000281"> FMNX &longs;i­<lb/> mul perforatus <lb/> cum ijs, qu&ecedil; &longs;unt <lb/> in GHKLIM <lb/> NX foraminibus <lb/> & habens <expan abbr="tubulũ">tubulum</expan> <lb/> rectum <expan abbr="appo&longs;itũ">appo&longs;itum</expan> <lb/> RS, &longs;imul cum ip­<lb/> &longs;o perforatum: & <lb/> in paruum o&longs;cu­<lb/> lum de&longs;inens, <lb/> quod &longs;it S.</s><s id="s.000282"> &longs;i igi­<lb/> tur <expan abbr="apprehend&etilde;­tes">apprehenden­<lb/> tes</expan> tubulum RS <lb/> inuertamus <expan abbr="ipsũ">ipsum</expan> <lb/> PO tubum, oc­<lb/>cludentur &longs;ibi ip­<lb/> &longs;is re&longs;pondentia <lb/> foramina; ita ut <lb/> humidum, quod <lb/> exprimi debet, <lb/> egre&longs;&longs;um non ha­<lb/> beat.</s><s id="s.000283"> demittatur <lb/> etiam alius tubus in &longs;phæra TYV per aliquod foramen <lb/> habens inferius o&longs;culum V ob&longs;tructum: à latere vero fo­<lb/> ramen rotundum Q iuxta fundum, cui clauicula appo­<lb/> natur à Romanis a&longs;&longs;arium appellata, cuius con&longs;tructio­<lb/> nem deinceps exponemus.</s><s id="s.000284"> alius autem tubus Z <foreign lang="greek">W</foreign> demit­<lb/> tatur aptatus in tubum TYV.</s><s id="s.000285"> Si igitur euellentes <expan abbr="tubũ">tubum</expan> <lb/> Z <foreign lang="greek">W</foreign>, in ip&longs;um TYV humidum infundamus, ingredietur il­<lb/> lud in &longs;ph&ecedil;ræ alueum per foramen Q, aperta clauicula in <lb/> <pb pagenum="42"/> partem exteriorem, atque aere recendente per tubi OP fo­<lb/> ramina iam dicta, & po&longs;ita &longs;ecundum foramina, quæ in <lb/> tubis GHKL FMNX.</s><s id="s.000286"> Itaque cum dimidium &longs;phæræ <lb/> occupauerit humidum, inclinamus tubulum SR, ita ut <lb/> foramina &longs;ibi ip&longs;is re&longs;pondentia permutentur.</s><s id="s.000287"> po&longs;tea <lb/> demittentes tubum Z <foreign lang="greek">W</foreign> per ip&longs;um extrudimus aerem, & <lb/> humidum in tubo TYV contentum, qui quidem per cla­<lb/>uiculam in &longs;phæræ alueum cum violentia irrumpit, pro­<lb/>pterea quòd &longs;phæra plena &longs;it aere & humido.</s><s id="s.000288"> fit autem <lb/> irruptio ob aeris compre&longs;sionem in vacua, qu&ecedil; intra ip­<lb/> &longs;um includuntur, peruadentis.</s><s id="s.000289"> Deinde rur&longs;us euellen­<lb/> tes tubum Z <foreign lang="greek">W</foreign>, ita vt TYV tubus aere impleatur, rur­<lb/> &longs;us tubum Z <foreign lang="greek">W</foreign> demittemus, atque in &longs;phæram prædi­<lb/> ctum aerem impellemus: id&qacute;ue sæpius facientes ha­<lb/> bebimus in &longs;ph&ecedil;ra multum aerem compre&longs;&longs;um.</s><s id="s.000290"> At ve­<lb/> ro inclu&longs;um aerem euul&longs;o embolo, non exire per&longs;pi­<lb/> cuum e&longs;t, quod clauicula ab ip&longs;o ad interiores partes <lb/> impul&longs;a claudatur.</s><s id="s.000291"> Si igitur rur&longs;us eleuabimus tubulum <lb/> RS ita vt rectus fiat, & foramina &longs;ibi ip&longs;is re&longs;pondeant, <lb/> tunc exprimetur humidum, quod aer compre&longs;&longs;us in pro­<lb/> priam magnitudinem effundatur, & &longs;ubiectum humi­<lb/> dum extrudat.</s><s id="s.000292"> Quòd &longs;i compre&longs;&longs;us aer multus &longs;it totum <lb/> expellet humidum, ita vt etiam &longs;uperfluus aer &longs;imul <lb/> cum humido eijciatur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000293">De <emph type="italics"/>A&longs;&longs;ario.</s><s id="s.000294"> X.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000295">A&longs;&longs;arium autem, de quo dictum e&longs;t, con­<lb/> &longs;truitur hoc modo.</s> <lb/></p> <pb pagenum="43"/> <p type="main"><s id="s.000296">Duo laterculi qua­<lb/> drati <figure/> ex &ecedil;re con­<lb/> &longs;truantur, haben­<lb/> tes vnumquodq; <lb/> latus circiter v­<lb/> nius digiti, cra&longs;&longs;i­<lb/> tudinem <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> ue­<lb/> luti amu&longs;sis.</s><s id="s.000297"> Hi <lb/> igitur inter &longs;e ap­<lb/> tati &longs;ecundum la­<lb/> titudinem deter­<lb/> gantur, hoc e&longs;t ex­<lb/> poliantur, ita ut <lb/> inter ip&longs;os neque <lb/> aer, neque humi­<lb/> dum interdicat.</s><s id="s.000298"> <lb/> Sint autem hi AB <lb/> CD EFGH: & ip&longs;orum vnus, videlicet ABCD in me­<lb/> dio perforetur foramine rotundo, cuius diameter &longs;it <lb/> ut tertia pars digiti.</s><s id="s.000299"> Itaque latere AD aptato ad EH, <lb/> laterculi inter &longs;e&longs;e cardinibus vinciantur, ita ut eorum <lb/> &longs;uperficies expolit&ecedil; inter&longs;e conueniant.</s><s id="s.000300"> Cum igitur per <lb/> ip&longs;os operari voluerimus, conglutinatur laterculus AB <lb/> CD foramini, per quod &longs;iue aerem, &longs;iue humidum in­<lb/> tru&longs;um coercere pote&longs;t, namque ob impul&longs;ionem aperi­<lb/> tur laterculus EFGH, quòd expedite per cardines mo­<lb/> ueatur, & aerem, atque humidum excipit, qui includi­<lb/> tur in uas firmum; ob&longs;i&longs;tens laterculo EFGH, & fora­<lb/> men <expan abbr="clandens">claudens</expan>, per quod ip&longs;e aer intus impellitur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000301">XI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000302">In quibu&longs;dam aris igne euaporante a&longs;&longs;i­<lb/> <pb pagenum="44"/>&longs;tentia animalia &longs;acrificare.</s><s id="s.000303"> con&longs;truitur au­<lb/> tem hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000304">Sit ba&longs;is in qua &longs;tant animalia ABCD, cui quidem <lb/> in­<lb/> &longs;i&longs;tat ara vndique pr&ecedil;clu&longs;a.</s><s id="s.000305"> ip&longs;a etiam ba&longs;is <lb/> pr&ecedil;clu&longs;a &longs;it, <lb/> ac &longs;imul cum ara perforata in G.</s><s id="s.000306"> per ba&longs;im uero tubus <lb/> traijcintur HKL, paulum à ba&longs;is fundo di&longs;tans ad L.</s><s id="s.000307"> <lb/> & &longs;imul perforatus cum phiala, quam animal continet <lb/> <pb pagenum="45"/> <figure/> ad H.</s><s id="s.000308"> infundatur humidum in ba&longs;im per aliquod fora­<lb/> men M quod po&longs;t infu&longs;ionem obturetur.</s><s id="s.000309"> Si igitur in ara <lb/> EFG ignis accendatur, continget intrin&longs;ecum aerem at­<lb/> tenuatum in ba&longs;im ferri, & quod in ip&longs;a e&longs;t humidum <lb/> extrudere.</s><s id="s.000310"> hoc autem non habens aliam antipari&longs;ta&longs;im <lb/> per tubum HKL in phialam procedit, & ita &longs;acrificat <lb/> animal.</s><s id="s.000311"> id&qacute;ue tam diu fit, quam diu ignis imponitur.</s><s id="s.000312"> <lb/> extincto autem igne rur&longs;us ce&longs;&longs;at &longs;acrificare.</s><s id="s.000313"> atque hoc <lb/> <pb pagenum="46"/> toties iteraribitur, quoties ignis incendetur.</s><s id="s.000314"> Sit autem <lb/> tubus, per quem caliditas procedere debet, latior in me­<lb/> dio.</s><s id="s.000315"> nece&longs;&longs;e e&longs;t enim caliditatem, vel potius uaporem <lb/> ab ip&longs;a ortum, cum in ampliorem locum deueniat, ma­<lb/> iorem euadere, & plus etiam po&longs;&longs;e operari.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000316">XII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000317">Quædam va&longs;a, ni&longs;i repleta &longs;int, non flu­<lb/> unt.</s><s id="s.000318"> &longs;i vero repleantur, totum, quod in ip­<lb/> &longs;is e&longs;t humidum effluit.</s><s id="s.000319"> con&longs;truitur autem <lb/> hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000320">Sit vas ABCD non coopertum, per cuius fundum <lb/> traijciatur vel &longs;piritalis diabetes EFLH, vel in flexus <lb/> &longs;iphon GHK.</s><s id="s.000321"> Itaque repleto va&longs;e ABCD, & aqua &longs;uper <lb/> infu&longs;a, <expan abbr="cõtingit">contingit</expan> <expan abbr="ip&longs;ã">ip&longs;am</expan> per diabetas ferri, & rur&longs;us <lb/> effluere, <lb/> <pb pagenum="47"/> quou&longs;que <figure/> <lb/> totum vas <lb/> ABDC ex­<lb/> inaniatur, <lb/> &longs;i modo dia­<lb/> bet&ecedil; princi­<lb/> pia habeant <lb/> propè fun­<lb/> dum va&longs;is, <lb/> ita vt &longs;olum <lb/> aquæ fluxus <lb/> re&longs;eruetur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000322"><emph type="italics"/>De concordiæ crateribus XIIII.<emph.end type="italics"/></s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000323">Duobus va&longs;is in quadam ba&longs;i exi&longs;tenti­<lb/> bus, & vno ip&longs;orum repleto vino, altero au­<lb/> tem vacuo exi&longs;tente, & vtri&longs;que canales a­<lb/> pertos habentibus, non effluit vinum, ni&longs;i & <lb/> alterum vas aqua impleatur: tunc enim ex <lb/> vno quidem eorum, vinum, ex altero autem <lb/> aqua effluit, quoad vtraque exinaniantur.</s><s id="s.000324"> di­<lb/> cuntur autem concordiæ crateres.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000325">Sit ba&longs;is quidem, in qua va&longs;a collocantur ABCD: <lb/> va­<lb/> &longs;a autem &longs;int EF, in quorum vtroque &longs;it inflexus &longs;iphon, <lb/> in va&longs;e quidem E &longs;iphon GHK; in F uero LMN, qui <lb/> habeant exteriores exce&longs;&longs;us in canales de&longs;inentes.</s><s id="s.000326"> curui­<lb/><pb pagenum="48"/><figure/>tates vero ad va&longs;orum o&longs;cula emineant.</s><s id="s.000327"> & alter tubus <lb/> per ba&longs;im in va&longs;a inflectatur, qui &longs;it XOPR, cuius o&longs;cu­<lb/> la XR &longs;int ip&longs;as tuborum curuitates.</s><s id="s.000328"> in vas autem <lb/> E infundatur vinum, ita ut humidi &longs;uperficies non &longs;it &longs;u­<lb/> pra tubi curuitatem H.</s><s id="s.000329"> Hucusque igitur vinum non <lb/> fluit, propterea quòd tubus non habet principium flu­<lb/> xus.</s><s id="s.000330"> Quòd &longs;i in vas F aquam infundamus adeo, ut ip­<lb/> &longs;ius &longs;uperficies excedat curuitatem M, tunc aqua defluet <lb/> perq; tubum XOPR feretur in vas E, & principium flu­<lb/> xus vino dabit: & tunc vtraque va&longs;a effundent, hoc qui­<lb/> dem vinum, illud vero aquam.</s> <lb/></p> <pb pagenum="49"/> <p type="main"><s id="s.000331">Si in quædam va&longs;a aqua infundatur, vox <lb/> redditur melancoryphi, vel &longs;ibilus.</s><s id="s.000332"> con&longs;trui­<lb/> tur autem hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000333">Sit ba&longs;is præclu&longs;a ABCD, & per AD <lb/> operculum in­<lb/> fundibulum EF traijciatur, cuius caulis di&longs;tet a fundo, <lb/> quantum ad aquæ fluxum &longs;atis &longs;it, & operculo coarcte­<lb/> tur.</s><s id="s.000334"> Sit etiam syringula CHK; quæ &longs;onum fundere con­<lb/> &longs;ueuerit; & &longs;imul perforetur cum ba&longs;i, & operculo AD <lb/> &longs;imiliter coarctetur.</s><s id="s.000335"> o&longs;culum autem eius K incuruetur in <lb/> aquulam appo&longs;ito paruo va&longs;e, quod &longs;it L.</s><s id="s.000336"> infu&longs;a igitur <lb/> aqua per infundibulum EF, contingit aerem, qui e&longs;t in <lb/> ba&longs;i, extru&longs;um procedere per syringulam GHK; & ita <lb/> &longs;onum edere.</s><s id="s.000337"> Quòd &longs;i syringulæ pars extrema incurua­<lb/> ta &longs;it in aquam, &longs;trepitans apparet &longs;onus, ita ut melan­<lb/> coryphi vox reddatur.</s><s id="s.000338"> Si vero non apponatur aqua, &longs;ibi­<lb/> lus tantum erit.</s> <lb/></p> <pb pagenum="50"/> <p type="head"><s id="s.000339">XV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000340">Voces igitur per &longs;yringas fiunt, &longs;ed diffe­<lb/> rentes &longs;oni redduntur à &longs;yringis, vel tenuiori­<lb/> bus, vel cra&longs;sioribus, vel etiam in longitu­<lb/> dinem exten&longs;is, vel contractis.</s><s id="s.000341"> vel cum pars <lb/> ip&longs;arum in aquam immergitur, aut vberio­<lb/> rem, aut exiliorem, adeo vt multarum aui­<lb/> cularum hoc modo voces efficiantur.</s><s id="s.000342"> Con­<lb/> &longs;truuntur autem vel in fonte, vel in antro, <lb/> uel uniuer&longs;e ubicumque aqua influit, auicu­<lb/> læ multæ per ordinem di&longs;po&longs;itæ, & his a&longs;si­<lb/> dens noctua, quæ &longs;ua &longs;ponte ad auiculas con­<lb/> uertitur, & rur&longs;us auertitur.</s><s id="s.000343"> auer&longs;a autem ea <lb/> cantant auiculæ & rur&longs;us ad ip&longs;as conuer&longs;a <lb/> non amplius cantant: atque hoc sæpius fit.</s><s id="s.000344"> <lb/> Con&longs;truitur autem hoc modo.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000345">Sit canaliculus &longs;emper fluens A, & ip&longs;i &longs;ubijciatur præ­<lb/>clu&longs;um vas BCDE, habens &longs;piritalem diabetem, uel &longs;i­<lb/> phona inflexum FG, & demi&longs;&longs;um infundibulum HK, cu­<lb/> ius caulis di&longs;tet à fundo va&longs;is quantum ad aquæ fluxum <lb/> &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000346"> habeat autem plures &longs;yringulas, quales antea di­<lb/> ximus, vt in L.</s><s id="s.000347"> Itaque dum vas BCDE aqua impletur, <lb/> continget aerem, qui e&longs;t in ip&longs;o, extru&longs;um per &longs;yringu­<lb/> las, auicularum cantus imitari.</s><s id="s.000348"> vnaquæque enim &longs;yrin­<lb/> <pb pagenum="51"/>gularum in vnamquamque auiculam &longs;ecundum os ter­<lb/> minatur.</s><s id="s.000349"> &longs;ed dum po&longs;t repletionem exinanitur per tu­<lb/> bum CF, non amplius cantare.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000350">Vt autem noctua ad auiculas conuerta­<lb/> tur, & auertatur, &longs;icuti traditum e&longs;t, ante <lb/> <pb pagenum="52"/> con&longs;truentur ea, de quibus dicemus.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000351">Sit enim in aliqua ba&longs;i M axis rectus, & tornatus NX, cir­<lb/> ca quem aptetur &longs;yringa OP, quæ expedite circa ip&longs;um <lb/> conuerti po&longs;sit.</s><s id="s.000352"> huic autem compactum &longs;it paruum tym­<lb/> panum RS, in quo in&longs;i&longs;tet noctua ip&longs;i coagmentata, & <lb/> circa &longs;yringam duæ catenæ in contrariam partem di&longs;&longs;o­<lb/> lut&ecedil; TY VG, quæ per duas trochleas referantur, TY <lb/> quidem ab pondus Z &longs;u&longs;pen&longs;um, VG vero ad vas con­<lb/> cauum <foreign lang="greek">W</foreign> &longs;ubiectum &longs;iphoni vel &longs;piritali diabetæ FG.</s><s id="s.000353"> <lb/> Contingit igitur dum vas BCDE exinanitur, <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb/> ferri in vas <foreign lang="greek">W</foreign>, &longs;yringam&qacute;ue OP & noctuam conuerti, <lb/> ita vt ad auiculas &longs;pectet.</s><s id="s.000354"> exinanito autem BCDE va­<lb/> &longs;e, & ip&longs;um vas <foreign lang="greek">W</foreign> exinaniri per aliquem &longs;iphonem, vel <lb/> &longs;piritalem diabetem, qui e&longs;t in ip&longs;o.</s><s id="s.000355"> quare rur&longs;us pro­<lb/> pendens pondus Z noctuam auertet eo tempore, quo <lb/> vas BCDE impletur aqua, & rur&longs;us auicularum vo­<lb/> ces redduntur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000356">XVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000357">Simili ratione & tubarum &longs;oni fiunt.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000358">Quando enim in vas præclu&longs;um demittatur caulis in­<lb/> fundibuli, parum à fundo di&longs;tans, & va&longs;is operculo <lb/> coarctetur: deinde tuba habens & codona & lingulam, <lb/> &longs;imul perforata cum va&longs;e in parte &longs;uperiori ip&longs;ius; con­<lb/> tingit infu&longs;o per infundibulum humido aerem, qui in <lb/> ip&longs;o e&longs;t, extru&longs;um per lingulam &longs;onum perficere.</s> <lb/></p> <pb pagenum="53"/> <p type="head"><s id="s.000359">XVII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000360">Apertis templi valuis &longs;onus tubæ hoc mo­<lb/> do efficitur.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000361">Sit po&longs;t valuas vas ABCD aquam habens, in quo &longs;it <lb/> &longs;uffocarium, hoc e&longs;t vas &longs;y&longs;tomum inuer&longs;um F, <lb/> quippe <lb/> cuius os &longs;en&longs;im <expan abbr="cõtrahitur">contrahitur</expan>.</s><s id="s.000362"> eius fundo perforato aptetur <lb/> tuba habens & codona, & lingulam: canali autem tubæ <lb/> <pb pagenum="54"/> apponatur regula LM, coagmentata &longs;uffocatorio.</s><s id="s.000363"> <expan abbr="cana­li&qacute;">cana­<lb/>lique</expan> tubæ alligata: & in extremitate eius habens colyma­<lb/> tion Z, hoc e&longs;t chelonarion, cui &longs;ubijciatur regula NX, <lb/> &longs;u&longs;tinens &longs;uffocatorium F, tantum ab aqua di&longs;tans, quam <lb/> tum &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000364"> & regula NX circa fibulam O moueatur.</s><s id="s.000365"> <lb/> in extremitate autem regulæ X catena, vel funis, alliga­<lb/> ta referatur per orbiculum P ad partem valuarum, po&longs;te­<lb/> riorem.</s><s id="s.000366"> continget igitur valuis apertis extentum funem <lb/> trahere extremitatem regulæ Y, ita ut regula NX non <lb/> amplius colymatio Z &longs;ubijciatur.</s><s id="s.000367"> hoc autem permutato <lb/> &longs;uffocatorium in aquam delatum tub&ecedil; &longs;onum efficiet, <lb/> propterea quòd aer, qui e&longs;t in ip&longs;o per lingulam, & co­<lb/> dona extruditur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="55"/> <p type="head"><s id="s.000368">XVIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000369">In quædam va&longs;a prius in fu&longs;o vino, quan­<lb/> do aquam infundimus, interdum quidem a­<lb/> qua pura, interdum vero purum vinum ef­<lb/> fluit.</s><s id="s.000370"> con&longs;truitur autem hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000371">Sit vas ABC habens duo diaphragmata DE FG, & <lb/> per vtraque ip&longs;orum impellatur tubus HK, coarctatus <lb/> diaphragmatibus, & perforatus foramine L paulo &longs;upra <lb/> diaphragma FG.</s><s id="s.000372"> &longs;ub diahpragmate vero DE &longs;it ut &longs;piracu­<lb/> <pb pagenum="56"/> lum M in ventre va&longs;is.</s><s id="s.000373"> His ita &longs;e habentibus.</s><s id="s.000374"> &longs;i quis com­<lb/> prehendens effluxionem C infundat vinum, procedet <lb/> per foramen L in locum DEFG.</s><s id="s.000375"> aer enim, qui in ip&longs;o <lb/> e&longs;t per &longs;piraculum M recedet.</s><s id="s.000376"> Quando igitur digito ob­<lb/> turemus &longs;piraculum M, vinum in DEFG loco detinebi­<lb/> tur.</s><s id="s.000377"> & quando aquam infundamus in partem va&longs;is AB <lb/> DE claudentes &longs;piraculum M pura fluet aqua.</s><s id="s.000378"> Si vero di­<lb/> mittamus M &longs;piraculum, <expan abbr="cũ">cum</expan> adhuc in parte &longs;uperiori &longs;it <lb/> aqua, <expan abbr="mixtũ">mixtum</expan> effluet.</s><s id="s.000379"> & po&longs;tea quàm aqua effluxerit, tunc <lb/> purum effluet vinum.</s><s id="s.000380"> licet etiam &longs;&ecedil;pius dimi&longs;&longs;o &longs;piracu­<lb/> lo M differentes effluxiones fieri.</s><s id="s.000381"> &longs;ed melius e&longs;t prius in­<lb/> fundentes aquam in locum DEFG, &longs;piraculum&qacute;ue <expan abbr="cõ­prehendetes">com­<lb/> prehendetes</expan> vinum infundere.</s><s id="s.000382"> continget enim aliquan­<lb/> do quidem purum effluere vinum; dimi&longs;&longs;o autem &longs;pira­<lb/> culo mixtum: & rur&longs;us comprehen&longs;o vinum purum ef­<lb/> fluere: id&qacute;ue toties fiet, quoties ip&longs;i voluerimus.</s> <lb/></p> <pb pagenum="57"/> <p type="head"><s id="s.000383">XIX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000384">Cratere in quadam ba&longs;i collocato, & ple­<lb/> no exi&longs;tente vino, quantumcumque ex eo <lb/> qui&longs;piam hau&longs;erit, rur&longs;us plenus erit crater.</s><s id="s.000385"> <lb/> con&longs;truitur autem hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000386">Sit vas AB, o&longs;culum habens inter&longs;eptum diaphragma­<lb/> te CD iuxta ip&longs;um collum: & per diaphragma demitta­<lb/> tur tubus EF, paulum à fundo di&longs;tans; alter autem tu­<lb/> bus GH per fundum impellatur, parum di&longs;tans à dia­<lb/> phragmate CD: & va&longs;is fundum ad K perforetur, &longs;u­<lb/> matque tubulum KL.</s><s id="s.000387"> At ip&longs;um vas AB in quadam ba&longs;i <lb/> MNXO collocetur, per quam &longs;it tubi GH exce&longs;&longs;us: & <lb/> <pb pagenum="58"/> crater &longs;it PR.</s><s id="s.000388"> per ba&longs;im vero MNXO &longs;it tubus ST &longs;i­<lb/> mul cum ba&longs;i, & cratere perforatus; qui habeat altitudi­<lb/> nem a qualem o&longs;culo H ip&longs;ius GH tubi.</s><s id="s.000389"> infundamus <lb/> igitur vinum per tubum EF in vas AB: aer enim per tu­<lb/> bum GH exibit.</s><s id="s.000390"> & &longs;i quidem KL tubulus apertus &longs;it, <lb/> vinum quod infunditur per ip&longs;um in ba&longs;im, & in crate­<lb/> rem procedet.</s><s id="s.000391"> &longs;i uero obturetur, tunc vas AB implebi­<lb/> tur.</s><s id="s.000392"> itaque infundamus vinum, & in ba&longs;im MNXO, & <lb/> in PR craterem, adeo vt crater plenus &longs;it, & ba&longs;is MN <lb/> XO impleatur v&longs;que ad GH tubi o&longs;culum.</s><s id="s.000393"> Quo quidem <lb/> facto & obturato o&longs;culo E, vinum quod e&longs;t in AB va&longs;e <lb/> non amplius per tubum KL in ba&longs;im fluet, quippe cum <lb/> non habeat alium aerem, quem in locum vacuarum &longs;ub­<lb/> &longs;tituat: erat enim ei aditus per o&longs;culum E.</s><s id="s.000394"> Quando igi­<lb/> tur ex cratere vinum exhauriemus, aperietur E <expan abbr="o&longs;culũ">o&longs;culum</expan>: <lb/> & &longs;ubeunte aere rur&longs;us vinum fluet in ba&longs;im & in crate­<lb/> rem PR, quoad plenus fiat.</s><s id="s.000395"> atque hoc toties erit, quo­<lb/> ties vinum ex cratere hauriemus.</s><s id="s.000396"> oportebit autem & ba­<lb/> &longs;im MNXO perforatam e&longs;&longs;e foramine Y.</s><s id="s.000397"> vt aer, qui e&longs;t <lb/> in va&longs;e AB vino cedens per o&longs;culum G ingrediatur, & <lb/> per foramen Y exeat.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000398">LXX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000399">Quòd &longs;i in v&longs;um idem parate velimus, vt <lb/> cratere in aliquo loco collocato, quanquam <lb/> ex ip&longs;o plurimum aquæ hauriatur, tamen <lb/> &longs;emper plenus exi&longs;tat, ita con&longs;truetur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000400">Sit vas AB, & in eo aqua, quæ ad futurum v&longs;um <lb/> &longs;uf­ficiat.</s><s id="s.000401"> canalis autem ex ip&longs;o &longs;it CD, cui &longs;ubijciatur tor­<lb/> cular GH: & regula qu&ecedil;dam iuxta canalem aptetur EF.</s> <lb/> <pb pagenum="59"/> <figure/> <s id="s.000402">ad cuius extremitatem E &longs;u&longs;pendatur &longs;uber K, exi&longs;tens <lb/> in torculari.</s><s id="s.000403"> ad F vero religetur catenula habens pondus <lb/> plumbeum X, quod ita &longs;it con&longs;tructum, vt &longs;ubere K in <lb/> torcularis aqua innatante claudatur canalis.</s><s id="s.000404"> euacuata <lb/> autem aqua ex torculari, de&longs;cendens &longs;uber canalem ape­<lb/> rat; ita ut rur&longs;us influens aqua &longs;uber extollat: & rur&longs;us <lb/> canalis claudatur.</s><s id="s.000405"> oportebit autem &longs;uber grauius e&longs;&longs;e eo <lb/> pondere, quod ad X con&longs;tituitur.</s><s id="s.000406"> Sit autem iam dictus <lb/> crater LM in aliquo loco po&longs;itus, cuius labrum &longs;it in ea­<lb/> dem &longs;uperficie, in qua torcularis aqua, quando &longs;ubere <lb/> innatante canalis non amplius influit: ex torculari vero <lb/> feratur tubus in fundum crateris HN.</s><s id="s.000407"> cum igitur pleno <lb/> exi&longs;tente cratere hau&longs;erit quis aquam, &longs;imul & eam, <lb/> quæ <lb/> e&longs;t in HG torculari euacuabit: <expan abbr="de&longs;cend&etilde;&longs;q;">de&longs;cenden&longs;que</expan> &longs;uber <lb/> <expan abbr="canal&etilde;">canalem</expan> <lb/> aperiet: & influens in torcular, & craterem aqua efferet, <lb/> & extollet &longs;uber, ita vt rur&longs;us non amplius influat.</s><s id="s.000408"> at­<lb/> que hoc toties fiet, quoties quis ex cratere aquam ab­<lb/> &longs;tulerit.</s> <lb/></p> <pb pagenum="60"/> <p type="head"><s id="s.000409">XXI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000410">In &longs;pondea, hoc e&longs;t in va&longs;a &longs;acrificij inie­<lb/> cto quinque drachmarum numi&longs;mate, aqua <lb/> ad in&longs;pergendum effluit.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000411">Sit spondeum, <figure/> <lb/> &longs;iue the&longs;aurus AB <lb/> CD, cuius <expan abbr="o&longs;culũ">o&longs;culum</expan> <lb/> A &longs;it detectum: & <lb/> in the&longs;auro &longs;it vas <lb/> FGHK habens <lb/> aquam, & <expan abbr="pyxid&etilde;">pyxidem</expan> <lb/> L, ex qua canalis <lb/> LM extra feratur.</s><s id="s.000412"> <lb/> va&longs;i autem appo­<lb/> natur regula recta <lb/> NX, circa quam <lb/> alia regula apte­<lb/> tur QP, habens ad <lb/> O platy&longs;mation R <lb/> parallelum fundo <lb/> va&longs;is: & iuxta P ad <lb/> S habens opercu­<lb/> lum pyxidi L con­<lb/> gruens, ita vt aqua <lb/> per canalem LM <lb/> non fluat.</s><s id="s.000413"> &longs;it <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> <lb/> pixidis <expan abbr="operculũ">operculum</expan> <lb/> grauius platy&longs;matio R: & vtri&longs;que videlicet numi&longs;mate, <lb/> & platy&longs;matio ip&longs;o leuis.</s><s id="s.000414"> Cum igitur per o&longs;culum A nu­<lb/> mi&longs;ma inijciatur, incidet in platy&longs;mation R: & deprimens <lb/> regulam OP inclinabit, extollet autem pyxidis <expan abbr="operculũ">operculum</expan>, <lb/> ita vt aqua fluat.</s><s id="s.000415"> po&longs;tea excidente numi&longs;mate rur&longs;us o­<lb/> perculum pyxidem ob&longs;truet, vt non amplius fluat aqua.</s> <lb/></p> <pb pagenum="61"/> <p type="head"><s id="s.000416">XXII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000417">In vas multis humorum generibus <expan abbr="perid&etilde;">per idem</expan> <lb/> o&longs;culum iniectis, &longs;eor&longs;um vnumquodque <lb/> per eundem canalem defluere, quodcum­<lb/> que elegerimus.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000418">Sit aliquod <figure/> <lb/> vas AB, collum <lb/> habens ob&longs;tru­<lb/> ctum diaphra­<lb/> gmate CD.</s><s id="s.000419"> ha­<lb/> beat etiam dia­<lb/> phragmata re­<lb/> cta, & exten&longs;a u&longs;­<lb/> que ad <expan abbr="ip&longs;ũ">ip&longs;um</expan> dia­<lb/> phragma CD, <lb/> qu&ecedil; <expan abbr="faciãt">faciant</expan> tot lo­<lb/> ca, quot humo­<lb/> res inijcere veli­<lb/> mus.</s><s id="s.000420"> &longs;int autem <lb/> in pr&ecedil;&longs;entia duo, <lb/> videlicet FE.</s><s id="s.000421"> & <lb/> <expan abbr="ĩ">in</expan> diaphragmate <lb/> CD &longs;int forami­<lb/> na tenuia tam­<lb/> quam cribri, ten­<lb/> dentia in vtrum­<lb/> que locum.</s><s id="s.000422"> &longs;ub diaphragmate vero &longs;int &longs;piracula GH, <lb/> quæ in loca deferant.</s><s id="s.000423"> & in fundo tubuli KL &longs;imul cum <lb/> locis perforati; & deferentes in vnum communem cana­<lb/> <pb pagenum="62"/> lem M.</s><s id="s.000424"> Si igitur comprehendentes &longs;piracula GH, & <lb/> canalem M, infundamus per o&longs;culum vnum aliquem ex <lb/> humoribus, in nullum ingredietur locum, propterea <lb/> quod aer, qui e&longs;t in ip&longs;is egre&longs;&longs;um non habeat.</s><s id="s.000425"> Si vero <lb/> vnum ex &longs;piraculis dimittamus, humor in eum locum fe­<lb/> retur, cuius e&longs;t & &longs;piraculum.</s><s id="s.000426"> po&longs;tea rur&longs;us comprehen­<lb/> &longs;o &longs;piraculo, quando alterum humorem infundamus, & <lb/> dimittamus alterum &longs;piraculum, rur&longs;us in alterum <expan abbr="locũ">locum</expan> <lb/> humor deferetur.</s><s id="s.000427"> itaque &longs;piracula omnia comprehen­<lb/> dentes &longs;imul cum foraminibus, quæ &longs;unt in cribro, <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb/> quam canalem M dimittamus, nihil tamen effluet, ni&longs;i <lb/> dimittatur alterum &longs;piraculum.</s><s id="s.000428"> tunc enim aere aditum <lb/> habente fluet humor, qui in eo loco continetur.</s><s id="s.000429"> com­<lb/> prehen&longs;o autem &longs;piraculo, & altero dimi&longs;&longs;o, <lb/> rur&longs;us idem continget.</s> <lb/></p> <pb pagenum="63"/> <p type="head"><s id="s.000430">XXIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000431">Duobus va&longs;is in quadam ba&longs;i <lb/> <expan abbr="exi&longs;t&etilde;tibus">exi&longs;tentibus</expan>, <lb/> & vno quidem eorum repleto uino, altero <lb/> autem uacuo, quantum in uacuum aquæ in­<lb/> fundamus, tantum uini ex altero fluet.</s><s id="s.000432"> con­<lb/> &longs;truitur autem hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="64"/> <p type="main"><s id="s.000433">Sint in quadam ba&longs;i AB duo va&longs;a CD EF, quæ o&longs;cu­<lb/> la ob&longs;tructa habeant diaphragmatibus GH KL.</s><s id="s.000434"> tubus <lb/> autem MNXO impellatur per ba&longs;im, & in va&longs;a reflecta­<lb/> tur, à diaphragmatibus parum di&longs;tans &longs;ecundum MO.</s><s id="s.000435"> <lb/> & in va&longs;e quidem EF &longs;it inflexus &longs;iphon PRS, curuitatem <lb/> habens ad o&longs;culum va&longs;is: & alterum ip&longs;ius crùs extra fera­<lb/> tur in canalem conformatus.</s><s id="s.000436"> per diaphragma vero GH <lb/> demittatur infundibulum TY, cuius caulis coarctetur <lb/> diaphragmati, & parum a fundo di&longs;tet.</s><s id="s.000437"> infundatur igitur <lb/> vinum in vas EF per aliquod foramen V, quod rur&longs;us <lb/> po&longs;t infu&longs;ionem obturetur.</s><s id="s.000438"> Itaque &longs;i per infundibulum <lb/> in vas CD aquam inijciamus, continget aerem, qui e&longs;t <lb/> in ip&longs;o expul&longs;um procedere in vas EF per tubum MN <lb/> XO: & ob id vinum, quod in eo va&longs;e continetur, extru­<lb/> dere.</s><s id="s.000439"> atque hoc erit toties, quoties aquam infundamus.</s><s id="s.000440"> <lb/> & manife&longs;tum e&longs;t expul&longs;um aerem eandem, quam infu­<lb/> &longs;a aqua molem habere: & tantumdem etiam vini extru­<lb/> dere.</s><s id="s.000441"> Quòd &longs;i non ad&longs;it inflexus &longs;iphon, &longs;ed <lb/> &longs;olum ca­nalis ad S, pote&longs;t idem fieri, ni&longs;i aqu&ecedil; violentia canalem <lb/> peruincat.</s> <lb/></p> <pb pagenum="65"/> <p type="head"><s id="s.000442">XXIIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000443">Tubum con&longs;tituere, à quo fluat aqua & ui­<lb/> num in <expan abbr="quacumq;">quacumque</expan> uoluerimus proportione.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000444">Sit autem aqua vini dupla: & &longs;it vacuum vas AB, &longs;iue <lb/> cylindricum, siue &longs;olidum parallelepipedum orthogo­<lb/> nium, cui aliud vas apponatur vndique præclu&longs;um, & <lb/> in eadem ba&longs;i po&longs;itum CD, &longs;iue &longs;imiliter cylindricum, <lb/> &longs;iue &longs;olidum parallelepipedum orthogonium & ba&longs;is ip­<lb/> &longs;ius AB dupla &longs;it ba&longs;is CD; quoniam volumus aquam <lb/> vini duplam e&longs;&longs;e.</s><s id="s.000445"> huic autem apponatur aliud vas præ­<lb/> clu&longs;um EF, in quod vinum infunditur.</s><s id="s.000446"> & per vtraque <lb/> CD EF &longs;it tubus GHK, &longs;imul cum diaphragmatibus <lb/> ip&longs;orum perforatus, & coarctatus.</s><s id="s.000447"> vas autem EF habeat <lb/> inflexum tubum LMN, cuius interius quidem crus di­<lb/> &longs;tet à fundo va&longs;is, quantum ad humidi fluxum &longs;atis <lb/> &longs;it: <lb/> <pb pagenum="66"/> alterum vero intra inflectatur, & procedat in aliud vas <lb/> XO, ex quo tubus PR feratur per omnia va&longs;a, vel etiam <lb/> &longs;uppo&longs;itus &longs;ub &longs;ede va&longs;orum locetur, ita vt deor&longs;um in <lb/> partem, quæ e&longs;t ad fundum va&longs;is AB nullo negotio fe­<lb/> ratur.</s><s id="s.000448"> & alius tubus ST &longs;imul perforetur cum va&longs;is AB <lb/> CD.</s><s id="s.000449"> habeat autem & AB vas iuxta fundum <expan abbr="canaliculũ">canaliculum</expan> <lb/> Y: & canaliculi PR Y in&longs;erantur in canalem VZ clauem <lb/> habentem, per quam & aperietur, & claudetur quando <lb/> voluerimus.</s><s id="s.000450"> His con&longs;tructis & clau&longs;o VZ canali, &longs;i in <lb/> AB vas aquam infundamus, &longs;ecedet pars ip&longs;ius in vas <lb/> CD, hoc e&longs;t dimidia per ST tubum, & incidens humor <lb/> in vas CD æqualem ip&longs;i aerem extrudet per <expan abbr="tubũ">tubum</expan> GHK <lb/> in vas EF.</s><s id="s.000451"> hic autem &ecedil;quale vinum per tubum LMN in <lb/> in vas XO extrudet.</s><s id="s.000452"> Cum igitur canalem VZ aparueri­<lb/>mus, fluet per ip&longs;um & aqua in vas AB infu&longs;a, & vinum <lb/> ex va&longs;e XO per tubum PR delatum.</s><s id="s.000453"> & factum erit quod <lb/> proponebatur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000454">Rur&longs;us igitur vacua manebunt va&longs;a, quando effluente <lb/> mixto aer in ip&longs;a per tubum PR procedet.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000455">XXV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000456">Va&longs;e exi&longs;tente, in quo aqua &longs;it; & <lb/> exi&longs;ten­<lb/> te in eo canali, in quo clauis, animali uero <lb/> in aqua innantante, quantumcunque aquæ <lb/> per canalem auferamus, ex animali uinum af­<lb/> fluet ad datam propo&longs;itionem dimi&longs;&longs;&ecedil; aquæ.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000457">Sit enim aquæ vas AB, canalem habens C occlu&longs;um: <lb/> & in aqua innatet lebetarium D, tubum habens EF in <lb/> animal efformatum.</s><s id="s.000458"> apponatur autem vas <expan abbr="vinũ">vinum</expan> habeas <lb/> GH, in quo &longs;iphon inflexus &longs;it KLM, cuius vnum qui­<lb/> <pb pagenum="67"/> dem crus in­<lb/> tra <figure/> vas GH <lb/> contineatur, <lb/> alterum vero <lb/> extra, in tu­<lb/> bum EF de­<lb/> ferens.</s><s id="s.000459"> <expan abbr="Itaq;">Itaque</expan> <lb/> &longs;i per M o&longs;cu­<lb/> lum inferius <lb/> vinum attra­<lb/> hamus, fluet <lb/> in EF tubum <lb/> quou&longs;que vi­<lb/> ni &longs;uperficies <lb/> & quæ e&longs;t in <lb/> va&longs;e GH, & <lb/> quæ in tubo EF in vna recta linea con&longs;tituatur.</s><s id="s.000460"> Sit igitur <lb/> &longs;ecundum rectam lineam NXOP, & ad punctum P ca­<lb/> naliculus R apertus &longs;it.</s><s id="s.000461"> Hucu&longs;que quidem vinum non <lb/> &longs;iuit.</s><s id="s.000462"> &longs;ed cum per canalem C quantumcumque aqu&ecedil; au­<lb/>feramus, de&longs;cendet lebetarum D, cum quo & EF tubus, <lb/> ita vt vini &longs;uperficies depre&longs;sior fiat &longs;uperficie NX, ac <lb/> propterea cum &longs;iphonis pars extrin&longs;eca depre&longs;sior facta <lb/> &longs;it, rur&longs;us fluet vinum in tubum EF, & per canalem R <lb/> extra feretur.</s><s id="s.000463"> atque hoc toties erit, quoties aquam per <lb/> canalem C auferamus.</s><s id="s.000464"> & tunc ad proportionem aquæ <lb/> defluentis vinum effluet.</s><s id="s.000465"> habeat autem va&longs;is AB ba&longs;is ad <lb/> ba&longs;im ua&longs;is GH datam proportionem, & ita fiet, quod <lb/> faciendum proponebatur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000466">XXVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000467">Si uelimus infundentes aquam in aliquod <lb/> <pb pagenum="68"/> vas, ad huius proportionem vinum effluere, <lb/> ita faciemus.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000468">Sit enim rur&longs;us vas aquam habens AB, & vas habens <lb/> vinum GH.</s><s id="s.000469"> tubus autem EF &longs;it extra vas AB: & in AB <lb/> va&longs;e innatet &longs;phærula D, ex qua funis pertuchleas ST ad <lb/> tubum EF religetur, vt ip&longs;am &longs;u&longs;pendat, alia vero om­<lb/> nia &longs;int eadem quæ &longs;upra diximus.</s><s id="s.000470"> contingit igitur in­<lb/> iecta in vas AB aqua, &longs;phærulam D extolli, & ita demit­<lb/> tere tubum EF adeo, vt rur&longs;us vinum effluat.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000471">ALITER.</s><s id="s.000472"> Pote&longs;t <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> & aliter idem <lb/> effici.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000473">Funis enim ex &longs;ph&ecedil;rula D per trochleam S referatur in <lb/> aliam trochleam T, & per hanc ad KLM &longs;iphonem reli­<lb/> getur.</s><s id="s.000474"> continget igitur eleuata &longs;phærula D demitti &longs;i­<lb/> phonem KLM fune &longs;u&longs;pen&longs;um, ita vt cum extrin&longs;ecum <lb/> &longs;iphonis crus maius efficiatur, vinum per o&longs;culum M ef­<lb/> fluat.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="69"/> <p type="main"><s id="s.000475">Siphones autem, quibus vtuntur ad in­<lb/> cendia hoc modo con&longs;truuntur.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000476">Sint duo modioli ærei torno expoliti &longs;ecundum inte­<lb/> riorem eorum &longs;uperficiem ad embolos, <expan abbr="quemadmodũ">quemadmodum</expan> <lb/> hydrauleorum modioli ABCD EFGH: emboli ip­<lb/> &longs;is congruentes &longs;int KL MN, &longs;imul vero modioli per­<lb/> forentur inter&longs;e&longs;e per tubum XODF: & ex partibus ex­<lb/> terioribus intra XODF tubum habeant a&longs;&longs;aria appo&longs;ita <lb/> PR, qualia in &longs;uperioribus dicta &longs;unt, ita vt in partem <lb/> <pb pagenum="70"/> modiolorum exteriorem aperiantur.</s><s id="s.000477"> <expan abbr="Habeãt">Habeant</expan> etiam mo­<lb/> dioli in fundis rotunda foramina ST obturata axibus ex­<lb/> politis Y <foreign lang="greek">F</foreign> Q <foreign lang="greek">Y</foreign>, per quos fibul&ecedil; <foreign lang="greek">W</foreign> <foreign lang="greek">W</foreign> traducantur ag­<lb/> glutinat&ecedil;, vel coniunct&ecedil; modiolorum fundis, habente&longs;­<lb/> &qacute;ue colymatia ex partibus extremis, vt ne axes ex ip&longs;is <lb/> amplius extrahantur.</s><s id="s.000478"> emboli vero habeant rectas regu­<lb/> las compactas in medio <foreign lang="greek">s</foreign> quibus iungatur regula Z <foreign lang="greek">a</foreign>, <lb/> quæ ad medium quidem moueatur circa fibulam <foreign lang="greek">d</foreign> ma­<lb/> nentem, ad regulas vero <foreign lang="greek">s</foreign> mouentur circa fibulas <foreign lang="greek">b</foreign> <foreign lang="greek">g</foreign>.</s><s id="s.000479"> <lb/> At &longs;imul cum tubo XODF perforatur alius tubus re­<lb/> ctus <foreign lang="greek">e</foreign> <foreign lang="greek">z</foreign> in bifidum &longs;ci&longs;&longs;us ad <foreign lang="greek">z</foreign>: & habens <lb/> &longs;meri&longs;matia, <lb/> per qu&ecedil; humidum exprimit, qualia & ante dicta &longs;unt in <lb/> va&longs;e potui aquam exhibente, per aerem in ip&longs;o compre&longs;­<lb/> &longs;um.</s><s id="s.000480"> &longs;i igitur dicti modioli vnà cum alijs, quæ <lb/> con&longs;tru­<lb/> cta &longs;unt, in vas aquæ <foreign lang="greek">q</foreign> <foreign lang="greek">k</foreign> <foreign lang="greek">l</foreign> <foreign lang="greek">m</foreign> inijciantur: & aptetur regu­<lb/> la Z <foreign lang="greek">a</foreign>, ex eius partibus extremis circa fibulam <foreign lang="greek">d</foreign> vici&longs;­<lb/> &longs;im motis, emboli de&longs;cendentes per tubum <foreign lang="greek">e</foreign> <foreign lang="greek">z</foreign>, & per o­<lb/> &longs;culum ver&longs;atile <foreign lang="greek">k</foreign> humidum exprimunt.</s><s id="s.000481"> embolus enim <lb/> KL a&longs;cendens aperit quidem foramen S eleuato Q <foreign lang="greek">y</foreign> <lb/> axe, occludit vero <expan abbr="a&longs;&longs;ariũ">a&longs;&longs;arium</expan> P.</s><s id="s.000482"> & <expan abbr="de&longs;cend&etilde;s">de&longs;cendens</expan> <lb/> occludit S fora­<lb/> men, & ip&longs;um P aperit, per quod aqua eli&longs;a exprimitur.</s><s id="s.000483"> <lb/> Eandem contingunt & circa embolum MN.</s><s id="s.000484"> tubulus igi­<lb/> tur <foreign lang="greek">k</foreign> abnuens, & annuens ad datam altitudinem aquam <lb/> expuit, non tamen ad datam <expan abbr="cunuer&longs;ionem">conuer&longs;ionem</expan>, ni&longs;i & to­<lb/> tum in&longs;trumentum conuertatur.</s><s id="s.000485"> Hoc autem & tardum <lb/> e&longs;t & mole&longs;tum ad vrgentes nece&longs;sitates.</s><s id="s.000486"> &longs;ed vt facile ad <lb/> datum locum humor expuatur, faciemus tubum E <foreign lang="greek">z</foreign> &longs;e­<lb/> cundum longitudinem ex duobus inter &longs;e coaptatis con­<lb/> &longs;tantem, quorum vnus tubo XODF coniunctus &longs;it, al­<lb/> ter autem bifido, quod e&longs;t ad <foreign lang="greek">z</foreign>: etenim conuer&longs;o &longs;upe­<lb/> riori tubo, & annuente tubulo <foreign lang="greek">H</foreign>, expre&longs;sio fit ad quem­<lb/> cumque voluerimus locum: & habebit de&longs;uper coapta­<lb/> tus tubus colymatia, ne ob aquæ violentiam ex in&longs;tru­<lb/> <pb pagenum="71"/> mento excidere cogatur.</s><s id="s.000487"> h&ecedil;c autem erunt ad &longs;imilitudi­<lb/> nem litteræ <foreign lang="greek">G</foreign> ip&longs;i conglutinata, & conuer&longs;a circa annu­<lb/> lum inferiori tubo circumpo&longs;itum,</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000488">XXVIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000489">In aliquo aquæ fluxionem habente <lb/> con&longs;truitur animal &longs;iue ex &ecedil;re, &longs;iue ex alia ali­<lb/> qua materia, quod oblato ip&longs;i poculo bibit <lb/> cum &longs;trepitu & clamore, vt &longs;itire videatur.</s><s id="s.000490"> <lb/> e&longs;t autem con&longs;tructio talis.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000491">Sit vas AB, in <figure/> <lb/> quod influit cana­<lb/> liculus C: & in eo <lb/> &longs;it inflexus <expan abbr="&longs;iphõ">&longs;iphon</expan>, <lb/> &longs;iue &longs;piratilis dia­<lb/> betes DEF, cu­<lb/> ius alterum crus <lb/> extra va&longs;is <expan abbr="fundũ">fundum</expan> <lb/> excedat.</s><s id="s.000492"> ip&longs;i vero <lb/> &longs;ubijciatur ba&longs;is <lb/> præclu&longs;a GHKL, <lb/> habens & ip&longs;a in­<lb/> flexum &longs;iphonem <lb/> MNX.</s><s id="s.000493"> & o&longs;culo <lb/> F &longs;ubijciatur OP <lb/> <expan abbr="infũdibulũ">infundibulum</expan>, cuius <lb/> caulis feratur in <lb/> ba&longs;im GHKL, <lb/> tantum di&longs;tans à <lb/> fundo, quantum <lb/> <pb pagenum="72"/> ad aquæ fluxum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000494"> animalis autem o&longs;culum &longs;it ad <lb/> R, vbi tubus ponatur, per vnum pedem, vel per aliam <lb/> aliquam animalis partem occulte in ba&longs;im delatus, qui <lb/> &longs;it in RST.</s><s id="s.000495"> continget igitur repleto AB va&longs;e humorem &longs;u­<lb/> perfluentem in OP infundibulum ferri: & impleri ba&longs;im <lb/> GHKL, <expan abbr=" ip&longs;um&qacute;">ip&longs;umque</expan> AB vas exinaniri.</s><s id="s.000496"> Rur&longs;us autem re­<lb/> pleta ba&longs;i &longs;uperfluens humor per &longs;iphonem MNX ba&longs;im <lb/> exinaniet.</s><s id="s.000497"> <expan abbr="dum&qacute;">dumque</expan> ea exinanitur, aer per o&longs;culum R exina­<lb/> nitum replebit locum.</s><s id="s.000498"> Quando igitur ip&longs;i R poculum <lb/> offeramus, ab&longs;orbetur vi attractus humor pro aere quo­<lb/> u&longs;que ba&longs;is exinanita fuerit.</s><s id="s.000499"> & ita rur&longs;us vas AB reple­<lb/> tum exinanitur; & &longs;equuntur eadem, quæ dicta &longs;unt.</s><s id="s.000500"> <lb/> vt autem tempore opportuno, hoc e&longs;t dum ba&longs;is exina­<lb/> nitur, poculum offeramus, &longs;it aliquod motum ab efflu­<lb/> xione, quæ fit per &longs;iphonem MNX, aqua &longs;cilicet in ip­<lb/> &longs;um <expan abbr="incid&etilde;te">incidente</expan>.</s><s id="s.000501"> in quod re&longs;picientes, cum mouebitur, tunc <lb/> poculum offeremus.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000502">XXIX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000503">E&longs;t autem & aliter exi&longs;tente aquæ influ­<lb/> xione, & pani&longs;co auer&longs;o, bibere ip&longs;um a­<lb/>nimal.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000504">Sit enim ba&longs;is vndique præclu&longs;a ABCD, diaphrag­<lb/> ma habens &longs;ecundum medium.</s><s id="s.000505"> in &longs;ede vero in&longs;i&longs;tat ani­<lb/> mal, & tubus per os ip&longs;ius &longs;it EFG.</s><s id="s.000506"> <expan abbr="habeat&qacute;">habeatque</expan> ba&longs;is infle­<lb/> xum &longs;iphonem HKL in loco inferiori, cuius vnum crus <lb/> extra fundum excedat.</s><s id="s.000507"> per medium vero diaphragma <lb/> &longs;it MN infundibulum, cuius caulis a fundo parum di&longs;tet.</s><s id="s.000508"> <lb/> & ba&longs;i ABCD imponatur altera ba&longs;is XO, in qua pani­<lb/> &longs;cus PR in&longs;ideat, habens axonion S, in partem ba&longs;is in­<lb/> feriorem excedens, cui tubus TY coniungatur, qui ha­<lb/><pb pagenum="73"/>beat in extremo phyalulam YV &longs;ibi ip&longs;i coniunctam, & <lb/> &longs;imul perforatam.</s><s id="s.000509"> Sit autem tantus TY tubus, ut auer­<lb/> &longs;o pani&longs;co phyalu­<lb/> la <figure/> YV ponatur è <lb/> regione infundi­<lb/> buli MN paulo &longs;u­<lb/> pra.</s><s id="s.000510"> & in ba&longs;i &longs;it <lb/> phyalula QZ è re­<lb/> gione infundibu­<lb/> li MN, &longs;imul cum <lb/> ip&longs;a ba&longs;i perfora­<lb/> ta, in quam fera­<lb/> tur aqu&ecedil; influxio <lb/> <foreign lang="greek">W</foreign> tanta, vt maior <lb/> &longs;it effluxione, qu&ecedil; <lb/> &longs;it per &longs;iphonem <lb/> HKL.</s><s id="s.000511"> feretur igi­<lb/> tur prædicta aqua <lb/> per <expan abbr="infundibulũ">infundibulum</expan> <lb/> MN in partem in­<lb/> feriorem ba&longs;is AB <lb/> CD aere, qui in <lb/> ip&longs;a continetur, <lb/> per tubum EFG <lb/> recedente.</s><s id="s.000512"> & ba­<lb/> &longs;is &longs;emper erit ple­<lb/> na humido, propterea quòd influxio effluxione maior <lb/> &longs;it.</s><s id="s.000513"> Quando igitur pani&longs;cum auertamus, phyalula YV <lb/> è regione infundibuli facta influxionem xxx excipit, quæ <lb/> quidem per tubum TY in alium &longs;ecedit locum.</s><s id="s.000514"> Itaque <lb/> humido non amplius influente in partem <expan abbr="inferior&etilde;">inferiorem</expan> ba&longs;is <lb/> ABCD &longs;iphon HKL ip&longs;am exinaniet, aere per tubum <lb/> EFG abeunte.</s><s id="s.000515"> Quare animal oblato poculo rur&longs;us bibit.</s> <lb/></p> <pb pagenum="74"/> <p type="head"><s id="s.000516">XXX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000517">Pote&longs;t etiam aliter bibere animal, neque <lb/> influente aqua, neque alio quopiam pani­<lb/> &longs;cum mouente.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000518">Sit enim ba&longs;is ABCD, animalis autem o&longs;culum &longs;it <lb/> ad E; & per pectus animalis, & po&longs;teriorem pedem, uel <lb/> caudam ab o&longs;culo E impellatur tubus EFG in partes in­<lb/> teriores ba&longs;is delatus: & po&longs;ita ba&longs;i immobili, tubus E <lb/> FG, qui per animal tran&longs;it perforetur tenui, & vix ap­<lb/> parente foramine H.</s><s id="s.000519"> &longs;iquis igitur tubum EFG aqua im­<lb/> pleat per aliquem tubum &longs;ublimen, cuius extremum <lb/> apponatur ip&longs;i H, manebit tubus EFG aqua plenus, <lb/> quòd ip&longs;ius o&longs;cula ex æquo iaceant.</s><s id="s.000520"> & cum ori poculum <lb/> admoueamus, atque aliquam ip&longs;ius partem demerga­<lb/>mus, continget tubi EFG membrum quod e&longs;t ad G ma­<lb/> ius fieri, & ob id humidum attrahere.</s><s id="s.000521"> hoc autem in ba­<lb/> &longs;im ABCD deferetur.</s><s id="s.000522"> quare nulla e&longs;t nece&longs;sitas in hac <lb/> con&longs;tructione ba&longs;im præclu&longs;am e&longs;&longs;e.</s> <lb/></p> <pb pagenum="75"/> <p type="head"><s id="s.000523">XXXI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000524">In &longs;acris ægyptiorum ad porticus roræ æ­<lb/> reæ ver&longs;atiles fiunt, vt qui ingrediuntur ip­<lb/> &longs;as conuertant, propterea quòd æs purgare <lb/> videatur.</s><s id="s.000525"> Sunt autem & va&longs;a ad in&longs;per&longs;io­<lb/> nem, ut ingredientes a&longs;pergantur.</s><s id="s.000526"> Opor­<lb/> teat igitur facere, ut conuer&longs;a rota aqua ex <lb/> ip&longs;a fluat ad in&longs;per&longs;ionem, vt dictum e&longs;t.</s></p> <p type="main"><s id="s.000527">Sit po&longs;t <expan abbr="porticũ">porticum</expan> <figure/> <lb/> vas aquæ <expan abbr="occultũ">occultum</expan> <lb/> ABCD, perfora­<lb/> tum in fundo fora­<lb/> mine E.</s><s id="s.000528"> & &longs;ub fun­<lb/> dum conglutine­<lb/> tur fi&longs;tula FGHK, <lb/> habens & ip&longs;a fora­<lb/> <expan abbr="m&etilde;">mem</expan> è regione eius, <lb/> quod e&longs;t in fundo, <lb/> intra quam &longs;it alia <lb/> fi&longs;tula LM, ad L ip­<lb/> &longs;i FGHK aggluti­<lb/> nata, habens è re­<lb/> gione E foramen <lb/> P.</s><s id="s.000529"> inter dictas vero <lb/> duas fi&longs;tulas alia <lb/> aptetur NXOR, ita vt utramque contingat, & habeat <lb/> foramen S è regione ip&longs;ius E.</s><s id="s.000530"> Cum igitur dicta forami­<lb/> na &longs;ibi ip&longs;is re&longs;pondeant, &longs;iquis aquam in vas ABCD <lb/> infundat, extra fluet per fi&longs;tulam LM.</s><s id="s.000531"> Si vero conuerta­<lb/> mus fi&longs;tulam NXOR, ita vt foramen S permutetur, non <lb/> <pb pagenum="76"/> amplius fluet.</s><s id="s.000532"> Itaque fiat rota fi&longs;tul&ecedil; NXOR coniuncta.</s><s id="s.000533"> <lb/> ergo ip&longs;a conuer&longs;a sæpius aqua effluet.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000534">XXXII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000535">Va&longs;e vno exi&longs;tente inijcere per os ip&longs;ius <lb/> plura vini genera, & per eundem canalem &longs;u­<lb/> mere vnumquodque ip&longs;orum, quod quis ele­<lb/> gerit, ita vt pluribus vina inijcientibus, vnu&longs;­<lb/> qui&longs;que proprium &longs;umat, & &longs;igillatim tantum, quantum ab <lb/> ip&longs;o iniectum fuerit.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000536">Sit vas præclu&longs;um ABCD, collum inter&longs;eptum ha­<lb/> bens diaphragmate EF: & inter&longs;epiatur <expan abbr="totũ">totum</expan> vas in tot <lb/> loca, quot voluerimus vina e&longs;&longs;e.</s><s id="s.000537"> &longs;int&qacute;ue diaphragmata <lb/> GH KL, vt tria loca fiant MNX, in quæ vinum inijcia-<lb/> tur.</s><s id="s.000538"> perforetur autem diaphragma EF &longs;ecundum <expan abbr="vnũ­quemque">vnum­<lb/> quemque</expan> locum minutis foraminibus.</s><s id="s.000539"> & &longs;int foramina <lb/> OPR, ex quibus erigantur tubuli PS OT RY in va&longs;is <lb/> collum, &longs;imul cum ip&longs;o perforati.</s><s id="s.000540"> & iuxta vnumquem­<lb/> que tubulum &longs;int foramina minuta in diaphragmate EF <lb/> in&longs;tar cribi, per quæ humidum in propria loca defera­<lb/> tur.</s><s id="s.000541"> Quando igitur volumus infundere vnumquodque <lb/> vinum, comprehendemus digitis &longs;piracula STY: & per <lb/> collum <foreign lang="greek">F</foreign> vinum infundemus.</s><s id="s.000542"> hoc autem in nullum lo­<lb/> cum procedet, quòd aer, qui in locis continetur, non <lb/> habet egre&longs;&longs;um.</s><s id="s.000543"> &longs;ed cum remi&longs;erimus vnum <expan abbr="&longs;piraculorũ">&longs;piraculorum</expan> <lb/> STY, aer qui in eo loco e&longs;t, per cribrum excedet, vino <lb/> in locum incidente.</s><s id="s.000544"> Rur&longs;us &longs;piraculum comprehenden­<lb/> tes, aliud &longs;imiliter remittemus, & alterum inijciemus <lb/> <pb pagenum="77"/> <figure/> vinum.</s><s id="s.000545"> po&longs;tea deinceps reliqua, quotcumque vina fue­<lb/> rint; & loci numero &ecedil;quales in va&longs;e ABCD.</s><s id="s.000546"> Excipie­<lb/> mus autem vnumquodque ip&longs;orum &longs;igillatim per eun­<lb/> dem canalem hoc modo.</s><s id="s.000547"> infundo va&longs;is ABCD ex &longs;in­<lb/> gulis locis &longs;inguli procedant tubi.</s><s id="s.000548"> ex loco quidem M tu­<lb/> bus Q <foreign lang="greek">Y</foreign>, ex N vero tubus <foreign lang="greek">W</foreign> Z, & ex X tubus VI, quo­<lb/> rum extrema <foreign lang="greek">Y</foreign> ZI &longs;imul perforentur cum alio tubo <foreign lang="greek">Y</foreign> Z <lb/> I <foreign lang="greek">a</foreign>.</s><s id="s.000549"> Rur&longs;us alius tubus <foreign lang="greek">b g</foreign> intra ip&longs;um <foreign lang="greek">Y</foreign> ZI <foreign lang="greek">a</foreign> diligenter <lb/> aptetur, obturatus ad interiorem partem <foreign lang="greek">g</foreign>, haben&longs;&qacute;ue <lb/> foramina è regione o&longs;culorum <foreign lang="greek">Y</foreign> ZI, ita vt conuer&longs;o tu­<lb/> bo <foreign lang="greek">b g</foreign> foramina ad vnum quodque ip&longs;orum adducta ex­<lb/> cipiant vinum, quod in &longs;ingulis ip&longs;orum continetur; & <lb/> per o&longs;culum exterius tubi <foreign lang="greek">b g</foreign> extra effundant.</s><s id="s.000550"> tubo au­<lb/> <pb pagenum="78"/> tem <foreign lang="greek">b g</foreign> coniunctus &longs;it ferreus obeli&longs;cus <foreign lang="greek">d e</foreign>.</s><s id="s.000551"> & ad partem <lb/> quidem <foreign lang="greek">e</foreign> ex plumbo agglutinatur pondus <foreign lang="greek">k</foreign>; ad <foreign lang="greek">d</foreign> vero <lb/> fibula ferrea <foreign lang="greek">d s</foreign>, habens in medio <expan abbr="phialulã">phialulam</expan> <expan abbr="agglutinatã">agglutinatam</expan> <lb/> <foreign lang="greek">s</foreign> cuius concaua ad &longs;uperiora &longs;pectent.</s><s id="s.000552"> Sit autem & co­<lb/> nus colurus concauus, cuius maior circulus <foreign lang="greek">z</foreign>, & minor <lb/> <foreign lang="greek">q</foreign>, per quem & fibula <foreign lang="greek">d s t</foreign> procedat.</s><s id="s.000553"> fiant etiam &longs;ph&ecedil;ru­<lb/> læ plumbe&ecedil; inæquales, quæ tot numero &longs;int, quot & <lb/> loci MNX.</s><s id="s.000554"> &longs;i igitur minorem &longs;phærulam imponamus <lb/> phialulæ <foreign lang="greek">z q</foreign>, cum &longs;it grauis ad inferiorem partem ferre­<lb/> tur; quou&longs;que coni coluri &longs;uperficiem concauam contin­<lb/> gat, & conuertant tubum <foreign lang="greek">b g</foreign>, ita vt foramen quod e&longs;t in <lb/> ip&longs;o fiat è regione <foreign lang="greek">Y</foreign>, & excipiat vinum in eo loco con­<lb/> tentum.</s><s id="s.000555"> quod quidem v&longs;que eo fluet, quoad &longs;phæra phia­<lb/> lulæ imponatur, ni&longs;i forte totum effluxerit.</s><s id="s.000556"> Si uero &longs;ph&ecedil;­<lb/> ram auferamus, rur&longs;us pondus <foreign lang="greek">k</foreign> conuer&longs;um obturabit <lb/> foramen <foreign lang="greek">Y</foreign> ut uinum non amplius fluat.</s><s id="s.000557"> Rur&longs;us igitur &longs;i <lb/> aliam &longs;phærulam imponamus, plus deor&longs;um feretur & <lb/> plus conuertet tubum <foreign lang="greek">b</foreign> quou&longs;que foramen in ip&longs;o è re­<lb/> gione Z fiat: & ita uinum, quod in eo loco continetur, <lb/> fluet.</s><s id="s.000558"> & rur&longs;us eleuata &longs;phærula pondus <foreign lang="greek">k</foreign> de&longs;cendens fo­<lb/> ramen Z obturabit, ut non amplius fluat uinum.</s><s id="s.000559"> Quòd <lb/> &longs;i alia &longs;phærula imponatur adhuc plus conuertetur tu­<lb/> bus <foreign lang="greek">b</foreign>, adeo ut uinum, quod e&longs;t in loco X effluat.</s><s id="s.000560"> Opor­<lb/> tet autem minorem &longs;ph&ecedil;rulam phialul&ecedil; impo&longs;itam euin­<lb/> cere pondus <foreign lang="greek">k</foreign> , hoc e&longs;t tubum <foreign lang="greek">b</foreign> conuertere: ita enim <lb/> euincet & aliæ &longs;phærulæ, & tubum <foreign lang="greek">b</foreign> conuertent.</s> <lb/></p> <pb pagenum="79"/> <p type="head"><s id="s.000561">XXXIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000562">Lucernam &longs;e ip&longs;am con&longs;umentem con­<lb/> &longs;truere.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000563">Sit lucerna ABC, & per os ip&longs;ius fibula ferrea impel­<lb/> latur DE, circa E punctum libere mota.</s><s id="s.000564"> & circa fibulam <lb/> ellychnium circumuoluatur, ut facile &longs;olui po&longs;sit.</s><s id="s.000565"> apte­<lb/> tur autem & tympanum dentatum F, quod circa axicu­<lb/> lum expedite moueatur.</s><s id="s.000566"> & eius dentes fibulam contin­<lb/> gant, ita ut ip&longs;o conuer&longs;o ellychnium per dentes impel­<lb/> <figure/> <pb pagenum="80"/> latur.</s><s id="s.000567"> & habeat lucerna vmbilicum valde apertum.</s><s id="s.000568"> inie­<lb/> cto autem oleo innatet lebetarium G, rectam habeas re­<lb/> gulam H &longs;ibi ip&longs;i coniunctam, <expan abbr="dentatam&qacute;">dentatamque</expan> ac tympani <expan abbr="d&etilde;­tibus">den­<lb/>tibus</expan> implicatam.</s><s id="s.000569"> continget igitur oleo con&longs;umpto le­<lb/>betarium de&longs;cendere, & per regulæ dentes conuertere <lb/> tympanum F ita ut ellychnium impellatur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000570">XXXIIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000571">Va&longs;e exi&longs;tente, & canalem apertum ha­<lb/> bente iuxta fundum, <expan abbr="humore&qacute;">humoreque</expan> in ip&longs;um in­<lb/> fu&longs;o, interdum quidem à principio fluet ca­<lb/> nalis, interdum vero circa medium; & in­<lb/> terdum toto va&longs;e repleto, vel & generaliter <lb/> quantocumque infu&longs;o humore fluet canalis <lb/> & totum humorem effundet.</s> <lb/></p> <pb pagenum="81"/> <p type="main"><s id="s.000572">Sit vas AB <expan abbr="collũ">collum</expan> habens diaphragmate <lb/> <expan abbr="inter&longs;eptũ">inter&longs;eptum</expan>: & <lb/> per diaphragma tubus CD, demittatur coarctatus, & <expan abbr="tãtũ">tantum</expan> <lb/> di&longs;tans à fundo, <figure/> <lb/> <expan abbr="quãtũ">quantum</expan> ad aquæ flu­<lb/> xum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000573"> Sit <lb/> autem & &longs;iphon <lb/> inflexus EFG, cu­<lb/> ius <expan abbr="intrin&longs;ecũ">intrin&longs;ecum</expan> qui­<lb/> dem crus di&longs;tet à <lb/> fundo, quantum <lb/> &longs;atis &longs;it ad fluxum <lb/> aquæ, alterum ve­<lb/> ro extra produ­<lb/> ctum in canalem <lb/> conformetur.</s><s id="s.000574"> & <lb/> &longs;iphonis curuitas <lb/> &longs;it iuxta <expan abbr="collũ">collum</expan> va­<lb/> &longs;is habeat&qacute;ue vas <lb/> <expan abbr="&longs;piraculũ">&longs;piraculum</expan> H iuxta <lb/> diaphragma in <expan abbr="v&etilde;­tr&etilde;">ven­<lb/>trem</expan> eius deferens.</s><s id="s.000575"> <lb/> Si igitur velimus <lb/> a principio &longs;tatim <lb/> humore infu&longs;o ca­<lb/> nalem fluere, &longs;pi­<lb/> raculum H digi­<lb/> to comprehendemus, & fluet canalis.</s><s id="s.000576"> aere enim, qui in <lb/> va&longs;e continetur, antipari&longs;ta&longs;im non habente, humor <lb/> per inflexum &longs;iphonem extra errumpet.</s><s id="s.000577"> Quod &longs;i non <lb/> comprehendamus &longs;piraculum procedet humor in uen­<lb/> trem va&longs;is; & canalis non fluet quou&longs;que rur&longs;us &longs;piracu­<lb/> lum comprehendamus.</s><s id="s.000578"> po&longs;tea remi&longs;&longs;o &longs;piraculo &longs;iphon <lb/> omnem humorem effundet.</s> <lb/></p> <pb pagenum="82"/> <p type="head"><s id="s.000579">XXXV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000580">Con&longs;truitur etiam vas, quod quou&longs;que in­<lb/> fundas humorem excipit, &longs;i vero de&longs;i&longs;tas, <lb/> non amplius excipit.</s><s id="s.000581"> fit autem hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000582">Sit vas AB collum habens diaphragmate CD inter&longs;e­<lb/> ptum, & per diaphragma demittatur tubus EF, a fun­<lb/> do quidem parum di&longs;tans, excedens autem diaphragma <lb/> ita vt à labro va&longs;is non multum di&longs;tet; circa quem alius <lb/> tubus circumponatur GH à diaphragmate, & à tubo tan­<lb/> <pb pagenum="83"/> tum di&longs;tans, quantum ad aqu&ecedil; fluxum &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000583"> tubi ue­<lb/> ro GH pars &longs;uperior &longs;quammula obtegatur; & vas ha­<lb/> beat &longs;piraculum K in <expan abbr="ventr&etilde;">ventrem</expan> <expan abbr="defer&etilde;s">deferens</expan>.</s><s id="s.000584"> Quando igitur per <lb/> collum humorem infundamus, continget ip&longs;um proce­<lb/> dere in ventrem va&longs;is per tubum GH, & per EF, aere per <lb/> &longs;piraculum K excendente.</s><s id="s.000585"> Quod &longs;i de&longs;i&longs;tamus, & <expan abbr="collũ">collum</expan> va­<lb/> &longs;is <expan abbr="exinanitũ">exinanitum</expan> fuerit, aer continuitatem abrumpet.</s><s id="s.000586"> quare <lb/> humor, qui e&longs;t in tubo GH delap&longs;us cadet in diaphrag­<lb/> ma.</s><s id="s.000587"> Sit autem latitudo circa GH talis, vt &longs;ua grauitate <lb/> humor decidat.</s><s id="s.000588"> at infu&longs;o altero humore, aer in tubo EF <lb/> collectus, & in GH non permittet ip&longs;um humorem in­<lb/> gredi.</s><s id="s.000589"> &longs;ed &longs;upra va&longs;is labrum &longs;uperfundetur.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="84"/> <p type="head"><s id="s.000590">XXXVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000591">Con&longs;truitur autem & &longs;atyri&longs;cus &longs;uper qua­<lb/> dam ba&longs;i, utrem in manibus tenens, cui ad­<lb/> iacet labellum; & infu&longs;o in ip&longs;um humore, <lb/> ita vt repleatur, aqua per vtrem in labellum <lb/> influet, & non &longs;uperfundetur, quou&longs;que to­<lb/> ta per vtrem aqua euacuata fuerit.</s><s id="s.000592"> e&longs;t autem <lb/> con&longs;tructio talis.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000593">Sit <expan abbr="quædã">quædam</expan> ba&longs;is AB vndique præclu&longs;a, &longs;iue cylindrica, <lb/> flue octagona <expan abbr="ornam&etilde;ti">ornamenti</expan> gratia, quæ diaphragmate CD <lb/> <pb pagenum="85"/> <figure/> di&longs;tinguatur.</s><s id="s.000594"> & per diaphragma protendatur tubus EF <lb/> &longs;imul cum eo perforatus, & ab operculo parum di&longs;tans.</s><s id="s.000595"> <lb/> per operculum vero impellatur tubus GH paulum exce­<lb/> dens in partem &longs;uperiorem, qui habeat labellum &longs;ibi im­<lb/> po&longs;itum, atque à fundo tantum di&longs;tet, quantum ad a­<lb/> quæ fluxum &longs;it &longs;atis: coarctetur <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> & operculo va&longs;is, & <lb/> ip&longs;i diaphragmati.</s><s id="s.000596"> deinde alius tubus KLM &longs;imiliter im­<lb/> pellatur per <expan abbr="operculũ">operculum</expan>, à diaphragmate parum di&longs;tans, <lb/> <expan abbr="coarctatus&qacute;">coarctatus</expan> operculo, & ex &longs;e ip&longs;o in labellum fluxionè <lb/> deferens.</s><s id="s.000597"> quod quidem labellum imponitur tubo GH <lb/> &longs;imul cum eo perforatum.</s><s id="s.000598"> His ita con&longs;titutis vas AD im­<lb/> pleatur humore per foramen N, quod po&longs;t infu&longs;ionem <lb/> obturetur.</s><s id="s.000599"> Si igitur in labellum humorem infundamus, <lb/> <pb pagenum="86"/> de&longs;cendet per GH tubum in vas BC, aere per EF egre­<lb/> diente, qui quidem cum in vas AD procedat, humo­<lb/> rem in ip&longs;o contentum per tubum KLM in labellum ex­<lb/> primit.</s><s id="s.000600"> hic autem rur&longs;us in vas BC delatus exprimit &longs;i­<lb/> militer aerem, qui e&longs;t in ip&longs;o: atque is rur&longs;us aquam, <lb/> quæ e&longs;t in va&longs;e AD exprimit in labellum, & hoc tamdiu <lb/> erit, quoad aqua, quæ in va&longs;e AD continetur, euacuata <lb/> fuerit.</s><s id="s.000601"> Oportebit autem tubum MLK per os vtris e&longs;&longs;e, <lb/> & omnino tenuem exi&longs;tere, vt demon&longs;tratio hæc longio­<lb/> ri tempore permaneat.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000602">XXXVII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000603">Sacelli con&longs;tructio, vt igne accen&longs;o valu&ecedil; <lb/> &longs;ponte aperiantur, & eo extincto rur&longs;us clau­<lb/> dantur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000604">Sit prædictum &longs;acellum in ba&longs;i ABCD, &longs;upra quam <lb/> arula ED collocetur: & per arulam impellatur tubus <lb/> GF, cuius o&longs;culum quidem F &longs;it intra ip&longs;am arulam, <lb/> o&longs;culum vero G in &longs;ph&ecedil;ra quadam H comprehendatur <lb/> à centro ip&longs;ius parum di&longs;tans.</s><s id="s.000605"> coarctetur autem &longs;phæra <lb/> ip&longs;i tubo GF: &longs;it&qacute;ue in &longs;phæra inflexus &longs;iphon KLM, & <lb/> valuarum cardines in partem inferiorem extendantur, <lb/> & expedite conuertantur in enodacibus, qui &longs;unt in ba&longs;i <lb/> <pb pagenum="87"/> <figure/> ABCD, Ex cardinibus catenulæ in vnum coactæ per <lb/> trochleam ad vas NX concauum & &longs;u&longs;pen&longs;um religen­<lb/> tur; alteræ vero catenul&ecedil; cardinibus obuolutæ, &longs;uperio­<lb/> ribu&longs;&qacute;ue contrariæ, & in vnum coactæ per trochleam <lb/> <pb pagenum="88"/> religentur ad pondus plumbeum, per quod de&longs;cendens <lb/> valuæ claudentur.</s><s id="s.000606"> &longs;iphon autem KLM habeat exterius <lb/> crus in vas &longs;u&longs;pen&longs;um <expan abbr="defer&etilde;s">deferens</expan>.</s><s id="s.000607"> & per <expan abbr="quoddã">quoddam</expan> foramen P <lb/> aqua in &longs;phæram infundatur, a deo vt ad dimidium per­<lb/> ueniat, quod quidem foramen po&longs;t infu&longs;ionem obture­<lb/> tur.</s><s id="s.000608"> continget igitur igne euaporante aerem, qui e&longs;t in <lb/> arula calefactum in ampliorem locum fundi.</s><s id="s.000609"> hic autem <lb/> per tubum FG in &longs;phæram procedens, humorem, qui <lb/> in ea continetur per &longs;iphonem KLM in &longs;u&longs;pen&longs;um vas <lb/> extrudet.</s><s id="s.000610"> quod vas de&longs;cendens attrahet catenulas, & va­<lb/> luas aperiet.</s><s id="s.000611"> Rur&longs;us extincto igne aer quidem attenua­<lb/> tus excedet per raritates parietis &longs;phær&ecedil;.</s><s id="s.000612"> inflexus autem <lb/> &longs;iphon KLM humorem ex va&longs;e &longs;u&longs;pen&longs;o attrahet, ita vt <lb/> repleatur locus excretarum raritatum.</s><s id="s.000613"> erit enim ip&longs;ius <lb/> extremitas immer&longs;a in aqua, qu&ecedil; in va&longs;e &longs;u&longs;pen&longs;o conti­<lb/> netur.</s><s id="s.000614"> exinanito autem va&longs;e, & obid leuiori facto, rur­<lb/> &longs;us pondus &longs;u&longs;pen&longs;um deor&longs;um repens valuas occludet.</s><s id="s.000615"> <lb/> Sunt qui pro aqua vtuntur hydrargyro, quoniam & aqua <lb/> grauius e&longs;t, & à caliditate facile &longs;oluitur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="89"/> <p type="head"><s id="s.000616">XXXVIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000617">Contingit etiam aliter accen&longs;o igne val­<lb/> uas aperi.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="90"/> <p type="main"><s id="s.000618">Sit rur&longs;us &longs;acellum in aliqua ba&longs;i ABCD, in qua &longs;it <lb/> ara E: & per aram tubus FGH referatur in paruum <expan abbr="vtr&etilde;">vtrem</expan> <lb/> K vndique pr&ecedil;clu&longs;um.</s><s id="s.000619"> vtri vero &longs;ubijciatur, pondus L, <lb/> ex quo catenula per trochleam religetur ad catenulas, <lb/> qu&ecedil; &longs;unt circa cardines, ita vt compre&longs;&longs;o vtre pondus L <lb/> euincat, & valuas claudat.</s><s id="s.000620"> impo&longs;ito autem igne aperiat.</s><s id="s.000621"> <lb/> Rur&longs;us enim aer, qui e&longs;t in ara calore effu&longs;us per tubum <lb/> FGH in vtrem procedet, & ip&longs;um vnà cum pondere <lb/> L attrahet, & vuluæ aperiuntur.</s><s id="s.000622"> nam vel ip&longs;æ per &longs;e ip&longs;as <lb/> &longs;ponte clauduntur, vel habebunt contrapo&longs;itum pon­<lb/> dus ip&longs;as aperiens.</s><s id="s.000623"> extincto autem igne, & recedente <lb/> aere, qui in vtrem ingre&longs;&longs;us e&longs;t, pondus de&longs;cendens &longs;i­<lb/> mul cum vtre attrahet, & valuas claudet.</s> <lb/></p> <pb pagenum="91"/> <p type="head"><s id="s.000624">XXXIX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000625">Va&longs;e vino repleto, & canales tres habente, <lb/> per <expan abbr="mediũ">medium</expan> <expan abbr="quid&etilde;">quidem</expan> fluere vinum: & quando a­<lb/> aquam infundamus, vinum non adhuc fluere, <lb/> &longs;ed <expan abbr="aquã">aquam</expan> per reliquos duos canales.</s><s id="s.000626"> quando <lb/> <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> aqua fluere de&longs;inat, <expan abbr="vinũ">vinum</expan> <expan abbr="&ptilde;">per</expan> <expan abbr="mediũ">medium</expan> fluere, <lb/> & hoc toties fit, quoties aquam <expan abbr="infũdamus">infundamus</expan>.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000627">Sit aliquod vas <figure/> <lb/> AB, inter&longs;eptum <lb/> habens <expan abbr="collũ">collum</expan> dia­<lb/> phragmate CD.</s><s id="s.000628"> <lb/> habeat&qacute;ue ad <expan abbr="fũ­dum">fun­<lb/> dum</expan> canalem E.</s><s id="s.000629"> <lb/> & per diaphra­<lb/> gmata traijcian­<lb/> tur duo tubi FG <lb/> H KLM <expan abbr="de&longs;in&etilde;­tes">de&longs;inen­<lb/>tes</expan> in canales; & <lb/> &longs;upra diaphra­<lb/> gma excedentes <lb/> circa exce&longs;&longs;us ve­<lb/> ro imponantur <lb/> alij tubi NX coo­<lb/> perti ex &longs;uperiori <lb/> parte, di&longs;tante&longs;­<lb/> &qacute;ue à diaphra­<lb/> gmate, quantum <lb/> ad aquæ fluxum <lb/> &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000630"> & alius <lb/> tubus PO &longs;imul <lb/> perforetur cum <lb/> <pb pagenum="92"/> ip&longs;o FGH, parum di&longs;tans à diaphragmate CD.</s><s id="s.000631"> Com­<lb/> prehen&longs;o igitur canali E, vas AB per aliquod foramen <lb/> V vino replentur, quod quidem obturetur po&longs;t infu&longs;io­<lb/> nem.</s><s id="s.000632"> Itaque continget dimi&longs;&longs;o E canali vinum fluere, <lb/> aer enim per o&longs;culum R, & per tubum OP extra proce­<lb/> det.</s><s id="s.000633"> Quod &longs;i aquam in diaphragma CD infundamus, <lb/> extra feretur per tubos FGH KLM.</s><s id="s.000634"> aere autem in vas <lb/> AB ingre&longs;&longs;um non habente, non adhuc fluet vinum, quo­<lb/> u&longs;que tota aqua affundatur: & rur&longs;us aere ingre&longs;&longs;um ha­<lb/> bente vinum fluet.</s><s id="s.000635"> pote&longs;t autem pro tubo OP alius e&longs;&longs;e <lb/> tubus RS &longs;imul cum diaphragmate perforatus, circa <lb/> quem alius TY imponatur ad &longs;imilitudinem NX, &longs;ed ip­<lb/> &longs;is &longs;ublimior, ita vt tubus RS &longs;it &longs;upra va&longs;is labrum, <lb/> & eadem, quæ dicta &longs;unt &longs;equentur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000636">XL.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000637">Ba&longs;i exi&longs;tente, in qua arbu&longs;cula con&longs;i&longs;tit, <lb/> & circa arbu&longs;culam draco inuoluitur, a&longs;tat­<lb/> &qacute;ue Hercules &longs;agittans, et pomo ba&longs;i impo­<lb/> &longs;ito, po&longs;tquàm aliquis à ba&longs;i pomum manu <lb/> eleuauerit, Hercules quidem &longs;agittam dimit­<lb/> tet in draconem, & Draco &longs;ibilabit.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000638">Sit dicta ba&longs;is præclu&longs;a AB diaphragma <lb/> habens CD: <lb/> <pb pagenum="93"/> <figure/> & diaphragmati coniunctus &longs;it paruus conus EF, & con­<lb/> cauus, & mutilus, qui habeat <expan abbr="minor&etilde;">minorem</expan> circulum F <expan abbr="apertũ">apertum</expan> <lb/> ver&longs;us <expan abbr="fundũ">fundum</expan>, & parum <expan abbr="di&longs;tant&etilde;">di&longs;tantem</expan>, <expan abbr="quantũ">quantum</expan> &longs;cilicet ad aqu&ecedil; <lb/> fluxum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000639"> huic autem intra coaptatus &longs;it alter co­<lb/> nus H ex catenula quadam per foramen religatus ad po­<lb/> mum K ba&longs;i impo&longs;itum.</s><s id="s.000640"> & Hercules teneat arculum cor­<lb/> neum, intentum neruum habentem, <expan abbr="di&longs;tantem&qacute;">di&longs;tantemque</expan> à dex­<lb/> tra manu quantum &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000641"> in dextra autem manu aduer-<lb/> <pb pagenum="94"/> &longs;us Draconem &longs;it manus omnino &longs;imilis extrin&longs;ecæ, præ­<lb/> terquàm quod parua, habens & nerui emi&longs;&longs;orium.</s><s id="s.000642"> & ex <lb/> emi&longs;&longs;orij parte extrema catenula, &longs;iue funis per ba&longs;im re­<lb/> feratur in trochleam &longs;upra diaphragma <expan abbr="po&longs;itã">po&longs;itam</expan>: & adhuc <lb/> in <expan abbr="catenulã">catenulam</expan> ad <expan abbr="conũ">conum</expan>, & ad pomum religatam.</s><s id="s.000643"> Attrahe­<lb/> mus igitur arcum, & &longs;ub manum &longs;ubijcientes con&longs;trin­<lb/> gemus emi&longs;&longs;orium, ita vt funis extentus &longs;it, & pomum <lb/> ad inferiorem partem compellatur.</s><s id="s.000644"> Sit autem funis per <lb/> corpus, & per manum intra Herculem.</s><s id="s.000645"> & ex diaphrag­<lb/> mate &longs;upra ba&longs;im extendatur paruus tubus eorum, qui <lb/> &longs;ibilare &longs;oliti &longs;unt.</s><s id="s.000646"> <expan abbr="Sit&qacute;">Sitque</expan> &longs;ub arbu&longs;cula aut intra ip&longs;am.</s><s id="s.000647"> <lb/> vas autem AD aqua impleatur.</s><s id="s.000648"> & &longs;it arbu&longs;cula quidem <lb/> LM, arcus NX, neruus OP manus a&longs;&longs;umens RS, emi&longs;&longs;o- <lb/> rium TY, funis VQ, trochlea Q circa quam funis.</s><s id="s.000649"> fi&longs;tu­<lb/> la vero Z <foreign lang="greek">W</foreign>.</s><s id="s.000650"> Si quis igitur pomum K eleuet, &longs;imul eleua­<lb/> bit & conum H, <expan abbr="attrahet&qacute;">attrahetque</expan> funem YVQ, & manum de­<lb/> ducet, ita vt &longs;agitta dimittatur.</s><s id="s.000651"> & aqua, quæ e&longs;t in va&longs;e <lb/> AD, de&longs;cendens in BC vas extrudet aerem in ip&longs;o exi­<lb/> &longs;tentem per fi&longs;tulam, & &longs;onum perficiet.</s><s id="s.000652"> po&longs;ito autem <lb/> rur&longs;us pomo, conus alteri congruens &longs;i&longs;tet fluxum, vt <lb/> non amplius &longs;onus reddatur.</s><s id="s.000653"> Rur&longs;us igitur aptabimus <lb/> ea, quæ &longs;unt circa &longs;agittam, & dimittemus.</s><s id="s.000654"> repleto au­<lb/> tem va&longs;e BC, rur&longs;us ip&longs;um euacuabimus, per aliquem <lb/> canalem, qui clauiculam habeat.</s><s id="s.000655"> & vas AD quemadmo­<lb/> dum & antea, implebimus.</s> <lb/></p> <pb pagenum="95"/> <p type="head"><s id="s.000656">XLI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000657">Va&longs;is con&longs;tructio, quod <foreign lang="greek">dikaio/metron</foreign>, videli­<lb/> cet iu&longs;tæ men&longs;uræ appellatur.</s><s id="s.000658"> hoc autem hu­<lb/> mido repletum quotie&longs;cumque inuertatur, <lb/> æqualem quantitatem effundit.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000659">Sit aliquod vas <figure/> <lb/> AB, inter&longs;eptum <lb/> habens collum AB <lb/> diaphragmate: & <lb/> ad fundum va&longs;is <lb/> &longs;it &longs;phærula C, ca­<lb/> piens men&longs;uram, <lb/> <expan abbr="quã">quam</expan> effundere vo­<lb/> luerimus.</s><s id="s.000660"> per dia­<lb/> phragma vero de­<lb/> mittatur tubus <lb/> &longs;ubtili&longs;simus DE.</s><s id="s.000661"> <lb/> &longs;imul cum &longs;phæru­<lb/> la perforatus.</s><s id="s.000662"> & in <lb/> parte <expan abbr="ĩferiori">inferiori</expan> &longs;ph&ecedil;­<lb/> rul&ecedil; &longs;it paruum fo­<lb/> ramen F, à quo ex­<lb/> tendatur tubulus <lb/> FG, &longs;ub <expan abbr="auriculã">auriculam</expan> <lb/> va&longs;is tendens, & &longs;i­<lb/> mul perforatus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb/> ea, quæ concaua <lb/> exi&longs;tat: & iuxta <lb/> dictum foramen <lb/> &longs;it aliud foramen <lb/> L tendens in al­<lb/> <pb pagenum="96"/>ueum va&longs;is.</s><s id="s.000663"> habeat autem auricula etiam &longs;piraculum H.</s><s id="s.000664"> <lb/> comprehendentes igitur H &longs;piraculum vas humido re­<lb/> plebimus per foramen, quod po&longs;t infu&longs;ionem obture­<lb/> tur.</s><s id="s.000665"> vel etiam per ip&longs;um tubulum DE vas implebitur, <lb/> exi&longs;tente in ventre va&longs;is paruo foramine, per quod aer <lb/> expellatur.</s><s id="s.000666"> &longs;imul quoque humido replebitur &longs;phærula <lb/> per tubulum DE.</s><s id="s.000667"> ergo &longs;i inuertentes vas &longs;piraculum H <lb/> dimittamus, effluet humidum, quod in &longs;phærula C, & <lb/> in tubulo DE continetur.</s><s id="s.000668"> Rur&longs;us &longs;i comprehentes &longs;pira­<lb/> culum vas inuertamus, & &longs;phærula, & tubulus implebun­<lb/> tur; aer enim, qui e&longs;t in ip&longs;is ab incidente humido ex­<lb/> pelletur.</s><s id="s.000669"> Po&longs;tea rur&longs;us quando vas inuertamus, &ecedil;qua­<lb/> lis molis humidum effluet, ni&longs;i forta&longs;&longs;e ob differentiam <lb/> tubuli DE, non enim &longs;emper implebitur.</s><s id="s.000670"> &longs;ed iuxta va&longs;is <lb/> inanitionem & ip&longs;e inanietur.</s><s id="s.000671"> hæc autem differentia om­<lb/> nino minima erit.</s> <lb/></p> <pb pagenum="97"/> <p type="head"><s id="s.000672">XLII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000673">In quædam va&longs;a perflata, aqua hoc modo <lb/> comprimitur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000674"> Per os va&longs;is <figure/> <lb/> <expan abbr="ĩpellatur">impellatur</expan> tubus, <lb/> à fundo quidem <lb/> parum di&longs;tans, <lb/> <expan abbr="coagm&etilde;tatus">coagmentatus</expan> au­<lb/> tem ip&longs;i ori, & <lb/> in paruum o&longs;cu­<lb/> lum de&longs;inens.</s><s id="s.000675"> Si <lb/> igitur <expan abbr="dictũ">dictum</expan> <expan abbr="o­&longs;culũ">o­<lb/> &longs;culum</expan> digito <expan abbr="cõ­preh&etilde;d&etilde;tes">com­<lb/>prehendentes</expan> per <lb/> quoddam fora­<lb/> men humidum <lb/> infundamus; & <lb/> & po&longs;t <expan abbr="infu&longs;ion&etilde;">infu&longs;ionem</expan> <lb/> per idem fora­<lb/> men inflantes, ip­<lb/> &longs;um claui obtu­<lb/> remus, & dimit­<lb/> tamus tubi <expan abbr="o&longs;cu­lũ">o&longs;cu­<lb/> lum</expan> per ip&longs;um <expan abbr="o­&longs;culũ">o­<lb/> &longs;culum</expan> ab inflato, <lb/> & compre&longs;&longs;o ae­<lb/> re humidum ex­<lb/> puetur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="98"/> <p type="head"><s id="s.000676">XLIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000677">Ex di&longs;tantijs voces auicularum hoc mo­<lb/> do efficiuntur.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000678">Sit vas præclu&longs;um, per quod infundibulum tran&longs;mitti­<lb/> tur, cuius caulis à fundo tantum di&longs;tet, <expan abbr="quãtum">quantum</expan> ad aquæ <lb/> <expan abbr="fluxũ">fluxum</expan> &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000679"> &longs;uperponitur autem infundibulo vas con­<lb/> cauum in cnodacibus ver&longs;atum, haben&longs;&qacute;ue in inferiori <lb/> parte pondera, in quod aqua &longs;emper influit.</s><s id="s.000680"> Contingit <lb/> igitur vacuo exi&longs;tente va&longs;e, quod in cnodacibus ver&longs;atur, <lb/> ip&longs;um rectum permanere: pondus enim habet in fundo <lb/> appo&longs;itum.</s><s id="s.000681"> atque eo repleto aqua in vas præclu&longs;um ef­<lb/> fundetur.</s><s id="s.000682"> & aer qui e&longs;t in ip&longs;o, per quandam fi&longs;tulam ex­<lb/> pul&longs;us &longs;onum reddet.</s><s id="s.000683"> exinanitur autem vas per <expan abbr="quendã">quendam</expan> <lb/> &longs;iphonem inflexum: & in quo tempore exinanitio fit, rur­<lb/> &longs;us vas repletum inuertitur.</s><s id="s.000684"> Itaque oportebit influxio­<lb/>nem haud in medium va&longs;is incidere, vt ip&longs;um repletum <lb/> &longs;ubito inuertatur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="99"/> <p type="head"><s id="s.000685">XLIIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000686">ALITER.</s><s id="s.000687"> etiam ex di&longs;tantijs &longs;oni hoc mo­<lb/> do fiunt.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000688">E&longs;t vas habens <figure/> <lb/> plura diaphrag­<lb/> mata tran&longs;uer&longs;a.</s><s id="s.000689"> <lb/> in locis <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> dia­<lb/> betæ &longs;unt ad infe­<lb/> riores locos defe­<lb/> rentes, <expan abbr="fluxibus&qacute;">fluxibusque</expan> <lb/> inæquales: & in lo­<lb/> co inferiori appo­<lb/> nitur &longs;yringula &longs;o­<lb/> num edens.</s><s id="s.000690"> In &longs;u­<lb/> perius autem vas <lb/> defertur aquæ flu­<lb/> xus.</s><s id="s.000691"> Itaque reple­<lb/> to &longs;uperiori va&longs;e <lb/> contingit humi­<lb/> dum per diabe­<lb/> tem, qui e&longs;t in ip­<lb/> &longs;o in inferius pro­<lb/> cedere, quou&longs;que <lb/> ad vltimum deue­<lb/> nerit.</s><s id="s.000692"> quippe <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb/> vas pr&ecedil;clu&longs;um po­<lb/> natur.</s><s id="s.000693"> At vero <lb/> aer, qui in ip&longs;o e&longs;t <lb/> extru&longs;us per fi&longs;tulam &longs;onum perficit.</s> <lb/></p> <pb pagenum="100"/> <p type="head"><s id="s.000694">XLV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000695">Et &longs;phæræ trepudiant hoc modo.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000696">Lebes aquam habens cooperto ore &longs;uccenditur.</s><s id="s.000697"> ab o­<lb/> perculo autem procedit tubus, ex cuius extremo dimi­<lb/> dia &longs;phæra concaua &longs;imul perforatur.</s><s id="s.000698"> Si igitur leuem <lb/> &longs;phærulam in dimidiam &longs;phæram inijciamus, continget <lb/> vaporem, qui ex lebete per tubum attollitur, &longs;phærulam <lb/> eleuare adeo vt tripudiare videatur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="101"/> <p type="head"><s id="s.000699">XLVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000700">Fit et &longs;phæra per&longs;picua aerem & a­<lb/> quam intra &longs;e&longs;e continens, & in medio ip&longs;ius <lb/> &longs;phærulam in&longs;tar mundi.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000701"><expan abbr="Fiũt">Fiunt</expan> enim duo hemi­<lb/> &longs;phæria <figure/> ex vitro <expan abbr="quorũ">quorum</expan> <lb/> alterum obtegitur la­<lb/> mina ærea, in medio <lb/> foramen <expan abbr="rotũdum">rotundum</expan> ha­<lb/> bente.</s><s id="s.000702"> fit autem &longs;phæ­<lb/> rula minor, ac leuis, & <lb/> in aquam quæ e&longs;t in al­<lb/> tero hemi&longs;sph&ecedil;rio inij­<lb/> citur.</s><s id="s.000703"> po&longs;tea huic appo­<lb/> nitur, hemi&longs;sphærium <lb/> obtectum, & humidi quantitate extracta ex aqua, qui in <lb/> medio e&longs;t locus &longs;phærulam continebit.</s><s id="s.000704"> ergo altero he­<lb/> mi&longs;phærio perficietur id, quod propo&longs;itum e&longs;t.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000705">XLVII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000706">Quæ gutta appellatur, &longs;tillat &longs;ole in ip­<lb/> &longs;am ingruente.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000707">Sit ba&longs;is pr&ecedil;clu&longs;a ABCD, per quam infundibulum <lb/> impellatur, cuius caulis à fundo paululum di&longs;tet: & &longs;it <lb/> &longs;ph&ecedil;rula EF, ex qua tubus in ba&longs;im feratur, à fundo va&longs;is, <lb/> & à pariete &longs;ph&ecedil;rul&ecedil; parum di&longs;tans.</s><s id="s.000708"> inflexus <expan abbr="au&etilde;">auem</expan> &longs;iphon <lb/> &longs;phærulæ aptatus feratur in infundibulum, & in &longs;phæru­<lb/> lam aqua inijciatur.</s><s id="s.000709"> Quando igitur &longs;ol in &longs;phærulam in­<lb/> gruit, calefactus aer exi&longs;tens in ip&longs;a humidum expellit.</s><s id="s.000710"> <lb/> quod quidem fertur per &longs;iphonem G, & per infundibu­<lb/> <pb pagenum="102"/>lum in ba&longs;im procedet.</s><s id="s.000711"> &longs;ed cum &longs;phærula obumbrata fue­<lb/> rit excedente aere, tubus, qui ducitur per &longs;phærulam hu­<lb/> midum a&longs;&longs;umet, & locum exinanitum replebit.</s><s id="s.000712"> atque <lb/> hoc toties erit, quoties &longs;ol in ip&longs;am ingruet.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="103"/> <p type="head"><s id="s.000713">XLVIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000714">Thyr&longs;um in aquam demi&longs;&longs;um edere &longs;o­<lb/> num vel fi&longs;tulæ, vel alicuius auicul&ecedil;.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000715">Sit thyr&longs;us ABCD foramen habens ad uerticem co­<lb/> rymbi D, <expan abbr="&longs;it&qacute;">&longs;itque</expan> corymbus concauus, velut nux pinea: & <lb/> caulem inter&longs;e­<lb/> <expan abbr="ptũ">ptum</expan> <figure/> habeat pau­<lb/> lulum &longs;ub os, dia­<lb/> phragmate AE.</s><s id="s.000716"> <lb/> huic autem, ap­<lb/> ponatur &longs;yringu­<lb/> la F &longs;ub os tubi <lb/> locata, & &longs;imul <lb/> perforata cum <lb/> diaphragmate.</s><s id="s.000717"> <lb/> Quando igitur <lb/> thyr&longs;um in <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb/> inijcientes deor­<lb/> &longs;um præmimus, <lb/> aer, qui in ip&longs;o <lb/> e&longs;t, ab aqua eli­<lb/> &longs;us <expan abbr="&longs;onũ">&longs;onum</expan> efficit.</s><s id="s.000718"> <lb/> & &longs;i quidem &longs;y­<lb/> ryngula &longs;it &longs;ola, <lb/> &longs;yringæ &longs;onum <lb/> edet, &longs;i uero ad <lb/> &longs;it <expan abbr="quãtitas">quantitas</expan> aqu&ecedil; <lb/> &longs;ub diaphragma- <lb/> te, erit &longs;onus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb/> clangore.</s> <lb/></p> <pb pagenum="104"/> <p type="head"><s id="s.000719">XLIX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000720">Animali in ba&longs;i exi&longs;tente, habente&qacute;ue in <lb/> ore tubum, &longs;i inflabimus, tuba canet.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="105"/> <figure/> <p type="main"><s id="s.000721">Sit ba&longs;is ABCD, in qua in&longs;ideat animal.</s><s id="s.000722"> <lb/> intra ba&longs;im vero &longs;it hemi&longs;sph&ecedil;rium concauum, obtura­<lb/> tum&qacute;ue EFG, habens ad fundum parua foramina, ex <lb/> quo tubus HF in animal extendatur ad tubam tendens.</s><s id="s.000723"> <lb/> habeat autem tuba lingulam & codona: & in ba&longs;im hu­<lb/> midum infundatur aliquod foramen, quod po&longs;t in­<lb/> <pb pagenum="106"/> fu&longs;ionem obturetur &longs;meri&longs;mate quodam.</s><s id="s.000724"> Quando igi­<lb/> tur in codona tubæ inflabimus, qui ex nobis egreditur <lb/> aer, aquam, quæ e&longs;t in heme&longs;ph&ecedil;rio per foramina expel­<lb/> let, quæ a&longs;cendet in ba&longs;im &longs;ur&longs;um elata.</s><s id="s.000725"> & cum ab infla­<lb/> tione ce&longs;&longs;auerimus, rur&longs;us in hemi&longs;phærium ingredie­<lb/> tur, expellet&qacute;ue aerem, hic autem per lingulam proce­<lb/> dens tubæ &longs;onum perficiet.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000726">L.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000727">Lebete &longs;uccen&longs;o &longs;ph&ecedil;rulam ad cnodacem <lb/> moueri.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000728">Sit lebes &longs;uc­<lb/> cen&longs;us, <figure/> qui <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb/> habeat AB; ob­<lb/> &longs;tratur&qacute;ue o&longs;cu­<lb/> lum cooperculo <lb/> CD: & vnà cum <lb/> eo &longs;imul perfore­<lb/> tur tubus infle­<lb/> xus EFG, cuius <lb/> extremitas G ad <lb/> concauam &longs;phæ­<lb/> rulam HK apte­<lb/> tur.</s><s id="s.000729"> extremitati <lb/> autem opponatur <lb/> cnodax LM coo­<lb/> perculo CD ni­<lb/> xus: & &longs;phæra <lb/> duos tubulos in­<lb/> flexos habeat &longs;e­<lb/> cundum diame­<lb/> trum &longs;imul cum <lb/> <pb pagenum="107"/> ip&longs;a perforatus, qui vici&longs;&longs;im inflactentur: &longs;int&qacute;ue infle­<lb/> xiones ad rectos angulos.</s> <lb/></p> <!-- doesnt work to here --> <p type="main"><s id="s.000730">Continget igitur succen&longs;o lebeta vaporem per tubum <lb/> EFG in &longs;pheram incidentem extra cadere per tubos in­<lb/> flexos, & &longs;pheram conuertere, quemadmodum in ani­<lb/> malibus choreas ducentibus.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000731">LI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000732">Si crater in quadam ba&longs;e exi&longs;tat, habeat­<lb/> &qacute;ue canalem apertum inter fluendum ce&longs;&longs;a­<lb/> bit, quamquam congruens operculum cana­<lb/> lem non claudat.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000733">Sit crater AB in ba&longs;i C.</s><s id="s.000734"> per&qacute;ue fundum va&longs;is & ba­<lb/> &longs;im tubus impellatur DEF in canalem de&longs;inens.</s><s id="s.000735"> in auri­<lb/> cula autem crateris regula GH compacta in&longs;i&longs;tat, ad <lb/> quam aptetur altera regula KL circa H fibulam: & ab ex­<lb/> tremitate K alia regula demittatur KM, qu&ecedil; circa fibu­<lb/> lam K moueatur.</s><s id="s.000736"> ad M vero contineat pyxidem, quæ <lb/> pondus habeat, po&longs;&longs;it&qacute;ue tubum DEF circum&longs;epire.</s><s id="s.000737"> <lb/> Quando igitur cratere pleno exi&longs;tente, deprimemus ex­<lb/> <pb pagenum="108"/> tremitatem regulæ L pyxis NX extolletur, & quæ in cra­<lb/> tere e&longs;t aqua per tubum DEF feretur extra.</s><s id="s.000738"> Quod &longs;i ex­<lb/> tremitatem L dimittemus pyxis de&longs;cendet, tubumque <lb/> DEF circum&longs;epiet: & qui in ip&longs;a e&longs;t aer non habens e­<lb/> gre&longs;&longs;um, ob&longs;tabit humori exi&longs;tenti circa tubum DEF, <lb/> vt non amplius per o&longs;culum D feratur.</s><s id="s.000739"> &longs;ed cum rur&longs;us <lb/> deprimemus extremitatem L, canalis aquam effundet.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="109"/> <p type="head"><s id="s.000740">LII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000741">Fluxilis con&longs;tructio ita vt impo&longs;ito vitreo <lb/> operculo, & humido fluente, in vitreum o­<lb/> perculum a&longs;cendat, & reijciatur humidum.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="110"/> <p type="main"><s id="s.000742">Sit fluxile ABC, inter&longs;eptum diaphragmate DE, & <lb/> ex DE procedant duo tubi FG HK, quorum FG extra <lb/> deferatur, & HK intra.</s><s id="s.000743"> hoc autem comprehendat vi­<lb/> treum operculum MN: Sit&qacute;ue in diaphragmate ex vi­<lb/> treo operculo &longs;piraculum X, per quod aqua infundatur.</s><s id="s.000744"> <lb/> Itaque repleto fluxili per dictum &longs;piraculum, &longs;imul im­<lb/> plebitur & tubus HK, & humidum in vitreum opercu­<lb/> lum a&longs;cendet, ita vt per tubum FG extra feratur.</s><s id="s.000745"> erit­<lb/> &qacute;ue &longs;iphonis inflexi ordo, cuius minus quidem crus HK <lb/> maius vero FG.</s><s id="s.000746"> quare attrahet humidum, quod e&longs;t in <lb/> aerem attrahet, quòd humido a&longs;cendens apparebit: pro­<lb/> pria&qacute;ue grauitate deor&longs;um feretur.</s><s id="s.000747"> etenim præter natu­<lb/> ram ip&longs;i ine&longs;t latio in &longs;uperiorem locum.</s> <lb/></p> <pb pagenum="111"/> <p type="head"><s id="s.000748">LIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000749">E&longs;t etiam alia con&longs;tructio, in qua humi­<lb/> dum &longs;en&longs;im fertur, & manet, ita vt &longs;emper <lb/> a&longs;cendens videatur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000750">Sit ba&longs;is AB <figure/> <lb/> vndique præclu­<lb/> &longs;a, quæ diaphrag­<lb/> ma habeat CD: <lb/> & vitreum oper­<lb/> culum cylindri <lb/> forma EF &longs;imili­<lb/> ter vndique præ­<lb/> clu&longs;um.</s><s id="s.000751"> in oper­<lb/> culo autem EF <lb/> &longs;it tubus GH ab <lb/> ip&longs;ius tecto <expan abbr="parũ">parum</expan> <lb/> di&longs;tans, & &longs;imul <lb/> perforatus cum <lb/> diaphragmate.</s><s id="s.000752"> <lb/> alius <expan abbr="etiã">etiam</expan> tubus <lb/> KL &longs;imul perfo­<lb/> retur cum tecto <lb/> ba&longs;is, & a diaphra­<lb/> gmate parum di­<lb/> &longs;tet.</s><s id="s.000753"> In&longs;it autem <lb/> ba&longs;i extra <expan abbr="vitreũ">vitreum</expan> <lb/> operculum fora­<lb/> <expan abbr="m&etilde;">mem</expan> M, per quod <lb/> vas AD implea­<lb/> tur.</s><s id="s.000754"> & ba&longs;is AB <lb/> ad fundum cana­<lb/> lem habeat N.</s><s id="s.000755"> &longs;it <lb/> <pb pagenum="112"/> præterea alius tubus XO &longs;imul perforatus cum diaphra­<lb/> gmate; parum&qacute;ue à ba&longs;i di&longs;tans, per quod implebitur <lb/> vas CB.</s><s id="s.000756"> Itaque ob&longs;tructo canali N, aer, qui e&longs;t in <lb/> CB per tubos.</s><s id="s.000757"> & per foramen M excedet extra.</s><s id="s.000758"> & cum <lb/> vas CB repletum fuerit, implebimus AD per foramen <lb/> M.</s><s id="s.000759"> aer enim, qui in ip&longs;o e&longs;t per idem foramen excedit.</s><s id="s.000760"> <lb/> Si igitur canalem N fluere dimittamus, in locum CB <lb/> exinanitum aer ex vitreo operculo procedet per tubum <lb/> GH.</s><s id="s.000761"> In locum autem vitrei exinanitum ex AD <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb/> a&longs;cendet per tubum KL, & aer per foramen M ingredie­<lb/> tur.</s><s id="s.000762"> atque hoc u&longs;que eò fiet, quoad vitreum operculum <lb/> repletum fuerit.</s><s id="s.000763"> Oportebit autem loca AD CB EF <lb/> inter &longs;e æqualia e&longs;&longs;e, vt ad inuicem & aer, & humidum <lb/> transferantur.</s><s id="s.000764"> quando autem vas CB exinanitum fue­<lb/> rit, & con&longs;titerit aeris continuitas, rur&longs;us ex vitreo oper­<lb/> culo.</s><s id="s.000765"> aqua in vas AD deferetur, aere per canalem N, <lb/> & per GH tubum in vitreum operculum ingrediente.</s><s id="s.000766"> <lb/> qui vero e&longs;t in va&longs;e AD aer per foramen M excedet.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000767">LIIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000768">Quædam animalia per os inflata ex alio <lb/> loco aquam expuunt.</s><s id="s.000769"> vt &longs;i &longs;atyri&longs;cus vtrem <lb/> contineat, per vtrem aqua expuetur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000770">Sit ba&longs;is præclu&longs;a ABCD, in qua animal in&longs;ideat, & <lb/> per os animalis tubus impellatur EF, &longs;imul cum ba&longs;i <lb/> perforatus; haben&longs;&qacute;ue &longs;ubiectum platy&longs;mation GH ob­<lb/> turans tubi foramen F, & contentum fibulis retinacula <lb/> habentibus.</s><s id="s.000771"> ita vt non excidat; alius autem tubus KL per <lb/> ba&longs;im impellatur, cuius alterum quidem extremum K <lb/> apponatur ei, per quod volumus aquam expui.</s><s id="s.000772"> alterum <lb/> <pb pagenum="113"/> vero L di&longs;tet à fundo, quantum ad aquæ fluxum &longs;atis &longs;it, <lb/> habeat autem K &longs;meri&longs;marition tenue, quo eius <expan abbr="o&longs;culũ">o&longs;culum</expan> <lb/> claudatur: infu&longs;o igitur in ba&longs;im humido per quoddam <lb/> foramen, quod po&longs;t infu&longs;ionem obturetur, &longs;i clauden­<lb/> tes o&longs;culum aerem in&longs;pirabimus per tubum EF, in&longs;pi­<lb/> ratur aer impellet platy&longs;mation, & in ba&longs;i aer contine­<lb/> bitur platy&longs;mation occludens.</s><s id="s.000773"> Itaque &longs;ublato &longs;meri&longs;ma- <lb/> tio paulo po&longs;t aer compre&longs;&longs;us humidum, quod e&longs;t in ba­<lb/> &longs;i per o&longs;culum K magna vi extrudet, quoad totum eijcia­<lb/> tur, & aer in propriam redeat naturam, hoc e&longs;t com­<lb/> pre&longs;sionem in &longs;eip&longs;o non amplius habeat.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="114"/> <p type="head"><s id="s.000774">LV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000775">Quædam va&longs;a à principio humore inie­<lb/> cto fluunt intermi&longs;sione vero facta non am­<lb/> plius <figure/> <expan abbr="fluũt">fluunt</expan> in­<lb/> iecto humo­<lb/> re, quou&longs;que <lb/> ad dimidium <lb/> repleta fue­<lb/> rint.</s><s id="s.000776"> <expan abbr="tũc">tunc</expan> enim <lb/> incipiunt flue­<lb/> re.</s><s id="s.000777"> At inter­<lb/> mi&longs;sione fa­<lb/> cta non ampli­<lb/> us fluunt quo­<lb/> u&longs;que imple­<lb/> antur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000778">Sit enim vas <lb/> AB, habens in <lb/> &longs;eip&longs;o tres &longs;ipho­<lb/> nes inflexos CD <lb/> E, in ventre oc­<lb/> cultatos, quorum <lb/> altera <expan abbr="quid&etilde;">quidem</expan> cru­<lb/> ra &longs;int ad <expan abbr="fundũ">fundum</expan> <lb/> va&longs;is, altera vero <lb/> extra ferantur in <lb/> canales efforma­<lb/> <pb pagenum="115"/> ta: atque eorum extremis apponantur va&longs;a FHG quo­<lb/> rum fundum di&longs;tet ob o&longs;culis, quantum ad aquæ fluxum <lb/> &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000779"> omnia vero comprehendantur alio quodam va­<lb/> &longs;e, tamquam ba&longs;i KLMN, quæ canalem X habeat.</s><s id="s.000780"> & &longs;i­<lb/> phonis quidem <figure/> <lb/> C curuitas &longs;it ad <lb/> fundum va&longs;is; &longs;i­<lb/> phonis vero D <lb/> curuitas ad dimi­<lb/> dium altitudinis <lb/> eius; & &longs;iphonis <lb/> E ad ip&longs;um col­<lb/> lum.</s><s id="s.000781"> Si igitur in <lb/> vas AB aquam <lb/> infundamus, à <lb/> principio <expan abbr="quid&etilde;">quidem</expan> <lb/> fluet per <expan abbr="&longs;iphon&etilde;">&longs;iphonem</expan> <lb/> C, quoniam cur­<lb/> uitas ip&longs;ius e&longs;t ad <lb/> fundum.</s><s id="s.000782"> quod &longs;i <lb/> intermittamus, <lb/> euacuabitur hu­<lb/> midum infu&longs;um <lb/> per canalem X: <lb/> & vas F relinque­<lb/> tur aqua <expan abbr="plenũ">plenum</expan>: <lb/> &longs;iphonis vero C <lb/> reliqua pars aere <lb/> repleta erit.</s><s id="s.000783"> Rur­<lb/> &longs;us cum aquam <lb/> infundamus, <expan abbr="nõ">non</expan> <lb/> procedet per &longs;i­<lb/> phonem C, pro­<lb/> <pb pagenum="116"/> pterea quòd aer in eo continetur inter aquam infu&longs;am, <lb/> & eam, quæ e&longs;t in va&longs;e F.</s><s id="s.000784"> a&longs;cendet ergo humidum u&longs;que <lb/> ad &longs;iphonis D curuitatem, quæ e&longs;t ad dimidium altitu­<lb/> dinis va&longs;is, & tunc fluere incipiet.</s><s id="s.000785"> &longs;ed intermi&longs;sione fa­<lb/> cta rur&longs;us idem continget, quod in &longs;iphone C iam di­<lb/> ctum e&longs;t.</s><s id="s.000786"> eadem & in &longs;iphone E intelligatur.</s><s id="s.000787"> Oporte­<lb/> bit autem humidum &longs;en&longs;im infundere, ne aer, qui in &longs;i­<lb/> phonibus comprehen&longs;us e&longs;t, &longs;umma vi expellatur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="117"/> <p type="head"><s id="s.000788">LVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000789">Cucurbitulæ con&longs;tructio, quæ &longs;ine igne <lb/> attrahit.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000790">Sit cucurbitula ABC, qualis fieri con&longs;ueuit, habens <lb/> in medio diaphragma DE: & per fundum impellatur <lb/> &longs;meri&longs;ma, cuius fi&longs;tula quidem exterior &longs;it FG, interior <lb/> vero HK, qu&ecedil; foramina LM &longs;ibi ip&longs;is re&longs;pondentia ha­<lb/> <pb pagenum="118"/> beant, extra cucurbitulam locata.</s><s id="s.000791"> o&longs;cula autem ip&longs;a­<lb/> rum interiora aperta &longs;int ; & fi&longs;tulæ HK exterius o&longs;culum <lb/> obturetur, <expan abbr="epitonium&qacute;">epitoniumque</expan> habeat.</s><s id="s.000792"> Sit pr&ecedil;terea &longs;ub DE <lb/> diaphragmate aliud &longs;meri&longs;ma NX &longs;imile ei, quod ad fun­<lb/> dum, habens foramina re&longs;pondentia intra cucurbitu­<lb/> lam, & &longs;imul perforata cum diaphragmate DE.</s><s id="s.000793"> His con­<lb/> &longs;titutis conuertantur epitonia &longs;meri&longs;maton, ita vt fora­<lb/> mina, quæ &longs;unt &longs;ub diaphragmate permutentur, <lb/> & claudantur.</s><s id="s.000794"> Itaque cum vas DC aere plenum &longs;it, ad­<lb/> mouentes ori foramina LM, po&longs;&longs;umus aliquam aeris <lb/> partem &longs;ugere.</s><s id="s.000795"> po&longs;tea rur&longs;us conuertentes epitonium, <lb/> & non amouentes ab ore &longs;meri&longs;ma habere rarefactum <lb/> aerem, qui e&longs;t in va&longs;e CD.</s><s id="s.000796"> Hoc igitur sæpius faciemus, <lb/> quoad multum aeris &longs;uxerimus.</s><s id="s.000797"> deinde cucurbitulam <lb/> carni apponentes, ut fieri &longs;olet, foramina, quæ &longs;unt in <lb/> &longs;meri&longs;mate NX per epitonium aperiemus.</s><s id="s.000798"> Nece&longs;&longs;arium <lb/> vtique e&longs;t in locum CD va&longs;is tran&longs;ire aliquam partem <lb/> aeris, qui e&longs;t in va&longs;e ADE, & in locum exinanitum.</s><s id="s.000799"> pro <lb/> aere tum carnem, tum materiam aquæ e&longs;t circa carnem <lb/> attrahi per carnis raritates, quas occultos poros appel­<lb/> lare con&longs;ueuimus.</s> <lb/></p> <pb pagenum="119"/> <p type="head"><s id="s.000800">LVII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000801">Et qui pyulcus appellatur, hanc eandem <lb/> ob cau&longs;am agit.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000802">Con&longs;truitur e­<lb/> nim <figure/> fi&longs;tula oblon­<lb/> ga AB, cui altera <lb/> CD coaptata &longs;it.</s><s id="s.000803"> <lb/> atque huius <expan abbr="qui­d&etilde;">qui­<lb/> dem</expan> extremum C <lb/> lamina operia­<lb/> tur.</s><s id="s.000804"> ad D vero ha­<lb/> beat <expan abbr="epitoniũ">epitonium</expan> EF: <lb/> & fi&longs;tulæ AB o&longs;cu­<lb/> lum, quod ad A <lb/> obturetur lami­<lb/> na, quæ habeat te­<lb/> nuem &longs;yringulam <lb/> GH perforatam.</s><s id="s.000805"> <lb/> Quando igitur <lb/> pus attrahere vo­<lb/> lumus, apponen­<lb/> tes loco <expan abbr="ĩ">in</expan> quo e&longs;t <lb/> pus extremum &longs;y­<lb/> ringul&ecedil; o&longs;culum <lb/> H, attrahimus fi­<lb/> &longs;tulam CD per e­<lb/> pitonium ad par­<lb/> tes exteriores.</s><s id="s.000806"> & <lb/> loco, qui e&longs;t in fi­<lb/> &longs;tula exinanito, in <lb/> hunc aliquod a­<lb/> liud nece&longs;&longs;ario at­<lb/> <pb pagenum="120"/> trahitur.</s><s id="s.000807"> quod cum non &longs;it alius locus, ni&longs;i &longs;yringulæ o­<lb/> &longs;culum.</s><s id="s.000808"> nece&longs;&longs;e e&longs;t per hoc appo&longs;itum, ac <lb/> propinquum <lb/> humidum attrahi.</s><s id="s.000809"> Rur&longs;us quando volumus aliquod hu­<lb/> midum immittere, inijcientes ip&longs;um in fi&longs;tulam AB, <lb/> <expan abbr="comprehendentes&qacute;">comprehendentesque</expan> EF, & fi&longs;tulam CD impellentes ex­<lb/> primemus, quoad nobis immi&longs;sio nece&longs;&longs;aria videatur.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000810">LVIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000811">Si vas aliquod vino repletum &longs;it, habeat­<lb/> &qacute;ue canalem fluentem, quando cyathum a­<lb/> quæ in collum infundamus, non amplius <lb/> fluet.</s><s id="s.000812"> Si vero infundamus alterum cyathum <lb/> tunc fluet ip&longs;e vnà cum priori, hoc e&longs;t duo <lb/> cyathi aquæ ex alijs duobus canalibus.</s><s id="s.000813"> & <lb/> po&longs;teaquàm aqua effluxerit, rur&longs;us fluet vi­<lb/> <pb pagenum="121"/> num ex medio canali.</s><s id="s.000814"><expan abbr="id&qacute;">idque</expan> tamdiu fiet, quo <lb/> ad totum vinum effluxerit.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000815">Sit vas aliquod AB, circa fundum canalem habens C, <lb/> & &longs;epiatur circa <expan abbr="collũ">collum</expan> diaphragmate DE: per diaphrag­<lb/> <pb pagenum="122"/> ma vero producatur FG tubus, circa quem alius apte­<lb/> tur, di&longs;tans à diaphragmate, quantum ad aquæ fluxum <lb/> &longs;atisfit, quemadmodum in &longs;uffocatis &longs;iphonibus.</s><s id="s.000816"> impel­<lb/> latur etiam.</s><s id="s.000817"> per diaphragma alius tubus HK in &longs;uperio­<lb/> rem eius partem minus excedens, quàm prior; atque in <lb/> duos canales LM diui&longs;us; circa quem alius tubus apte­<lb/> tur, à diaphragmate parum di&longs;tans.</s><s id="s.000818"> habeat autem vas <lb/> &longs;piraculum N &longs;ub diaphragmate.</s><s id="s.000819"> Si igitur comprehen­<lb/> dentes canalem vinum infundamus, procedet id in ven­<lb/> trem va&longs;is per tubum FG; aer enim per &longs;piraculum N <lb/> egredietur.</s><s id="s.000820"> Quod &longs;i dimi&longs;sis canalibus, comprehenda­<lb/> mus &longs;piraculum, ex ip&longs;is quidem LM fluet humidum, <lb/> quod in tubo HK continetur: ex C vero humidum, quod <lb/> e&longs;t in ventre effluet.</s><s id="s.000821"> ergo &longs;i fluente C canale aqu&ecedil; cya­<lb/> thum in diaphragma infundamus, aer non amplius in­<lb/> gredietur per canalem FG, <expan abbr="ideo&qacute;">ideoque</expan> canalis C fluere de&longs;i­<lb/> net.</s><s id="s.000822"> Si vero infundamus alterum cyathum, aqua &longs;upra <lb/> tubum HK extolletur, & per ip&longs;um procedit in canales <lb/> LM, <expan abbr="tota&qacute;">totaque</expan> demum exhaurietur.</s><s id="s.000823"> po&longs;tea tubus FG re­<lb/> &longs;pirationem a&longs;&longs;umens canalem C &longs;imiliter fluere coget.</s><s id="s.000824"> <lb/> atque hoc u&longs;que eò fiet, quoad cyathos infundamus.</s> <lb/></p> <pb pagenum="123"/> <p type="head"><s id="s.000825">LX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000826">Si vas mero plenum exi&longs;tat, <expan abbr="canalem&qacute;">canalemque</expan> ha­<lb/> beat, interdum quidem fluet vinum, aqua ve­<lb/> ro infu&longs;a, pura aqua fluet.</s><s id="s.000827"> po&longs;tea rur&longs;us vi­<lb/> num, & &longs;i quis velit, aqua infu&longs;a mixtum ef­<lb/> fundetur.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="124"/> <p type="main"><s id="s.000828">Sit vas aliquod AB, circa collum diaphragma habens <lb/> CD, & per diaphragma impellatur tubus EF, extra fun­<lb/> dum tendes, qui canalis in&longs;tar erit.</s><s id="s.000829"> habeat autem tubus <lb/> EF paruum foramen G intra vas, videlicet iuxta fun­<lb/> dum, & infra collum &longs;it &longs;piraculum H.</s><s id="s.000830"> Si igitur cana­<lb/> lem F comprehendentes vinum infundamus, in ventrem <lb/> procedet, aere per &longs;piraculum H excedente.</s><s id="s.000831"> quod &longs;i com­<lb/> prehentes &longs;piraculum canalem dimittamus, non fluet ni­<lb/> &longs;i quod in tubo FE continetur.</s><s id="s.000832"> Itaque &longs;i infundamus a­<lb/> quam puram, ea exibit, at &longs;i &longs;piraculum dimittamus mix­<lb/> tum, &longs;i vero non amplius infundamus, vinum purum <lb/> effluet.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000833">LX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000834">Altari accen&longs;o a&longs;&longs;i&longs;tentia quidem anima­<lb/> lia &longs;acrificare, draconem vero &longs;ibilare.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000835">Sit ba&longs;is quædam concaua AB, in qua altare C, ha­<lb/> bens fi&longs;tulam mediam ad ba&longs;im de&longs;cendentem DE, quæ <lb/> in tres tubos &longs;cindatur, in tubum quidem EF ad os Dra­<lb/> conis deferentem, in tubum vero EGH deferentem ad <lb/> ad vas KL vini receptaculum, cuius fundum &longs;it &longs;upra ani­<lb/> mal M, <expan abbr="adiunctum&qacute;">adiunctumque</expan> cooperculo va&longs;is KL cancellatim.</s><s id="s.000836"> <lb/> & in tubum ENX, qui &longs;imiliter a&longs;cendat in alterum vas <lb/> vini receptaculum O, & ip&longs;e cancellatim cooperculo va­<lb/> &longs;is adiungatur.</s><s id="s.000837"> coarctentur autem & vtri&longs;que fundis va&longs;o­<lb/> rum.</s><s id="s.000838"> & &longs;int in vtri&longs;que vini receptaculis inflexi &longs;iphones <lb/> <pb pagenum="125"/> RSTY, quorum principia quidem in vino exi&longs;tunt, <lb/> extrema vero &longs;uffocabiliter procedant per &longs;epta rece­<lb/> ptaculorum manus.</s><s id="s.000839"> Quando igitur accen&longs;urus es proijcias <lb/> in tubos pu&longs;illam aquam, ut ne à &longs;iccitate ignis di&longs;rum­<lb/> pantur, & ob&longs;true omnia ne di&longs;&longs;tent.</s><s id="s.000840"> Itaque ignis &longs;piri­<lb/> tus aquæ commixtus per tubos ad cancellos a&longs;cendet, & <lb/> per ip&longs;os vinum elidens ducit ad inflexos &longs;iphones RS <lb/> TY, ita vt cum per manus animalium fluat, ea &longs;acrifica­<lb/> re videantur, quoad exuritur ara.</s><s id="s.000841"> alter autem tubus &longs;pi­<lb/> ritum deferens ad os Draconis, eum &longs;ibilare faciet.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="126"/> <p type="head"><s id="s.000842">LXI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000843">Lucernæ con&longs;tructio, ut &longs;i oleum diminu­<lb/> tum &longs;it, in accen&longs;ione lucernæ aqua infu&longs;a, <lb/> lucerna oleo repleatur.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000844">Sit &longs;ub lucerna vas vndique præclu&longs;um AB, &longs;iue ip&longs;i <lb/> coniunctum, &longs;iue &longs;eor&longs;um po&longs;itum, ex quo procedant <lb/> duo tubi CD EF &longs;imul cum va&longs;e perforati.</s><s id="s.000845"> & o&longs;culum <lb/> <pb pagenum="127"/> <figure/> tubi C à fundo eius tantum di&longs;tet, quantum ad aqu&ecedil; flu­<lb/> xum &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000846"> tubus autem CD u&longs;que ad &longs;uperficiem lu­<lb/> cernæ extendatur, phialulam habens ad eius extremum <lb/> D, per <expan abbr="quã">quam</expan> aquæ infu&longs;io erit: & tubus EF &longs;imul perfore­<lb/> tur cum lucernæ fundo.</s><s id="s.000847"> Si igitur aliquis per vmbilicum <lb/> lucernæ oleum infundat, primum in vas AB procedet.</s><s id="s.000848"> <lb/> deinde eo repleto, replebuntur & tubi CD EF, & lu­<lb/> cerna ip&longs;a.</s><s id="s.000849"> Itaque ardens lucerna exinanietur: & cum <lb/> per phialulam, quæ e&longs;t ad D aquam infundamus, defe­<lb/> retur in vas AB, oleo mixta oleum autem quod e&longs;t in va­<lb/> <pb pagenum="128"/> &longs;e AB a&longs;cendens replebit <expan abbr="part&etilde;">partem</expan> lychni exinanitam quo­<lb/> u&longs;que <expan abbr="oleũ">oleum</expan> ad nares perueniat.</s><s id="s.000850"> po&longs;tea rur&longs;us &longs;i &longs;ub&longs;ideat <lb/> oleum, idem faciendum e&longs;t quoad oleum ab&longs;umatur.</s><s id="s.000851"> <lb/> Quod &longs;i oporteat oleo adhuc in lucerna <expan abbr="compreh&etilde;&longs;o">comprehen&longs;o</expan>, au<lb/> ferre vas AB, erit &longs;meri&longs;ma quoddam in tubis CD EF <lb/> ad AB vas, & ad lucernam clauicul&ecedil;, ita vt ip&longs;is con­<lb/> uer&longs;is contineatur oleum, & quod in lucerna e&longs;t, & <lb/> quod in tubis: & ita uas exemptile erit.</s><s id="s.000852"> & quando <lb/> volumus rur&longs;us ij&longs;dem appo&longs;itis clauiculas aperie­<lb/> riemus.</s><s id="s.000853"> melius autem e&longs;t tubum quidem EF in aurem <lb/> lucernæ ferri, tubum vero CD paululum po&longs;t aurem, &longs;u­<lb/> blimius habens appo&longs;itum aliquod vas in&longs;tar phialæ.</s><s id="s.000854"> &longs;i­<lb/> mul cum eo perforatum, per quod aqua infundetur, ut <lb/> eodem tempore & infundatur aqua, & ex aure oleum <lb/> influat.</s> <lb/></p> <pb pagenum="129"/> <p type="head"><s id="s.000855">LXII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000856">Va&longs;e exi&longs;tente præclu&longs;o, & canalem aper­<lb/> tum habente cui &longs;ubijcitur poculum aqua <lb/> plenum, &longs;i quis poculum &longs;ubtrahat, parum <lb/> fluet canalis quou&longs;que poculum &longs;it &longs;ubtra­<lb/> ctum.</s><s id="s.000857"> &longs;ur&longs;um autem impul&longs;o poculo canalis <lb/> non amplius fluet.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000858">Sit dictum vas AB collum habens inter&longs;eptum dia­<lb/> phragmate CD.</s><s id="s.000859"> ex CD vero tubus producatur EF &longs;i­<lb/> mul cum ip&longs;o perforatus, circa quem ponatur tubus KL, <lb/> ita vt &longs;it &longs;uffocatus diabetes.</s><s id="s.000860"> & cum ip&longs;o KL &longs;imul per­<lb/> foretur alius tubus MN, o&longs;culum M apertum habens.</s><s id="s.000861"> <lb/> eius autem crus exterius &longs;it in quodam poculo OX, in <lb/> quod aquam infundamus adeo, vt repleatur; &longs;imul vero <lb/> replebitur & tubi crus, quod e&longs;t in poculo.</s><s id="s.000862"> infundatur <lb/> deinde in collum va&longs;is AB pu&longs;illa aqua, ita vt re&longs;pira­<lb/> tionem ob&longs;truat.</s><s id="s.000863"> Pleno igitur exi&longs;tente va&longs;e AB non <lb/> fluet P canalis, quamquam &longs;it apertus, propterea quòd <lb/> aer ingre&longs;&longs;um non habet ob aquam in collum infu&longs;am.</s><s id="s.000864"> <lb/> At &longs;ubtracto poculo nece&longs;&longs;e e&longs;t aliquam partem cruris &longs;i­<lb/> phonis, quod e&longs;t in poculo exinaniri.</s><s id="s.000865"> in locum vero exi­<lb/> nanitum attrahetur.</s><s id="s.000866"> propinquus aer, atque hic infu&longs;am <lb/> in collum aquam &longs;imul attrahet, ita ut &longs;upermineat <lb/> o&longs;culum F.</s><s id="s.000867"> ac propterea aere ingre&longs;&longs;um habente canalis <lb/> P fluet, quou&longs;que poculum &longs;ur&longs;um impul&longs;um, faciat a­<lb/> quam, quæ e&longs;t in collo, re&longs;pirationem ob&longs;truere.</s><s id="s.000868"> <lb/> rur&longs;us <lb/> enim in priorem locum re&longs;tituetur, & non amplius fluet <lb/> P canalis: <expan abbr="id&qacute;">idque</expan> toties fiet, quoties &longs;ubtrahitur, & offer­<lb/> <pb pagenum="130"/> tur poculum.</s><s id="s.000869"> Oportet autem non totum poculum &longs;ub­<lb/> trahi, ne totum &longs;iphonis crus denudetur.</s><s id="s.000870"> Itaque cana­<lb/> lis MN conformetur in thyr&longs;um, & RN circa ip&longs;um vt <lb/> &longs;pectaculum recte &longs;it di&longs;po&longs;itum.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="131"/> <p type="head"><s id="s.000871">LXIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000872">Con&longs;tructio lagenæ vociferantis, quando <lb/> humidum effluat.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000873">Sit de&longs;cripta la­<lb/> gena <figure/> collum qui­<lb/> dem ob&longs;tructum <lb/> habens diaphrag­<lb/> mate AB, os ve­<lb/> ro diaphragmate <lb/> CD: & per <expan abbr="vtrã­">vtram­</expan><lb/> que diaphragma­<lb/> ta producatur tu­<lb/> bus EF &longs;imul cum <lb/> ip&longs;is perforatus.</s><s id="s.000874"> <lb/> lagenæ autem au­<lb/> ricula &longs;it GH: at­<lb/> que ex altera par­<lb/> te &longs;it tubus KL &longs;i­<lb/> mul perforatus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb/> AB diaphragmate <lb/> & ab ip&longs;o CD tan­<lb/> tum di&longs;tans, quan­<lb/> tum ad aquæ flu­<lb/> xum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000875"> ad <lb/> diaphragma vero <lb/> CD &longs;it &longs;yringula <lb/> M, quæ vocem e­<lb/> dere po&longs;&longs;it.</s><s id="s.000876"> Ita­<lb/> que implebitur a­<lb/> gena per tubum <lb/> EF, aere tum per <lb/> KL tubum, tum <lb/> <pb pagenum="132"/> per &longs;yringulam M excedente.</s><s id="s.000877"> Quando igitur lagenæ au­<lb/> riculam detinentes reclinamus ita vt aqua effluat, fluet <lb/> quidem per tubum EF in partes exteriores; per KL ve­<lb/> ro procedet in collum BC.</s><s id="s.000878"> & qui in ip&longs;o e&longs;t aer expul&longs;us <lb/> per &longs;yringulam M vocem emittet.</s><s id="s.000879"> Sit etiam in diaphrag­<lb/> mate AB aliud foramen.</s><s id="s.000880"> per quod, lagena in rectum con­<lb/> &longs;tituta, aer retrocedat.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000881">LXIIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000882">Si in aliqua ba&longs;i exi&longs;tat vas, vinum ha­<lb/> bens, & canalem apertum, deducto pondere <lb/> facere, vt canalis ad men&longs;uram fluat, verbi <lb/> gratia interdum quidem &longs;emicotylium inter <lb/> dum vero cotylium, & generaliter quantum <lb/> quis voluerit.</s> <lb/></p> <pb pagenum="133"/> <figure/> <p type="main"><s id="s.000883">Sit vas AB, in quod vinum infundatur.</s><s id="s.000884"> canalis autem <lb/> in ip&longs;o iuxta fundum &longs;it D.</s><s id="s.000885"> & ob&longs;truatur collum diaphra­<lb/> gmate EF: <expan abbr="per&qacute;">perque</expan> EF impellatur GH tubus, à fundo va­<lb/> &longs;is tantum di&longs;tans, quantum ad aquæ fluxum &longs;atis &longs;it.</s><s id="s.000886"> <lb/> ba­<lb/> <pb pagenum="134"/> &longs;is autem va&longs;i &longs;ubiecta &longs;it KLMN.</s><s id="s.000887"> & alter tubus XO <lb/> pa­<lb/> rum di&longs;tans à diaphragmate, & per ba&longs;im procedens.</s><s id="s.000888"> <lb/> Sit præterea in ba&longs;i aqua ob&longs;truens o&longs;culum: ubi XO: & <lb/> &longs;it regula PR, cuius dimidium quidem &longs;it intra ba&longs;im, di­<lb/> midium vero extra.</s><s id="s.000889"> & moueatur circa punctum S.</s><s id="s.000890"> &longs;u&longs;pen­<lb/> datur autem in extremo regulæ P clepsydra, quæ fora­<lb/> men T in fundo habeat.</s><s id="s.000891"> Itaque vas implebimus per GH <lb/> tubum antequam in ba&longs;im aqua infundatur, aere per tu­<lb/> bum antequam in ba&longs;im aqua infundatur, aere per tu­<lb/> bum XO excedente.</s><s id="s.000892"> po&longs;tea canalem comprehendentes <lb/> per quoddam foramen aquam in ba&longs;im infundemus, <lb/> quou&longs;que ob&longs;truamus o&longs;culum O, & canalem D dimit­<lb/> tamus.</s><s id="s.000893"> manife&longs;tum igitur e&longs;t vinum non fluere.</s><s id="s.000894"> propte­<lb/> rea quòd aer nulla ex parte ingredi pote&longs;t.</s><s id="s.000895"> quando au­<lb/> tem extremum regul&ecedil; R deprimemus, pars aliqua cle­<lb/> p&longs;ydræ ex aqua extolletur, & denudata re&longs;piratione O <lb/> fluet D canalis, quou&longs;que &longs;ublata in clyp&longs;ydra aqua ef­<lb/> fluens ip&longs;am O re&longs;pirationem ob&longs;truat.</s><s id="s.000896"> At &longs;i rur&longs;us <lb/> re­<lb/> pleta clep&longs;ydra extremum regulæ R plu&longs;quam antea de­<lb/> primatur longiori tempore effluet &longs;ublata in clepsydra <lb/> aqua, & ob id ex canali plus vini educetur.</s><s id="s.000897"> Si vero tota <lb/> clepsydra extollatur, multo magis effluet.</s><s id="s.000898"> Ne igitur ma­<lb/> nu deprimamus extremum regulæ R, &longs;it quoddam pon­<lb/> dus V in exteriori regulæ parte RQ delatum: & quan­<lb/> do fuerit propè R totam extollet clepsydram, quando <lb/> uero remotius minus extollet.</s><s id="s.000899"> Itaque experientia inue­<lb/> nientes men&longs;uras, quas volumus canalem D fluere, in­<lb/> ci&longs;iones faciemus in regula RQ, & men&longs;urarum de&longs;cri­<lb/> ptiones.</s><s id="s.000900"> quare cum volumus partem aliquam effluere, <lb/> ad illas inci&longs;iones pondus deducentes fluere dimitte­<lb/> mus.</s> <lb/></p> <pb pagenum="135"/> <p type="head"><s id="s.000901">LXV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000902">Fluxilis con&longs;tructio, ita ut in principio <lb/> quidem fluat mixtum, quando autem volue­<lb/> rimus aqua infu&longs;a, aqua ip&longs;a per &longs;e fluat, & <lb/> rur&longs;us mixtum.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000903">Sit fluxile AB, ob&longs;tructum habens collum diaphrag­<lb/> mate CD, per quod tubus EF impellatur in effu&longs;ionem <lb/> deferens, <expan abbr="haben&longs;&qacute;">habensque</expan> paruum foramen G intra fluxile.</s><s id="s.000904"> &longs;it <lb/> autem in fluxili &longs;ub diaphragmate &longs;piraculum H.</s><s id="s.000905"> Quan­<lb/> do igitur comprehendentes effu&longs;ionem F mixtum infun­<lb/> damus, procedit in fluxile per foramen G; & quando ef­<lb/> fu&longs;ionem dimittamus, fluet mixtum, aere per &longs;piracu­<lb/> lum H excedente.</s><s id="s.000906"> Quando autem &longs;piraculum H com­<lb/> prehendentes puram aquam infundamus, mixtum qui­<lb/> dem non fluet, propterea quòd aer non habet ingre&longs;­<lb/> &longs;um, &longs;ed pura aqua.</s><s id="s.000907"> & quando &longs;piraculum dimittamus <lb/> vtraque fluent, & aqua, & mixtum; videlicet mixtum, <lb/> quod rur&longs;us ex vtri&longs;que gignitur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="136"/> <figure/> <pb pagenum="137"/> <p type="head"><s id="s.000908">LXVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000909">Si vas in ba&longs;i exi&longs;tet, canalem&qacute;ue habeat <lb/> &longs;upra fundum, & infu&longs;a in ip&longs;um aqua, inter­<lb/> dum quidem puram aquam fluere, interdum <lb/> mixtum, interdum vero merum tantum.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000910">Sit vas AB in <figure/> <lb/> ba&longs;i, canalem ha­<lb/> bens CD, cuius <lb/> o&longs;culum C &longs;it &longs;u­<lb/> pra <expan abbr="fundũ">fundum</expan> va&longs;is.</s><s id="s.000911"> <lb/> ob&longs;truatur autem <lb/> collum diaphrag­<lb/> mate EF, per <lb/> quod tubus GH <lb/> demittatur, <expan abbr="parũ">parum</expan> <lb/> <expan abbr="exced&etilde;s">excedens</expan> diaphra­<lb/> gma in partem <lb/> &longs;uperiorem, & à <lb/> fundo <expan abbr="di&longs;tãs">di&longs;tans</expan> <expan abbr="quã­">quan­<lb/> tum</expan> ad aquæ flu­<lb/> xum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000912"> &longs;it <lb/> etiam alter tubus <lb/> KL ad uentrem <lb/> va&longs;is extra, cui <lb/> vas meri &longs;ubijcia­<lb/> tur KM.</s><s id="s.000913"> &longs;it <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> <lb/> & in diaphragma-<lb/> te tenue foramen <lb/> N.</s><s id="s.000914"> His ita con&longs;titutis &longs;i in vas aquam per collum infun­<lb/> <pb pagenum="138"/>damus, pars quidem, quæ e&longs;t circa exce&longs;&longs;um tubi, in <lb/> collo manet, pars vero, quæ &longs;upra exce&longs;&longs;um in va&longs;is al­<lb/> ueum defertur, quou&longs;que ad tubi o&longs;culum C perueniat, <lb/> & ita pura effluet aqua.</s><s id="s.000915"> quòd cum canalis fluere cœperit, <lb/> quemadmodum in diabete &longs;imul attrahetur, & merum <lb/> quod e&longs;t in KM va&longs;e, & mixtum effluet.</s><s id="s.000916"> Cum vero aqua <lb/> con&longs;umpta fuerit, &longs;olum fluet merum, præterquam <lb/> quòd aqua, quæ e&longs;t circa diaphragma EF &longs;imul attra­<lb/> hetur.</s><s id="s.000917"> & cum dicta aqua per foramen N tota effluxerit, <lb/> tunc aer ingrediens abrumpet continuitatem, & nihil <lb/> amplius fluet.</s> <lb/></p> <pb pagenum="139"/> <p type="head"><s id="s.000918">LXVII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000919">Si vas vino repletum &longs;it, canalem&qacute;ue ha­<lb/> beat, cui poculum &longs;ubijciatur, ad men&longs;uram <lb/> datam vinum in poculum influere.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000920">Sit vas AB vinum habens, & CD canalem.</s><s id="s.000921"> o&longs;culum <lb/> vero canalis, quod e&longs;t ad C &longs;uperficiem &longs;uperiorem ita <lb/> leuigatam habeat, ut tympanulo impo&longs;ito cohibeat a­<lb/> quam.</s><s id="s.000922"> Sit autem regula recta GH in aure compacta, à <lb/> qua alia KL moueatur.</s><s id="s.000923"> &longs;it etiam alia regula MN &longs;ub ba­<lb/> &longs;i va&longs;is, quæ moueatur circa X.</s><s id="s.000924"> duæ præterea <lb/> regulæ KO <lb/> <pb pagenum="140"/> LP affigantur, circa clauos motæ, ita vt &longs;ublato tympa­<lb/> nulo EF aperiatur canalis, <expan abbr="humor&qacute;">humorque</expan> effluat.</s><s id="s.000925"> & rur&longs;us de­<lb/> mi&longs;&longs;o claudatur.</s><s id="s.000926"> imponatur ergo regulæ MN poculum, <lb/> in quod volumus ad men&longs;uram humidum influere, <expan abbr="&longs;it&qacute;">&longs;itque</expan> <lb/> poculum R canali &longs;ubiectum: & &longs;it pondus quoddam S, <lb/> quod per <expan abbr="annulũ">annulum</expan> deduci po&longs;sit in regul&ecedil; exce&longs;&longs;u MO.</s><s id="s.000927"> Ita­<lb/> que cum pondus deduxero ad partem M, aperietur cana­<lb/> lis, & humidum in poculum fluet.</s><s id="s.000928"> <expan abbr="rur&longs;us&qacute;">rur&longs;usque</expan> grauato po­<lb/> culo pondus abnuet, & claudet canalem.</s><s id="s.000929"> vt autem ad <lb/> men&longs;uram fluat, inijciatur in poculum, exempli cau&longs;&longs;a, <lb/>cotyle.</s><s id="s.000930"> quod autem ex canali fluit in alio va&longs;e excipie­<lb/> mus, & deducatur pondus quoad primum non amplius <lb/> fluat canalis, & notetur in regula, <expan abbr="in&longs;cribatur&qacute;">in&longs;cribaturque</expan> cotyle.</s><s id="s.000931"> <lb/> &longs;imiliter & &longs;emicotyle, & duæ cotylæ & quou&longs;que volu­<lb/> mus men&longs;uram procedere.</s><s id="s.000932"> eadem enim faciemus, & <lb/> habebimus men&longs;urarum &longs;igna, &longs;ecundum qu&ecedil; oportet <lb/> deducta pondus men&longs;uras a&longs;signare.</s><s id="s.000933"> po&longs;&longs;umus autem <lb/> pro tympanulo EF circumponere canali vas aliquod pr&ecedil;­<lb/> clu&longs;um, vt &longs;eparato humido ab aere, qui in eo e&longs;t, cana­<lb/> lis non amplius fluat.</s> <lb/></p> <pb pagenum="141"/> <p type="head"><s id="s.000934">LXVIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000935">Va&longs;e vinum habente, <expan abbr="canalem&qacute;">canalemque</expan> & &longs;ubie­<lb/> ctum ip&longs;i craterem, quantum quis ex cratere <lb/> auferat, tantum in ip&longs;um ex canali vinum in­<lb/> fluere.</s> <lb/></p> <figure/> <p type="main"><s id="s.000936">Sit vini vas AB, canalis autem CD, habens EF tym­<lb/> <pb pagenum="142"/> panulum & regulas GH KL KO LM, vt in &longs;uperiori­<lb/> bus, <expan abbr="&longs;ubijciatur&qacute;">&longs;ubijciaturque</expan> canali poculum P, & regulæ KO con­<lb/> iunctus &longs;it lebetulus R, exi&longs;tens in va&longs;e ST, tubus autem <lb/> YV &longs;imul perforetur cum va&longs;is ST P.</s><s id="s.000937"> His ita con&longs;titu­<lb/> tis.</s><s id="s.000938"> & vacuis exi&longs;tentibus va&longs;is P ST, lebetulus R erit <lb/> ad fundum ST va&longs;is, & canalem CD aperiet.</s><s id="s.000939"> fluente au­<lb/> tem ip&longs;o in vtraque va&longs;a ST P a&longs;cendens lebetulus rur­<lb/> &longs;us canalem claudet, quou&longs;que rur&longs;us auferamus ex cra­<lb/> tere.</s><s id="s.000940"> atque hoc erit quotie&longs;cumcque vinum ab&longs;tuleri­<lb/> mus.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000941">LXIX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000942">The&longs;auri con&longs;tructio rotam habentis æ­<lb/> neam, <expan abbr="ver&longs;atil&etilde;">ver&longs;atilem</expan>, quæ <foreign lang="greek">a)gnisterion</foreign> appellatur.</s><s id="s.000943"> hanc <lb/> enim ad &longs;acra accedentes conuertere &longs;oliti <lb/> &longs;unt.</s><s id="s.000944"> Itaque contingit dum rota conuertitur <lb/> melancoryphi vocem reddi, atque ip&longs;am aui­<lb/> culam in&longs;i&longs;tentem conuerti.</s><s id="s.000945"> conuer&longs;a autem <lb/> ea melancoryphum non amplius vocem emit­<lb/> tere, neque conuerte.</s> <lb/></p> <pb pagenum="143"/> <p type="main"><s id="s.000946">Sit the&longs;au­<lb/> rus <figure/> ABCD, <lb/> & axis in ip&longs;o <lb/> di&longs;po&longs;itus EF <lb/> facile ver&longs;ati­<lb/> lis.</s><s id="s.000947"> ei vero <expan abbr="cõ­iungatur">con­<lb/> iungatur</expan> rota <lb/> HK, quam <expan abbr="cõ­uertere">con­<lb/> uertere</expan> opor­<lb/> tet.</s><s id="s.000948"> Sint præ­<lb/> terea duæ ro­<lb/> tæ LM eidem <lb/> axi intus con­<lb/> iunctæ, qua­<lb/> rum L <expan abbr="quid&etilde;">quidem</expan> <lb/> exelictram ha­<lb/> beat, M vero <lb/> radiata &longs;it.</s><s id="s.000949"> cir­<lb/> ca exelictram <lb/> funis inuolua­<lb/> tur.</s><s id="s.000950"> à cuius ex­<lb/> tremo &longs;u&longs;pen­<lb/> datur clibanus N, tubum habens XO, & in &longs;ummitate sy­<lb/> ringulam, quæ melancoryphi vocem reddat.</s><s id="s.000951"> &longs;ubijcia­<lb/> tur autem clibano aquæ vas PR.</s><s id="s.000952"> & à vertice the&longs;auri de­<lb/> mittatur axiculus ST, qui facile conuerti po&longs;sit.</s><s id="s.000953"> habeat­<lb/> &qacute;ue ad S melancoryphum, ad T vero tympanum radia­<lb/> tur, cuius radij radijs tympani M implicentur.</s><s id="s.000954"> contin­<lb/> get igitur conuer&longs;a rota HK, funem circa exelictram in­<lb/> uolui, & clibanum &longs;u&longs;tinere.</s><s id="s.000955"> at rota dimi&longs;&longs;a clibanum <lb/> ob <lb/> grauitatem de&longs;cendens in aqua aere expul&longs;o &longs;onum <lb/> edere.</s><s id="s.000956"> &longs;imul vero & melancoryphum conuerti ob con­<lb/> uer&longs;ionem tympanorum.</s> <lb/></p> <pb pagenum="144"/> <p type="head"><s id="s.000957">LXX.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000958">Aliqui in va&longs;a iniecti &longs;iphones fluunt, quo <lb/> ad vel va&longs;a exinanita fuerint, vel aquæ &longs;uper­<lb/> ficies extrin&longs;eco &longs;iphonis o&longs;culo re&longs;pondeat.</s><s id="s.000959"> <lb/> & opus &longs;it fluente eo, cum volumus non am<lb/> plius fluere.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000960">Sit aliquod vas <figure/> <lb/> AB, in quo &longs;iphon <lb/> CDE, habens in­<lb/> trin&longs;ecum crus in­<lb/> flexum, vt CFG.</s><s id="s.000961"> <lb/> &longs;it etiam regula re­<lb/> cta infixa HK, ad <lb/> quam alia coniun­<lb/> gatur LM.</s><s id="s.000962"> rur&longs;us <lb/> ex LM alia regula <lb/> moueatur in cla­<lb/> uo, habens ad N <lb/> extremitatem vas, <lb/> quod po&longs;&longs;it sipho­<lb/> nis reflexionem F <lb/> G circumire.</s><s id="s.000963"> ha­<lb/> beat autem regu­<lb/> la LM pondus ap­<lb/> pen&longs;um ad L, vt <lb/> vas circumiens &longs;i­<lb/> phonis <expan abbr="reflexion&etilde;">reflexionem</expan> <lb/> &longs;upra o&longs;culum &longs;it, <lb/> & fluat &longs;iphon.</s><s id="s.000964"> At <lb/> <pb pagenum="145"/> cum volumus non amplius fluere, auferemus pondus, <lb/> quod e&longs;t ad L, vt vas, quod ad N deferatur, & reflexio­<lb/> nem FG circum eat: atque ita non amplius fluat diabe­<lb/> tes.</s><s id="s.000965"> quando autem volumus fluere, rur&longs;us pondus appen­<lb/> demus.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000966">LXXI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000967">Si in ara aliqua accendatur ignis, anima­<lb/> lia choreas ducere videbuntur, etenim ar&ecedil; <lb/> per&longs;picu&ecedil; erunt, &longs;iue vitreæ &longs;iue <lb/> corneæ.</s> <lb/></p> <figure/> <pb pagenum="146"/> <p type="main"><s id="s.000968">Per epipyrum demittitur tubus ad ba&longs;im aræ, qui in <lb/> enodace ver&longs;atur, & à &longs;uperiori parte in fi&longs;tula, qua epi­<lb/> pyro coniuncta &longs;it.</s><s id="s.000969"> habeat autem tubus etiam alios tu­<lb/> bulos inflexos, <expan abbr="&longs;imul&qacute;">&longs;imulque</expan> perforatos, & ip&longs;i coniunctos, <lb/> qui inter&longs;e&longs;e &longs;ecundum diametrum di&longs;ponantur, atque <lb/> inflexiones vici&longs;sim teneant.</s><s id="s.000970"> habeat pr&ecedil;terea tympanum <lb/> &longs;ibi annexum, cui animalia choreas ducentia imponun­<lb/> tur.</s><s id="s.000971"> itaque igne accen&longs;o calefactus aer per fi&longs;tulam in tu­<lb/> bum procedit: ex tubo autem per inflexos tubulos ex­<lb/> pul&longs;us, & aræ alueo inhærens conuertit tubum & anima­<lb/> lia, quæ choreas ducunt.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.000972">LXXII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000973">Lucernæ con&longs;tructio vt ellychnio impo&longs;i­<lb/> to, quando oleum deficiat, ex aure eius o­<lb/> leum in ellychnium infundatur, quantum <lb/> quis voluerit, nullo ip&longs;i appo&longs;ito va&longs;e, ex <lb/> quo oleum influat.</s> <lb/></p> <pb pagenum="147"/> <p type="main"><s id="s.000974">Con&longs;truatur lucerna ba&longs;im habens concauam, <lb/> & trian­<lb/> gularem in&longs;tar pyramidis.</s><s id="s.000975"> <expan abbr="Sit&qacute;">Sitque</expan> ba&longs;is concaua ABCD, <lb/> & in ea diaphragma EF.</s><s id="s.000976"> lucernæ autem caulis &longs;it GH & <lb/> ip&longs;e concauus, &longs;upra quem &longs;it concauus calathus KL plu­<lb/> rimum olei continens: & ex diaphragmate EF proce­<lb/> det MN tubus, &longs;imul cum eo perforatus, tantum <expan abbr="di&longs;tãs">di&longs;tans</expan> <lb/> à calathi operculo KL, in quo & ellychnium imponitur, <lb/> quantum ad aeris exitum &longs;ufficiat.</s><s id="s.000977"> alius autem tubulus <lb/> XO demittatur <figure/> <lb/> per operculum <lb/> KL, di&longs;tans à fun­<lb/> do calathi, quan­<lb/> tum &longs;atis &longs;it ad <lb/> aquæ fluxum, & <lb/> ex operculo pau­<lb/> lulum excedens.</s><s id="s.000978"> <lb/> exce&longs;&longs;ui vero ap­<lb/> tetur alius tubu­<lb/> lus P, habens &longs;u­<lb/> perius <expan abbr="o&longs;culũ">o&longs;culum</expan> ob­<lb/> &longs;tructum qui per <lb/> fundum lychnij <lb/> impul&longs;us coag­<lb/> mentetur lychno <lb/> ad tubum autem <lb/> P agglutinetur a­<lb/> lius tubulus exi­<lb/> lis procedens ad <lb/> extremitatem au­<lb/> ris, & &longs;imul cum <lb/> ea perforetur, ut <lb/> influat in <expan abbr="conca­uitat&etilde;">conca­<lb/>uitatem</expan> ellychnij, <lb/> <pb pagenum="148"/> foramen habens <figure/> <lb/> <expan abbr="quemadmodũ">quemadmodum</expan> & <lb/> alij.</s><s id="s.000979"> & &longs;ub diaphra­<lb/> gmate EF conglu­<lb/> tinetur clauicula <lb/> <expan abbr="defer&etilde;s">deferens</expan> in locum <lb/> CDEF, ita ut &longs;i <lb/> aperiatur, aqua ex <lb/> loco ABEF in ip­<lb/> &longs;um CDEF tran­<lb/> &longs;eat.</s><s id="s.000980"> Sit autem in <lb/> operculo AB par­<lb/> uum foramen, per <lb/> quod locum AB <lb/> EF implebimus a­<lb/> qua, & qui in ip&longs;o <lb/> e&longs;t aer per dictum <lb/> foramen excedet.</s><s id="s.000981"> <lb/> Itaque &longs;ublato el­<lb/> lychnio, calathum <lb/> oleo implebimus <lb/> per tubum XO, ae­<lb/> re per MN tubu­<lb/> lum excedente, & <lb/> adhuc per clauem apertam, quæ e&longs;t in fundo CD, quan­<lb/> do & quæ e&longs;t in CDEF aqua effluet.</s><s id="s.000982"> Impo&longs;ito igitur el­<lb/> lychnio per &longs;meri&longs;ma P, quando opus &longs;it oleum infunde­<lb/> re, aperiemus clauem quæ in fundo CD, & aqua ex loco <lb/> ABEF in locum CDEF &longs;ecedente, aer, qui e&longs;t ip&longs;o per <lb/> tubum MN ad calathum perueniens elidet oleum.</s><s id="s.000983"> quod <lb/> quidem per tubulum XO & per alium ip&longs;i cohærentem <lb/> ad ellychnium procedet.</s><s id="s.000984"> Quando autem non amplius <lb/> fluere volumus clauicula claudetur, & ce&longs;&longs;abit, & rur&longs;us <lb/> <pb pagenum="149"/> quando opus &longs;it, idem faciemus.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000985">Po&longs;&longs;umus etiam in eadem de&longs;criptione alia ratione ex­<lb/> peditius, &longs;i ba&longs;is fabricetur in qua erat aqua.</s><s id="s.000986"> alia quidem <lb/> eadem &longs;int præter ba&longs;im, & aquam, quæ in ea contine­<lb/> tur.</s><s id="s.000987"> tubus autem MN habeat o&longs;culum N &longs;imul perfora­<lb/> tum cum caulis alueo, ita ut extra caulem appareat, & <lb/> obturetur.</s><s id="s.000988"> Si quis igitur os admouens inflet o&longs;culum ex­<lb/> terius, procedet flatus in calathum, <expan abbr="oleum&qacute;">oleumque</expan> per tubum <lb/> XO exprimet, & erit idem, quod prius.</s><s id="s.000989"> quotie&longs;cumque <lb/> enim inflauerimus oleum in ellychnium infundetur.</s><s id="s.000990"> Sed <lb/> oportebit auris extremitatem inflecti ad rectos angulos <lb/> cum ellychnij foramine, ut ne oleum extra eiaculetur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="150"/> <p type="head"><s id="s.000991">LXXIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000992">Miliarij con&longs;tructio, vt impo&longs;ito anima­<lb/> li, efformato&qacute;ue in modum &longs;ufflantis, & ip­<lb/> &longs;um animal &longs;ufflet in carbones: & ita milia­<lb/> rium ardeat.</s><s id="s.000993"> preterea vt canali iuxta collum <lb/> miliarij appo&longs;ito, & aperto non fluat, ni&longs;i <lb/> prius frigidam infundamus in aliquem cra­<lb/> terem.</s><s id="s.000994"> frigida autem cum calida non com­<lb/> mi&longs;ceatur, ni&longs;i de&longs;cendat ad fundum, & vt <lb/> ex canali frigidi&longs;sima effluat.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.000995">Sit miliarij figura quamqui&longs;que elegerit.</s><s id="s.000996"> & in loco <lb/> aquam excipiente aliquis locus paruus &longs;egregetur duo­<lb/> bus diaphragmatibus rectis, ita vt vndique præclu&longs;us <lb/> &longs;it.</s><s id="s.000997"> ex quo iuxta fundum tubus &longs;imul perforetur; cuius al­<lb/> tera pars obturetur, ne aqua in ip&longs;um ingrediatur ex <lb/> miliario.</s><s id="s.000998"> reliqui tubi pertinent ad locum, in quo e&longs;t <lb/> aqua, vt combu&longs;ti carbones per vnum tubum, qui ad <lb/> paruum locum pertinet vaporem gignant.</s><s id="s.000999"> hic autem <lb/> per quendam tubum &longs;imul perforatum cum miliarij o­<lb/> perculo fertur per os animalis in carbones: etenim ani­<lb/> mal ita inclinatum e&longs;t, vt deor&longs;um &longs;ufflet.</s><s id="s.001000"> vapor <lb/> autem ex igne gignitur.</s><s id="s.001001"> Quod &longs;i paululum aquæ in <lb/> paruum locum infundamus, plurimum gignemus va­<lb/> porem, ita vt animal præter modum &longs;ufflans plus etiam <lb/> calefaciat miliarium; quemadmodum videmus in lebe­<lb/> tibus, qui feruent, vaporem ex aqua &longs;ur&longs;um ferri.</s><s id="s.001002"> erit <lb/> <pb pagenum="151"/> <figure/> <pb pagenum="152"/> autem animal exemptile per quoddam &longs;meri&longs;matium <lb/> ad infundendum pu&longs;illam aquam.</s><s id="s.001003"> &longs;imul vero & &longs;i ani­<lb/> mal non amplius &longs;ufflare volumus in carbones, ip&longs;um <lb/> per &longs;meri&longs;ma auertemus in exteriorem partem.</s><s id="s.001004"> &longs;it <expan abbr="etiã">etiam</expan> <lb/> paruus crater operculo impo&longs;itus, ex quo tubus feratur <lb/> iuxta fundum permeet.</s><s id="s.001005"> &longs;ed vt miliarium aqua infu&longs;a <lb/> impleri po&longs;sit, & &longs;imul ne &longs;uperebulliens aqua extra ef­<lb/> fundatur, alius tubus perforetur cum miliarij operculo, <lb/> & in craterem reflectatur per interiorem eius &longs;uperfici­<lb/> em ne a&longs;peritatem tactui præbeat.</s><s id="s.001006"> miliarij autem con­<lb/> &longs;tructionem &longs;ub a&longs;pectum ponemus.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001007">Exponatur cylindrus concauus, cuius &longs;edes, quidem <lb/> inferior &longs;it AB, &longs;uperior vero CD: & alius cylindrus <lb/> concauus circa eundem axem con&longs;truatur, cuius &longs;edes <lb/> inferior EF, &longs;uperior GH.</s><s id="s.001008"> ori autem <expan abbr="cylindrorũ">cylindrorum</expan> exterio­<lb/> ri impo&longs;ita &longs;int diaphragmata qu&ecedil; po&longs;sint <expan abbr="cylindrorũ">cylindrorum</expan> <expan abbr="cõ­cauitat&etilde;">con­<lb/>cauitatem</expan> claudere ex <expan abbr="illorũ">illorum</expan> ora ob&longs;truere.</s><s id="s.001009"> Habeat <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> E <lb/> FGH cylindrus tubos OK LX MN, quorum LX <expan abbr="quid&etilde;">quidem</expan> &longs;i­<lb/> mul perforetur ex vna parte, videlicet ad X: reliqui vero <lb/> ex <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan> partæ <expan abbr="&longs;int&qacute;">&longs;intque</expan> hæc principia ex <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan> parte in lo­<lb/> cum inter duos cylindros interiectum: & in eo con&longs;ti­<lb/> tuantur duo diaphragmata EGFH, locum GEFH in­<lb/> tercipientia, in quem penetret dictus tubus ex vna par­<lb/> te perforatus.</s><s id="s.001010"> imponatur autem operculo, hoc e&longs;t ip&longs;i <lb/> GH tubulus habens paruum animal &longs;imul perforatum.</s><s id="s.001011"> <lb/> perforetur&qacute;ue per totum animal, & inflectatur ut ver­<lb/> gat in carbonum locum.</s><s id="s.001012"> Quòd &longs;i aliquando velimus <expan abbr="nõ">non</expan> <lb/> &longs;ufflare animal, &longs;it tubus in quo in&longs;idet, alteri coaptatus, <lb/> vt cum ip&longs;um conuerterimus in exteriorem partem non <lb/> amplius &longs;ufflet in locum carbonum, &longs;ed extra.</s><s id="s.001013"> ad inijcien­<lb/> dum vero aquam in locum GEFH vtilis erit nobis tu­<lb/> bulus ip&longs;e coaptatus.</s><s id="s.001014"> nam &longs;ublato animali à tubo, in quo <lb/> <pb pagenum="153"/> in&longs;idet, per ip&longs;um aquam infundemus.</s><s id="s.001015"> plurimus enim <lb/> vapor in animal irrumpet.</s><s id="s.001016"> operculo autem imponitur <lb/> crater RS &longs;imul cum ip&longs;o perforatus, <expan abbr="habens&qacute;">habensque</expan> ad extre­<lb/> mitatem tubum u&longs;q; ad fundum miliarij pertinentem, <lb/> à quo tantum di&longs;tet, quantum ad aqu&ecedil; fluxum &longs;atis <lb/> &longs;it.</s><s id="s.001017"> <lb/> Quantum igitur volumus calidam emitti, inijciemus per <lb/> RS frigidam, quæ procedet per tubum permeantem in <lb/> locum calidæ: & &longs;uper a&longs;cendens calida, per canalem, qui <lb/> e&longs;t circa collum effluet.</s><s id="s.001018"> ingre&longs;&longs;a enim per <expan abbr="tubũ">tubum</expan> aqua non <lb/> dum <expan abbr="cõmixta">commixta</expan> e&longs;t cum &longs;ubiecta calida.</s><s id="s.001019"> atque hoc &longs;emper <lb/> facientes calidam pro frigida iniecta habebimus.</s><s id="s.001020"> &longs;ed ut <lb/> cogno&longs;camus quando miliarium a&longs;cendit, con&longs;truitur <lb/> hiatulus foratus per totum, & forato operculo in&longs;ideat <lb/> collo habens paruum tubum, hic autem a&longs;piciet in RS <lb/> craterem, ut a&longs;cendente calida, delatio in craterem fiat.</s><s id="s.001021"> <lb/> con&longs;tructio igitur huiu&longs;modi e&longs;t.</s><s id="s.001022"> Quod &longs;i velimus <expan abbr="locũ">locum</expan> <lb/> FEGH non occupare totum, &longs;ed partem aliquam, con­<lb/> &longs;truentur diaphragmata v&longs;que ad dimidium.</s><s id="s.001023"> & ip&longs;is im­<lb/> ponitur aliud diaphragma, & accipit tubum; pertinen­<lb/> tem u&longs;que ad animal.</s><s id="s.001024"> & carbonibus ardentibus erit dela­<lb/> tio vaporis ex paruo loco.</s><s id="s.001025"> &longs;imiliter & in ip&longs;um aqua in­<lb/> ijcietur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="154"/> <figure/> <pb pagenum="155"/> <p type="head"><s id="s.001026">LXXIIII.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001027">Vtuntur etiam alia con&longs;tructione huiu&longs;­<lb/> modi ad buccinandum, & merulæ vocem <lb/> reddendam.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001028">Rur&longs;us enim idem miliarium con&longs;truitur habens om­<lb/> nes tubos, qui in &longs;ede &longs;unt, perforatos ex vtraque par­<lb/> te: & circa &longs;edem &longs;it tubus VT fœmina, habens alium <lb/> &longs;ibi aptatum KL pertinentem ad locum calidæ, & mo­<lb/> tum circa clauum KL.</s><s id="s.001029"> hic autem perforetur tribus fora­<lb/> minibus MNX.</s><s id="s.001030"> &longs;imiliter & tubus VT perforetur toti­<lb/> dem foraminibus, ip&longs;is MNX re&longs;pondentibus.</s><s id="s.001031"> ad X ve­<lb/> ro perforatur ba&longs;is quædam in &longs;eip&longs;a continens tubum <lb/> coarctatum foramini X, in quo ponitur animal quem­<lb/> admodum & ante dictum e&longs;t: & ex MN tubi &longs;unt pene­<lb/> trantes MO NP, qui &longs;upra habent extremitates infle­<lb/> xas.</s><s id="s.001032"> his autem &longs;imul perforetur & coarctetur miliarij &longs;e­<lb/> des &longs;uperior, & perforamina penetrent alij tubi ad ip­<lb/> &longs;os PO aptati, in quibus hæc in&longs;ideant.</s><s id="s.001033"> in vno quidem <lb/> pa&longs;&longs;erculus habens interiora vacua, vt aquam &longs;u&longs;cipere <lb/> po&longs;sit, ip&longs;e igitur tubus, in quo in&longs;idet, inflectitur ha­<lb/> bens phthongarium ex ijs, qu&ecedil; fiunt ad tran&longs;mittendas <lb/> voces.</s><s id="s.001034"> inflexio autem v&longs;que ad aquam penetret in pa&longs;sir­<lb/> culo.</s><s id="s.001035"> Quando igitur vox phthongarij procedit in a­<lb/> quam, vocem merulæ reddit.</s><s id="s.001036"> Rur&longs;us alter tubus habet <lb/> & ip&longs;e alium tubum &longs;ibi coaptatum, in quo in&longs;idet ani­<lb/> mal in effigiem Tritonis efformatum, & in ore <expan abbr="buccinã">buccinam</expan> <lb/> tenens.</s><s id="s.001037"> Rur&longs;us autem hic ip&longs;e tubus, in quo in&longs;idet, ha­<lb/> bet lingulam & codona, vt fieri con&longs;ueuit.</s><s id="s.001038"> procedens <lb/> igitur vapor & lingulæ & codoni coniunctus buccinæ &longs;o­<lb/> num perficit.</s><s id="s.001039"> itaque experientia con&longs;iderabimus, quan­<lb/> <pb pagenum="156"/> <figure/> <pb pagenum="157"/> do foramen re&longs;pondeat MO tubo, & quando tubo NP, <lb/> & quando ip&longs;i X impo&longs;ito animali.</s><s id="s.001040"> atque h&ecedil;c cogno&longs;cen­<lb/> tes &longs;igna quædam in ip&longs;is notabimus ad clauum KL, vt <lb/> <expan abbr="quãdo">quando</expan> velimus ip&longs;um buccina canere.</s><s id="s.001041"> quando rur&longs;us ve­<lb/> limus ip&longs;um &longs;ufflare, &longs;ufflet.</s><s id="s.001042"> & <expan abbr="quãdo">quamdo</expan> velimus, merula vo­<lb/> cem reddat.</s><s id="s.001043"> Quod autem attinet ad craterem, & ad a­<lb/> quam calidæ a&longs;cen&longs;um, quemadmodum & ante dictum <lb/> e&longs;t, ita fiat.</s> <lb/></p> <p type="head"><s id="s.001044">LXXV.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001045">Hydraulici in&longs;trumenti con&longs;tructio.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001046">Sit <expan abbr="quædã">quædam</expan> arula ænea ABCD, in qua &longs;it aqua, & in aqua <lb/> concauum hemi&longs;phærium inuer&longs;um, quod furnus appel­<lb/> latur EFGH, habens in humido defluxum, ad partes, <lb/> quæ in fundo &longs;unt.</s><s id="s.001047"> à vertice autem ip&longs;ius duo producan­<lb/> tur tubi &longs;imul cum eo perforati, qui &longs;unt circa arulam, <lb/> quorum vnus GKLM in exteriorem arul&ecedil; partem incur­<lb/> uetur, &longs;imul perforatas cum modiolo NXOP habente <lb/> os infra, & interiorem &longs;uperficiem rectam ad embolum.</s><s id="s.001048"> <lb/> huic autem embolus RS aptetur ita, ut aer ingredi non <lb/> po&longs;sit.</s><s id="s.001049"> atque embolo iungatur regula TY ualde firma, <lb/> ad <expan abbr="quã">quam</expan> aptetur alia regula Y <foreign lang="greek">F</foreign>, mota circa <expan abbr="clauũ">clauum</expan> in Y, & <lb/> circumacta ad <expan abbr="rectã">rectam</expan> regulam <foreign lang="greek">Y</foreign> Q firmiter &longs;tabilitam.</s><s id="s.001050"> At <lb/> modiolo NXOP imponatur ad fundum alter modiolus <lb/> paruus <foreign lang="greek">W</foreign> &longs;imul cum ip&longs;o perforatus, & coopertus ex par­<lb/> te &longs;uperiori, <expan abbr="habens&qacute;">habensque</expan> foramen, per quod aer in modio­<lb/> lum ingrediatur.</s><s id="s.001051"> &longs;ub foramine autem &longs;it laminula ip­<lb/> &longs;um obturans, <expan abbr="detenta&qacute;">detentaque</expan> à quibu&longs;dam clauis capita ha­<lb/> bentibus, ne excedat, quam vocant plati&longs;mation.</s><s id="s.001052"> præ­<lb/> terea ab hemi&longs;phærio EFGH alter producatur tubus FV <lb/> &longs;imul perforatus cum alio tubo tran&longs;uer&longs;o VZ, in quo im­<lb/> <pb pagenum="158"/> <figure/> ponatur tibiæ cum ip&longs;o perforatæ <foreign lang="greek">a</foreign>, <expan abbr="habeates&qacute;">habeatesque</expan> ex par­<lb/> tibus inferioribus tamquam glo&longs;&longs;ocoma &longs;imul perforata <lb/> cum ip&longs;is, quorum ora <foreign lang="greek">b</foreign> aperta &longs;int.</s><s id="s.001053"> & per ora impellan­<lb/> tur opercula, quæ foramina habeant, ita ut operculis in­<lb/> ductis eorum foramina re&longs;pondeant foraminibus tibia­<lb/> rum; eductis autem ij&longs;dem foramina permutentur, & ti­<lb/> bias obturent.</s><s id="s.001054"> Si igitur regula tran&longs;uer&longs;a ex parte xxx im­<lb/> pellatur in partem inferiorem, embolus RS a&longs;cendens <lb/> expellet aerem in modiolo NXOP contentum, qui qui­<lb/> dem aer claudet foramen, quod e&longs;t in paruo modiolo <lb/> per iam dictum platy&longs;mation.</s><s id="s.001055"> procedet autem per tu­<lb/> bum MLKG in furnum, & ex furno in tran&longs;uer&longs;um tu­<lb/> <pb pagenum="159"/> bum VZ per tubum PV.</s><s id="s.001056"> deinde ex tran&longs;uer&longs;o tubo in ti­<lb/> bias, quando earum foramina foraminibus operculorum <lb/> re&longs;pondeant; hoc e&longs;t quando opercula inducta &longs;int, vel <lb/> omnia, vel aliqua eorum.</s><s id="s.001057"> Vt igitur quando volumus ti­<lb/> bias aliquas &longs;onare, earum foramina aperiantur, & quan­<lb/> do volumus ce&longs;&longs;are, claudantur, ita faciemus.</s><s id="s.001058"> Intelliga­<lb/> tur vnum aliquod ex glo&longs;&longs;ocomis &longs;eor&longs;um po&longs;itum <foreign lang="greek">g d</foreign>, <lb/> cuius os &longs;it <foreign lang="greek">d</foreign>, tibia vero &longs;imul cum eo perforata <foreign lang="greek">e</foreign>, & o­<lb/> perculum ip&longs;i congruens <foreign lang="greek">z s</foreign>, quod foramen habet <foreign lang="greek">k</foreign>, à ti­<lb/> bia <foreign lang="greek">e</foreign> permutatum.</s><s id="s.001059"> Sit præterea cubitulus trimembris <lb/> <foreign lang="greek">s q k l</foreign>, cuius membrum <foreign lang="greek">s t q</foreign> coniunctum &longs;it operculo <lb/> <foreign lang="greek">z s t</foreign>, & ad <foreign lang="greek">q k</foreign> circa clauum moueatur.</s><s id="s.001060"> Si igitur manu de­<lb/> ducemus extremum cubituli <foreign lang="greek">l</foreign>, ad <foreign lang="greek">d</foreign> o&longs;culum glo&longs;&longs;oco­<lb/> mi tran&longs;feremus operculum in partem interiorem, & <lb/> cum in partem interiorem inciderit, tunc <expan abbr="foram&etilde;">foramen</expan> quod <lb/> e&longs;t in ip&longs;o tibijs re&longs;pondens efficitur.</s><s id="s.001061"> Vt autem quando <lb/> manum auferamus operculum &longs;ua &longs;ponte extrahatur, & <lb/> tibiam permutet, hæc fient.</s><s id="s.001062"> Subijciatur &longs;ub glo&longs;&longs;ocomis <lb/> regula æqualis tubo VZ & ip&longs;i parallela <foreign lang="greek">m n</foreign>, in qua infi­<lb/> gantur &longs;patulæ corneæ robu&longs;tæ, & inflexæ quarum una <lb/> e&longs;t O, po&longs;ita ad glo&longs;&longs;ocomum <foreign lang="greek">g d</foreign>.</s><s id="s.001063"> ab extremo autem ip­<lb/> &longs;ius neruus alligatus referatur circa extremum <foreign lang="greek">q</foreign>, ita vt <lb/> operculo intus impul&longs;o neruus extendatur.</s><s id="s.001064"> Itaque &longs;i de­<lb/> ducentes extremum cubituli <foreign lang="greek">l</foreign> operculum in partem in­<lb/> teriorem impellamus, neruus attrahet &longs;patulam, ut in­<lb/> flexionem ip&longs;ius vi erigat.</s><s id="s.001065"> quando <expan abbr="aut&etilde;">autem</expan> dimittamus, rur­<lb/> &longs;us &longs;patula in pri&longs;tinum locum re&longs;tituta, inflexa&qacute;ue oris <lb/> operculum extrahet, adeo vt foramen permutetur.</s><s id="s.001066"> His <lb/> igitur in unoquoque glo&longs;&longs;ocomo con&longs;titutis, quando vo­<lb/> lumus aliquas tibiarum &longs;onare, digitis deducemus cubi­<lb/> tulos, qui &longs;unt circa ip&longs;as: & quando volumus non am­<lb/> plius &longs;onare digitos eleuabimus, & tunc ce&longs;&longs;abunt attra­<lb/> ctis operculis.</s><s id="s.001067"> Aqua vero quæ e&longs;t in arula ideo inijcitur, <lb/> <pb pagenum="160"/> vt aer &longs;uperabundans in furno, qui &longs;cilicet modiolo <lb/> impul&longs;us aquam eleuat, contineatur, tibij&longs;&qacute;ue &longs;onanti­<lb/> bus &longs;uppeditetur.</s><s id="s.001068"> At embolus RS &longs;ur&longs;um impul&longs;us, vt <lb/> dictum e&longs;t, aerem, qui in modiolo continetur in <expan abbr="furnũ">furnum</expan> <lb/> exprimit; deductus vero aperit platy&longs;mation exi&longs;tens <lb/> in paruo modiolo, per quod modiolus aere extrin&longs;ecus <lb/> impletur, vt rur&longs;um embolus in partem &longs;uperiorem im­<lb/> pul&longs;us ip&longs;um in furnum exprimat.</s><s id="s.001069"> Melius autem e&longs;t & <lb/> regulam TY circa clauum moueri ad Y circa fibulam <lb/> vnam exi&longs;tentem in fundo emboli, per quam oporte­<lb/> bis clauum impelli, vt embolus non conuertatur, &longs;ed re­<lb/> ctus impellatur &longs;ur&longs;um, & deducatur.</s> <lb/></p> <pb pagenum="161"/> <p type="head"><s id="s.001070">LXXVI.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001071">Organi con&longs;tructio vt vento perflante &longs;o­<lb/> nus tibiæ reddatur.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001072">Sint tibiæ A tubus autem tran&longs;uer&longs;us cum ip&longs;is perfo­<lb/> foratus BC, & rectus DE, ex quo alius tran&longs;uer&longs;us EF <lb/> pertinens in mediolum GH, habentem &longs;uperficiem in­<lb/> teriorem ad embolum rectam, huic autem aptetur em­<lb/> bolus KL, qui facile in ip&longs;um ingredi po&longs;sit, & ipsi con­<lb/> iuncta &longs;it regula MN appo&longs;ita alteri regulæ NX, quæ <lb/> <figure/> <pb pagenum="162"/> circa axem PR circumagatur.</s><s id="s.001073"> & ad N quidem &longs;it par­<lb/> uus clauus facile &longs;olubilis; ad X vero platy&longs;mation appo­<lb/> natur coniunctum cum XO, & ip&longs;i XO adhereat axis S <lb/> circa cnodaces ferreos mobilis in pegmate, quod dedu­<lb/> ci po&longs;sit: axi vero S coniuncta &longs;int duo tympanula YV, <lb/> quarum Y quidem paruas scytalas habeat, platy&longs;matio <lb/> XO adiacentes, V vero platas habeat, quemadmodum <lb/> ea, quæ anemaria vocantur.</s><s id="s.001074"> Quando igitur à vento per­<lb/> cu&longs;&longs;æ fe&longs;tinant omnes, & tympanulum V conuertunt, <lb/> conuertitur etiam axis, quare & Y tympanulum, & quæ <lb/> in ip&longs;o &longs;unt &longs;cytalæ ex interuallo percutientes XO platy&longs;­<lb/> mation, attollunt KL, & ab&longs;cedente &longs;cytala, embolus <lb/> deor&longs;um feretur, exprimet&qacute;ue aerem in modiolo con­<lb/> tentum in fi&longs;tulas, & tibias, & &longs;onum edet.</s><s id="s.001075"> licebit au­<lb/> pegma axem habens &longs;emper ad &longs;pirantem ventum con­<lb/> uertere, vt violentior, & magis continuata <expan abbr="cõuer&longs;io">conuer&longs;io</expan> fiat.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001076">FINIS.</s> <lb/></p> <p type="main"><s id="s.001077">VRBINI MDLXXV.</s> <lb/></p> <pb/> <pb/> <pb/> <pb/> <pb/> <pb/> </chap> </body> <back/> </text> </archimedes>