Mercurial > hg > mpdl-xml-content
annotate texts/XML/diverse/de/Einst_Bemer_de_1907.xml @ 10:d7b79f6537bb
Version vom 2009-02-14
author | Klaus Thoden <kthoden@mpiwg-berlin.mpg.de> |
---|---|
date | Thu, 02 May 2013 11:08:12 +0200 |
parents | 22d6a63640c6 |
children |
rev | line source |
---|---|
6
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
1 <?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
2 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
3 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
4 <!--http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd--> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
5 <html> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
6 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
7 <head><title></title> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
8 <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-1" /> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
9 <meta name="generator" content="TeX4ht (http://www.cse.ohio-state.edu/~gurari/TeX4ht/mn.html)" /> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
10 <meta name="originator" content="TeX4ht (http://www.cse.ohio-state.edu/~gurari/TeX4ht/mn.html)" /> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
11 <!-- xhtml,html --> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
12 <meta name="src" content="Einst_Bemer_de_1907.tex" /> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
13 <meta name="date" content="2005-03-01 19:38:00" /> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
14 <link rel="stylesheet" type="text/css" href="Einst_Bemer_de_1907.css" /> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
15 </head><body > |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
16 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
17 <!--l. 7--><p class="noindent"><pb/></p> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
18 <div class="center" > |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
19 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
20 <!--l. 8--><p class="noindent"> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
21 </p><!--l. 9--><p class="noindent"><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
22 class="cmr-12x-x-120">15. </span><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
23 class="cmbxti-10x-x-144">Bemerliun gen </span> <br/><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
24 class="cmbxti-10x-x-144">zu der Notiz von Hrn. Paul</span> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
25 <span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
26 class="cmbxti-10x-x-144">Ehrenfest: </span> <br/><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
27 class="cmbxti-10x-x-144">,,Die Translation deformierbarer</span> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
28 <span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
29 class="cmbxti-10x-x-144">Elektronen </span> <br/><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
30 class="cmbxti-10x-x-144">und der Fl</span><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
31 class="cmbxti-10x-x-144">ächensatz“; </span> <br/><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
32 class="cmbxti-10x-x-144">von A. Einstein.</span></p></div> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
33 <div class="center" > |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
34 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
35 <!--l. 15--><p class="noindent"> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
36 </p><!--l. 16--><p class="noindent">--------</p></div> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
37 <!--l. 19--><p class="indent"> In der genannten Abhandlung sind folgende Bemerkungen <br/>enthalten: |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
38 </p><!--l. 22--><p class="indent"> ,,Die Lorentzsche Relativitätselektrodynamik wird in der <br/>Formulierung, in der sie Hr. Einstein publiziert hat, ziemlich <br/>allgemein als abgeschlossenes System angesehen. Dement-<br/>sprechend muß sich aus ihr rein deduktiv eine Antwort auf <br/>die Frage ergeben, die man durch Übertragung des A braham-<br/>schen Problems vom starren auf das deformierbare Elektron |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
39 <br/>erhält: Angenommen, es existiere ein deformierbares Elektron, <br/>das in der Ruhe irgend eine nicht-kugelförmige und nicht <br/>ellipsoidische Gestalt besitzt. Bei gleichförmiger Translation <br/>erfährt dieses Elektron nach Hrn. Einstein die bekannte <br/>Lorentz-Kontraktion. Ist nun für dieses Elektron gleich-<br/>förmige Translation nach jeder Richtung hin kräftefrei möglich <br/>oder nicht?“ |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
40 </p><!--l. 38--><p class="indent"> Hierzu habe ich folgendes zu bemerken: |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
41 </p><!--l. 40--><p class="indent"> 1. Das Relativitätsprinzip oder -- genauer ausgedrückt --<br/>das Relativitätsprinzip zusammen mit dem Prinzip von der <br/>Konstanz der Lichtgeschwindigkeit ist nicht als ein ,,ab-<br/>geschlossenes System“, ja überhaupt nicht als System auf-<br/>zufassen, sondern lediglich als ein heuristisches Prinzip, <br/>welches für sich allein betrachtet nur Aussagen über starre <br/>Körper, Uhren und Lichtsignale enthält. Weiteres liefert die <br/>Relativitätstheorie nur dadurch, daß sie Beziehungen zwischen |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
42 <br/><pb/> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
43 </p><!--l. 51--><p class="indent"> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
44 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
45 </p><!--l. 52--><p class="noindent">sonst voneinander unabhängig erscheinenden Gesetzmäßigkeiten <br/>fordert. |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
46 </p><!--l. 55--><p class="indent"> Die Theorie der Bewegung des Elektrons beispielsweise <br/>kommt folgendermaßen zustande. Man setzt die Maxwell-<br/>schen Gleichungen für das Vakuum für ein Koordinatenzeit-<br/>system voraus. Durch Anwendung der vermittelst des Rela-<br/>tivitätssystems hergeleiten Ort-Zeit-Transformation findet man <br/>die Transformationsgleichungen für die elektrischen und magne-<br/>tischen Kräfte. Unter Benutzung der letzteren findet man <br/>durch abermalige Anwendung der Ort-Zeit-Transformation aus <br/>dem Gesetz für die Beschleunigung des langsam bewegten <br/>Elektrons (welches angenommen bez. der Erfahrung ent-<br/>nommen wurde) das Gesetz für die Beschleunigung des be-<br/>liebig rasch bewegten Elektrons. Es handelt sich hier also <br/>keineswegs um ein ,,System“, in welchem implizite die einzelnen <br/>Gesetze enthalten wären, und nur durch Deduktion daraus <br/>gefunden werden könnten, sondern nur um ein Prinzip, das <br/>(ähnlich wie der zweite Hauptsatz der Wärmetheorie) gewisse <br/>Gesetze auf andere zurückzuführen gestattet. |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
47 </p><!--l. 76--><p class="indent"> 2. Als man sich noch nicht auf das Relativitätsprinzip <br/>stützte, sondern die Bewegungsgesetze des Elektrons auf <br/>elektrodynamischem Wege zu ermitteln strebte, sah man sich <br/>genötigt, über die Verteilung der Elektrizität bestimmtere |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
48 <br/>Annahmen zu machen, damit das Problem kein unbestimmtes <br/>sei. Man dachte sich dabei die Elektrizität auf einem <br/>(starren) Gerüst verteilt. Es ist wohl zu beachten, daß die <br/>Gesetze, nach welchen ein solches Gebilde sich bewegt, nicht <br/>aus der Elektrodynamik allein hergeleitet werden können. <br/>Das Gerüst ist ja nichts anderes als die Einführung von <br/>Kräften, welche den elektrodynamischen das Gleichgewicht <br/>leisten. Wenn wir das Gerüst als einen starren (d. h. durch <br/>äußere Kräfte nicht deformierbaren) Körper ansehen, so <br/>kann das Problem der Bewegung des Elektrons dann und <br/>nur dann auf deduktivem Wege ohne Willkür gelöst werden, <br/>wenn die Dynamik des starren Körpers hinreichend genau be-<br/>kannt ist. |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
49 </p><!--l. 96--><p class="indent"> Falls die Relativitätstheorie zutrifft, sind wir von letz-<br/>terem Ziele noch weit entfernt. Wir besitzen erst eine Kine-<br/>matik der Paralleltranslation und einen Ausdruck für die <br/><pb/> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
50 </p><!--l. 102--><p class="indent"> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
51 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
52 </p><!--l. 103--><p class="noindent">kinetische Energie eines in Paralleltranslation begriffenen <br/>Körpers, falls letzterer mit anderen Körpern nicht in Wechsel-<br/>wirkung steht<sup ><span |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
53 class="cmr-8">1</span></sup>); im übrigen ist sowohl die Dynamik als auch <br/>die Kinematik des starren Körpers für den vorliegenden Fall |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
54 <br/>noch als unbekannt zu betrachten. |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
55 </p><!--l. 110--><p class="indent"> Bern, den 14. April 1907. |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
56 </p><!--l. 112--><p class="noindent">---------- |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
57 </p><!--l. 115--><p class="indent"> 1) Daß letztere Einschränkung wesentlich ist, werde ich demnächst <br/>in einer Arbeit zeigen. |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
58 </p> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
59 <div class="center" > |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
60 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
61 <!--l. 118--><p class="noindent"> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
62 </p><!--l. 119--><p class="noindent">(Eingegangen 16. April 1907.)</p></div> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
63 <div class="center" > |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
64 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
65 <!--l. 122--><p class="noindent"> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
66 </p><!--l. 123--><p class="noindent">----------</p></div> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
67 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
68 </body></html> |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
69 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
70 |
22d6a63640c6
moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
casties
parents:
diff
changeset
|
71 |