comparison texts/XML/archimedes/la/heron_pneum_112_la_1575.xml @ 6:22d6a63640c6

moved texts from SVN https://it-dev.mpiwg-berlin.mpg.de/svn/mpdl-project-content/trunk/texts/eXist/
author casties
date Fri, 07 Dec 2012 17:05:22 +0100
parents
children
comparison
equal deleted inserted replaced
5:0d8b27aa70aa 6:22d6a63640c6
1 <?xml version="1.0"?>
2 <archimedes xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" >
3 <info>
4 <author>Heron Alexandrinus</author>
5
6 <title>Spiritalium Liber</title>
7 <date>1575</date>
8 <place></place>
9 <translator>Federico Commandino</translator>
10 <lang>la</lang>
11 <locator>112.xml</locator>
12 </info>
13
14 <text>
15 <front></front>
16 <body>
17 <chap>
18 <pb></pb>
19 <pb></pb>
20 <pb></pb>
21 <pb></pb>
22 <pb pagenum="1"></pb>
23 <p type="head"><s id="s.000001">HERONIS <lb></lb>
24 ALEXANDRINI <lb></lb>
25 SPIRITALIVM <lb></lb>
26 LIBER.</s> <lb></lb></p>
27
28 <p type="main"><s id="s.000002">À FEDERICO COMMAN­<lb></lb>
29 DINO VRBINATE, <lb></lb>
30 EX GRAECO, NVPER IN LATINUM <lb></lb>
31 CONVERSVS.</s> <lb></lb></p>
32
33
34 <p type="main"><s id="s.000003">CVM PRIVILEGIO <lb></lb>
35 Greogrij XIII. Pont. Max.</s> <lb></lb></p>
36
37 <p type="main"><s id="s.000004">URBINI MC LXXV.</s> <lb></lb></p>
38 <pb></pb>
39 <pb pagenum="2"></pb>
40 <p type="main"><s id="s.000005">ILLVSSTRISSIMO <lb></lb>
41 AC REVERENDISSIMO <lb></lb>
42 Iulio Ruuerio Sanctæ Ro. Eccl. <lb></lb>
43 Cardinali ampliſsimo. <lb></lb>
44 Valerius Spaciolus. S. D.</s> <lb></lb></p>
45
46 <p type="main"><s id="s.000006">FEDERICVS COM­<lb></lb>
47 mandinus socer mens <expan abbr="nõ">non</expan> <lb></lb>
48 semel mihi ante ipsius o­<lb></lb>
49 bitum narrauit ſe breue li­<lb></lb>
50 brum hunc Heronis <expan abbr="quẽ">quem</expan> <lb></lb>
51 proxime latinitate dona­<lb></lb>
52 uit Typographis excu­<lb></lb>
53 dendum traditurum fuiſ­<lb></lb>
54 ſe, <expan abbr="vtq.">utque</expan> tibi dicatus in lu­<lb></lb>
55 cem prodiret decreuisse <lb></lb>
56 tum vt grati erga te ani­<lb></lb>
57 mi propter tot benefitia <lb></lb>
58 in ſe collata ſpecimen daret; tum quia nefas eſſe iudica­<lb></lb>
59 uit ſcripta illius, qui inter Principes mathematicos ſem­<lb></lb>
60 per merito eſt connumeratus, Principi viro non donari, <lb></lb>
61 &amp; quem librum <expan abbr="quiq.">quique</expan> nobili <expan abbr="atq.">atque</expan> excellenti animo homi­<lb></lb>
62 nes delitias tuas agnouerunt, &amp; unde innumera loco­<lb></lb>
63 rum ornamenta quæ animi gratia conſtituuntur; ex­<lb></lb>
64 cerpſerunt eum Nobiliſsimo, ac Eccellentiſsimo Parto­<lb></lb>
65 no non commendari.</s><s id="s.000007"> Quare ut voluntati hominis am­<lb></lb>
66 plitudini tuæ deditiſsimi, <expan abbr="atq.">atque</expan> muneri meo ſatisfeciſſe <lb></lb>
67 animaduerto; ita huic lepido libello qui ſtatim Com­<lb></lb>
68 mandino mortuo prelo ſubiectus est tibi illo ipſo dica­<lb></lb>
69 to me optime conſuluiſſe certo ſcio.</s><s id="s.000008"> ſereno igitur illo <lb></lb>
70 at­<lb></lb>
71 <pb pagenum="3"></pb>
72 que hilari uultu quo Commandinum accipere ſolitus <lb></lb>
73 fuiſti, munus hoc accipiens conſolare triſtes ac mærore <lb></lb>
74 affectas filias, cognatos, ac Patriam.</s><s id="s.000009"> nec tibi ſit graue in­<lb></lb>
75 termiſsis aliquando grauioribus Theologiæ ſtudijs huic <lb></lb>
76 antiquiſsimo Philoſopho ac Mathematico operam dare.</s><s id="s.000010"> <lb></lb>
77 Philoſophi illi, qui eos ſcientias ſub fabularum inuolu­<lb></lb>
78 cris edocent; ita huius ſcripta ex penitiore Philoſophia <lb></lb>
79 deprompta quamuis ludicra quędam, &amp; ad oblectandos <lb></lb>
80 tantum ſenſus inuenta appareant; maximopere animum <lb></lb>
81 noſtrum recreant ac capiunt.</s><s id="s.000011"> Hinc ediſcere poteris mul­<lb></lb>
82 ta quibus amæniſsimi illi horti tui vrbani &amp; foroſem <lb></lb>
83 pronienſes multo iucundiores &amp; ornatiores fieri pote­<lb></lb>
84 runt.</s><s id="s.000012"> ut tiburtinis non ſint inuiſuri. ſpero fore vt cito il­<lb></lb>
85 los non ſolum huius ſcriptoris mirabilibus inuentis de­<lb></lb>
86 corari præcipias: ſed etiam, quæ eſt ingenij tui ſubtili­<lb></lb>
87 tas &amp; acumen, ut his elegantiora adijcias.</s><s id="s.000013"> ſic Deus O. M. <lb></lb>
88 faxit vt diu fęlix illis reficiare indeq; eam voluptatem <lb></lb>
89 capias, vnde qualis illa ſit, quam pręſtant Paradiſi ame­<lb></lb>
90 na vireta conijcere poſsis: quæ te, <expan abbr="poſtq́">postquam</expan> per multos an­<lb></lb>
91 nos <expan abbr="Reip.">Reipublicae</expan> Chriſtianæ <expan abbr="clauũ">clauum</expan> rexeris, lætiſsima <lb></lb>
92 <expan abbr="expectãt">expectant</expan>.</s> <lb></lb></p>
93
94 <p type="head"><s id="s.000014"><emph type="italics"></emph>Ad Lectorem<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
95
96 <p type="main"><s id="s.000015">Si forte fortuna candide lector aliquid in figuris vel <lb></lb>
97 verſione hu­<lb></lb>
98 ius aurei Heronis libelli repereris quod diligentiam ac miram in­<lb></lb>
99 terpretis eruditionem non redoleat, ſcito hunc poſt illius obitum im­<lb></lb>
100 preſſum fuiſſe.</s><s id="s.000016"> propterea ſiquid extrema manu <lb></lb>
101 eget, quòd non il­<lb></lb>
102 la ſit perpolitum; mortem accuſato; quæ ſemper <expan abbr="quæq.">quaeque</expan> elegantio­<lb></lb>ra ac maximi facienda ingenia præripit.</s><s id="s.000017"> Verum omnipotenti Deo <lb></lb>
103 gratias agito quod eius fauente numine tamdiu ne in ipſum ſæui­<lb></lb>
104 ret, remorata eſt; ut ſuis ſcriptis, illius inuidorum dentium <lb></lb>
105 morſus <lb></lb>
106 non ſint pertimeſcendi.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
107
108 <pb pagenum="4"></pb>
109 <p type="head"><s id="s.000018">HERONIS <lb></lb>
110 ALEXANDRINI <lb></lb>
111 SPIRITALIVM <lb></lb>
112 LIBER</s> <lb></lb></p>
113
114 <p type="main"><s id="s.000019">CVM ſpiritalis tracta­<lb></lb>
115 tio maximo ſtudio <lb></lb>
116 digna ab antiquis <lb></lb>
117 tum philoſophis <expan abbr="tũ">tum</expan> <lb></lb>
118 mechanicis exiſti­<lb></lb>
119 mata ſit, illis qui­<lb></lb>dem ratione eius <lb></lb>
120 vim, ac facultatem <lb></lb>
121 tractantibus; his ve­<lb></lb>
122 ro etiam per ipſam ſenſilium actionem: ne­<lb></lb>
123 ceſſarium fore iudicauimus, quæ ab antiquis <lb></lb>
124 tradita ſunt in ordinem redigere; quæ nos <lb></lb>
125 ipſi inuenimus exponere.</s><s id="s.000020"> ita enim fiet ut qui <lb></lb>
126 poſthac in mathematicis verſari volent, ex <lb></lb>
127 his maxime adiuuentur.</s><s id="s.000021"> Præterea cum arbi­<lb></lb>traremur <expan abbr="conſentaneũ">conſentaneum</expan> eſſe tractationem <expan abbr="hãc">hanc</expan> <lb></lb>
128 cohærere ei, quæ de aquaticis horoſcopijs in <lb></lb>
129 quattuor libris eſt tradita, de ipſa conſcribe­<lb></lb>
130 <pb pagenum="5"></pb>
131 re inſtituimus quemadmodum dictum eſt.</s><s id="s.000022"> <lb></lb>
132 etenim per coniunctionem aeris ignis, aquę, <lb></lb>
133 &amp; terrę: &amp; tribus elementis, vel etiam quat­<lb></lb>
134 tuor inter ſe congredientibus varię diſpoſi­<lb></lb>
135 tiones efficiuntur; alię quidem neceſſarios <lb></lb>
136 vitæ noſtrę vſus præbentes.</s><s id="s.000023"> alię vero terribi­<lb></lb>lem quandam admirationem mouentes.</s> <lb></lb></p>
137
138 <p type="head"><s id="s.000024"><emph type="italics"></emph>De vacuo.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
139
140 <p type="main"><s id="s.000025">Verum antequam ad ea, quę dicenda ſunt, <lb></lb>
141 aggrediamur, de uacuo diſputandum eſt.</s><s id="s.000026"> alij <lb></lb>
142 enim vniuerſe <expan abbr="nullũ">nullum</expan> omnino vacuum eſſe af­<lb></lb>
143 firmant; alij coaceruatum quidem natura nul­<lb></lb>
144 lum eſſe vacuum, ſed ſecundum exiguas par­<lb></lb>
145 tes <expan abbr="deſſeminnatũ">deſſeminnatum</expan> in aere; &amp; humido &amp; igne, <lb></lb>
146 alijſq́ue corporibus; quibus maxime aſſenti­<lb></lb>
147 ri conuenit.</s><s id="s.000027"> ex ijs enim, quę apparent, &amp; <lb></lb>
148 ſub ſenſum cadunt, in ſequentibus hoc ita eſ­<lb></lb>
149 ſe demoſtrabitur.</s><s id="s.000028"> nam vaſa, quę multis va­<lb></lb>
150 cua uidentur, non ſunt vacua, ut putant, ſed <lb></lb>
151 aere plena.</s><s id="s.000029"> aer autem, vt placet ijs, qui de <lb></lb>
152 natura tractant, ex paruis, leuibuſq́ue corpo­<lb></lb>
153 ribus conſtat, nobis plerumque non appa­<lb></lb>
154 <pb pagenum="6"></pb>rentibus.</s><s id="s.000030"> etenim ſi in vas quod vacuum <lb></lb>
155 videtur quis aquam infundat, quantum a­<lb></lb>
156 quæ in vas ingredietur, tantundem aeris <lb></lb>
157 excedet.</s><s id="s.000031"> quod autem dictum eſt, ex hoc <lb></lb>
158 intelligere quiſpiam poteſt.</s><s id="s.000032"> nam ſi vas, <lb></lb>
159 quod vacuum videtur quis inuerſum in a­<lb></lb>quam depreſſerit, rectumq́ue ſeruarit, a­<lb></lb>qua in ipſum non ingredietur, quamuis <lb></lb>
160 totum occultatum fuerit.</s><s id="s.000033"> itaque perſpi­<lb></lb>
161 cuum eſt, aerem, cum corpus exiſtat, non <lb></lb>
162 permittere aquam ingredi, propterea, quod <lb></lb>
163 totus, qui in vaſe locus eo repletus eſt.</s><s id="s.000034"> Si igi­<lb></lb>tur vaſis fundum quis perforet, aqua quidem <lb></lb>
164 per os in ipſum ingredietur; aer vero per fora­<lb></lb>
165 men exibit.</s><s id="s.000035"> Rurſus antequam perforetur fun­<lb></lb>
166 dum, ſi quis rectum vas ex aqua extulerit, <lb></lb>
167 conuertens videbit totam interiorem eius ſu­<lb></lb>perficiem ab humido <expan abbr="vacuã">vacuam</expan> <expan abbr="atq;">atque</expan> puram eſſe, <lb></lb>
168 quemadmodum erat priuſquam demergere­<lb></lb>tur.</s><s id="s.000036"> Quare <expan abbr="aerẽ">aerem</expan> corpus eſſe <expan abbr="exiſtimandũ">exiſtimandum</expan> eſt.</s><s id="s.000037"> <lb></lb>
169 Fit autem ſpiritus cum mouetur.</s><s id="s.000038"> nihil enim <lb></lb>
170 aliud eſt ſpiritus, niſi motus aer.</s><s id="s.000039"> itaque per­<lb></lb>forato vaſe ad fundum, &amp; aqua ingredien­<lb></lb>te, ſi quis foramini manum opponat, ſentiet <lb></lb>
171 <pb pagenum="7"></pb>
172 ſpiritum ex vaſe excedentem.</s><s id="s.000040"> Hoc autem <lb></lb>
173 non eſt aliud niſi aer ab aqua expulſus.</s><s id="s.000041"> non <lb></lb>
174 igitur arbitrandum eſt in his, quæ ſunt, va­<lb></lb>cui naturam quandam coaceruatam ipſam <lb></lb>
175 per ſe ipſam exiſtere, ſed ſecundum exiguas <lb></lb>
176 partes in aere, &amp; humido, <expan abbr="alijsq́">alijsque</expan> corporibus <lb></lb>
177 diſſeminatam, niſi fortaſſe quiſpiam credat <lb></lb>
178 ſolum adamantem vacui natura expertem <lb></lb>
179 eſſe: quippe qui neque igniri, neque rumpi <lb></lb>
180 poteſt: &amp; percuſſus in incudes &amp; malleos <lb></lb>
181 totus ingreditur.</s><s id="s.000042"> Hoc autem ipſi accidit, non <lb></lb>
182 quod vacuo careat, ſed ob continuatam den­<lb></lb>
183 ſitatem.</s><s id="s.000043"> ignis enim corpuſcula cum craſ­<lb></lb>ſiora ſint, quam vacuum, quod lapidi in­<lb></lb>eſt, nequaquam ingrediuntur, ſed exterio­<lb></lb>
184 rem dumtaxat ſuperficiem contingunt.</s> <lb></lb></p>
185
186 <p type="main"><s id="s.000044">Quare <expan abbr="cũ">cum</expan> intus non penetrent, neque etiam <lb></lb>
187 in eo, vt in ceteris corporibus calidita­<lb></lb>
188 tem inducunt.</s><s id="s.000045"> at aeris corpora interſeſe qui­<lb></lb>dem cohęrent, non tamen ex omni parte, ſed <lb></lb>
189 interiecta habent interualla quędam vacua, <lb></lb>
190 ſicut arena, quæ eſt in littoribus.</s><s id="s.000046"> itaque a­<lb></lb>nimo concipiendum eſt aręne particulas cor­<lb></lb>poribus aeris ſimiles eſſe, aerem vero, qui <lb></lb>
191 <pb pagenum="8"></pb>
192 inter particulas arenę interijcitur, ſimilem <lb></lb>
193 vacuis intra aerem contentis.</s><s id="s.000047"> quamobrem ui <lb></lb>
194 quadam accedente aerem denſari contingit, <lb></lb>
195 &amp; in vacuorum loca reſidere, corporibus prę­<lb></lb>ter naturam inter ſeſe compreſsis: remiſsio­<lb></lb>
196 ne verò facta rurſus in eundem ordinem reſti­<lb></lb>tuitur, ob naturalem corporum contentio­<lb></lb>
197 nem, quemadmodum &amp; in cornuum ramen­<lb></lb>
198 tis, &amp; in ſpongijs ſiccis quę ſi compreſſa re­<lb></lb>
199 mittantur, rurſus in eundem locum redeunt, <lb></lb>
200 eandemque accipiunt molem.</s><s id="s.000048"> ſimiliter ſi ali­<lb></lb>
201 qua ui aeris particulę à ſe inuicem diſtractę <lb></lb>
202 fuerint, &amp; maior pręter <expan abbr="naturã">naturam</expan> locus vacuus <lb></lb>
203 fiat, rurſus ad ſeſe recurrunt.</s><s id="s.000049"> per vacuum e­<lb></lb>
204 nim celerem corporum lationem fieri con­<lb></lb>
205 tingit, nullo obſtante, aut repellente, quo­<lb></lb>
206 uſque corpora ad ſeſe applicentur.</s><s id="s.000050"> ſi quis <lb></lb>
207 igitur vas leuiſsimum, &amp; anguſti oris aſſu­<lb></lb>
208 mens, atque ori admouens aerem exuxerit, <lb></lb>
209 demiſeritq́ue, ex labijs ſtatim vas appende­<lb></lb>
210 tur, vacuo carnem attrahente, vt locus exina <lb></lb>
211 natus repleatur.</s><s id="s.000051"> itaque ex his preſpicuum <lb></lb>
212 fit locum qui in vaſe penitus vacuum fuiſſe.</s><s id="s.000052"> <lb></lb>
213 ſed &amp; hoc alia ratione manifeſtum eſt.</s><s id="s.000053"> oua <lb></lb>
214 <pb pagenum="9"></pb>
215 enim medica quæ ex uitro <expan abbr="cõſtant">conſtant</expan>, &amp; anguſti <lb></lb>
216 ſunt oris, quando volunt humido replere, ex<lb></lb>
217 vgentes ore aerem, qui in ipſis continetur, <lb></lb>
218 <expan abbr="oſculumq́">oſculumque</expan> digito comprehentes in <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb></lb>
219 inuertunt, &amp; digito remiſſo in locum exina­<lb></lb>
220 nitum attrahitur aqua, atque id ipſum humi­<lb></lb>
221 dum præter <expan abbr="naturã">naturam</expan> ſurſum fertur.</s><s id="s.000054"> &amp; quod cir­<lb></lb>
222 ca cucurbitulam contingit non vtique alie­<lb></lb>
223 num eſt ab ijs, quæ diximus.</s><s id="s.000055"> ſiquidem corpo­<lb></lb>
224 ri admotę non ſolum non excidunt <expan abbr="manifeſtã">manifeſtam</expan> <lb></lb>
225 grauitatem habentes, ſed adiacentem mate­<lb></lb>
226 riam per corporis raritates attrahunt <expan abbr="eãdem">eandem</expan> <lb></lb>
227 ob cauſſam: iniectus enim ignis <expan abbr="corrũpit">corrumpit</expan>, &amp; <lb></lb>
228 extenuat aerem qui in ipſis continetur, <expan abbr="quẽ­">quem­</expan><lb></lb>
229 <expan abbr="admodũ">admodum</expan> &amp; alia corpora ab igne <expan abbr="corrũpũtur">corrumpuntur</expan>, <lb></lb>
230 &amp; in tenuiores ſubſtantias mutantur.</s><s id="s.000056"> dico au­<lb></lb>
231 tem aerem, aquam &amp; terram.</s><s id="s.000057"> nam corrumpi <lb></lb>
232 quidem manifeſtum eſt ex derelictis carboni­<lb></lb>
233 bus.</s><s id="s.000058"> ij enim molem ſeruantes eandem quàm <lb></lb>
234 à principio ante <expan abbr="combuſtionẽ">combuſtionem</expan> habuerunt, uel <lb></lb>
235 paulo minorem, grauitate plurimum diffe­<lb></lb>
236 runt.</s><s id="s.000059"> quæ autem in corporibus <expan abbr="corrumpũtur">corrumpuntur</expan> <lb></lb>
237 per fumum in igneam ſubſtantiam, &amp; aeream, <lb></lb>
238 &amp; <expan abbr="terrenã">terrenam</expan> tranſeunt.</s><s id="s.000060"> nam quę tenuiora ſunt in <lb></lb>
239 <pb pagenum="10"></pb>
240 ſuperiorem locum feruntur, vbi eſt &amp; ignis: <lb></lb>
241 quæ vero his paulo craſsiora in aerem; &amp; <lb></lb>
242 quę adhuc craſsiora ſimul cum his aliquantu­<lb></lb>
243 lum ſublata ob continuam lationem rurſus <lb></lb>
244 in inferiorem locum deſcendunt, ac terrenis <lb></lb>
245 iunguntur.</s><s id="s.000061"> mutatur <expan abbr="autẽ">autem</expan> &amp; aqua ab igne cor­<lb></lb>
246 rupta in aerem; vapores enim ex ardenti­<lb></lb>
247 bus lebetibus nihil aliud ſunt, niſi humi­<lb></lb>
248 di extenuationes, quæ in aerem tranſeunt.</s><s id="s.000062"> <lb></lb>
249 ita ignem diſſoluere omnia ſe ipſo craſ­<lb></lb>
250 ſiora, &amp; tranſmutare ex iam dictis manife­<lb></lb>
251 ſtum eſt.</s><s id="s.000063"> &amp; ex his quæ à terra fiunt exha­<lb></lb>
252 lationibus tranſmutantur craſsiora corpora <lb></lb>
253 in tenuiores ſubſtantias: rores enim non ali­<lb></lb>
254 ter ſurſum feruntur, niſi aqua quę in terra eſt <lb></lb>
255 ab exhalatione fuerit extenuata.</s><s id="s.000064"> ipſa autem <lb></lb>
256 exhalatio fit ab ignea quadam <expan abbr="ſubſtãtia">ſubſtantia</expan> ſolis <lb></lb>
257 ſub terra exiſtentis, &amp; calefacientis locum il­<lb></lb>
258 <expan abbr="lũ">lum</expan> &amp; magis vel ſulfureum, vel bituminoſum, <lb></lb>
259 qui quidem calefactus plerunque exhalatio­<lb></lb>
260 nem generat.</s><s id="s.000065"> &amp; aquę calidę, quę in terra in­<lb></lb>
261 ueniuntur ex eadem cauſſa fiunt.</s><s id="s.000066"> roris autem <lb></lb>
262 tenuiores partes in aerem <expan abbr="tranſmutãtur">tranſmutantur</expan>, craſ­<lb></lb>
263 ſiores aliquantulum ſublatę ob exhalationis <lb></lb>
264 <pb pagenum="11"></pb>
265 vim, hac refrigerata ſecundum ſolis conuer­<lb></lb>
266 ſionem rurſus in inferiorem locum deferun­<lb></lb>
267 tur.</s><s id="s.000067"> at venti oriuntur ex vehementi exhalatio­<lb></lb>
268 ne aeris, tum expulſi, tum attenuati: ſem­<lb></lb>
269 perq́ue eum qui deinceps eſt aerem mouen­<lb></lb>
270 tis.</s><s id="s.000068"> aeris autem motio non ſecundum om­<lb></lb>
271 nem locum æque velox eſt, ſed vehementior <lb></lb>
272 quidem iuxta exhalationem, imbecillior ve­<lb></lb>
273 ro cum longe abeſt ab eo loco, in quo mo­<lb></lb>
274 uetur, quemadmodum &amp; in grauibus, quæ <lb></lb>
275 ſurſum feruntur contingit.</s><s id="s.000069"> etenim hæc ve­<lb></lb>
276 locius mouentur iuxta locum inferiori pro­<lb></lb>
277 pinquum, in quo eſt etiam vis impellens; <lb></lb>
278 tardius vero in ſuperiori loco, ui, quæ ea <lb></lb>
279 impulit non ita ualide amplius proſequente, <lb></lb>
280 rurſus in naturalem locum feruntur, uideli­<lb></lb>
281 cet in inferiorem.</s><s id="s.000070"> nam ſi æque uelox uis ip­<lb></lb>
282 ſa impuliſſet, profecto nunquam <lb></lb>
283 ceſſaſſet.</s><s id="s.000071"> <lb></lb>
284 nunc uero ea ſenſim ceſſante, &amp; tanquam <lb></lb>
285 conſumpta, uelocitas quoque ceſſat latio­<lb></lb>
286 nis.</s><s id="s.000072"> aqua etiam mutatur in terrenam ſub­<lb></lb>
287 ſtantiam; quando enim in aliquem terrenum, <lb></lb>
288 &amp; concauum locum aquam infundimus, pau­<lb></lb>
289 lo poſt aqua à terrena ſubſtantia imbibita <lb></lb>
290 <pb pagenum="12"></pb>
291 euaneſcit.</s><s id="s.000073"> quare commiſcetur, &amp; ipſa fit ter­<lb></lb>
292 ra.</s><s id="s.000074"> at ſi quis dicat ipſam ſubigi, neque imbi­<lb></lb>
293 bi à terra, ſed euaporare, exiccariq́ue a ſo­<lb></lb>
294 lis vel alterius cuiuſpiam caliditate, falſa di­<lb></lb>
295 dicere deprehendetur.</s><s id="s.000075"> eadem enim aqua in­<lb></lb>
296 iecta in aliquod vas ſiue vitreum ſiue ęreum, <lb></lb>
297 ſiue ex alia denſa materia conſtans ſoliq́ue <lb></lb>
298 expoſita per multum tempus non imminui­<lb></lb>
299 tur, niſi in parua admodum ipſius particu­<lb></lb>
300 la.</s><s id="s.000076"> quare &amp; aqua in terrenam ſubſtantiam <lb></lb>
301 mutatur.</s><s id="s.000077"> limus enim &amp; cænum aquæ muta­<lb></lb>
302 tiones ſunt in terrenam ſubſtantiam: mutatur <lb></lb>
303 etiam tenuior ſubſtantia in craſsiorem; <lb></lb>
304 quemadmodum videmus, &amp; flammam à lu­<lb></lb>
305 cernis extinctis cum oleum deficiat, aliquan­<lb></lb>
306 tulum ſurſum ferri &amp; veluti impulſam in pro­<lb></lb>
307 prium locum ſecedere.</s><s id="s.000078"> dico autem locum <lb></lb>
308 ſupremum, &amp; qui ſupra aerem eſt, ſupe­<lb></lb>
309 ratam vero a multo aere intermedio non am­<lb></lb>
310 plius ferri in deſtinatum locum, ſed admix­<lb></lb>
311 tam, complicatamq́ue aeris corporibus <lb></lb>
312 in aerem uerti.</s><s id="s.000079"> ſimile quippiam ex in ae­<lb></lb>
313 re intelligere oportet.</s><s id="s.000080"> quando enim is <lb></lb>
314 in aliquo vaſe non magno &amp; præcluso <lb></lb>
315 <pb pagenum="13"></pb>
316 exiſtens ſimul cum vaſe in aquam demitta­<lb></lb>
317 tur, deinde detecto vaſe, &amp; oſculum ſur­<lb></lb>
318 ſum habente aqua ingrediatur; aer quidem <lb></lb>
319 ex vaſe excedit; ſuperatus autem à multa <lb></lb>
320 aqua rurſus admiſcetur, &amp; complicatur, ita <lb></lb>
321 vt aqua fiat.</s><s id="s.000081"> eodem modo aere in cucurbi­<lb></lb>
322 tula corrupto, attenuatoq́ue ab igne, &amp; e­<lb></lb>
323 lapſo per vaſis raritates exinanitus intra lo­<lb></lb>
324 cus attrahit circumpoſitam materiam qua­<lb></lb>
325 liſcunque ſit.</s><s id="s.000082"> cum vero cucurbitula reſpira­<lb></lb>
326 uerit, aer in euacuatum locum ſuccedit, ma­<lb></lb>
327 teria non amplius attracta.</s><s id="s.000083"> dicentes igitur <lb></lb>
328 vniuerſe nihil omnino vacuum eſſe, poſſunt <lb></lb>
329 ad hęc multa excogitare argumenta, &amp; for­<lb></lb>
330 taſſe oratione magis perſuadere, cum ta­<lb></lb>
331 men nullam ſenſibilem demoſtrationem af­<lb></lb>
332 ferant.</s><s id="s.000084"> at vero ſi oſtenſum fuerit in his quæ <lb></lb>
333 apparent, &amp; ſub ſenſum cadunt, vacuum <lb></lb>
334 quidem coaceruatum eſſe præter naturam fa­<lb></lb>
335 ctum, natura autem vacuum eſſe ſecundum <lb></lb>
336 paruas partes diſſeminatum: &amp; corpora <lb></lb>
337 ipſa per compresſionem diſſeminata vacua <lb></lb>
338 replere: nullo modo amplius audiendi erunt, <lb></lb>
339 qui probabiles de his afferunt rationes.</s> <lb></lb></p>
340
341 <pb pagenum="14"></pb>
342 <p type="main"><s id="s.000085">conſtruatur enim ſphæra craſsitudinem <lb></lb>
343 ha­<lb></lb>
344 bens laminæ, vt ne facile rumpatur, con­<lb></lb>
345 tinensq́ue circiter cotylas octo, &amp; vndique <lb></lb>
346 præclusa.</s><s id="s.000086"> oportet igitur ipſam perforare, &amp; <lb></lb>
347 ſiphonem ęreum, hoc eſt tubum gracilem <lb></lb>
348 demittere non contingentem locum, qui <lb></lb>
349 punto perforato ſecundum diametrum op­<lb></lb>
350 ponitur, ita vt aqua fluere poſsit; alia au­<lb></lb>
351 tem ipſis pars extra ſphæram emineat cir­<lb></lb>
352 citer digitos tres, &amp; ambitum foraminis, <lb></lb>
353 per quod ſiphon demittitur, ſtanno præclu­<lb></lb>
354 dere ſphære ſuperficiem comprehenden­<lb></lb>
355 tes, vt cum volumus ore per ſiphonem in­<lb></lb>
356 flare, ſpiritus ex ſphera nullo modo ex­<lb></lb>
357 cidat.</s><s id="s.000087"> itaque inſpiciamus quæ contingunt.</s><s id="s.000088"> <lb></lb>
358 aere enim in ipſa exiſtente, quemadmo­<lb></lb>
359 dum &amp; in alijs vaſis quæ vacua appellan­<lb></lb>
360 tur, totumq́ue qui in ipſa locum replente: <lb></lb>
361 &amp; per continuationem <expan abbr="quãdam">quamdam</expan> ad eius am­<lb></lb>
362 bitum applicato: nullo denique loco vt ar­<lb></lb>
363 bitrantur penitus exiſtente vacuo, neque a­<lb></lb>
364 quam immittere poſſemus, neque alium <expan abbr="aerẽ">aerem</expan> <lb></lb>
365 non excedente priori aere qui in ipſa erat: &amp; <lb></lb>
366 <pb pagenum="15"></pb>
367 ſi multa vi immiſsionem faciamus, prius <lb></lb>
368 diſrumpetur vas, quàm aliquid ſuſcipiat <lb></lb>
369 cum plenum ſit: neque enim aeris corpora <lb></lb>
370 in minorem magnitudinem contrahi poſ­<lb></lb>
371 ſunt.</s><s id="s.000089"> quare neceſſe erit vt in ſe ipſis ha­<lb></lb>
372 beant quædam interualla, in quæ compreſ­<lb></lb>
373 ſa minorem obtineant molem.</s><s id="s.000090"> hoc autem <lb></lb>
374 veriſimile non eſt, nullo penitus exiſtente <lb></lb>
375 vacuo, &amp; cum corpora ad ſeſe applicentur <lb></lb>
376 ſecundum omnes ſuperficies, &amp; ſimiliter <lb></lb>
377 ad vaſis ambitum, non poſſunt expulſa lo­<lb></lb>
378 cum alicubi facere, non exiſtente vacuo <lb></lb>
379 aliquo.</s><s id="s.000091"> quamobrem nullo modo in ſphæ­<lb></lb>
380 ra immittetur aliquid eorum, qui ſunt ex­<lb></lb>
381 tra, niſi excedat aliqua pars aeris prius in <lb></lb>
382 ea contenti, ſiquidem totus locus conſti­<lb></lb>
383 patus eſt, &amp; continuatus vt arbitrantur.</s><s id="s.000092"> at <lb></lb>
384 ſi quis ſiphonem ori admouens ſphæram in­<lb></lb>
385 flare velit, multum immittet ſpiritum, non <lb></lb>
386 excedente aere qui in ea eſt.</s><s id="s.000093"> quod cum ita <lb></lb>
387 ſemper contingat, manifeſto oſtenditur con­<lb></lb>
388 tractionem fieri corporum in ſphæra exi­<lb></lb>
389 ſtentium in vacua implicata.</s><s id="s.000094"> contractio au­<lb></lb>
390 tem pręter naturam fit ob immiſsionis vio­<lb></lb>
391 <pb pagenum="16"></pb>
392 lentiam.</s><s id="s.000095"> ſi igitur aliquis inflans, &amp; ad ip­<lb></lb>
393 ſum os manum apponens ſtatim digito ſi­<lb></lb>
394 phonem obturet, manebit omni tempo­<lb></lb>
395 re conſtipatus aer in ſphæra.</s><s id="s.000096"> quòd ſi quis <lb></lb>
396 aperiat rurſus extra errumpet cum magno <lb></lb>
397 <expan abbr="ſtepitu">ſtrepitu</expan>, &amp; clamore immiſſus aer; propte­<lb></lb>
398 rea quod, vt propoſuimus, expellitur a <lb></lb>
399 dilatatione pręexiſtentis aeris impetu quo­<lb></lb>
400 dam facta.</s><s id="s.000097"> rurſus ſi quis velit aerem, qui <lb></lb>
401 in ſphæra eſt ore per ſiphonem attrahere <lb></lb>
402 magna copia conſequetur, nulla alia ſub­<lb></lb>
403 ſtantia in ſphęram ſuccedente, quemad­<lb></lb>
404 modum in ouo ante dictum eſt.</s><s id="s.000098"> quare ex
405 <lb></lb>
406 hoc perſpicue oſtenditur magnam vacui <lb></lb>
407 coaceruationem in ſphæra factam eſſe.</s><s id="s.000099"> non <lb></lb>
408 enim aeris corpora, quæ relinquuntur eo <lb></lb>
409 tempore maiora fieri poſſunt, ita vt ex­<lb></lb>
410 pulſorum corporum locum repleant.</s><s id="s.000100"> nam <lb></lb>
411 ſi augerentur cum nulla ipſis ſubſtantia ex­<lb></lb>
412 trinſecus accedat, veriſimile eſſet augu­<lb></lb>
413 mentum fieri per rarefactionem.</s><s id="s.000101"> hoc au­<lb></lb>
414 tem eſt implicatio ſecundum euacuatio­<lb></lb>
415 nem.</s><s id="s.000102"> ſed uacuum nullum eſſe dicunt.</s><s id="s.000103"> non <lb></lb>
416 igitur augebuntur corpora: neque enim <lb></lb>
417 <pb pagenum="17"></pb>
418 aliud augumentum ipſis accidere mente con­<lb></lb>
419 <gap></gap> poteſt.</s><s id="s.000104"> ex quibus perſpicum eſt in ae­<lb></lb>
420 ris corporibus diſſeminata eſſe quędam va­<lb></lb>
421 cua inter media, &amp; vi quadam adueniente <lb></lb>
422 ea præter naturam in vacua reclinare: aer au­<lb></lb>
423 tem qui eſt in vaſe inuerſo in aquam, haud <lb></lb>
424 valde comprimitur.</s><s id="s.000105"> quod enim vim infert <lb></lb>
425 ad id efficiendum minime idoneum eſt, quip­<lb></lb>
426 pe cum naturaliter aqua ipſa in ſe ipſa ne­<lb></lb>
427 que grauitatem, neque vehementem com­<lb></lb>
428 preſsionem habeat.</s><s id="s.000106"> quamobrem contingit, <lb></lb>
429 vt vrinantes in profundum maris infinitas <lb></lb>
430 metretas ſupra humeros habentes ab aqua <lb></lb>
431 non cogantur reſpirare, cum paruus omni­<lb></lb>
432 no aer in naribus comprehendatur.</s><s id="s.000107"> Quæ au­<lb></lb>
433 tem cauſſa ſit, cur ij, qui in profundo na­<lb></lb>
434 tant ſicuti dictum eſt, infinitum aquę pon­<lb></lb>
435 dus ſupra humeros habentes non compri­<lb></lb>
436 muntur, conſideratione dignum videtur.</s><s id="s.000108"> di­<lb></lb>
437 cunt igitur quidam propterea quo aqua <lb></lb>
438 æquegrauis eſt ipſa ſecundum ſe ipſam; <lb></lb>
439 Hi autem nihil dicunt propter quid ij, qui <lb></lb>
440 deorſum natant à ſuperiori aqua non com­<lb></lb>
441 primantur.</s><s id="s.000109"> itaque illud hoc modo demon­<lb></lb>
442 <pb pagenum="18"></pb>
443 longs;trandum eſt.</s><s id="s.000110"> intelligamus ſuperius humi­<lb></lb>
444 dum à ſuperficie compreſsi ſecundum quam <lb></lb>
445 imponitur aqua, corpus aliquod eſſe ęque <lb></lb>
446 graue atque humidum, habensq́ue ean­<lb></lb>
447 dem figuram, quam humidum ſuperius; <lb></lb>
448 hoc autem intelligamus in humidum inijci, <lb></lb>
449 ita vt inferior ipſius ſuperficies compreſſo <lb></lb>
450 congruat ſitq́ue tamquam illud ipſum; &amp; <lb></lb>
451 ſimiliter ac ſuperius humidum imponatur.</s><s id="s.000111"> <lb></lb>
452 perſpicuum igitur eſt hoc corpus dimiſſum <lb></lb>
453 neque ab humido quicquam extare, neque <lb></lb>
454 ſub humidi ſuperioris ſuperficie demergi.</s><s id="s.000112"> <lb></lb>
455 ſiquidem <expan abbr="demoſtratum">demonſtratum</expan> eſt ab Archimede <lb></lb>
456 in libro de ijs, quę in aqua uehuntur corpora <lb></lb>
457 æquegrauia atque humidum in humidum di­<lb></lb>
458 miſſa neque extare ab humido, neque demer­<lb></lb>
459 gi.</s><s id="s.000113"> non igitur comprimet ea quæ ſubijciun­<lb></lb>
460 tur.</s><s id="s.000114"> ablatis autem deſuper comprimenti­<lb></lb>
461 bus corpus in eodem loco permanebit.</s><s id="s.000115"> quo­<lb></lb>
462 modo igitur comprimet corpus quod non <lb></lb>
463 appetit in inferiorem locum deſcendere? <lb></lb>
464 eodem modo &amp; humidum vbi erat corpus <lb></lb>
465 ſubiecta non comprimet; quatenus enim ad <lb></lb>
466 quietem, &amp; motum attinet, non differt di­<lb></lb>
467 <pb pagenum="19"></pb>
468 ctum corpus ab humido eundem locum occu­<lb></lb>
469 pante.</s><s id="s.000116"> at vero vacua eſſe ex his etiam qui­<lb></lb>
470 ſpiam percipiat.</s><s id="s.000117"> vacuis enim non exiſtenti­<lb></lb>
471 bus, neque per aquam, neque per aerem <lb></lb>
472 neque per aliud corpus vllum poſſet lumen <lb></lb>
473 tranſire, aut caliditas aut alia potentia cor­<lb></lb>
474 porea.</s><s id="s.000118"> nam quomodo radij ſolares per <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
475 infundum vaſis penetrarent? ſi enim aqua <lb></lb>
476 non haberet poros, ſed radij aquam ui ſcin­<lb></lb>
477 derent, contingeret vaſa plena ſuperfundi, <lb></lb>
478 quod fieri non videmus.</s><s id="s.000119"> ad hęc ſi aquam vi­<lb></lb>
479 ſcinderent, non vtique radiorum alij ad ſu­<lb></lb>
480 periorem locum frangerentur, alij deorſum <lb></lb>
481 caderent.</s><s id="s.000120"> nunc autem quicunque aquæ par­<lb></lb>
482 ticulis occurrunt franguntur ad ſuperiorem <lb></lb>
483 locum: quicunque vero incidunt in aquæ <lb></lb>
484 vacua paucis particulis occurrentes in vaſis <lb></lb>
485 fundum peruadunt.</s><s id="s.000121"> pręterea ex his conſtat <lb></lb>
486 aquæ vacua ineſſe.</s><s id="s.000122"> uinum enim in aquam <lb></lb>
487 iniectum uidetur ſecundum fuſionem quan­<lb></lb>
488 dam per totum aquę locum permeare; quod <lb></lb>
489 non fieret niſi uacua aquę ineſſent.</s><s id="s.000123"> lumen <lb></lb>
490 quoque alterum per alterum fertur.</s><s id="s.000124"> nam <lb></lb>
491 cum plures lucernas quis accenderit omnia <lb></lb>
492 <pb pagenum="20"></pb>
493 magis illuſtrabuntur, ijſdem quoquo verſus <lb></lb>
494 per ſe inuicem penetrantibus.</s><s id="s.000125"> ſed &amp; per æs, <lb></lb>
495 per <expan abbr="ferrũ">ferrum</expan>, &amp; per alia corpora omnia penetra­<lb></lb>
496 tio fit, quemadmodum &amp; quod in torpedine <lb></lb>
497 marina contingit.</s><s id="s.000126"> at uero coaceruatum va­<lb></lb>
498 cuum præter naturam fieri demoſtratum eſt, <lb></lb>
499 &amp; per vas leue ori appoſitum, &amp; per medi­<lb></lb>
500 cum ouum.</s><s id="s.000127"> itaque cum plures demoſtratio­<lb></lb>
501 nes ſint de vacui natura, eas quas modo attu­<lb></lb>
502 limus, ſatis eſſe arbitrari ſumus; etenim per <lb></lb>
503 ipſa ſenſilia demoſtrationes factæ ſunt.</s><s id="s.000128"> vni­<lb></lb>
504 uerſe igitur dicere licet, omne corpus ex te­<lb></lb>
505 nuibus conſtare corporibus, inter quæ ſunt <lb></lb>
506 vacua diſſeminata particulis minora.</s><s id="s.000129"> quam­<lb></lb>
507 obrem abuſiue dicimus nihil eſſe vacuum <lb></lb>
508 vi aliqua non accedente, ſed omnia eſſe ple­<lb></lb>
509 na vel aere vel humido uel alia quapiam ſub­<lb></lb>
510 ſtantia quantum autem alicuius horum ex­<lb></lb>
511 cedit, tantundem alterius conſequitur, &amp; <lb></lb>
512 euacuatum replet locum.</s><s id="s.000130"> prætera uacuum <lb></lb>
513 quidem coaceruatum natura non eſſe non ac­<lb></lb>
514 cedente aliqua ui: &amp; rurſus nunquam eſſe pe­<lb></lb>
515 nitus uacuum, ſed pręter naturam factum.</s> <lb></lb></p>
516
517 <p type="main"><s id="s.000131">His explicatis deinceps theoremata quæ <lb></lb>
518 <pb pagenum="21"></pb>
519 per congreſſum dictorum elementorum per­<lb></lb>
520 ficiuntur conſcribemus.</s><s id="s.000132"> per ea enim uarij ad­<lb></lb>
521 modum &amp; admirabiles motus inueniuntur.</s><s id="s.000133"> <lb></lb>
522 his autem prius conſideratis elementi cauſſa <lb></lb>
523 conſcribemus &amp; de inflexis ſiphonibus: hi <lb></lb>
524 enim ad multa ſpiritalium perutiles ſunt.</s> <lb></lb></p>
525
526 <pb pagenum="22"></pb>
527 <p type="head"><s id="s.000134"><emph type="italics"></emph>De Inflexo Siphone. I.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
528
529 <p type="main"><s id="s.000135">Sit inflexus Si­<lb></lb>
530 phon <figure></figure>, hoc eſt tu­<lb></lb>
531 bus ABC, cuius <lb></lb>
532 AB quidem crus <lb></lb>
533 ſit in vas DE ple­<lb></lb>
534 no aqua; ſitq́ue <lb></lb>
535 aquæ ſuperficies <lb></lb>
536 ad rectam <expan abbr="lineã">lineam</expan>, <lb></lb>
537 in qua FG: &amp; in­<lb></lb>
538 flexi ſiphonis crus <lb></lb>
539 AB impleatur a­<lb></lb>
540 qua uſque ad F <lb></lb>
541 G rectam; hoc <lb></lb>
542 eſt pars ipſius A <lb></lb>
543 H, pars vero HB <lb></lb>
544 C ſit aere plena.</s><s id="s.000136"> <lb></lb>
545 Si igitur per oſcu­<lb></lb>
546 lum C <expan abbr="prædictũ">prædictum</expan> <lb></lb>
547 aerem ore attra­<lb></lb>
548 hamus, ſimul con­<lb></lb>
549 ſequetur &amp; humi­<lb></lb>
550 dum, propterea <lb></lb>
551 quòd, vt antedi­<lb></lb>
552 ctum eſt, locus <lb></lb>
553 omninovacuus eſ­<lb></lb>
554 ſe non poteſt.</s><s id="s.000137"> &amp; ſi quidem ſiphonis oſculum C <lb></lb>
555 ſit in <lb></lb>
556 directum ipſi FG, impletus aqua non tamen fluet ſi­<lb></lb>
557 phon, ſed manebit plenus, ita vt ABC pars ipſius aqua <lb></lb>
558 repleta ſit, quamuis ea præter naturam ſurſum feratur; <lb></lb>
559 verum inſtar lancis cuiuſdam æquilibrium habens aqua <lb></lb>
560 <pb pagenum="23"></pb>
561 manebit, ſurſum elata ſecundum partem HB, &amp; deor­<lb></lb>
562 ſum ſuſpenſa ſecundum BC.</s><s id="s.000138"> Quod ſi <lb></lb>
563 ſiphonis oſculum <lb></lb>
564 exterius ſit infra rectam lineam FG, vt K, fluit aqua, quo­<lb></lb>
565 niam pars, quæ in KB, cum ſit grauior ea, qua in BH, <lb></lb>
566 peruincit, <expan abbr="attrahitq́">attrahitque</expan>, &amp; uſque eo fluit, quo ad oſculum <lb></lb>
567 K in directum ſuperficie aquæ conſtituatur.</s><s id="s.000139"> &amp; rurſus <lb></lb>
568 propter eandem cauſſam non amplius fluet.</s><s id="s.000140"> ſi uero oſcu­<lb></lb>
569 lum exterius ſiphonis ſit infra K, vt L, fluit quouſque a­<lb></lb>
570 quæ ſuperficies ad oſculum A perueniat.</s><s id="s.000141"> Itaque ſi veli­<lb></lb>
571 mus totam, quæ eſt in vaſe, aquam haurire, demitte­<lb></lb>
572 mus ſiphonem, ita vt oſculum A vaſis fundum atun­<lb></lb>
573 gat, tantum ab eo diſtans, quantum ad aquæ fluxum ſa­<lb></lb>
574 tis eſſe videatur.</s><s id="s.000142"> Hanc igitur cauſſam, quam diximus, <lb></lb>
575 in ſiphone quidam attulerunt, dicentes maius crus, quod <lb></lb>
576 aquę plus habeat attrahere minus.</s><s id="s.000143"> At uero huiuſmodi <lb></lb>
577 cauſſam falſam eſſe, &amp; eum, qui his credit, <lb></lb>
578 valde errare, <lb></lb>
579 ſi ab humili loco aquam educere conetur, ita demoſtra­<lb></lb>
580 bimus.</s><s id="s.000144"> Fiat enim ſiphon habens interius crus &amp; longius <lb></lb>
581 &amp; anguſtum; exterius vero latius &amp; multo minus ſecun­<lb></lb>
582 dum longitudinem, adeo vt plus aquę capiat, quàm <lb></lb>
583 crus longius.</s><s id="s.000145"> &amp; ita aqua impleatur.</s><s id="s.000146"> maius autem ipſius <lb></lb>
584 crus immittatur in vas aquę, uel etiam in aliquem pute­<lb></lb>
585 um.</s><s id="s.000147"> ſi igitur exterius crus fluere permittamus, plus <lb></lb>
586 aquę habens, quàm interius, ex maiori aquam attrahet, <lb></lb>
587 quæ quidem etiam ſimul trahet eam, quæ eſt in puteo: <lb></lb>
588 &amp; cum fluere cęperit totam hauriet, vel ſemper fluet, <lb></lb>
589 quoniam humidum exterius plus eſt eo, quod in crure in­<lb></lb>
590 teriori continetur.</s><s id="s.000148"> Atqui hoc fieri non apparet.</s><s id="s.000149"> Non igi­<lb></lb>
591 tur dicta cauſſa vera eſt.</s><s id="s.000150"> Itaq; videamus naturalem cauſ­<lb></lb>
592 ſam.</s><s id="s.000151"> Quoniam enim omne humidum continuum, &amp; <lb></lb>
593 quieſcens ſphæricam ſuperficiem ſuſcipit, centrum ha­<lb></lb>bentem idem quod terra; non quieſcens autem uſque <lb></lb>
594 eò fluit, quoad, vt dictum eſt, in vna ſuperficie <lb></lb>
595 ſphærica <lb></lb>
596 <pb pagenum="24"></pb>
597 <expan abbr="cõſtituatur">conſtituatur</expan>, ſi ſumentes duo vaſa, inijciemus
598 <expan abbr="humiduũ">humiduum</expan> in <lb></lb>
599 vtrumque ipſorum, &amp; implentes ſiphonem, digitiſque <lb></lb>
600 ipſius oſcula comprehendentes, demittemus alterum <lb></lb>
601 crus in vnum dictorum vaſorum adeo, vt aqua demerga­<lb></lb>
602 tur; alterum vero in alterum vas: fiet tota aqua conti­<lb></lb>
603 nua, vtrumquæ enim humidorum, quæ ſunt in vaſibus <lb></lb>
604 coniungitur cum eo, quod eſt in ſiphone, ita vt totum <lb></lb>
605 continuum fiat.</s><s id="s.000152"> ſi igitur ſuperficies humidorum, quæ <lb></lb>
606 prius erant in va­<lb></lb>
607 ſibus, <figure></figure> in vna ſu­<lb></lb>
608 perficie <expan abbr="cõſiſtant">conſiſtant</expan>, <lb></lb>
609 quieſcet &amp; ſic v­<lb></lb>
610 traque <expan abbr="ipſarũ">ipſarum</expan> de­<lb></lb>
611 merſo ſiphone; <lb></lb>
612 ſin minus, quo­<lb></lb>
613 niam aqua conti­<lb></lb>
614 nua facta eſt, ne­<lb></lb>
615 ceſſario ob conti­<lb></lb>
616 nuitatem in humi­<lb></lb>
617 liorem locum flu­<lb></lb>
618 et, quouſque vel <lb></lb>
619 omnis aqua quæ <lb></lb>
620 in vaſibus, in vna <lb></lb>
621 ſuperficie ſit, vel <lb></lb>
622 alterum vaſorum <lb></lb>
623 exinaniatur.</s><s id="s.000153"> fiant <lb></lb>
624 igitur in vna ſu­<lb></lb>
625 perficie humida, <lb></lb>
626 quæ ſunt in vaſi­<lb></lb>
627 bus.</s><s id="s.000154"> quieſcent vti­<lb></lb>
628 que, ita vt etiam <lb></lb>
629 humidum, quod <lb></lb>
630 eſt in ſiphone, ſi­<lb></lb>
631 <pb pagenum="25"></pb>
632 mul quieſcat.</s><s id="s.000155"> Quod ſi quis mente concipiat <expan abbr="ſiphonẽ">ſiphonem</expan> <lb></lb>
633 diſ­<lb></lb>
634 ſectum iuxta ſuperficies humidorum, quæ ſunt in vaſi­<lb></lb>
635 bus; &amp; ita quieſcet humidum, quod eſt in ſiphone.</s><s id="s.000156"> er­<lb></lb>
636 go &amp; ſiphon ipſo ſuſpenſo, &amp; in neutram partem incli­<lb></lb>
637 nato, rurſus quieſcet humidum, ſiue æqualem omnino <lb></lb>
638 habens latitudinem, ſiue alterum crus altero multo ma­<lb></lb>
639 ius ſit.</s><s id="s.000157"> non enim in hoc cauſſa eſt, cur humidum quie­<lb></lb>
640 ſcat, ſed in eo, quod ipſius oſcula ęqualiter <lb></lb>
641 <expan abbr="iaceãt">iaceant</expan>.</s><s id="s.000158"> Quo­<lb></lb>
642 modo igitur eo ſuſpenſo humidum non defluit ob pro­<lb></lb>
643 priam grauitatem, cum ſubiectum aerem leuiorem ha­<lb></lb>
644 beat? quoniam locus omnino vacuus eſſe non poteſt.</s><s id="s.000159"> <lb></lb>
645 ſi enim debet humidum defluere, prius impleri oportet <lb></lb>
646 ſuperiorem locum ſiphonis, in quemadmodum aer ingredi nequit.</s><s id="s.000160"> <lb></lb>
647 Quod ſi quis ſuperiorem ſiphonis locum perforet, ſta­<lb></lb>
648 tim effluet humidum aere ſuccedente.</s><s id="s.000161"> ſed antequam per­<lb></lb>
649 foretur, humidum, quod eſt in ſiphone ſubiecto aeri in­<lb></lb>
650 ſidens ipſum propulſat, is autem non habens, quò ſece­<lb></lb>
651 dat progredi humidum non ſinit.</s><s id="s.000162"> verum cum per fora­<lb></lb>
652 men locum obtinuit, quò ſecedat aer, tum aquę grauita­<lb></lb>
653 tem non ferens ſecedit.</s><s id="s.000163"> Hanc eandem ob cauſſam &amp; vi­<lb></lb>
654 num ſiphone ſurſum ore præter naturam attrahimus.</s><s id="s.000164"> ex­<lb></lb>
655 cipientes enim aerem, qui eſt in ſiphone, pleniores, <lb></lb>
656 quàm antea efficimur, &amp; euellimus coniunctum ipſi ae­<lb></lb>
657 rem.</s><s id="s.000165"> hic uero eum qui à principio, quouſque ad vini ſu­<lb></lb>
658 perficiem vacuatio fiat, &amp; tunc vinum euulſum ſecedit <lb></lb>
659 in locum exinanitum ſiphonis.</s><s id="s.000166"> alius enim locus non eſt, <lb></lb>
660 in quem ſecedat; ob hanc cauſſam &amp; ſurſum præter na­<lb></lb>
661 turam fertur.</s><s id="s.000167"> alioqui quieſcet humidum in ſiphone, <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb></lb>
662 do in vna ſuperficie ſphærica conſtituatur, cuius <lb></lb>
663 <expan abbr="cẽtrum">centrum</expan> <lb></lb>
664 eſt idem, quod terrę centrum.</s><s id="s.000168"> quoniam ſi humidi alicu­<lb></lb>
665 ius ſuperficies ſphærica ſit, centrum habens idem, quod <lb></lb>
666 terra, quieſcit.</s><s id="s.000169"> ſi enim fieri poteſt, non quieſcat, ergo <lb></lb>
667 ipſa mota quieſcet.</s><s id="s.000170"> quieſcat igitur.</s><s id="s.000171"> erit ſphærica ſuperfi­<lb></lb>
668 <pb pagenum="26"></pb>
669 cies centrum <expan abbr="idẽ">idem</expan> quòd terra, habens, &amp; priorem ſuperfi­<lb></lb>
670 ciem <figure></figure> ſecabit.</s><s id="s.000172"> idem <expan abbr="nã­">nam­</expan><lb></lb>
671 que humidum ab ali­<lb></lb>
672 quo communi alium, <lb></lb>
673 atque alium occupa­<lb></lb>
674 uit locum.</s><s id="s.000173"> vtręque igi­<lb></lb>
675 tur ſuperficies per ter­<lb></lb>
676 ræ centrum plano ali­<lb></lb>
677 quo ſecentur, &amp; faci­<lb></lb>
678 ant lineas in ſuperficie­<lb></lb>
679 bus, circulorum cir­<lb></lb>
680 cumferentias, quæ i­<lb></lb>
681 dem <expan abbr="cẽtrum">centrum</expan> habeant, <lb></lb>
682 quod terra, videlicet <lb></lb>
683 ABC FBD; ducaturque BG.</s><s id="s.000174"> quare BG æqualis eſt <lb></lb>
684 vtrique ipſarum GF GA.</s><s id="s.000175"> quod eſt abſurdum.</s><s id="s.000176"> ergo <lb></lb>
685 quieſcat neceſſe eſt.</s> <lb></lb></p>
686
687
688 <p type="head"><s id="s.000177"><emph type="italics"></emph>De medio ſpiritali diabete.</s><s id="s.000178"> II.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
689
690 <p type="main"><s id="s.000179">Eſt autem &amp; alius, qui vocatur medius ſpi­<lb></lb>
691 ritalis diabetes, eandem actionem habens, <lb></lb>
692 quam inflexus ſiphon.</s> <lb></lb></p>
693
694 <p type="main"><s id="s.000180">Sit enim vas ſimiliter aqua plenum AB: &amp; per eius <lb></lb>
695 fundum traijciatur tubus CD coarctatus ipſi fundo, &amp; <lb></lb>
696 in partem inferiorem excedens.</s><s id="s.000181"> oſculum autem eius C <lb></lb>
697 non communicet cum ore vaſis AB, ſed alter tubus <lb></lb>
698 EF ipſum circumſideat, ab eo vndique ęqualiter diſtans: <lb></lb>
699 &amp; oſculum quidem ſuperius, ſquammula EG, ab oſcu­<lb></lb>
700 lum C parum diſtante cooperiatur: oſculum vero inferius <lb></lb>
701 tubi EF tantum diſtet à fundo vaſis AB, quantum ad <lb></lb>
702 aquę fluxum ſufficiat.</s><s id="s.000182"> His ita diſpoſitis ſi per oſculum D <lb></lb>
703 ſimiliter attrahamus aerem, qui eſt in CD ſiphone, ſi­<lb></lb>
704 <pb pagenum="27"></pb>mul &amp; aquam, quæ eſt in uaſe AB attrahemus, ita vt ef­<lb></lb>
705 fluat.</s><s id="s.000183"> &amp; tunc tota fluet, quæ in AB vaſe aqua ob exceſ­<lb></lb>
706 ſum ſiphonis extra.</s><s id="s.000184"> aer enim, qui interijcitur inter hu­<lb></lb>
707 midum &amp; tubum EF, <figure></figure> <lb></lb>
708 cum modicus ſit, po­<lb></lb>
709 teſt ſecedere in <expan abbr="tubũ">tubum</expan> <lb></lb>
710 CD, &amp; ſimul aquam <lb></lb>
711 attrahere.</s><s id="s.000185"> non conſi­<lb></lb>
712 ſtet autem fluxus ob <lb></lb>
713 exceſſum extra.</s><s id="s.000186"> ete­<lb></lb>
714 nim non exiſtente EF <lb></lb>
715 ceſſabit fluere, cum <lb></lb>
716 ſuperficies humidi ad <lb></lb>
717 C fiat manente exceſ­<lb></lb>
718 ſu.</s><s id="s.000187"> ſed propterea <lb></lb>
719 quod non poteſt aer <lb></lb>
720 ſubingredi toto EF <lb></lb>
721 in aqua demerſo, flu­<lb></lb>
722 xus non conſiſtet &amp; <lb></lb>
723 qui ingreſſus eſt aer <lb></lb>
724 in vas AB exeunti <lb></lb>
725 aquæ ſuccedet.</s><s id="s.000188"> totum <lb></lb>
726 enim exterius tubi o­<lb></lb>
727 ſculum ad <expan abbr="aquã">aquam</expan> ſem­<lb></lb>
728 per humilius eſt ſu­<lb></lb>
729 perficie aquæ, quæ in <lb></lb>
730 vaſe.</s><s id="s.000189"> cum autem non posſit vna fieri ſuperficies, totam <lb></lb>
731 excernit aquam, &amp; maiori grauitate fit attractio.</s><s id="s.000190"> Quod <lb></lb>
732 ſi non velimus aerem, qui in tubo CD continetur, ore <lb></lb>
733 attrahere, infundemus aquam in vas AB quouſque ſu­<lb></lb>
734 perinfuſa per tubum CD principium fluxus accipiat, &amp; <lb></lb>
735 ita rurſus tota, quæ eſt in AB vaſe, aqua exhaurietur.</s><s id="s.000191"> <lb></lb>
736 vocatur autem vt dictum eſt, CD EF ſpiritalis ſiphon, <lb></lb>
737 vel ſpiritalis diabetes.</s> <lb></lb></p>
738
739 <pb pagenum="28"></pb>
740 <p type="main"><s id="s.000192">Ex iam demonſtratis perſpicuum eſt <lb></lb>
741 ſi­<lb></lb>
742 phonis fluxum, eo immobili permanente in­<lb></lb>
743 æqualem fieri.</s><s id="s.000193"> idem enim contingit &amp; vaſe <lb></lb>
744 ad fundum perforato, &amp; fluente: namq́ue &amp; <lb></lb>
745 &amp; hic fluxus inæqualis eſt, propterea quod <lb></lb>
746 in principio quidem aquæ effuſio maiori gra­<lb></lb>
747 uitate premitur, poſt vero ea euacuta mino­<lb></lb>
748 ri.</s><s id="s.000194"> quo ſiphonis exceſſus maior eſt, eo ce­<lb></lb>
749 lerior fluxus efficitur.</s><s id="s.000195"> rurſus enim fluxus, qui <lb></lb>
750 fit per oſculum ipſius, maiori grauitate vrge­<lb></lb>
751 tur, quàm cum minor ſit exterior exceſſus, <lb></lb>
752 quo videlicet ſuperficies aquæ in vaſe exi­<lb></lb>
753 ſtentis exterius ſiphonis oſculum excedit.</s><s id="s.000196"> flu­<lb></lb>
754 xus igitur per ſiphonem ſemper inæqualis <lb></lb>
755 iam dictus eſt.</s><s id="s.000197"> oportet autem fluxum ſemper <lb></lb>
756 æqualem per ſiphonem inuenire.</s> <lb></lb></p>
757
758 <p type="head"><s id="s.000198"><emph type="italics"></emph>De fluxu ſemper æquali per ſiphonem in­<lb></lb>
759 flexum.</s><s id="s.000199"> III.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
760
761 <p type="main"><s id="s.000200">Sit aliquod AB vas aqua plenum in quo ſupernatet <lb></lb>
762 CD lebetarium, habens os obtectum operculo CD.</s><s id="s.000201"> per <lb></lb>
763 operculum vero, &amp; fundum lebetarij traijciatur ſipho­<lb></lb>
764 nis alterum crus, &amp; ſtanno ad foramina coarctetur.</s><s id="s.000202"> al­<lb></lb>
765 terum autem crus ſit extra vas AB: habeatq́ue oſculum <lb></lb>
766 humilius, quam ſit aquæ in vaſe exiſtentis ſuperficies.</s><s id="s.000203"> Si <lb></lb>
767 <pb pagenum="29"></pb>
768 igitur per ſipho­<lb></lb>
769 nis <figure></figure> oſculum exte­<lb></lb>
770 rius aerem, quę <lb></lb>
771 eſt in ſyphone at­<lb></lb>
772 trahemus, ſimul <lb></lb>
773 conſequetur &amp; <lb></lb>
774 humidum; quòd <lb></lb>
775 non poſsit in ſi­<lb></lb>
776 phone locus om­<lb></lb>
777 nino vacuus eſſe.</s><s id="s.000204"> <lb></lb>
778 &amp; cum <expan abbr="principiũ">principium</expan> <lb></lb>
779 fluxus acceperit <lb></lb>
780 ſiphon, eo uſque <lb></lb>
781 fluet, quoad to­<lb></lb>
782 tam, quæ in vaſe <lb></lb>
783 continetur, <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
784 exhauſerit.</s><s id="s.000205"> eſt au­<lb></lb>
785 tem is fluxus æ­<lb></lb>
786 qualis, præterea <lb></lb>
787 quòd exceſſus ſi­<lb></lb>
788 phonis extra, <lb></lb>
789 quo in partem in­<lb></lb>
790 feriorem excedit ſuperficiem aquæ ſemper idem manet; <lb></lb>
791 quoniam in vaſis exinanitione ſimul &amp; lebes cum ſipho­<lb></lb>
792 ne deſcendit.</s><s id="s.000206"> quò autem exceſſus extra maior ſit, eò <lb></lb>
793 velocior erit fluxus, quamquam per ſe ipſum æqualis.</s><s id="s.000207"> <lb></lb>
794 Sit dictus ſiphon EFG, aquę autem ſuperficies ad rectam <lb></lb>
795 lineam HK.</s> <lb></lb></p>
796
797 <pb pagenum="30"></pb>
798 <p type="head"><s id="s.000208"><emph type="italics"></emph>De fluxu partim æquali partim inæquali per <lb></lb>
799 ſiphonem.</s><s id="s.000209"> IIII.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
800
801 <p type="main"><s id="s.000210">At fluxus partim quidem æqualis, partim <lb></lb>
802 vero inæqualis fit per ſiphonem.</s><s id="s.000211"> voco autem <lb></lb>
803 partim æqualem, &amp; partim inæqualem, quan­<lb></lb>
804 do per aliquod tempus volentibus nobis æ­<lb></lb>
805 qualis ſit factus à principio fluxus, &amp; rurſus <lb></lb>
806 per aliud tempus ſi ita nobis placeat, æqua­<lb></lb>
807 lis ſit per ſe ipſum, priori vero vel tardior, <lb></lb>
808 vel velocior.</s> <lb></lb></p>
809
810 <p type="main"><s id="s.000212">Sit enim rur­<lb></lb>
811 ſus <figure></figure> aquæ vas AB, <lb></lb>
812 lebes CD, per
813 <expan abbr="o­perculũ">o­<lb></lb>perculum</expan> vero, &amp; <lb></lb>
814 fundum lebetis <lb></lb>
815 traijciatur cana­<lb></lb>
816 lis latior, quàm <lb></lb>
817 crus interius ſi­<lb></lb>
818 phonis: &amp; ſit hic <lb></lb>
819 canalis ML, coar­<lb></lb>
820 ctatus &amp; opercu­<lb></lb>
821 lo, &amp; fundo lebe­<lb></lb>
822 tis.</s><s id="s.000213"> operculo au­<lb></lb>
823 tem inſiſtat peg­<lb></lb>
824 matium ex regu­<lb></lb>
825 lis compactum, <lb></lb>
826 quemadmodum <lb></lb>
827 littera xxx, &amp; ſit C <lb></lb>
828 NXD.</s><s id="s.000214"> In regulis <lb></lb>
829 <pb pagenum="31"></pb>
830 autem rectis CN XD ex interiori parte ſecundum ea­<lb></lb>
831 rum longitudinem inſculpantur canales, in quibus alte­<lb></lb>
832 ra regula OP expedite percurrat.</s><s id="s.000215"> ſit etiam cochlea RS <lb></lb>
833 recta pertingens ad operculum CD, &amp; perforamen, <lb></lb>
834 quod eſt in regula OP tranſiens.</s><s id="s.000216"> ſit præterea tylus ali­<lb></lb>
835 quis regula OP coniunctus, ita vt inſeratur in helicem <lb></lb>
836 cocheę, excedat autem cochlea ſupra regulam NX, &amp; <lb></lb>
837 exceſſui adnectatur anſa, per quam cochleam conuerta­<lb></lb>
838 mus, ita vt regula OP interdum quidem ſublimis fiat, <lb></lb>
839 interdum vero depreſſa.</s><s id="s.000217"> cui regulæ coniunctum ſit <lb></lb>
840 crus interius ſiphonis, permeans etiam per canalem LM, <lb></lb>
841 adeo vt oſculum ipſius aqua, quæ in vaſe demergatur.</s><s id="s.000218"> <lb></lb>
842 Si igitur rurſus per oſculum exterius humidum attraha­<lb></lb>
843 mus, fluet <expan abbr="siphõ">siphon</expan> <figure></figure> <lb></lb>
844 æqualiter, quo­<lb></lb>
845 uſque <expan abbr="totũ">totum</expan>, quod <lb></lb>
846 eſt in vaſe, humi­<lb></lb>
847 dum exhauria­<lb></lb>
848 tur.</s><s id="s.000219"> Quando
849 <expan abbr="au­tẽ">au­<lb></lb>tem</expan> volumus per <lb></lb>
850 ipſum <expan abbr="alterũ">alterum</expan> fie­<lb></lb>
851 ri fluxum, predi­<lb></lb>
852 cto velociorem, <lb></lb>
853 ſed tamen æqua­<lb></lb>
854 lem per ſeſe, con­<lb></lb>
855 uertimus cochle­<lb></lb>
856 am, ita vt regu­<lb></lb>
857 la OP depreſsior <lb></lb>
858 fiat.</s><s id="s.000220"> erit enim ex­<lb></lb>
859 ceſſus ſiphonis <lb></lb>
860 extra maior prio­<lb></lb>
861 ri, ideoq́ue flu­<lb></lb>
862 xus æqualis qui­<lb></lb>
863 <pb pagenum="32"></pb>dem per ſeipſum, ſed priori velocior.</s><s id="s.000221"> Quod ſi ad huc <lb></lb>
864 velociorem eſſe fluxum velimus, conuertemus cochleam <lb></lb>
865 vt regula OP etiam magis deprimatur.</s><s id="s.000222"> ſi vero tardio­<lb></lb>
866 rem eadem regula OP in ſublime attollatur.</s><s id="s.000223"> atque ita <lb></lb>
867 erit per ſiphonem fluxus partim quidem æqualis, par­<lb></lb>
868 tim vero inæqualis.</s><s id="s.000224"> vt autem per os noſtrum aquam <lb></lb>
869 non attrahamus, neq; enim hoc in omnibus ſiphonibus <lb></lb>
870 fieri poteſt, præterquam in valde paruis, ita faciemus.</s> <lb></lb></p>
871
872 <pb pagenum="33"></pb>
873 <p type="main"><s id="s.000225">Sit ſmeriſmation aliquod, cuius maſculum <lb></lb>
874 <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> ap­<lb></lb>
875 ponatur extrinſeco ſiphonis cruri, ita vt per ipſum fluat, <lb></lb>
876 <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan> TY, fœmina vero TYV prius agglutinata vaſi LZ <lb></lb>
877 <figure></figure>
878 <pb pagenum="34"></pb>
879 quod paulo plus aquæ, quàm ſiphon capiat.</s><s id="s.000226"> habeat au­<lb></lb>
880 tem ad fundum effluxionem <foreign lang="grc">W</foreign>.</s><s id="s.000227"> Quando igitur volumus <lb></lb>
881 per ſiphonem educere aquam, quæ eſt in vaſe AB, efflu­<lb></lb>
882 xionem vaſis LZ digito comprehendentes, ipſum aqua <lb></lb>
883 implebimus.</s><s id="s.000228"> poſtea fœmineum ſmeriſma maſculo aptan­<lb></lb>
884 tes, effluxionem <foreign lang="grc">W</foreign> demittemus.</s><s id="s.000229"> euacuato autem LZ va­<lb></lb>
885 ſe, aer in ſiphone exiſtens in euacuatum locum proce­<lb></lb>
886 det, quem conſequetur humidum quod in vaſe AB, ita <lb></lb>
887 vt ſiphon impleatur.</s><s id="s.000230"> deinde auferentes vas LZ ſipho­<lb></lb>
888 nem fluere ſinemus.</s><s id="s.000231"> oportet autem ſiphonem recte de­<lb></lb>
889 ſcendere, ſi officium ſuum præſtare debeat; illud <lb></lb>
890 autem <lb></lb>
891 erit, quando ad vaſis AB labrum duas regulas rectas <expan abbr="cõ­pingemus">com­<lb></lb>
892 pingemus</expan>, atque inter ipſas intrinſecum ſiphonis crus <lb></lb>
893 conſtituemus, ita vt vtraſque contingat.</s><s id="s.000232"> ad idem vero ſi­<lb></lb>
894 phonis crus intrinſecum vtrinque clauiculam affigemus <lb></lb>
895 regulas contingentem in parte interiori.</s><s id="s.000233"> ita enim neque <lb></lb>
896 obliquum, neque in anteriorem partem declinabit re­<lb></lb>
897 cto enim, &amp; exquiſite deſcendet clauiculis regulas atte­<lb></lb>
898 rentibus.</s> <lb></lb></p>
899
900 <p type="head"><s id="s.000234">VI.</s> <lb></lb></p>
901
902 <p type="main"><s id="s.000235">Eorum vero, quæ ad opus conſtruuntur, <lb></lb>
903 nunc incipiamus conſtructiones explicare, à <lb></lb>
904 minoribus, tamquam ab elementis initium <lb></lb>
905 facientes.</s> <lb></lb></p>
906
907 <p type="head"><s id="s.000236"><emph type="italics"></emph>De ſphærula concaua ex ære.</s><s id="s.000237"> <lb></lb>
908 VI.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
909
910 <p type="main"><s id="s.000238">Eſt enim quædam parua ſtructura ad effun­<lb></lb>
911 dendum vinum vtilis.</s> <lb></lb></p>
912
913 <pb pagenum="35"></pb>
914 <p type="main"><s id="s.000239">Nam conſtruitur ſphærula concaua ex ære, qualis eſt <lb></lb>
915 AB ex inferiori quidem parte minutis, &amp; denſis forami­<lb></lb>
916 nibus perforata; veluti cribrum, ex ſuperiori vero tu­<lb></lb>
917 bum habens CD ſimul cum ipſa perforatum &amp; coarcta­<lb></lb>
918 tum, cuius oſculum ſuperius apertum ſit.</s><s id="s.000240"> Quando igi­<lb></lb>
919 tur quis velit vinum effundere comprehendens altera <lb></lb>
920 manu tubum CD ad C oſculum demittat ſphærulam in <lb></lb>
921 vinum quouſque tota occultetur.</s><s id="s.000241"> &amp; vinum quidem per­<lb></lb>
922 foramina ingreditur, aer autem, qui intus eſt, extrudi­<lb></lb>
923 tur, &amp; per tubum CD excedit.</s><s id="s.000242"> Quod ſi quis pollice tu­<lb></lb>
924 bi oſculum C ob­<lb></lb>ſtruens <figure></figure> ſphęrulam, <lb></lb>
925 e vino extrahat, <lb></lb>
926 non fluet vinum, <lb></lb>
927 quod eſt in ſphęru­<lb></lb>
928 la, propterea quod <lb></lb>
929 aer in <expan abbr="locũ">locum</expan> <expan abbr="vacuũ">vacuum</expan> <lb></lb>
930 ingredi <expan abbr="nõ">non</expan> poteſt: <lb></lb>
931 aditus enim eſt per <lb></lb>
932 <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> C, qui
933 <expan abbr="qui­dẽ">qui­<lb></lb>dem</expan> digito obſtrui­<lb></lb>
934 tur.</s><s id="s.000243"> Cum igitur ve­<lb></lb>
935 limus vinum effun­<lb></lb>
936 di, digitum remit­<lb></lb>timus: &amp; aer ſucce­<lb></lb>
937 dens vacuatum re­<lb></lb>
938 plet locum.</s><s id="s.000244"> Si autem rurſus ſpiraculum C digito pre­<lb></lb>
939 memus, ſiſtetur vini fluxus, quouſque rurſus digito <lb></lb>
940 ſpiraculum remittemus.</s><s id="s.000245"> licet etiam in aquam cali­<lb></lb>
941 dam, vel frigidam immergendo rurſus continere, po­<lb></lb>
942 ſtea emittere quantum velimus, quoad totum, quod <lb></lb>
943 eſt in ſphærula humidum effundatur.</s><s id="s.000246"> &amp; ſi infle­<lb></lb>
944 xa fiat extremitas tubi CD, quo ſcilicet eſt ad <lb></lb>
945 <pb pagenum="36"></pb>
946 ad C nihil differt, immo uero etiam ad vſum accommo­<lb></lb>
947 datior erit, quippe quòd oſculum facilius digito com­<lb></lb>
948 prehendamus.</s> <lb></lb></p>
949
950 <p type="head"><s id="s.000247">VII.</s> <lb></lb></p>
951
952 <p type="main"><s id="s.000248">Eodem modo ex eadem ſphærula, &amp; fri­<lb></lb>
953 gida, &amp; calida aqua emitti poteſt, quando <lb></lb>
954 velimus.</s> <lb></lb></p>
955
956 <p type="main"><s id="s.000249">Conſtruitur e­<lb></lb>
957 nim <figure></figure> ſimiliter ſphę­<lb></lb>
958 rula AB diaphra­<lb></lb>
959 gma habens medi­<lb></lb>
960 um, ac rectum C <lb></lb>
961 D: &amp; in parte ſu­<lb></lb>
962 periori ſimiliter tu­<lb></lb>
963 bum EF vnà cum <lb></lb>
964 ſphærula perfora­<lb></lb>
965 tum, &amp; coarcta­<lb></lb>
966 tum, in quo ſit dia­<lb></lb>
967 phragma medium <lb></lb>
968 CG, continuatum <lb></lb>
969 ipſi CD diaphra­<lb></lb>
970 gmati.</s><s id="s.000250"> deſuper au­<lb></lb>
971 tem reflexiones H <lb></lb>
972 K pertinentes ad <lb></lb>
973 vtramque partem locorum, quę in EF, &amp; ex vtraque par­<lb></lb>
974 te diaphragmatis CD in fundo ſphærulæ ad D, ſint fo­<lb></lb>
975 ramina ſimilia ijs, quæ in trullis coquinarijs inſtar cri­<lb></lb>
976 bri.</s><s id="s.000251"> Quando igitur volumus calidam aquam haurire, <lb></lb>
977 comprehendentes duobus digitis oſcula HK, ſphæru­<lb></lb>
978 lam in aquam immergemus, remittemuſq́ue alterum <lb></lb>
979 ſpiraculorum, videlicet H, vt aer qui eſt in hemiſphærio <lb></lb>
980 BCD per ſpiraculum H extrudatur, calida vero per <lb></lb>
981 <pb pagenum="37"></pb>
982 <expan abbr="cribrũ">cribrum</expan> ingreſſa he­<lb></lb>
983 miſphęrium <figure></figure> BCD <lb></lb>
984 repleat.</s><s id="s.000252"> Rurſus <expan abbr="cõ­prehendentes">com­<lb></lb>
985 prehendentes</expan> ſpi­<lb></lb>raculum H educe­<lb></lb>
986 mus ex calida ſphæ­<lb></lb>
987 rulam, quam vti­<lb></lb>
988 que <expan abbr="cõtinebit">continebit</expan>, pro­<lb></lb>
989 pterea quòd aer <lb></lb>
990 aditum <expan abbr="nõ">non</expan> habeat.</s><s id="s.000253"> <lb></lb>
991 Immergentes igi­<lb></lb>
992 tur ſimiliter in fri­<lb></lb>
993 <expan abbr="gidã">gidam</expan> remittemus <lb></lb>
994 ſpiraculum K, &amp; <lb></lb>
995 rurſus repleto AC <lb></lb>
996 D hemiſphærio, <lb></lb>
997 comprehendentes <lb></lb>
998 ipſum K educemus ſphęrulam plenam aqua calida, &amp; fri­<lb></lb>
999 gida.</s><s id="s.000254"> Itaque cum volumus alterum eorum effluere, re­<lb></lb>
1000 mittemus ſpiraculum, quòd eſt ſecundum ipſum: &amp; <lb></lb>
1001 cum non amplius effluere volumus, rurſus ſimiliter com­<lb></lb>
1002 prehendemus, &amp; hoc eouſque faciemus, quo ad totum <lb></lb>
1003 effundatur.</s><s id="s.000255"> licet etiam ſimiliter ex eadem ſphærula &amp; vi­<lb></lb>
1004 num &amp; aquam calidam, &amp; frigidam, &amp; aliud quodcum­<lb></lb>
1005 que voluerimus &amp; haurire, &amp; emittere quantum, &amp; <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb></lb>
1006 do volumus, ſi pura fiant diaphragmata, &amp; foramina, <lb></lb>
1007 per quæ in quemcumque locum ingrediatur aer, &amp; rur­<lb></lb>
1008 ſus expellatur.</s><s id="s.000256"> poſſunt autem pro inflexis oſculis <lb></lb>
1009 eſſe fo­<lb></lb>
1010 ramina circa tubi latus in parte ſuperiori ad locos perti­<lb></lb>
1011 nentia, quæ comprehendimus digitis quando præclu­<lb></lb>
1012 dere volumus.</s><s id="s.000257"> ſed ne foramina appareant cooperiemus <lb></lb>
1013 ipſa canaliculo, ita vt ab eodem tubo vtraque defluere <lb></lb>
1014 videantur.</s> <lb></lb></p>
1015
1016 <pb pagenum="38"></pb>
1017 <p type="head"><s id="s.000258"><emph type="italics"></emph>De prochyta.</s><s id="s.000259"> VIIII.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
1018
1019 <p type="main"><s id="s.000260">Conſtruitur etiam prochyta plus, minusve <lb></lb>
1020 humidi ſuſcipiens, &amp; emittens, aliquando <lb></lb>
1021 quidem plus, aliquando vero minus, ita vt <figure></figure> <lb></lb>
1022 vino &amp; aqua <lb></lb>
1023 in ipſum infu­<lb></lb>
1024 ſis, interdum <lb></lb>
1025 aquam <expan abbr="purã">puram</expan>, <lb></lb>
1026 interdum vi­<lb></lb>
1027 num purum, <lb></lb>
1028 interdum ve­<lb></lb>
1029 ro mixtum e­<lb></lb>
1030 mittat.</s><s id="s.000261"> eſt au­<lb></lb>
1031 tem conſtru­<lb></lb>
1032 ctio talis.</s> <lb></lb></p>
1033
1034 <p type="main"><s id="s.000262">Sit prochyta A <lb></lb>
1035 B diaphragma ha­<lb></lb>
1036 beas <expan abbr="mediũ">medium</expan> CD: <lb></lb>
1037 &amp; in diaphragma­<lb></lb>
1038 te iuxta ventrem <lb></lb>
1039 vaſis foramina in­<lb></lb>
1040 ſtar cribri, in or­<lb></lb>
1041 bem diſpoſita, v­<lb></lb>
1042 bi punctum E in <lb></lb>
1043 loco autem ſecun­<lb></lb>
1044 <pb pagenum="39"></pb>
1045 dum diametrum <figure></figure> <lb></lb>
1046 in ipſo diaphrag­<lb></lb>
1047 mate ſit <expan abbr="foramẽ">foramen</expan> <lb></lb>
1048 rotundum F, per <lb></lb>
1049 quod tubus im­<lb></lb>
1050 pellatur PHK <lb></lb>
1051 diaphragmati co­<lb></lb>
1052 arctatus, &amp; à fun­<lb></lb>
1053 do prochytæ pa­<lb></lb>
1054 rum diſtans, vbi <lb></lb>
1055 G.</s><s id="s.000263"> alterum uero <lb></lb>
1056 ipſius oſculum H <lb></lb>
1057 ſimul perforetur <lb></lb>
1058 cum latere pro­<lb></lb>
1059 chytę ſub auricu­<lb></lb>
1060 la, cui coagmen­<lb></lb>
1061 tetur, exiſtens ca­<lb></lb>
1062 uum, <expan abbr="habensq́">habensque</expan> <lb></lb>
1063 foramen in par­<lb></lb>
1064 te exteriori auri­<lb></lb>
1065 culæ K.</s><s id="s.000264"> quod qui­<lb></lb>
1066 dem cum opus <lb></lb>
1067 fuerit, digito <expan abbr="cõ­prehendimus">com­<lb></lb>
1068 prehendimus</expan>.</s><s id="s.000265"> Si <lb></lb>
1069 igitur compre­<lb></lb>
1070 hendetes ſpiraculum K, vt dictum eſt, aliquod humi­<lb></lb>
1071 dum in prochytam infundamus, manebit illud in loco <lb></lb>
1072 ſupra diaphragma, cum non poſsit per cribum in lo­<lb></lb>
1073 cum inferiorem deferri.</s><s id="s.000266"> non poteſt autem, propterea <lb></lb>
1074 quòd non alium habet egreſſum, præterquam eum, qui <lb></lb>
1075 fit per ſpiraculum K.</s><s id="s.000267"> Cum igitur remittemus <expan abbr="ſpiraculũ">ſpiraculum</expan>, <lb></lb>
1076 tunc humidum in locum inferiorem deſcendit: &amp; plus <lb></lb>
1077 continebit prochyta.</s><s id="s.000268"> itaque ſi prius infundentes vinum <lb></lb>
1078 <pb pagenum="40"></pb>
1079 ita ut repleatur locus CBD, comprehendamus ſpira­<lb></lb>
1080 culum, &amp; aquam infundamus, non commiſcebitur ea <lb></lb>
1081 cum vino, ſed cum prochytam conuerterimus, puram <lb></lb>
1082 aquam emittet.</s><s id="s.000269"> cum vero remiſerimus ſpiraculum a­<lb></lb>
1083 qua adhuc fluente ſimul fluet &amp; vinum; propterea quod <lb></lb>
1084 in locum exinanitum aer per ſpiraculum ſuccedet.</s><s id="s.000270"> po­<lb></lb>
1085 ſtea vinum purum emittetur.</s><s id="s.000271"> licet autem &amp; priuſ infu­<lb></lb>
1086 ſa aqua, <expan abbr="ſpiraculoq́">ſpiraculoque</expan> comprehenſo vinum infundere, ita <lb></lb>
1087 ut alijs quidem vinum purum, alijs mixtum, alijs uero <lb></lb>
1088 cum illudere velimus puram aquam emittet.</s> <lb></lb></p>
1089
1090
1091 <p type="head"><s id="s.000272">De <emph type="italics"></emph>ſphæra concaua.</s><s id="s.000273"> IX.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
1092
1093 <p type="main"><s id="s.000274">Conſtruitur quoque ſphæra concaua, vel <lb></lb>
1094 aliud vas, in quod infuſum humidum ſua <expan abbr="ſpõ­te">ſpon­<lb></lb>
1095 te</expan> &amp; cum magna vi in altitudinem expri­<lb></lb>
1096 mitur, adeo ut totum effundatur, quam­<lb></lb>
1097 quam &amp; lation ſurſum præter naturam inſit.</s><s id="s.000275"> <lb></lb>
1098 eſt autem conſtructio talis.</s> <lb></lb></p>
1099
1100 <p type="main"><s id="s.000276">Sit ſphæra capiens cotylas circiter ſex, habensq́ue al­<lb></lb>
1101 <expan abbr="ueũ">ueum</expan> ex firma lamina, adeo vt futuram aeris
1102 <expan abbr="compreſsionẽ">compreſsio­<lb></lb>nem</expan> ſuſtinere poſſit: &amp; ſit AB, collocata in aliquo hypo­<lb></lb>
1103 ſpario C.</s><s id="s.000277"> perforata autem ipſa in ſuperiori parte intro­<lb></lb>
1104 mittatur tubus, diſtans à loco qui ſecundum diame­<lb></lb>
1105 trum foramini opponitur, <expan abbr="quãtum">quantum</expan> ad aquæ fluxum ſa­<lb></lb>
1106 tis ſit: &amp; in <expan abbr="ſuperiorẽ">ſuperiorem</expan> partem ſphæræ paulum emineas, <lb></lb>
1107 <expan abbr="coagmentatusq́">coagmentatusque</expan>; ipſius alueo iuxta foramen.</s><s id="s.000278"> ſcindatur <lb></lb>
1108 autem oſculum ſuperius in duos tubos DG DF.</s><s id="s.000279"> qui­<lb></lb>
1109 bus conglutinentur alij duo tubi tranſuerſi GHKL <lb></lb>
1110 FMNX; ſimul perforati cum ipſis DG DF.</s><s id="s.000280"> &amp; alius tu­<lb></lb><pb pagenum="41"></pb>bus CP intromit­<lb></lb>tatur <figure></figure> in tubos G <lb></lb>
1111 HKI.</s><s id="s.000281"> FMNX ſi­<lb></lb>
1112 mul perforatus <lb></lb>
1113 cum ijs, quę ſunt <lb></lb>
1114 in GHKLIM <lb></lb>
1115 NX foraminibus <lb></lb>
1116 &amp; habens <expan abbr="tubulũ">tubulum</expan> <lb></lb>
1117 rectum <expan abbr="appoſitũ">appoſitum</expan> <lb></lb>
1118 RS, ſimul cum ip­<lb></lb>
1119 ſo perforatum: &amp; <lb></lb>
1120 in paruum oſcu­<lb></lb>
1121 lum deſinens, <lb></lb>
1122 quod ſit S.</s><s id="s.000282"> ſi igi­<lb></lb>
1123 tur <expan abbr="apprehendẽ­tes">apprehenden­<lb></lb>
1124 tes</expan> tubulum RS <lb></lb>
1125 inuertamus <expan abbr="ipsũ">ipsum</expan> <lb></lb>
1126 PO tubum, oc­<lb></lb>cludentur ſibi ip­<lb></lb>
1127 ſis reſpondentia <lb></lb>
1128 foramina; ita ut <lb></lb>
1129 humidum, quod <lb></lb>
1130 exprimi debet, <lb></lb>
1131 egreſſum non ha­<lb></lb>
1132 beat.</s><s id="s.000283"> demittatur <lb></lb>
1133 etiam alius tubus in ſphæra TYV per aliquod foramen <lb></lb>
1134 habens inferius oſculum V obſtructum: à latere vero fo­<lb></lb>
1135 ramen rotundum Q iuxta fundum, cui clauicula appo­<lb></lb>
1136 natur à Romanis aſſarium appellata, cuius conſtructio­<lb></lb>
1137 nem deinceps exponemus.</s><s id="s.000284"> alius autem tubus Z <foreign lang="grc">W</foreign> demit­<lb></lb>
1138 tatur aptatus in tubum TYV.</s><s id="s.000285"> Si igitur euellentes <expan abbr="tubũ">tubum</expan> <lb></lb>
1139 Z <foreign lang="grc">W</foreign>, in ipſum TYV humidum infundamus, ingredietur il­<lb></lb>
1140 lud in ſphęræ alueum per foramen Q, aperta clauicula in <lb></lb>
1141 <pb pagenum="42"></pb>
1142 partem exteriorem, atque aere recendente per tubi OP fo­<lb></lb>
1143 ramina iam dicta, &amp; poſita ſecundum foramina, quæ in <lb></lb>
1144 tubis GHKL FMNX.</s><s id="s.000286"> Itaque cum dimidium ſphæræ <lb></lb>
1145 occupauerit humidum, inclinamus tubulum SR, ita ut <lb></lb>
1146 foramina ſibi ipſis reſpondentia permutentur.</s><s id="s.000287"> poſtea <lb></lb>
1147 demittentes tubum Z <foreign lang="grc">W</foreign> per ipſum extrudimus aerem, &amp; <lb></lb>
1148 humidum in tubo TYV contentum, qui quidem per cla­<lb></lb>uiculam in ſphæræ alueum cum violentia irrumpit, pro­<lb></lb>pterea quòd ſphæra plena ſit aere &amp; humido.</s><s id="s.000288"> fit autem <lb></lb>
1149 irruptio ob aeris compreſsionem in vacua, quę intra ip­<lb></lb>
1150 ſum includuntur, peruadentis.</s><s id="s.000289"> Deinde rurſus euellen­<lb></lb>
1151 tes tubum Z <foreign lang="grc">W</foreign>, ita vt TYV tubus aere impleatur, rur­<lb></lb>
1152 ſus tubum Z <foreign lang="grc">W</foreign> demittemus, atque in ſphæram prædi­<lb></lb>
1153 ctum aerem impellemus: idq́ue sæpius facientes ha­<lb></lb>
1154 bebimus in ſphęra multum aerem compreſſum.</s><s id="s.000290"> At ve­<lb></lb>
1155 ro incluſum aerem euulſo embolo, non exire perſpi­<lb></lb>
1156 cuum eſt, quod clauicula ab ipſo ad interiores partes <lb></lb>
1157 impulſa claudatur.</s><s id="s.000291"> Si igitur rurſus eleuabimus tubulum <lb></lb>
1158 RS ita vt rectus fiat, &amp; foramina ſibi ipſis reſpondeant, <lb></lb>
1159 tunc exprimetur humidum, quod aer compreſſus in pro­<lb></lb>
1160 priam magnitudinem effundatur, &amp; ſubiectum humi­<lb></lb>
1161 dum extrudat.</s><s id="s.000292"> Quòd ſi compreſſus aer multus ſit totum <lb></lb>
1162 expellet humidum, ita vt etiam ſuperfluus aer ſimul <lb></lb>
1163 cum humido eijciatur.</s> <lb></lb></p>
1164
1165 <p type="head"><s id="s.000293">De <emph type="italics"></emph>Aſſario.</s><s id="s.000294"> X.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
1166
1167 <p type="main"><s id="s.000295">Aſſarium autem, de quo dictum eſt, con­<lb></lb>
1168 ſtruitur hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1169
1170 <pb pagenum="43"></pb>
1171 <p type="main"><s id="s.000296">Duo laterculi qua­<lb></lb>
1172 drati <figure></figure> ex ęre con­<lb></lb>
1173 ſtruantur, haben­<lb></lb>
1174 tes vnumquodq; <lb></lb>
1175 latus circiter v­<lb></lb>
1176 nius digiti, craſſi­<lb></lb>
1177 tudinem <expan abbr="autẽ">autem</expan> ue­<lb></lb>
1178 luti amuſsis.</s><s id="s.000297"> Hi <lb></lb>
1179 igitur inter ſe ap­<lb></lb>
1180 tati ſecundum la­<lb></lb>
1181 titudinem deter­<lb></lb>
1182 gantur, hoc eſt ex­<lb></lb>
1183 poliantur, ita ut <lb></lb>
1184 inter ipſos neque <lb></lb>
1185 aer, neque humi­<lb></lb>
1186 dum interdicat.</s><s id="s.000298"> <lb></lb>
1187 Sint autem hi AB <lb></lb>
1188 CD EFGH: &amp; ipſorum vnus, videlicet ABCD in me­<lb></lb>
1189 dio perforetur foramine rotundo, cuius diameter ſit <lb></lb>
1190 ut tertia pars digiti.</s><s id="s.000299"> Itaque latere AD aptato ad EH, <lb></lb>
1191 laterculi inter ſeſe cardinibus vinciantur, ita ut eorum <lb></lb>
1192 ſuperficies expolitę interſe conueniant.</s><s id="s.000300"> Cum igitur per <lb></lb>
1193 ipſos operari voluerimus, conglutinatur laterculus AB <lb></lb>
1194 CD foramini, per quod ſiue aerem, ſiue humidum in­<lb></lb>
1195 truſum coercere poteſt, namque ob impulſionem aperi­<lb></lb>
1196 tur laterculus EFGH, quòd expedite per cardines mo­<lb></lb>
1197 ueatur, &amp; aerem, atque humidum excipit, qui includi­<lb></lb>
1198 tur in uas firmum; obſiſtens laterculo EFGH, &amp; fora­<lb></lb>
1199 men <expan abbr="clandens">claudens</expan>, per quod ipſe aer intus impellitur.</s> <lb></lb></p>
1200
1201 <p type="head"><s id="s.000301">XI.</s> <lb></lb></p>
1202
1203 <p type="main"><s id="s.000302">In quibuſdam aris igne euaporante aſſi­<lb></lb>
1204 <pb pagenum="44"></pb>ſtentia animalia ſacrificare.</s><s id="s.000303"> conſtruitur au­<lb></lb>
1205 tem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1206
1207 <figure></figure>
1208 <p type="main"><s id="s.000304">Sit baſis in qua ſtant animalia ABCD, cui quidem <lb></lb>
1209 in­<lb></lb>
1210 ſiſtat ara vndique pręcluſa.</s><s id="s.000305"> ipſa etiam baſis <lb></lb>
1211 pręcluſa ſit, <lb></lb>
1212 ac ſimul cum ara perforata in G.</s><s id="s.000306"> per baſim uero tubus <lb></lb>
1213 traijcintur HKL, paulum à baſis fundo diſtans ad L.</s><s id="s.000307"> <lb></lb>
1214 &amp; ſimul perforatus cum phiala, quam animal continet <lb></lb>
1215 <pb pagenum="45"></pb>
1216 <figure></figure>
1217 ad H.</s><s id="s.000308"> infundatur humidum in baſim per aliquod fora­<lb></lb>
1218 men M quod poſt infuſionem obturetur.</s><s id="s.000309"> Si igitur in ara <lb></lb>
1219 EFG ignis accendatur, continget intrinſecum aerem at­<lb></lb>
1220 tenuatum in baſim ferri, &amp; quod in ipſa eſt humidum <lb></lb>
1221 extrudere.</s><s id="s.000310"> hoc autem non habens aliam antipariſtaſim <lb></lb>
1222 per tubum HKL in phialam procedit, &amp; ita ſacrificat <lb></lb>
1223 animal.</s><s id="s.000311"> idq́ue tam diu fit, quam diu ignis imponitur.</s><s id="s.000312"> <lb></lb>
1224 extincto autem igne rurſus ceſſat ſacrificare.</s><s id="s.000313"> atque hoc <lb></lb>
1225 <pb pagenum="46"></pb>
1226 toties iteraribitur, quoties ignis incendetur.</s><s id="s.000314"> Sit autem <lb></lb>
1227 tubus, per quem caliditas procedere debet, latior in me­<lb></lb>
1228 dio.</s><s id="s.000315"> neceſſe eſt enim caliditatem, vel potius uaporem <lb></lb>
1229 ab ipſa ortum, cum in ampliorem locum deueniat, ma­<lb></lb>
1230 iorem euadere, &amp; plus etiam poſſe operari.</s> <lb></lb></p>
1231
1232 <p type="head"><s id="s.000316">XII.</s> <lb></lb></p>
1233
1234 <p type="main"><s id="s.000317">Quædam vaſa, niſi repleta ſint, non flu­<lb></lb>
1235 unt.</s><s id="s.000318"> ſi vero repleantur, totum, quod in ip­<lb></lb>
1236 ſis eſt humidum effluit.</s><s id="s.000319"> conſtruitur autem <lb></lb>
1237 hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1238
1239 <figure></figure>
1240 <p type="main"><s id="s.000320">Sit vas ABCD non coopertum, per cuius fundum <lb></lb>
1241 traijciatur vel ſpiritalis diabetes EFLH, vel in flexus <lb></lb>
1242 ſiphon GHK.</s><s id="s.000321"> Itaque repleto vaſe ABCD, &amp; aqua ſuper <lb></lb>
1243 infuſa, <expan abbr="cõtingit">contingit</expan> <expan abbr="ipſã">ipſam</expan> per diabetas ferri, &amp; rurſus <lb></lb>
1244 effluere, <lb></lb>
1245 <pb pagenum="47"></pb>
1246 quouſque <figure></figure> <lb></lb>
1247 totum vas <lb></lb>
1248 ABDC ex­<lb></lb>
1249 inaniatur, <lb></lb>
1250 ſi modo dia­<lb></lb>
1251 betę princi­<lb></lb>
1252 pia habeant <lb></lb>
1253 propè fun­<lb></lb>
1254 dum vaſis, <lb></lb>
1255 ita vt ſolum <lb></lb>
1256 aquæ fluxus <lb></lb>
1257 reſeruetur.</s> <lb></lb></p>
1258
1259 <p type="head"><s id="s.000322"><emph type="italics"></emph>De concordiæ crateribus XIIII.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>
1260
1261 <p type="main"><s id="s.000323">Duobus vaſis in quadam baſi exiſtenti­<lb></lb>
1262 bus, &amp; vno ipſorum repleto vino, altero au­<lb></lb>
1263 tem vacuo exiſtente, &amp; vtriſque canales a­<lb></lb>
1264 pertos habentibus, non effluit vinum, niſi &amp; <lb></lb>
1265 alterum vas aqua impleatur: tunc enim ex <lb></lb>
1266 vno quidem eorum, vinum, ex altero autem <lb></lb>
1267 aqua effluit, quoad vtraque exinaniantur.</s><s id="s.000324"> di­<lb></lb>
1268 cuntur autem concordiæ crateres.</s> <lb></lb></p>
1269
1270 <p type="main"><s id="s.000325">Sit baſis quidem, in qua vaſa collocantur ABCD: <lb></lb>
1271 va­<lb></lb>
1272 ſa autem ſint EF, in quorum vtroque ſit inflexus ſiphon, <lb></lb>
1273 in vaſe quidem E ſiphon GHK; in F uero LMN, qui <lb></lb>
1274 habeant exteriores exceſſus in canales deſinentes.</s><s id="s.000326"> curui­<lb></lb><pb pagenum="48"></pb><figure></figure>tates vero ad vaſorum oſcula emineant.</s><s id="s.000327"> &amp; alter tubus <lb></lb>
1275 per baſim in vaſa inflectatur, qui ſit XOPR, cuius oſcu­<lb></lb>
1276 la XR ſint ipſas tuborum curuitates.</s><s id="s.000328"> in vas autem <lb></lb>
1277 E infundatur vinum, ita ut humidi ſuperficies non ſit ſu­<lb></lb>
1278 pra tubi curuitatem H.</s><s id="s.000329"> Hucusque igitur vinum non <lb></lb>
1279 fluit, propterea quòd tubus non habet principium flu­<lb></lb>
1280 xus.</s><s id="s.000330"> Quòd ſi in vas F aquam infundamus adeo, ut ip­<lb></lb>
1281 ſius ſuperficies excedat curuitatem M, tunc aqua defluet <lb></lb>
1282 perq; tubum XOPR feretur in vas E, &amp; principium flu­<lb></lb>
1283 xus vino dabit: &amp; tunc vtraque vaſa effundent, hoc qui­<lb></lb>
1284 dem vinum, illud vero aquam.</s> <lb></lb></p>
1285
1286 <pb pagenum="49"></pb>
1287 <p type="main"><s id="s.000331">Si in quædam vaſa aqua infundatur, vox <lb></lb>
1288 redditur melancoryphi, vel ſibilus.</s><s id="s.000332"> conſtrui­<lb></lb>
1289 tur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1290
1291 <figure></figure>
1292 <p type="main"><s id="s.000333">Sit baſis præcluſa ABCD, &amp; per AD <lb></lb>
1293 operculum in­<lb></lb>
1294 fundibulum EF traijciatur, cuius caulis diſtet a fundo, <lb></lb>
1295 quantum ad aquæ fluxum ſatis ſit, &amp; operculo coarcte­<lb></lb>
1296 tur.</s><s id="s.000334"> Sit etiam syringula CHK; quæ ſonum fundere con­<lb></lb>
1297 ſueuerit; &amp; ſimul perforetur cum baſi, &amp; operculo AD <lb></lb>
1298 ſimiliter coarctetur.</s><s id="s.000335"> oſculum autem eius K incuruetur in <lb></lb>
1299 aquulam appoſito paruo vaſe, quod ſit L.</s><s id="s.000336"> infuſa igitur <lb></lb>
1300 aqua per infundibulum EF, contingit aerem, qui eſt in <lb></lb>
1301 baſi, extruſum procedere per syringulam GHK; &amp; ita <lb></lb>
1302 ſonum edere.</s><s id="s.000337"> Quòd ſi syringulæ pars extrema incurua­<lb></lb>
1303 ta ſit in aquam, ſtrepitans apparet ſonus, ita ut melan­<lb></lb>
1304 coryphi vox reddatur.</s><s id="s.000338"> Si vero non apponatur aqua, ſibi­<lb></lb>
1305 lus tantum erit.</s> <lb></lb></p>
1306
1307 <pb pagenum="50"></pb>
1308 <p type="head"><s id="s.000339">XV.</s> <lb></lb></p>
1309
1310 <p type="main"><s id="s.000340">Voces igitur per ſyringas fiunt, ſed diffe­<lb></lb>
1311 rentes ſoni redduntur à ſyringis, vel tenuiori­<lb></lb>
1312 bus, vel craſsioribus, vel etiam in longitu­<lb></lb>
1313 dinem extenſis, vel contractis.</s><s id="s.000341"> vel cum pars <lb></lb>
1314 ipſarum in aquam immergitur, aut vberio­<lb></lb>
1315 rem, aut exiliorem, adeo vt multarum aui­<lb></lb>
1316 cularum hoc modo voces efficiantur.</s><s id="s.000342"> Con­<lb></lb>
1317 ſtruuntur autem vel in fonte, vel in antro, <lb></lb>
1318 uel uniuerſe ubicumque aqua influit, auicu­<lb></lb>
1319 læ multæ per ordinem diſpoſitæ, &amp; his aſsi­<lb></lb>
1320 dens noctua, quæ ſua ſponte ad auiculas con­<lb></lb>
1321 uertitur, &amp; rurſus auertitur.</s><s id="s.000343"> auerſa autem ea <lb></lb>
1322 cantant auiculæ &amp; rurſus ad ipſas conuerſa <lb></lb>
1323 non amplius cantant: atque hoc sæpius fit.</s><s id="s.000344"> <lb></lb>
1324 Conſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1325
1326 <p type="main"><s id="s.000345">Sit canaliculus ſemper fluens A, &amp; ipſi ſubijciatur præ­<lb></lb>cluſum vas BCDE, habens ſpiritalem diabetem, uel ſi­<lb></lb>
1327 phona inflexum FG, &amp; demiſſum infundibulum HK, cu­<lb></lb>
1328 ius caulis diſtet à fundo vaſis quantum ad aquæ fluxum <lb></lb>
1329 ſatis ſit.</s><s id="s.000346"> habeat autem plures ſyringulas, quales antea di­<lb></lb>
1330 ximus, vt in L.</s><s id="s.000347"> Itaque dum vas BCDE aqua impletur, <lb></lb>
1331 continget aerem, qui eſt in ipſo, extruſum per ſyringu­<lb></lb>
1332 las, auicularum cantus imitari.</s><s id="s.000348"> vnaquæque enim ſyrin­<lb></lb>
1333 <pb pagenum="51"></pb>gularum in vnamquamque auiculam ſecundum os ter­<lb></lb>
1334 minatur.</s><s id="s.000349"> ſed dum poſt repletionem exinanitur per tu­<lb></lb>
1335 bum CF, non amplius cantare.</s> <lb></lb></p>
1336
1337 <figure></figure>
1338 <p type="main"><s id="s.000350">Vt autem noctua ad auiculas conuerta­<lb></lb>
1339 tur, &amp; auertatur, ſicuti traditum eſt, ante <lb></lb>
1340 <pb pagenum="52"></pb>
1341 conſtruentur ea, de quibus dicemus.</s> <lb></lb></p>
1342
1343 <p type="main"><s id="s.000351">Sit enim in aliqua baſi M axis rectus, &amp; tornatus NX, cir­<lb></lb>
1344 ca quem aptetur ſyringa OP, quæ expedite circa ipſum <lb></lb>
1345 conuerti poſsit.</s><s id="s.000352"> huic autem compactum ſit paruum tym­<lb></lb>
1346 panum RS, in quo inſiſtet noctua ipſi coagmentata, &amp; <lb></lb>
1347 circa ſyringam duæ catenæ in contrariam partem diſſo­<lb></lb>
1348 lutę TY VG, quæ per duas trochleas referantur, TY <lb></lb>
1349 quidem ab pondus Z ſuſpenſum, VG vero ad vas con­<lb></lb>
1350 cauum <foreign lang="grc">W</foreign> ſubiectum ſiphoni vel ſpiritali diabetæ FG.</s><s id="s.000353"> <lb></lb>
1351 Contingit igitur dum vas BCDE exinanitur, <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb></lb>
1352 ferri in vas <foreign lang="grc">W</foreign>, ſyringamq́ue OP &amp; noctuam conuerti, <lb></lb>
1353 ita vt ad auiculas ſpectet.</s><s id="s.000354"> exinanito autem BCDE va­<lb></lb>
1354 ſe, &amp; ipſum vas <foreign lang="grc">W</foreign> exinaniri per aliquem ſiphonem, vel <lb></lb>
1355 ſpiritalem diabetem, qui eſt in ipſo.</s><s id="s.000355"> quare rurſus pro­<lb></lb>
1356 pendens pondus Z noctuam auertet eo tempore, quo <lb></lb>
1357 vas BCDE impletur aqua, &amp; rurſus auicularum vo­<lb></lb>
1358 ces redduntur.</s> <lb></lb></p>
1359
1360 <p type="head"><s id="s.000356">XVI.</s> <lb></lb></p>
1361
1362 <p type="main"><s id="s.000357">Simili ratione &amp; tubarum ſoni fiunt.</s> <lb></lb></p>
1363
1364 <p type="main"><s id="s.000358">Quando enim in vas præcluſum demittatur caulis in­<lb></lb>
1365 fundibuli, parum à fundo diſtans, &amp; vaſis operculo <lb></lb>
1366 coarctetur: deinde tuba habens &amp; codona &amp; lingulam, <lb></lb>
1367 ſimul perforata cum vaſe in parte ſuperiori ipſius; con­<lb></lb>
1368 tingit infuſo per infundibulum humido aerem, qui in <lb></lb>
1369 ipſo eſt, extruſum per lingulam ſonum perficere.</s> <lb></lb></p>
1370
1371 <pb pagenum="53"></pb>
1372 <p type="head"><s id="s.000359">XVII.</s> <lb></lb></p>
1373
1374 <p type="main"><s id="s.000360">Apertis templi valuis ſonus tubæ hoc mo­<lb></lb>
1375 do efficitur.</s> <lb></lb></p>
1376
1377 <figure></figure>
1378 <p type="main"><s id="s.000361">Sit poſt valuas vas ABCD aquam habens, in quo ſit <lb></lb>
1379 ſuffocarium, hoc eſt vas ſyſtomum inuerſum F, <lb></lb>
1380 quippe <lb></lb>
1381 cuius os ſenſim <expan abbr="cõtrahitur">contrahitur</expan>.</s><s id="s.000362"> eius fundo perforato aptetur <lb></lb>
1382 tuba habens &amp; codona, &amp; lingulam: canali autem tubæ <lb></lb>
1383 <pb pagenum="54"></pb>
1384 apponatur regula LM, coagmentata ſuffocatorio.</s><s id="s.000363"> <expan abbr="cana­liq́">cana­<lb></lb>lique</expan> tubæ alligata: &amp; in extremitate eius habens colyma­<lb></lb>
1385 tion Z, hoc eſt chelonarion, cui ſubijciatur regula NX, <lb></lb>
1386 ſuſtinens ſuffocatorium F, tantum ab aqua diſtans, quam <lb></lb>
1387 tum ſatis ſit.</s><s id="s.000364"> &amp; regula NX circa fibulam O moueatur.</s><s id="s.000365"> <lb></lb>
1388 in extremitate autem regulæ X catena, vel funis, alliga­<lb></lb>
1389 ta referatur per orbiculum P ad partem valuarum, poſte­<lb></lb>
1390 riorem.</s><s id="s.000366"> continget igitur valuis apertis extentum funem <lb></lb>
1391 trahere extremitatem regulæ Y, ita ut regula NX non <lb></lb>
1392 amplius colymatio Z ſubijciatur.</s><s id="s.000367"> hoc autem permutato <lb></lb>
1393 ſuffocatorium in aquam delatum tubę ſonum efficiet, <lb></lb>
1394 propterea quòd aer, qui eſt in ipſo per lingulam, &amp; co­<lb></lb>
1395 dona extruditur.</s> <lb></lb></p>
1396
1397 <pb pagenum="55"></pb>
1398 <p type="head"><s id="s.000368">XVIII.</s> <lb></lb></p>
1399
1400 <p type="main"><s id="s.000369">In quædam vaſa prius in fuſo vino, quan­<lb></lb>
1401 do aquam infundimus, interdum quidem a­<lb></lb>
1402 qua pura, interdum vero purum vinum ef­<lb></lb>
1403 fluit.</s><s id="s.000370"> conſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1404
1405 <figure></figure>
1406 <p type="main"><s id="s.000371">Sit vas ABC habens duo diaphragmata DE FG, &amp; <lb></lb>
1407 per vtraque ipſorum impellatur tubus HK, coarctatus <lb></lb>
1408 diaphragmatibus, &amp; perforatus foramine L paulo ſupra <lb></lb>
1409 diaphragma FG.</s><s id="s.000372"> ſub diahpragmate vero DE ſit ut ſpiracu­<lb></lb>
1410 <pb pagenum="56"></pb>
1411 lum M in ventre vaſis.</s><s id="s.000373"> His ita ſe habentibus.</s><s id="s.000374"> ſi quis com­<lb></lb>
1412 prehendens effluxionem C infundat vinum, procedet <lb></lb>
1413 per foramen L in locum DEFG.</s><s id="s.000375"> aer enim, qui in ipſo <lb></lb>
1414 eſt per ſpiraculum M recedet.</s><s id="s.000376"> Quando igitur digito ob­<lb></lb>
1415 turemus ſpiraculum M, vinum in DEFG loco detinebi­<lb></lb>
1416 tur.</s><s id="s.000377"> &amp; quando aquam infundamus in partem vaſis AB <lb></lb>
1417 DE claudentes ſpiraculum M pura fluet aqua.</s><s id="s.000378"> Si vero di­<lb></lb>
1418 mittamus M ſpiraculum, <expan abbr="cũ">cum</expan> adhuc in parte ſuperiori ſit <lb></lb>
1419 aqua, <expan abbr="mixtũ">mixtum</expan> effluet.</s><s id="s.000379"> &amp; poſtea quàm aqua effluxerit, tunc <lb></lb>
1420 purum effluet vinum.</s><s id="s.000380"> licet etiam ſępius dimiſſo ſpiracu­<lb></lb>
1421 lo M differentes effluxiones fieri.</s><s id="s.000381"> ſed melius eſt prius in­<lb></lb>
1422 fundentes aquam in locum DEFG, ſpiraculumq́ue <expan abbr="cõ­prehendetes">com­<lb></lb>
1423 prehendetes</expan> vinum infundere.</s><s id="s.000382"> continget enim aliquan­<lb></lb>
1424 do quidem purum effluere vinum; dimiſſo autem ſpira­<lb></lb>
1425 culo mixtum: &amp; rurſus comprehenſo vinum purum ef­<lb></lb>
1426 fluere: idq́ue toties fiet, quoties ipſi voluerimus.</s> <lb></lb></p>
1427
1428 <pb pagenum="57"></pb>
1429 <p type="head"><s id="s.000383">XIX.</s> <lb></lb></p>
1430
1431 <p type="main"><s id="s.000384">Cratere in quadam baſi collocato, &amp; ple­<lb></lb>
1432 no exiſtente vino, quantumcumque ex eo <lb></lb>
1433 quiſpiam hauſerit, rurſus plenus erit crater.</s><s id="s.000385"> <lb></lb>
1434 conſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1435
1436 <figure></figure>
1437 <p type="main"><s id="s.000386">Sit vas AB, oſculum habens interſeptum diaphragma­<lb></lb>
1438 te CD iuxta ipſum collum: &amp; per diaphragma demitta­<lb></lb>
1439 tur tubus EF, paulum à fundo diſtans; alter autem tu­<lb></lb>
1440 bus GH per fundum impellatur, parum diſtans à dia­<lb></lb>
1441 phragmate CD: &amp; vaſis fundum ad K perforetur, ſu­<lb></lb>
1442 matque tubulum KL.</s><s id="s.000387"> At ipſum vas AB in quadam baſi <lb></lb>
1443 MNXO collocetur, per quam ſit tubi GH exceſſus: &amp; <lb></lb>
1444 <pb pagenum="58"></pb>
1445 crater ſit PR.</s><s id="s.000388"> per baſim vero MNXO ſit tubus ST ſi­<lb></lb>
1446 mul cum baſi, &amp; cratere perforatus; qui habeat altitudi­<lb></lb>
1447 nem a qualem oſculo H ipſius GH tubi.</s><s id="s.000389"> infundamus <lb></lb>
1448 igitur vinum per tubum EF in vas AB: aer enim per tu­<lb></lb>
1449 bum GH exibit.</s><s id="s.000390"> &amp; ſi quidem KL tubulus apertus ſit, <lb></lb>
1450 vinum quod infunditur per ipſum in baſim, &amp; in crate­<lb></lb>
1451 rem procedet.</s><s id="s.000391"> ſi uero obturetur, tunc vas AB implebi­<lb></lb>
1452 tur.</s><s id="s.000392"> itaque infundamus vinum, &amp; in baſim MNXO, &amp; <lb></lb>
1453 in PR craterem, adeo vt crater plenus ſit, &amp; baſis MN <lb></lb>
1454 XO impleatur vſque ad GH tubi oſculum.</s><s id="s.000393"> Quo quidem <lb></lb>
1455 facto &amp; obturato oſculo E, vinum quod eſt in AB vaſe <lb></lb>
1456 non amplius per tubum KL in baſim fluet, quippe cum <lb></lb>
1457 non habeat alium aerem, quem in locum vacuarum ſub­<lb></lb>
1458 ſtituat: erat enim ei aditus per oſculum E.</s><s id="s.000394"> Quando igi­<lb></lb>
1459 tur ex cratere vinum exhauriemus, aperietur E <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan>: <lb></lb>
1460 &amp; ſubeunte aere rurſus vinum fluet in baſim &amp; in crate­<lb></lb>
1461 rem PR, quoad plenus fiat.</s><s id="s.000395"> atque hoc toties erit, quo­<lb></lb>
1462 ties vinum ex cratere hauriemus.</s><s id="s.000396"> oportebit autem &amp; ba­<lb></lb>
1463 ſim MNXO perforatam eſſe foramine Y.</s><s id="s.000397"> vt aer, qui eſt <lb></lb>
1464 in vaſe AB vino cedens per oſculum G ingrediatur, &amp; <lb></lb>
1465 per foramen Y exeat.</s> <lb></lb></p>
1466
1467 <p type="head"><s id="s.000398">LXX.</s> <lb></lb></p>
1468
1469 <p type="main"><s id="s.000399">Quòd ſi in vſum idem parate velimus, vt <lb></lb>
1470 cratere in aliquo loco collocato, quanquam <lb></lb>
1471 ex ipſo plurimum aquæ hauriatur, tamen <lb></lb>
1472 ſemper plenus exiſtat, ita conſtruetur.</s> <lb></lb></p>
1473
1474 <p type="main"><s id="s.000400">Sit vas AB, &amp; in eo aqua, quæ ad futurum vſum <lb></lb>
1475 ſuf­ficiat.</s><s id="s.000401"> canalis autem ex ipſo ſit CD, cui ſubijciatur tor­<lb></lb>
1476 cular GH: &amp; regula quędam iuxta canalem aptetur EF.</s> <lb></lb>
1477
1478 <pb pagenum="59"></pb>
1479 <figure></figure>
1480 <s id="s.000402">ad cuius extremitatem E ſuſpendatur ſuber K, exiſtens <lb></lb>
1481 in torculari.</s><s id="s.000403"> ad F vero religetur catenula habens pondus <lb></lb>
1482 plumbeum X, quod ita ſit conſtructum, vt ſubere K in <lb></lb>
1483 torcularis aqua innatante claudatur canalis.</s><s id="s.000404"> euacuata <lb></lb>
1484 autem aqua ex torculari, deſcendens ſuber canalem ape­<lb></lb>
1485 rat; ita ut rurſus influens aqua ſuber extollat: &amp; rurſus <lb></lb>
1486 canalis claudatur.</s><s id="s.000405"> oportebit autem ſuber grauius eſſe eo <lb></lb>
1487 pondere, quod ad X conſtituitur.</s><s id="s.000406"> Sit autem iam dictus <lb></lb>
1488 crater LM in aliquo loco poſitus, cuius labrum ſit in ea­<lb></lb>
1489 dem ſuperficie, in qua torcularis aqua, quando ſubere <lb></lb>
1490 innatante canalis non amplius influit: ex torculari vero <lb></lb>
1491 feratur tubus in fundum crateris HN.</s><s id="s.000407"> cum igitur pleno <lb></lb>
1492 exiſtente cratere hauſerit quis aquam, ſimul &amp; eam, <lb></lb>
1493 quæ <lb></lb>
1494 eſt in HG torculari euacuabit: <expan abbr="deſcendẽſq;">deſcendenſque</expan> ſuber <lb></lb>
1495 <expan abbr="canalẽ">canalem</expan> <lb></lb>
1496 aperiet: &amp; influens in torcular, &amp; craterem aqua efferet, <lb></lb>
1497 &amp; extollet ſuber, ita vt rurſus non amplius influat.</s><s id="s.000408"> at­<lb></lb>
1498 que hoc toties fiet, quoties quis ex cratere aquam ab­<lb></lb>
1499 ſtulerit.</s> <lb></lb></p>
1500 <pb pagenum="60"></pb>
1501 <p type="head"><s id="s.000409">XXI.</s> <lb></lb></p>
1502
1503 <p type="main"><s id="s.000410">In ſpondea, hoc eſt in vaſa ſacrificij inie­<lb></lb>
1504 cto quinque drachmarum numiſmate, aqua <lb></lb>
1505 ad inſpergendum effluit.</s> <lb></lb></p>
1506
1507 <p type="main"><s id="s.000411">Sit spondeum, <figure></figure> <lb></lb>
1508 ſiue theſaurus AB <lb></lb>
1509 CD, cuius <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> <lb></lb>
1510 A ſit detectum: &amp; <lb></lb>
1511 in theſauro ſit vas <lb></lb>
1512 FGHK habens <lb></lb>
1513 aquam, &amp; <expan abbr="pyxidẽ">pyxidem</expan> <lb></lb>
1514 L, ex qua canalis <lb></lb>
1515 LM extra feratur.</s><s id="s.000412"> <lb></lb>
1516 vaſi autem appo­<lb></lb>
1517 natur regula recta <lb></lb>
1518 NX, circa quam <lb></lb>
1519 alia regula apte­<lb></lb>
1520 tur QP, habens ad <lb></lb>
1521 O platyſmation R <lb></lb>
1522 parallelum fundo <lb></lb>
1523 vaſis: &amp; iuxta P ad <lb></lb>
1524 S habens opercu­<lb></lb>
1525 lum pyxidi L con­<lb></lb>
1526 gruens, ita vt aqua <lb></lb>
1527 per canalem LM <lb></lb>
1528 non fluat.</s><s id="s.000413"> ſit <expan abbr="autẽ">autem</expan> <lb></lb>
1529 pixidis <expan abbr="operculũ">operculum</expan> <lb></lb>
1530 grauius platyſmatio R: &amp; vtriſque videlicet numiſmate, <lb></lb>
1531 &amp; platyſmatio ipſo leuis.</s><s id="s.000414"> Cum igitur per oſculum A nu­<lb></lb>
1532 miſma inijciatur, incidet in platyſmation R: &amp; deprimens <lb></lb>
1533 regulam OP inclinabit, extollet autem pyxidis <expan abbr="operculũ">operculum</expan>, <lb></lb>
1534 ita vt aqua fluat.</s><s id="s.000415"> poſtea excidente numiſmate rurſus o­<lb></lb>
1535 perculum pyxidem obſtruet, vt non amplius fluat aqua.</s> <lb></lb></p>
1536
1537 <pb pagenum="61"></pb>
1538 <p type="head"><s id="s.000416">XXII.</s> <lb></lb></p>
1539
1540 <p type="main"><s id="s.000417">In vas multis humorum generibus <expan abbr="peridẽ">per idem</expan> <lb></lb>
1541 oſculum iniectis, ſeorſum vnumquodque <lb></lb>
1542 per eundem canalem defluere, quodcum­<lb></lb>
1543 que elegerimus.</s> <lb></lb></p>
1544
1545 <p type="main"><s id="s.000418">Sit aliquod <figure></figure> <lb></lb>
1546 vas AB, collum <lb></lb>
1547 habens obſtru­<lb></lb>
1548 ctum diaphra­<lb></lb>
1549 gmate CD.</s><s id="s.000419"> ha­<lb></lb>
1550 beat etiam dia­<lb></lb>
1551 phragmata re­<lb></lb>
1552 cta, &amp; extenſa uſ­<lb></lb>
1553 que ad <expan abbr="ipſũ">ipſum</expan> dia­<lb></lb>
1554 phragma CD, <lb></lb>
1555 quę <expan abbr="faciãt">faciant</expan> tot lo­<lb></lb>
1556 ca, quot humo­<lb></lb>
1557 res inijcere veli­<lb></lb>
1558 mus.</s><s id="s.000420"> ſint autem <lb></lb>
1559 in pręſentia duo, <lb></lb>
1560 videlicet FE.</s><s id="s.000421"> &amp; <lb></lb>
1561 <expan abbr="ĩ">in</expan> diaphragmate <lb></lb>
1562 CD ſint forami­<lb></lb>
1563 na tenuia tam­<lb></lb>
1564 quam cribri, ten­<lb></lb>
1565 dentia in vtrum­<lb></lb>
1566 que locum.</s><s id="s.000422"> ſub diaphragmate vero ſint ſpiracula GH, <lb></lb>
1567 quæ in loca deferant.</s><s id="s.000423"> &amp; in fundo tubuli KL ſimul cum <lb></lb>
1568 locis perforati; &amp; deferentes in vnum communem cana­<lb></lb>
1569 <pb pagenum="62"></pb>
1570 lem M.</s><s id="s.000424"> Si igitur comprehendentes ſpiracula GH, &amp; <lb></lb>
1571 canalem M, infundamus per oſculum vnum aliquem ex <lb></lb>
1572 humoribus, in nullum ingredietur locum, propterea <lb></lb>
1573 quod aer, qui eſt in ipſis egreſſum non habeat.</s><s id="s.000425"> Si vero <lb></lb>
1574 vnum ex ſpiraculis dimittamus, humor in eum locum fe­<lb></lb>
1575 retur, cuius eſt &amp; ſpiraculum.</s><s id="s.000426"> poſtea rurſus comprehen­<lb></lb>
1576 ſo ſpiraculo, quando alterum humorem infundamus, &amp; <lb></lb>
1577 dimittamus alterum ſpiraculum, rurſus in alterum <expan abbr="locũ">locum</expan> <lb></lb>
1578 humor deferetur.</s><s id="s.000427"> itaque ſpiracula omnia comprehen­<lb></lb>
1579 dentes ſimul cum foraminibus, quæ ſunt in cribro, <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb></lb>
1580 quam canalem M dimittamus, nihil tamen effluet, niſi <lb></lb>
1581 dimittatur alterum ſpiraculum.</s><s id="s.000428"> tunc enim aere aditum <lb></lb>
1582 habente fluet humor, qui in eo loco continetur.</s><s id="s.000429"> com­<lb></lb>
1583 prehenſo autem ſpiraculo, &amp; altero dimiſſo, <lb></lb>
1584 rurſus idem continget.</s> <lb></lb></p>
1585
1586 <pb pagenum="63"></pb>
1587 <p type="head"><s id="s.000430">XXIII.</s> <lb></lb></p>
1588
1589 <p type="main"><s id="s.000431">Duobus vaſis in quadam baſi <lb></lb>
1590 <expan abbr="exiſtẽtibus">exiſtentibus</expan>, <lb></lb>
1591 &amp; vno quidem eorum repleto uino, altero <lb></lb>
1592 autem uacuo, quantum in uacuum aquæ in­<lb></lb>
1593 fundamus, tantum uini ex altero fluet.</s><s id="s.000432"> con­<lb></lb>
1594 ſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
1595
1596 <figure></figure>
1597 <pb pagenum="64"></pb>
1598 <p type="main"><s id="s.000433">Sint in quadam baſi AB duo vaſa CD EF, quæ oſcu­<lb></lb>
1599 la obſtructa habeant diaphragmatibus GH KL.</s><s id="s.000434"> tubus <lb></lb>
1600 autem MNXO impellatur per baſim, &amp; in vaſa reflecta­<lb></lb>
1601 tur, à diaphragmatibus parum diſtans ſecundum MO.</s><s id="s.000435"> <lb></lb>
1602 &amp; in vaſe quidem EF ſit inflexus ſiphon PRS, curuitatem <lb></lb>
1603 habens ad oſculum vaſis: &amp; alterum ipſius crùs extra fera­<lb></lb>
1604 tur in canalem conformatus.</s><s id="s.000436"> per diaphragma vero GH <lb></lb>
1605 demittatur infundibulum TY, cuius caulis coarctetur <lb></lb>
1606 diaphragmati, &amp; parum a fundo diſtet.</s><s id="s.000437"> infundatur igitur <lb></lb>
1607 vinum in vas EF per aliquod foramen V, quod rurſus <lb></lb>
1608 poſt infuſionem obturetur.</s><s id="s.000438"> Itaque ſi per infundibulum <lb></lb>
1609 in vas CD aquam inijciamus, continget aerem, qui eſt <lb></lb>
1610 in ipſo expulſum procedere in vas EF per tubum MN <lb></lb>
1611 XO: &amp; ob id vinum, quod in eo vaſe continetur, extru­<lb></lb>
1612 dere.</s><s id="s.000439"> atque hoc erit toties, quoties aquam infundamus.</s><s id="s.000440"> <lb></lb>
1613 &amp; manifeſtum eſt expulſum aerem eandem, quam infu­<lb></lb>
1614 ſa aqua molem habere: &amp; tantumdem etiam vini extru­<lb></lb>
1615 dere.</s><s id="s.000441"> Quòd ſi non adſit inflexus ſiphon, ſed <lb></lb>
1616 ſolum ca­nalis ad S, poteſt idem fieri, niſi aquę violentia canalem <lb></lb>
1617 peruincat.</s> <lb></lb></p>
1618
1619 <pb pagenum="65"></pb>
1620 <p type="head"><s id="s.000442">XXIIII.</s> <lb></lb></p>
1621
1622 <p type="main"><s id="s.000443">Tubum conſtituere, à quo fluat aqua &amp; ui­<lb></lb>
1623 num in <expan abbr="quacumq;">quacumque</expan> uoluerimus proportione.</s> <lb></lb></p>
1624
1625 <figure></figure>
1626 <p type="main"><s id="s.000444">Sit autem aqua vini dupla: &amp; ſit vacuum vas AB, ſiue <lb></lb>
1627 cylindricum, siue ſolidum parallelepipedum orthogo­<lb></lb>
1628 nium, cui aliud vas apponatur vndique præcluſum, &amp; <lb></lb>
1629 in eadem baſi poſitum CD, ſiue ſimiliter cylindricum, <lb></lb>
1630 ſiue ſolidum parallelepipedum orthogonium &amp; baſis ip­<lb></lb>
1631 ſius AB dupla ſit baſis CD; quoniam volumus aquam <lb></lb>
1632 vini duplam eſſe.</s><s id="s.000445"> huic autem apponatur aliud vas præ­<lb></lb>
1633 cluſum EF, in quod vinum infunditur.</s><s id="s.000446"> &amp; per vtraque <lb></lb>
1634 CD EF ſit tubus GHK, ſimul cum diaphragmatibus <lb></lb>
1635 ipſorum perforatus, &amp; coarctatus.</s><s id="s.000447"> vas autem EF habeat <lb></lb>
1636 inflexum tubum LMN, cuius interius quidem crus di­<lb></lb>
1637 ſtet à fundo vaſis, quantum ad humidi fluxum ſatis <lb></lb>
1638 ſit: <lb></lb>
1639 <pb pagenum="66"></pb>
1640 alterum vero intra inflectatur, &amp; procedat in aliud vas <lb></lb>
1641 XO, ex quo tubus PR feratur per omnia vaſa, vel etiam <lb></lb>
1642 ſuppoſitus ſub ſede vaſorum locetur, ita vt deorſum in <lb></lb>
1643 partem, quæ eſt ad fundum vaſis AB nullo negotio fe­<lb></lb>
1644 ratur.</s><s id="s.000448"> &amp; alius tubus ST ſimul perforetur cum vaſis AB <lb></lb>
1645 CD.</s><s id="s.000449"> habeat autem &amp; AB vas iuxta fundum <expan abbr="canaliculũ">canaliculum</expan> <lb></lb>
1646 Y: &amp; canaliculi PR Y inſerantur in canalem VZ clauem <lb></lb>
1647 habentem, per quam &amp; aperietur, &amp; claudetur quando <lb></lb>
1648 voluerimus.</s><s id="s.000450"> His conſtructis &amp; clauſo VZ canali, ſi in <lb></lb>
1649 AB vas aquam infundamus, ſecedet pars ipſius in vas <lb></lb>
1650 CD, hoc eſt dimidia per ST tubum, &amp; incidens humor <lb></lb>
1651 in vas CD æqualem ipſi aerem extrudet per <expan abbr="tubũ">tubum</expan> GHK <lb></lb>
1652 in vas EF.</s><s id="s.000451"> hic autem ęquale vinum per tubum LMN in <lb></lb>
1653 in vas XO extrudet.</s><s id="s.000452"> Cum igitur canalem VZ aparueri­<lb></lb>mus, fluet per ipſum &amp; aqua in vas AB infuſa, &amp; vinum <lb></lb>
1654 ex vaſe XO per tubum PR delatum.</s><s id="s.000453"> &amp; factum erit quod <lb></lb>
1655 proponebatur.</s> <lb></lb></p>
1656
1657 <p type="main"><s id="s.000454">Rurſus igitur vacua manebunt vaſa, quando effluente <lb></lb>
1658 mixto aer in ipſa per tubum PR procedet.</s> <lb></lb></p>
1659
1660 <p type="head"><s id="s.000455">XXV.</s> <lb></lb></p>
1661
1662 <p type="main"><s id="s.000456">Vaſe exiſtente, in quo aqua ſit; &amp; <lb></lb>
1663 exiſten­<lb></lb>
1664 te in eo canali, in quo clauis, animali uero <lb></lb>
1665 in aqua innantante, quantumcunque aquæ <lb></lb>
1666 per canalem auferamus, ex animali uinum af­<lb></lb>
1667 fluet ad datam propoſitionem dimiſſę aquæ.</s> <lb></lb></p>
1668
1669 <p type="main"><s id="s.000457">Sit enim aquæ vas AB, canalem habens C occluſum: <lb></lb>
1670 &amp; in aqua innatet lebetarium D, tubum habens EF in <lb></lb>
1671 animal efformatum.</s><s id="s.000458"> apponatur autem vas <expan abbr="vinũ">vinum</expan> habeas <lb></lb>
1672 GH, in quo ſiphon inflexus ſit KLM, cuius vnum qui­<lb></lb>
1673 <pb pagenum="67"></pb>
1674 dem crus in­<lb></lb>
1675 tra <figure></figure> vas GH <lb></lb>
1676 contineatur, <lb></lb>
1677 alterum vero <lb></lb>
1678 extra, in tu­<lb></lb>
1679 bum EF de­<lb></lb>
1680 ferens.</s><s id="s.000459"> <expan abbr="Itaq;">Itaque</expan> <lb></lb>
1681 ſi per M oſcu­<lb></lb>
1682 lum inferius <lb></lb>
1683 vinum attra­<lb></lb>
1684 hamus, fluet <lb></lb>
1685 in EF tubum <lb></lb>
1686 quouſque vi­<lb></lb>
1687 ni ſuperficies <lb></lb>
1688 &amp; quæ eſt in <lb></lb>
1689 vaſe GH, &amp; <lb></lb>
1690 quæ in tubo EF in vna recta linea conſtituatur.</s><s id="s.000460"> Sit igitur <lb></lb>
1691 ſecundum rectam lineam NXOP, &amp; ad punctum P ca­<lb></lb>
1692 naliculus R apertus ſit.</s><s id="s.000461"> Hucuſque quidem vinum non <lb></lb>
1693 ſiuit.</s><s id="s.000462"> ſed cum per canalem C quantumcumque aquę au­<lb></lb>feramus, deſcendet lebetarum D, cum quo &amp; EF tubus, <lb></lb>
1694 ita vt vini ſuperficies depreſsior fiat ſuperficie NX, ac <lb></lb>
1695 propterea cum ſiphonis pars extrinſeca depreſsior facta <lb></lb>
1696 ſit, rurſus fluet vinum in tubum EF, &amp; per canalem R <lb></lb>
1697 extra feretur.</s><s id="s.000463"> atque hoc toties erit, quoties aquam per <lb></lb>
1698 canalem C auferamus.</s><s id="s.000464"> &amp; tunc ad proportionem aquæ <lb></lb>
1699 defluentis vinum effluet.</s><s id="s.000465"> habeat autem vaſis AB baſis ad <lb></lb>
1700 baſim uaſis GH datam proportionem, &amp; ita fiet, quod <lb></lb>
1701 faciendum proponebatur.</s> <lb></lb></p>
1702
1703 <p type="head"><s id="s.000466">XXVI.</s> <lb></lb></p>
1704
1705 <p type="main"><s id="s.000467">Si uelimus infundentes aquam in aliquod <lb></lb>
1706 <pb pagenum="68"></pb>
1707 vas, ad huius proportionem vinum effluere, <lb></lb>
1708 ita faciemus.</s> <lb></lb></p>
1709
1710 <p type="main"><s id="s.000468">Sit enim rurſus vas aquam habens AB, &amp; vas habens <lb></lb>
1711 vinum GH.</s><s id="s.000469"> tubus autem EF ſit extra vas AB: &amp; in AB <lb></lb>
1712 vaſe innatet ſphærula D, ex qua funis pertuchleas ST ad <lb></lb>
1713 tubum EF religetur, vt ipſam ſuſpendat, alia vero om­<lb></lb>
1714 nia ſint eadem quæ ſupra diximus.</s><s id="s.000470"> contingit igitur in­<lb></lb>
1715 iecta in vas AB aqua, ſphærulam D extolli, &amp; ita demit­<lb></lb>
1716 tere tubum EF adeo, vt rurſus vinum effluat.</s> <lb></lb></p>
1717
1718 <p type="head"><s id="s.000471">ALITER.</s><s id="s.000472"> Poteſt <expan abbr="autẽ">autem</expan> &amp; aliter idem <lb></lb>
1719 effici.</s> <lb></lb></p>
1720
1721 <p type="main"><s id="s.000473">Funis enim ex ſphęrula D per trochleam S referatur in <lb></lb>
1722 aliam trochleam T, &amp; per hanc ad KLM ſiphonem reli­<lb></lb>
1723 getur.</s><s id="s.000474"> continget igitur eleuata ſphærula D demitti ſi­<lb></lb>
1724 phonem KLM fune ſuſpenſum, ita vt cum extrinſecum <lb></lb>
1725 ſiphonis crus maius efficiatur, vinum per oſculum M ef­<lb></lb>
1726 fluat.</s> <lb></lb></p>
1727
1728 <figure></figure>
1729 <pb pagenum="69"></pb>
1730 <p type="main"><s id="s.000475">Siphones autem, quibus vtuntur ad in­<lb></lb>
1731 cendia hoc modo conſtruuntur.</s> <lb></lb></p>
1732
1733 <figure></figure>
1734 <p type="main"><s id="s.000476">Sint duo modioli ærei torno expoliti ſecundum inte­<lb></lb>
1735 riorem eorum ſuperficiem ad embolos, <expan abbr="quemadmodũ">quemadmodum</expan> <lb></lb>
1736 hydrauleorum modioli ABCD EFGH: emboli ip­<lb></lb>
1737 ſis congruentes ſint KL MN, ſimul vero modioli per­<lb></lb>
1738 forentur interſeſe per tubum XODF: &amp; ex partibus ex­<lb></lb>
1739 terioribus intra XODF tubum habeant aſſaria appoſita <lb></lb>
1740 PR, qualia in ſuperioribus dicta ſunt, ita vt in partem <lb></lb>
1741 <pb pagenum="70"></pb>
1742 modiolorum exteriorem aperiantur.</s><s id="s.000477"> <expan abbr="Habeãt">Habeant</expan> etiam mo­<lb></lb>
1743 dioli in fundis rotunda foramina ST obturata axibus ex­<lb></lb>
1744 politis Y <foreign lang="grc">F</foreign> Q <foreign lang="grc">Y</foreign>, per quos fibulę <foreign lang="grc">W</foreign> <foreign lang="grc">W</foreign> traducantur ag­<lb></lb>
1745 glutinatę, vel coniunctę modiolorum fundis, habenteſ­<lb></lb>
1746 q́ue colymatia ex partibus extremis, vt ne axes ex ipſis <lb></lb>
1747 amplius extrahantur.</s><s id="s.000478"> emboli vero habeant rectas regu­<lb></lb>
1748 las compactas in medio <foreign lang="grc">σ</foreign> quibus iungatur regula Z <foreign lang="grc">α</foreign>, <lb></lb>
1749 quæ ad medium quidem moueatur circa fibulam <foreign lang="grc">δ</foreign> ma­<lb></lb>
1750 nentem, ad regulas vero <foreign lang="grc">σ</foreign> mouentur circa fibulas <foreign lang="grc">β</foreign> <foreign lang="grc">γ</foreign>.</s><s id="s.000479"> <lb></lb>
1751 At ſimul cum tubo XODF perforatur alius tubus re­<lb></lb>
1752 ctus <foreign lang="grc">ε</foreign> <foreign lang="grc">ζ</foreign> in bifidum ſciſſus ad <foreign lang="grc">ζ</foreign>: &amp; habens <lb></lb>
1753 ſmeriſmatia, <lb></lb>
1754 per quę humidum exprimit, qualia &amp; ante dicta ſunt in <lb></lb>
1755 vaſe potui aquam exhibente, per aerem in ipſo compreſ­<lb></lb>
1756 ſum.</s><s id="s.000480"> ſi igitur dicti modioli vnà cum alijs, quæ <lb></lb>
1757 conſtru­<lb></lb>
1758 cta ſunt, in vas aquæ <foreign lang="grc">θ</foreign> <foreign lang="grc">κ</foreign> <foreign lang="grc">λ</foreign> <foreign lang="grc">μ</foreign> inijciantur: &amp; aptetur regu­<lb></lb>
1759 la Z <foreign lang="grc">α</foreign>, ex eius partibus extremis circa fibulam <foreign lang="grc">δ</foreign> viciſ­<lb></lb>
1760 ſim motis, emboli deſcendentes per tubum <foreign lang="grc">ε</foreign> <foreign lang="grc">ζ</foreign>, &amp; per o­<lb></lb>
1761 ſculum verſatile <foreign lang="grc">κ</foreign> humidum exprimunt.</s><s id="s.000481"> embolus enim <lb></lb>
1762 KL aſcendens aperit quidem foramen S eleuato Q <foreign lang="grc">ψ</foreign> <lb></lb>
1763 axe, occludit vero <expan abbr="aſſariũ">aſſarium</expan> P.</s><s id="s.000482"> &amp; <expan abbr="deſcendẽs">deſcendens</expan> <lb></lb>
1764 occludit S fora­<lb></lb>
1765 men, &amp; ipſum P aperit, per quod aqua eliſa exprimitur.</s><s id="s.000483"> <lb></lb>
1766 Eandem contingunt &amp; circa embolum MN.</s><s id="s.000484"> tubulus igi­<lb></lb>
1767 tur <foreign lang="grc">κ</foreign> abnuens, &amp; annuens ad datam altitudinem aquam <lb></lb>
1768 expuit, non tamen ad datam <expan abbr="cunuerſionem">conuerſionem</expan>, niſi &amp; to­<lb></lb>
1769 tum inſtrumentum conuertatur.</s><s id="s.000485"> Hoc autem &amp; tardum <lb></lb>
1770 eſt &amp; moleſtum ad vrgentes neceſsitates.</s><s id="s.000486"> ſed vt facile ad <lb></lb>
1771 datum locum humor expuatur, faciemus tubum E <foreign lang="grc">ζ</foreign> ſe­<lb></lb>
1772 cundum longitudinem ex duobus inter ſe coaptatis con­<lb></lb>
1773 ſtantem, quorum vnus tubo XODF coniunctus ſit, al­<lb></lb>
1774 ter autem bifido, quod eſt ad <foreign lang="grc">ζ</foreign>: etenim conuerſo ſupe­<lb></lb>
1775 riori tubo, &amp; annuente tubulo <foreign lang="grc">H</foreign>, expreſsio fit ad quem­<lb></lb>
1776 cumque voluerimus locum: &amp; habebit deſuper coapta­<lb></lb>
1777 tus tubus colymatia, ne ob aquæ violentiam ex inſtru­<lb></lb>
1778 <pb pagenum="71"></pb>
1779 mento excidere cogatur.</s><s id="s.000487"> hęc autem erunt ad ſimilitudi­<lb></lb>
1780 nem litteræ <foreign lang="grc">G</foreign> ipſi conglutinata, &amp; conuerſa circa annu­<lb></lb>
1781 lum inferiori tubo circumpoſitum,</s> <lb></lb></p>
1782
1783 <p type="head"><s id="s.000488">XXVIII.</s> <lb></lb></p>
1784
1785 <p type="main"><s id="s.000489">In aliquo aquæ fluxionem habente <lb></lb>
1786 conſtruitur animal ſiue ex ęre, ſiue ex alia ali­<lb></lb>
1787 qua materia, quod oblato ipſi poculo bibit <lb></lb>
1788 cum ſtrepitu &amp; clamore, vt ſitire videatur.</s><s id="s.000490"> <lb></lb>
1789 eſt autem conſtructio talis.</s> <lb></lb></p>
1790
1791 <p type="main"><s id="s.000491">Sit vas AB, in <figure></figure> <lb></lb>
1792 quod influit cana­<lb></lb>
1793 liculus C: &amp; in eo <lb></lb>
1794 ſit inflexus <expan abbr="ſiphõ">ſiphon</expan>, <lb></lb>
1795 ſiue ſpiratilis dia­<lb></lb>
1796 betes DEF, cu­<lb></lb>
1797 ius alterum crus <lb></lb>
1798 extra vaſis <expan abbr="fundũ">fundum</expan> <lb></lb>
1799 excedat.</s><s id="s.000492"> ipſi vero <lb></lb>
1800 ſubijciatur baſis <lb></lb>
1801 præcluſa GHKL, <lb></lb>
1802 habens &amp; ipſa in­<lb></lb>
1803 flexum ſiphonem <lb></lb>
1804 MNX.</s><s id="s.000493"> &amp; oſculo <lb></lb>
1805 F ſubijciatur OP <lb></lb>
1806 <expan abbr="infũdibulũ">infundibulum</expan>, cuius <lb></lb>
1807 caulis feratur in <lb></lb>
1808 baſim GHKL, <lb></lb>
1809 tantum diſtans à <lb></lb>
1810 fundo, quantum <lb></lb>
1811 <pb pagenum="72"></pb>
1812 ad aquæ fluxum ſufficiat.</s><s id="s.000494"> animalis autem oſculum ſit ad <lb></lb>
1813 R, vbi tubus ponatur, per vnum pedem, vel per aliam <lb></lb>
1814 aliquam animalis partem occulte in baſim delatus, qui <lb></lb>
1815 ſit in RST.</s><s id="s.000495"> continget igitur repleto AB vaſe humorem ſu­<lb></lb>
1816 perfluentem in OP infundibulum ferri: &amp; impleri baſim <lb></lb>
1817 GHKL, <expan abbr=" ipſumq́">ipſumque</expan> AB vas exinaniri.</s><s id="s.000496"> Rurſus autem re­<lb></lb>
1818 pleta baſi ſuperfluens humor per ſiphonem MNX baſim <lb></lb>
1819 exinaniet.</s><s id="s.000497"> <expan abbr="dumq́">dumque</expan> ea exinanitur, aer per oſculum R exina­<lb></lb>
1820 nitum replebit locum.</s><s id="s.000498"> Quando igitur ipſi R poculum <lb></lb>
1821 offeramus, abſorbetur vi attractus humor pro aere quo­<lb></lb>
1822 uſque baſis exinanita fuerit.</s><s id="s.000499"> &amp; ita rurſus vas AB reple­<lb></lb>
1823 tum exinanitur; &amp; ſequuntur eadem, quæ dicta ſunt.</s><s id="s.000500"> <lb></lb>
1824 vt autem tempore opportuno, hoc eſt dum baſis exina­<lb></lb>
1825 nitur, poculum offeramus, ſit aliquod motum ab efflu­<lb></lb>
1826 xione, quæ fit per ſiphonem MNX, aqua ſcilicet in ip­<lb></lb>
1827 ſum <expan abbr="incidẽte">incidente</expan>.</s><s id="s.000501"> in quod reſpicientes, cum mouebitur, tunc <lb></lb>
1828 poculum offeremus.</s> <lb></lb></p>
1829
1830
1831 <p type="head"><s id="s.000502">XXIX.</s> <lb></lb></p>
1832
1833 <p type="main"><s id="s.000503">Eſt autem &amp; aliter exiſtente aquæ influ­<lb></lb>
1834 xione, &amp; paniſco auerſo, bibere ipſum a­<lb></lb>nimal.</s> <lb></lb></p>
1835
1836 <p type="main"><s id="s.000504">Sit enim baſis vndique præcluſa ABCD, diaphrag­<lb></lb>
1837 ma habens ſecundum medium.</s><s id="s.000505"> in ſede vero inſiſtat ani­<lb></lb>
1838 mal, &amp; tubus per os ipſius ſit EFG.</s><s id="s.000506"> <expan abbr="habeatq́">habeatque</expan> baſis infle­<lb></lb>
1839 xum ſiphonem HKL in loco inferiori, cuius vnum crus <lb></lb>
1840 extra fundum excedat.</s><s id="s.000507"> per medium vero diaphragma <lb></lb>
1841 ſit MN infundibulum, cuius caulis a fundo parum diſtet.</s><s id="s.000508"> <lb></lb>
1842 &amp; baſi ABCD imponatur altera baſis XO, in qua pani­<lb></lb>
1843 ſcus PR inſideat, habens axonion S, in partem baſis in­<lb></lb>
1844 feriorem excedens, cui tubus TY coniungatur, qui ha­<lb></lb><pb pagenum="73"></pb>beat in extremo phyalulam YV ſibi ipſi coniunctam, &amp; <lb></lb>
1845 ſimul perforatam.</s><s id="s.000509"> Sit autem tantus TY tubus, ut auer­<lb></lb>
1846 ſo paniſco phyalu­<lb></lb>
1847 la <figure></figure> YV ponatur è <lb></lb>
1848 regione infundi­<lb></lb>
1849 buli MN paulo ſu­<lb></lb>
1850 pra.</s><s id="s.000510"> &amp; in baſi ſit <lb></lb>
1851 phyalula QZ è re­<lb></lb>
1852 gione infundibu­<lb></lb>
1853 li MN, ſimul cum <lb></lb>
1854 ipſa baſi perfora­<lb></lb>
1855 ta, in quam fera­<lb></lb>
1856 tur aquę influxio <lb></lb>
1857 <foreign lang="grc">W</foreign> tanta, vt maior <lb></lb>
1858 ſit effluxione, quę <lb></lb>
1859 ſit per ſiphonem <lb></lb>
1860 HKL.</s><s id="s.000511"> feretur igi­<lb></lb>
1861 tur prædicta aqua <lb></lb>
1862 per <expan abbr="infundibulũ">infundibulum</expan> <lb></lb>
1863 MN in partem in­<lb></lb>
1864 feriorem baſis AB <lb></lb>
1865 CD aere, qui in <lb></lb>
1866 ipſa continetur, <lb></lb>
1867 per tubum EFG <lb></lb>
1868 recedente.</s><s id="s.000512"> &amp; ba­<lb></lb>
1869 ſis ſemper erit ple­<lb></lb>
1870 na humido, propterea quòd influxio effluxione maior <lb></lb>
1871 ſit.</s><s id="s.000513"> Quando igitur paniſcum auertamus, phyalula YV <lb></lb>
1872 è regione infundibuli facta influxionem xxx excipit, quæ <lb></lb>
1873 quidem per tubum TY in alium ſecedit locum.</s><s id="s.000514"> Itaque <lb></lb>
1874 humido non amplius influente in partem <expan abbr="inferiorẽ">inferiorem</expan> baſis <lb></lb>
1875 ABCD ſiphon HKL ipſam exinaniet, aere per tubum <lb></lb>
1876 EFG abeunte.</s><s id="s.000515"> Quare animal oblato poculo rurſus bibit.</s> <lb></lb></p>
1877
1878 <pb pagenum="74"></pb>
1879 <p type="head"><s id="s.000516">XXX.</s> <lb></lb></p>
1880
1881 <p type="main"><s id="s.000517">Poteſt etiam aliter bibere animal, neque <lb></lb>
1882 influente aqua, neque alio quopiam pani­<lb></lb>
1883 ſcum mouente.</s> <lb></lb></p>
1884
1885 <figure></figure>
1886 <p type="main"><s id="s.000518">Sit enim baſis ABCD, animalis autem oſculum ſit <lb></lb>
1887 ad E; &amp; per pectus animalis, &amp; poſteriorem pedem, uel <lb></lb>
1888 caudam ab oſculo E impellatur tubus EFG in partes in­<lb></lb>
1889 teriores baſis delatus: &amp; poſita baſi immobili, tubus E <lb></lb>
1890 FG, qui per animal tranſit perforetur tenui, &amp; vix ap­<lb></lb>
1891 parente foramine H.</s><s id="s.000519"> ſiquis igitur tubum EFG aqua im­<lb></lb>
1892 pleat per aliquem tubum ſublimen, cuius extremum <lb></lb>
1893 apponatur ipſi H, manebit tubus EFG aqua plenus, <lb></lb>
1894 quòd ipſius oſcula ex æquo iaceant.</s><s id="s.000520"> &amp; cum ori poculum <lb></lb>
1895 admoueamus, atque aliquam ipſius partem demerga­<lb></lb>mus, continget tubi EFG membrum quod eſt ad G ma­<lb></lb>
1896 ius fieri, &amp; ob id humidum attrahere.</s><s id="s.000521"> hoc autem in ba­<lb></lb>
1897 ſim ABCD deferetur.</s><s id="s.000522"> quare nulla eſt neceſsitas in hac <lb></lb>
1898 conſtructione baſim præcluſam eſſe.</s> <lb></lb></p>
1899
1900 <pb pagenum="75"></pb>
1901 <p type="head"><s id="s.000523">XXXI.</s> <lb></lb></p>
1902
1903 <p type="main"><s id="s.000524">In ſacris ægyptiorum ad porticus roræ æ­<lb></lb>
1904 reæ verſatiles fiunt, vt qui ingrediuntur ip­<lb></lb>
1905 ſas conuertant, propterea quòd æs purgare <lb></lb>
1906 videatur.</s><s id="s.000525"> Sunt autem &amp; vaſa ad inſperſio­<lb></lb>
1907 nem, ut ingredientes aſpergantur.</s><s id="s.000526"> Opor­<lb></lb>
1908 teat igitur facere, ut conuerſa rota aqua ex <lb></lb>
1909 ipſa fluat ad inſperſionem, vt dictum eſt.</s></p>
1910 <p type="main"><s id="s.000527">Sit poſt <expan abbr="porticũ">porticum</expan> <figure></figure> <lb></lb>
1911 vas aquæ <expan abbr="occultũ">occultum</expan> <lb></lb>
1912 ABCD, perfora­<lb></lb>
1913 tum in fundo fora­<lb></lb>
1914 mine E.</s><s id="s.000528"> &amp; ſub fun­<lb></lb>
1915 dum conglutine­<lb></lb>
1916 tur fiſtula FGHK, <lb></lb>
1917 habens &amp; ipſa fora­<lb></lb>
1918 <expan abbr="mẽ">mem</expan> è regione eius, <lb></lb>
1919 quod eſt in fundo, <lb></lb>
1920 intra quam ſit alia <lb></lb>
1921 fiſtula LM, ad L ip­<lb></lb>
1922 ſi FGHK aggluti­<lb></lb>
1923 nata, habens è re­<lb></lb>
1924 gione E foramen <lb></lb>
1925 P.</s><s id="s.000529"> inter dictas vero <lb></lb>
1926 duas fiſtulas alia <lb></lb>
1927 aptetur NXOR, ita vt utramque contingat, &amp; habeat <lb></lb>
1928 foramen S è regione ipſius E.</s><s id="s.000530"> Cum igitur dicta forami­<lb></lb>
1929 na ſibi ipſis reſpondeant, ſiquis aquam in vas ABCD <lb></lb>
1930 infundat, extra fluet per fiſtulam LM.</s><s id="s.000531"> Si vero conuerta­<lb></lb>
1931 mus fiſtulam NXOR, ita vt foramen S permutetur, non <lb></lb>
1932 <pb pagenum="76"></pb>
1933 amplius fluet.</s><s id="s.000532"> Itaque fiat rota fiſtulę NXOR coniuncta.</s><s id="s.000533"> <lb></lb>
1934 ergo ipſa conuerſa sæpius aqua effluet.</s> <lb></lb></p>
1935
1936 <p type="head"><s id="s.000534">XXXII.</s> <lb></lb></p>
1937
1938 <p type="main"><s id="s.000535">Vaſe vno exiſtente inijcere per os ipſius <lb></lb>
1939 plura vini genera, &amp; per eundem canalem ſu­<lb></lb>
1940 mere vnumquodque ipſorum, quod quis ele­<lb></lb>
1941 gerit, ita vt pluribus vina inijcientibus, vnuſ­<lb></lb>
1942 quiſque proprium ſumat, &amp; ſigillatim tantum, quantum ab <lb></lb>
1943 ipſo iniectum fuerit.</s> <lb></lb></p>
1944
1945
1946 <p type="main"><s id="s.000536">Sit vas præcluſum ABCD, collum interſeptum ha­<lb></lb>
1947 bens diaphragmate EF: &amp; interſepiatur <expan abbr="totũ">totum</expan> vas in tot <lb></lb>
1948 loca, quot voluerimus vina eſſe.</s><s id="s.000537"> ſintq́ue diaphragmata <lb></lb>
1949 GH KL, vt tria loca fiant MNX, in quæ vinum inijcia-<lb></lb>
1950 tur.</s><s id="s.000538"> perforetur autem diaphragma EF ſecundum <expan abbr="vnũ­quemque">vnum­<lb></lb>
1951 quemque</expan> locum minutis foraminibus.</s><s id="s.000539"> &amp; ſint foramina <lb></lb>
1952 OPR, ex quibus erigantur tubuli PS OT RY in vaſis <lb></lb>
1953 collum, ſimul cum ipſo perforati.</s><s id="s.000540"> &amp; iuxta vnumquem­<lb></lb>
1954 que tubulum ſint foramina minuta in diaphragmate EF <lb></lb>
1955 inſtar cribi, per quæ humidum in propria loca defera­<lb></lb>
1956 tur.</s><s id="s.000541"> Quando igitur volumus infundere vnumquodque <lb></lb>
1957 vinum, comprehendemus digitis ſpiracula STY: &amp; per <lb></lb>
1958 collum <foreign lang="grc">F</foreign> vinum infundemus.</s><s id="s.000542"> hoc autem in nullum lo­<lb></lb>
1959 cum procedet, quòd aer, qui in locis continetur, non <lb></lb>
1960 habet egreſſum.</s><s id="s.000543"> ſed cum remiſerimus vnum <expan abbr="ſpiraculorũ">ſpiraculorum</expan> <lb></lb>
1961 STY, aer qui in eo loco eſt, per cribrum excedet, vino <lb></lb>
1962 in locum incidente.</s><s id="s.000544"> Rurſus ſpiraculum comprehenden­<lb></lb>
1963 tes, aliud ſimiliter remittemus, &amp; alterum inijciemus <lb></lb>
1964 <pb pagenum="77"></pb>
1965 <figure></figure>
1966 vinum.</s><s id="s.000545"> poſtea deinceps reliqua, quotcumque vina fue­<lb></lb>
1967 rint; &amp; loci numero ęquales in vaſe ABCD.</s><s id="s.000546"> Excipie­<lb></lb>
1968 mus autem vnumquodque ipſorum ſigillatim per eun­<lb></lb>
1969 dem canalem hoc modo.</s><s id="s.000547"> infundo vaſis ABCD ex ſin­<lb></lb>
1970 gulis locis ſinguli procedant tubi.</s><s id="s.000548"> ex loco quidem M tu­<lb></lb>
1971 bus Q <foreign lang="grc">Y</foreign>, ex N vero tubus <foreign lang="grc">W</foreign> Z, &amp; ex X tubus VI, quo­<lb></lb>
1972 rum extrema <foreign lang="grc">Y</foreign> ZI ſimul perforentur cum alio tubo <foreign lang="grc">Y</foreign> Z <lb></lb>
1973 I <foreign lang="grc">α</foreign>.</s><s id="s.000549"> Rurſus alius tubus <foreign lang="grc">β γ</foreign> intra ipſum <foreign lang="grc">Y</foreign> ZI <foreign lang="grc">α</foreign> diligenter <lb></lb>
1974 aptetur, obturatus ad interiorem partem <foreign lang="grc">γ</foreign>, habenſq́ue <lb></lb>
1975 foramina è regione oſculorum <foreign lang="grc">Y</foreign> ZI, ita vt conuerſo tu­<lb></lb>
1976 bo <foreign lang="grc">β γ</foreign> foramina ad vnum quodque ipſorum adducta ex­<lb></lb>
1977 cipiant vinum, quod in ſingulis ipſorum continetur; &amp; <lb></lb>
1978 per oſculum exterius tubi <foreign lang="grc">β γ</foreign> extra effundant.</s><s id="s.000550"> tubo au­<lb></lb>
1979 <pb pagenum="78"></pb>
1980 tem <foreign lang="grc">β γ</foreign> coniunctus ſit ferreus obeliſcus <foreign lang="grc">δ ε</foreign>.</s><s id="s.000551"> &amp; ad partem <lb></lb>
1981 quidem <foreign lang="grc">ε</foreign> ex plumbo agglutinatur pondus <foreign lang="grc">κ</foreign>; ad <foreign lang="grc">δ</foreign> vero <lb></lb>
1982 fibula ferrea <foreign lang="grc">δ σ</foreign>, habens in medio <expan abbr="phialulã">phialulam</expan> <expan abbr="agglutinatã">agglutinatam</expan> <lb></lb>
1983 <foreign lang="grc">σ</foreign> cuius concaua ad ſuperiora ſpectent.</s><s id="s.000552"> Sit autem &amp; co­<lb></lb>
1984 nus colurus concauus, cuius maior circulus <foreign lang="grc">ζ</foreign>, &amp; minor <lb></lb>
1985 <foreign lang="grc">θ</foreign>, per quem &amp; fibula <foreign lang="grc">δ ς τ</foreign> procedat.</s><s id="s.000553"> fiant etiam ſphęru­<lb></lb>
1986 læ plumbeę inæquales, quæ tot numero ſint, quot &amp; <lb></lb>
1987 loci MNX.</s><s id="s.000554"> ſi igitur minorem ſphærulam imponamus <lb></lb>
1988 phialulæ <foreign lang="grc">ζ θ</foreign>, cum ſit grauis ad inferiorem partem ferre­<lb></lb>
1989 tur; quouſque coni coluri ſuperficiem concauam contin­<lb></lb>
1990 gat, &amp; conuertant tubum <foreign lang="grc">β γ</foreign>, ita vt foramen quod eſt in <lb></lb>
1991 ipſo fiat è regione <foreign lang="grc">Y</foreign>, &amp; excipiat vinum in eo loco con­<lb></lb>
1992 tentum.</s><s id="s.000555"> quod quidem vſque eo fluet, quoad ſphæra phia­<lb></lb>
1993 lulæ imponatur, niſi forte totum effluxerit.</s><s id="s.000556"> Si uero ſphę­<lb></lb>
1994 ram auferamus, rurſus pondus <foreign lang="grc">κ</foreign> conuerſum obturabit <lb></lb>
1995 foramen <foreign lang="grc">Y</foreign> ut uinum non amplius fluat.</s><s id="s.000557"> Rurſus igitur ſi <lb></lb>
1996 aliam ſphærulam imponamus, plus deorſum feretur &amp; <lb></lb>
1997 plus conuertet tubum <foreign lang="grc">β</foreign> quouſque foramen in ipſo è re­<lb></lb>
1998 gione Z fiat: &amp; ita uinum, quod in eo loco continetur, <lb></lb>
1999 fluet.</s><s id="s.000558"> &amp; rurſus eleuata ſphærula pondus <foreign lang="grc">κ</foreign> deſcendens fo­<lb></lb>
2000 ramen Z obturabit, ut non amplius fluat uinum.</s><s id="s.000559"> Quòd <lb></lb>
2001 ſi alia ſphærula imponatur adhuc plus conuertetur tu­<lb></lb>
2002 bus <foreign lang="grc">β</foreign>, adeo ut uinum, quod eſt in loco X effluat.</s><s id="s.000560"> Opor­<lb></lb>
2003 tet autem minorem ſphęrulam phialulę impoſitam euin­<lb></lb>
2004 cere pondus <foreign lang="grc">κ</foreign> , hoc eſt tubum <foreign lang="grc">β</foreign> conuertere: ita enim <lb></lb>
2005 euincet &amp; aliæ ſphærulæ, &amp; tubum <foreign lang="grc">β</foreign> conuertent.</s> <lb></lb></p>
2006
2007 <pb pagenum="79"></pb>
2008 <p type="head"><s id="s.000561">XXXIII.</s> <lb></lb></p>
2009
2010 <p type="main"><s id="s.000562">Lucernam ſe ipſam conſumentem con­<lb></lb>
2011 ſtruere.</s> <lb></lb></p>
2012
2013 <p type="main"><s id="s.000563">Sit lucerna ABC, &amp; per os ipſius fibula ferrea impel­<lb></lb>
2014 latur DE, circa E punctum libere mota.</s><s id="s.000564"> &amp; circa fibulam <lb></lb>
2015 ellychnium circumuoluatur, ut facile ſolui poſsit.</s><s id="s.000565"> apte­<lb></lb>
2016 tur autem &amp; tympanum dentatum F, quod circa axicu­<lb></lb>
2017 lum expedite moueatur.</s><s id="s.000566"> &amp; eius dentes fibulam contin­<lb></lb>
2018 gant, ita ut ipſo conuerſo ellychnium per dentes impel­<lb></lb>
2019 <figure></figure>
2020 <pb pagenum="80"></pb>
2021 latur.</s><s id="s.000567"> &amp; habeat lucerna vmbilicum valde apertum.</s><s id="s.000568"> inie­<lb></lb>
2022 cto autem oleo innatet lebetarium G, rectam habeas re­<lb></lb>
2023 gulam H ſibi ipſi coniunctam, <expan abbr="dentatamq́">dentatamque</expan> ac tympani <expan abbr="dẽ­tibus">den­<lb></lb>tibus</expan> implicatam.</s><s id="s.000569"> continget igitur oleo conſumpto le­<lb></lb>betarium deſcendere, &amp; per regulæ dentes conuertere <lb></lb>
2024 tympanum F ita ut ellychnium impellatur.</s> <lb></lb></p>
2025
2026 <p type="head"><s id="s.000570">XXXIIII.</s> <lb></lb></p>
2027
2028 <p type="main"><s id="s.000571">Vaſe exiſtente, &amp; canalem apertum ha­<lb></lb>
2029 bente iuxta fundum, <expan abbr="humoreq́">humoreque</expan> in ipſum in­<lb></lb>
2030 fuſo, interdum quidem à principio fluet ca­<lb></lb>
2031 nalis, interdum vero circa medium; &amp; in­<lb></lb>
2032 terdum toto vaſe repleto, vel &amp; generaliter <lb></lb>
2033 quantocumque infuſo humore fluet canalis <lb></lb>
2034 &amp; totum humorem effundet.</s> <lb></lb></p>
2035
2036
2037 <pb pagenum="81"></pb>
2038 <p type="main"><s id="s.000572">Sit vas AB <expan abbr="collũ">collum</expan> habens diaphragmate <lb></lb>
2039 <expan abbr="interſeptũ">interſeptum</expan>: &amp; <lb></lb>
2040 per diaphragma tubus CD, demittatur coarctatus, &amp; <expan abbr="tãtũ">tantum</expan> <lb></lb>
2041 diſtans à fundo, <figure></figure> <lb></lb>
2042 <expan abbr="quãtũ">quantum</expan> ad aquæ flu­<lb></lb>
2043 xum ſufficiat.</s><s id="s.000573"> Sit <lb></lb>
2044 autem &amp; ſiphon <lb></lb>
2045 inflexus EFG, cu­<lb></lb>
2046 ius <expan abbr="intrinſecũ">intrinſecum</expan> qui­<lb></lb>
2047 dem crus diſtet à <lb></lb>
2048 fundo, quantum <lb></lb>
2049 ſatis ſit ad fluxum <lb></lb>
2050 aquæ, alterum ve­<lb></lb>
2051 ro extra produ­<lb></lb>
2052 ctum in canalem <lb></lb>
2053 conformetur.</s><s id="s.000574"> &amp; <lb></lb>
2054 ſiphonis curuitas <lb></lb>
2055 ſit iuxta <expan abbr="collũ">collum</expan> va­<lb></lb>
2056 ſis habeatq́ue vas <lb></lb>
2057 <expan abbr="ſpiraculũ">ſpiraculum</expan> H iuxta <lb></lb>
2058 diaphragma in <expan abbr="vẽ­trẽ">ven­<lb></lb>trem</expan> eius deferens.</s><s id="s.000575"> <lb></lb>
2059 Si igitur velimus <lb></lb>
2060 a principio ſtatim <lb></lb>
2061 humore infuſo ca­<lb></lb>
2062 nalem fluere, ſpi­<lb></lb>
2063 raculum H digi­<lb></lb>
2064 to comprehendemus, &amp; fluet canalis.</s><s id="s.000576"> aere enim, qui in <lb></lb>
2065 vaſe continetur, antipariſtaſim non habente, humor <lb></lb>
2066 per inflexum ſiphonem extra errumpet.</s><s id="s.000577"> Quod ſi non <lb></lb>
2067 comprehendamus ſpiraculum procedet humor in uen­<lb></lb>
2068 trem vaſis; &amp; canalis non fluet quouſque rurſus ſpiracu­<lb></lb>
2069 lum comprehendamus.</s><s id="s.000578"> poſtea remiſſo ſpiraculo ſiphon <lb></lb>
2070 omnem humorem effundet.</s> <lb></lb></p>
2071
2072 <pb pagenum="82"></pb>
2073 <p type="head"><s id="s.000579">XXXV.</s> <lb></lb></p>
2074
2075
2076 <p type="main"><s id="s.000580">Conſtruitur etiam vas, quod quouſque in­<lb></lb>
2077 fundas humorem excipit, ſi vero deſiſtas, <lb></lb>
2078 non amplius excipit.</s><s id="s.000581"> fit autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
2079 <figure></figure>
2080
2081
2082
2083 <p type="main"><s id="s.000582">Sit vas AB collum habens diaphragmate CD interſe­<lb></lb>
2084 ptum, &amp; per diaphragma demittatur tubus EF, a fun­<lb></lb>
2085 do quidem parum diſtans, excedens autem diaphragma <lb></lb>
2086 ita vt à labro vaſis non multum diſtet; circa quem alius <lb></lb>
2087 tubus circumponatur GH à diaphragmate, &amp; à tubo tan­<lb></lb>
2088 <pb pagenum="83"></pb>
2089 tum diſtans, quantum ad aquę fluxum ſatis ſit.</s><s id="s.000583"> tubi ue­<lb></lb>
2090 ro GH pars ſuperior ſquammula obtegatur; &amp; vas ha­<lb></lb>
2091 beat ſpiraculum K in <expan abbr="ventrẽ">ventrem</expan> <expan abbr="deferẽs">deferens</expan>.</s><s id="s.000584"> Quando igitur per <lb></lb>
2092 collum humorem infundamus, continget ipſum proce­<lb></lb>
2093 dere in ventrem vaſis per tubum GH, &amp; per EF, aere per <lb></lb>
2094 ſpiraculum K excendente.</s><s id="s.000585"> Quod ſi deſiſtamus, &amp; <expan abbr="collũ">collum</expan> va­<lb></lb>
2095 ſis <expan abbr="exinanitũ">exinanitum</expan> fuerit, aer continuitatem abrumpet.</s><s id="s.000586"> quare <lb></lb>
2096 humor, qui eſt in tubo GH delapſus cadet in diaphrag­<lb></lb>
2097 ma.</s><s id="s.000587"> Sit autem latitudo circa GH talis, vt ſua grauitate <lb></lb>
2098 humor decidat.</s><s id="s.000588"> at infuſo altero humore, aer in tubo EF <lb></lb>
2099 collectus, &amp; in GH non permittet ipſum humorem in­<lb></lb>
2100 gredi.</s><s id="s.000589"> ſed ſupra vaſis labrum ſuperfundetur.</s> <lb></lb></p>
2101 <figure></figure>
2102
2103
2104
2105 <pb pagenum="84"></pb>
2106 <p type="head"><s id="s.000590">XXXVI.</s> <lb></lb></p>
2107
2108 <p type="main"><s id="s.000591">Conſtruitur autem &amp; ſatyriſcus ſuper qua­<lb></lb>
2109 dam baſi, utrem in manibus tenens, cui ad­<lb></lb>
2110 iacet labellum; &amp; infuſo in ipſum humore, <lb></lb>
2111 ita vt repleatur, aqua per vtrem in labellum <lb></lb>
2112 influet, &amp; non ſuperfundetur, quouſque to­<lb></lb>
2113 ta per vtrem aqua euacuata fuerit.</s><s id="s.000592"> eſt autem <lb></lb>
2114 conſtructio talis.</s> <lb></lb></p>
2115
2116 <figure></figure>
2117 <p type="main"><s id="s.000593">Sit <expan abbr="quædã">quædam</expan> baſis AB vndique præcluſa, ſiue cylindrica, <lb></lb>
2118 flue octagona <expan abbr="ornamẽti">ornamenti</expan> gratia, quæ diaphragmate CD <lb></lb>
2119 <pb pagenum="85"></pb>
2120 <figure></figure>
2121 diſtinguatur.</s><s id="s.000594"> &amp; per diaphragma protendatur tubus EF <lb></lb>
2122 ſimul cum eo perforatus, &amp; ab operculo parum diſtans.</s><s id="s.000595"> <lb></lb>
2123 per operculum vero impellatur tubus GH paulum exce­<lb></lb>
2124 dens in partem ſuperiorem, qui habeat labellum ſibi im­<lb></lb>
2125 poſitum, atque à fundo tantum diſtet, quantum ad a­<lb></lb>
2126 quæ fluxum ſit ſatis: coarctetur <expan abbr="autẽ">autem</expan> &amp; operculo vaſis, &amp; <lb></lb>
2127 ipſi diaphragmati.</s><s id="s.000596"> deinde alius tubus KLM ſimiliter im­<lb></lb>
2128 pellatur per <expan abbr="operculũ">operculum</expan>, à diaphragmate parum diſtans, <lb></lb>
2129 <expan abbr="coarctatusq́">coarctatus</expan> operculo, &amp; ex ſe ipſo in labellum fluxionè <lb></lb>
2130 deferens.</s><s id="s.000597"> quod quidem labellum imponitur tubo GH <lb></lb>
2131 ſimul cum eo perforatum.</s><s id="s.000598"> His ita conſtitutis vas AD im­<lb></lb>
2132 pleatur humore per foramen N, quod poſt infuſionem <lb></lb>
2133 obturetur.</s><s id="s.000599"> Si igitur in labellum humorem infundamus, <lb></lb>
2134 <pb pagenum="86"></pb>
2135 deſcendet per GH tubum in vas BC, aere per EF egre­<lb></lb>
2136 diente, qui quidem cum in vas AD procedat, humo­<lb></lb>
2137 rem in ipſo contentum per tubum KLM in labellum ex­<lb></lb>
2138 primit.</s><s id="s.000600"> hic autem rurſus in vas BC delatus exprimit ſi­<lb></lb>
2139 militer aerem, qui eſt in ipſo: atque is rurſus aquam, <lb></lb>
2140 quæ eſt in vaſe AD exprimit in labellum, &amp; hoc tamdiu <lb></lb>
2141 erit, quoad aqua, quæ in vaſe AD continetur, euacuata <lb></lb>
2142 fuerit.</s><s id="s.000601"> Oportebit autem tubum MLK per os vtris eſſe, <lb></lb>
2143 &amp; omnino tenuem exiſtere, vt demonſtratio hæc longio­<lb></lb>
2144 ri tempore permaneat.</s> <lb></lb></p>
2145
2146
2147
2148 <p type="head"><s id="s.000602">XXXVII.</s> <lb></lb></p>
2149
2150 <p type="main"><s id="s.000603">Sacelli conſtructio, vt igne accenſo valuę <lb></lb>
2151 ſponte aperiantur, &amp; eo extincto rurſus clau­<lb></lb>
2152 dantur.</s> <lb></lb></p>
2153
2154 <p type="main"><s id="s.000604">Sit prædictum ſacellum in baſi ABCD, ſupra quam <lb></lb>
2155 arula ED collocetur: &amp; per arulam impellatur tubus <lb></lb>
2156 GF, cuius oſculum quidem F ſit intra ipſam arulam, <lb></lb>
2157 oſculum vero G in ſphęra quadam H comprehendatur <lb></lb>
2158 à centro ipſius parum diſtans.</s><s id="s.000605"> coarctetur autem ſphæra <lb></lb>
2159 ipſi tubo GF: ſitq́ue in ſphæra inflexus ſiphon KLM, &amp; <lb></lb>
2160 valuarum cardines in partem inferiorem extendantur, <lb></lb>
2161 &amp; expedite conuertantur in enodacibus, qui ſunt in baſi <lb></lb>
2162 <pb pagenum="87"></pb>
2163 <figure></figure>
2164 ABCD, Ex cardinibus catenulæ in vnum coactæ per <lb></lb>
2165 trochleam ad vas NX concauum &amp; ſuſpenſum religen­<lb></lb>
2166 tur; alteræ vero catenulę cardinibus obuolutæ, ſuperio­<lb></lb>
2167 ribuſq́ue contrariæ, &amp; in vnum coactæ per trochleam <lb></lb>
2168 <pb pagenum="88"></pb>
2169 religentur ad pondus plumbeum, per quod deſcendens <lb></lb>
2170 valuæ claudentur.</s><s id="s.000606"> ſiphon autem KLM habeat exterius <lb></lb>
2171 crus in vas ſuſpenſum <expan abbr="deferẽs">deferens</expan>.</s><s id="s.000607"> &amp; per <expan abbr="quoddã">quoddam</expan> foramen P <lb></lb>
2172 aqua in ſphæram infundatur, a deo vt ad dimidium per­<lb></lb>
2173 ueniat, quod quidem foramen poſt infuſionem obture­<lb></lb>
2174 tur.</s><s id="s.000608"> continget igitur igne euaporante aerem, qui eſt in <lb></lb>
2175 arula calefactum in ampliorem locum fundi.</s><s id="s.000609"> hic autem <lb></lb>
2176 per tubum FG in ſphæram procedens, humorem, qui <lb></lb>
2177 in ea continetur per ſiphonem KLM in ſuſpenſum vas <lb></lb>
2178 extrudet.</s><s id="s.000610"> quod vas deſcendens attrahet catenulas, &amp; va­<lb></lb>
2179 luas aperiet.</s><s id="s.000611"> Rurſus extincto igne aer quidem attenua­<lb></lb>
2180 tus excedet per raritates parietis ſphærę.</s><s id="s.000612"> inflexus autem <lb></lb>
2181 ſiphon KLM humorem ex vaſe ſuſpenſo attrahet, ita vt <lb></lb>
2182 repleatur locus excretarum raritatum.</s><s id="s.000613"> erit enim ipſius <lb></lb>
2183 extremitas immerſa in aqua, quę in vaſe ſuſpenſo conti­<lb></lb>
2184 netur.</s><s id="s.000614"> exinanito autem vaſe, &amp; obid leuiori facto, rur­<lb></lb>
2185 ſus pondus ſuſpenſum deorſum repens valuas occludet.</s><s id="s.000615"> <lb></lb>
2186 Sunt qui pro aqua vtuntur hydrargyro, quoniam &amp; aqua <lb></lb>
2187 grauius eſt, &amp; à caliditate facile ſoluitur.</s> <lb></lb></p>
2188
2189
2190 <pb pagenum="89"></pb>
2191 <p type="head"><s id="s.000616">XXXVIII.</s> <lb></lb></p>
2192
2193 <p type="main"><s id="s.000617">Contingit etiam aliter accenſo igne val­<lb></lb>
2194 uas aperi.</s> <lb></lb></p>
2195
2196 <figure></figure>
2197 <pb pagenum="90"></pb>
2198 <p type="main"><s id="s.000618">Sit rurſus ſacellum in aliqua baſi ABCD, in qua ſit <lb></lb>
2199 ara E: &amp; per aram tubus FGH referatur in paruum <expan abbr="vtrẽ">vtrem</expan> <lb></lb>
2200 K vndique pręcluſum.</s><s id="s.000619"> vtri vero ſubijciatur, pondus L, <lb></lb>
2201 ex quo catenula per trochleam religetur ad catenulas, <lb></lb>
2202 quę ſunt circa cardines, ita vt compreſſo vtre pondus L <lb></lb>
2203 euincat, &amp; valuas claudat.</s><s id="s.000620"> impoſito autem igne aperiat.</s><s id="s.000621"> <lb></lb>
2204 Rurſus enim aer, qui eſt in ara calore effuſus per tubum <lb></lb>
2205 FGH in vtrem procedet, &amp; ipſum vnà cum pondere <lb></lb>
2206 L attrahet, &amp; vuluæ aperiuntur.</s><s id="s.000622"> nam vel ipſæ per ſe ipſas <lb></lb>
2207 ſponte clauduntur, vel habebunt contrapoſitum pon­<lb></lb>
2208 dus ipſas aperiens.</s><s id="s.000623"> extincto autem igne, &amp; recedente <lb></lb>
2209 aere, qui in vtrem ingreſſus eſt, pondus deſcendens ſi­<lb></lb>
2210 mul cum vtre attrahet, &amp; valuas claudet.</s> <lb></lb></p>
2211 <pb pagenum="91"></pb>
2212 <p type="head"><s id="s.000624">XXXIX.</s> <lb></lb></p>
2213
2214 <p type="main"><s id="s.000625">Vaſe vino repleto, &amp; canales tres habente, <lb></lb>
2215 per <expan abbr="mediũ">medium</expan> <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> fluere vinum: &amp; quando a­<lb></lb>
2216 aquam infundamus, vinum non adhuc fluere, <lb></lb>
2217 ſed <expan abbr="aquã">aquam</expan> per reliquos duos canales.</s><s id="s.000626"> quando <lb></lb>
2218 <expan abbr="autẽ">autem</expan> aqua fluere deſinat, <expan abbr="vinũ">vinum</expan> <expan abbr="p̃">per</expan> <expan abbr="mediũ">medium</expan> fluere, <lb></lb>
2219 &amp; hoc toties fit, quoties aquam <expan abbr="infũdamus">infundamus</expan>.</s> <lb></lb></p>
2220
2221 <p type="main"><s id="s.000627">Sit aliquod vas <figure></figure> <lb></lb>
2222 AB, interſeptum <lb></lb>
2223 habens <expan abbr="collũ">collum</expan> dia­<lb></lb>
2224 phragmate CD.</s><s id="s.000628"> <lb></lb>
2225 habeatq́ue ad <expan abbr="fũ­dum">fun­<lb></lb>
2226 dum</expan> canalem E.</s><s id="s.000629"> <lb></lb>
2227 &amp; per diaphra­<lb></lb>
2228 gmata traijcian­<lb></lb>
2229 tur duo tubi FG <lb></lb>
2230 H KLM <expan abbr="deſinẽ­tes">deſinen­<lb></lb>tes</expan> in canales; &amp; <lb></lb>
2231 ſupra diaphra­<lb></lb>
2232 gma excedentes <lb></lb>
2233 circa exceſſus ve­<lb></lb>
2234 ro imponantur <lb></lb>
2235 alij tubi NX coo­<lb></lb>
2236 perti ex ſuperiori <lb></lb>
2237 parte, diſtanteſ­<lb></lb>
2238 q́ue à diaphra­<lb></lb>
2239 gmate, quantum <lb></lb>
2240 ad aquæ fluxum <lb></lb>
2241 ſatis ſit.</s><s id="s.000630"> &amp; alius <lb></lb>
2242 tubus PO ſimul <lb></lb>
2243 perforetur cum <lb></lb>
2244 <pb pagenum="92"></pb>
2245 ipſo FGH, parum diſtans à diaphragmate CD.</s><s id="s.000631"> Com­<lb></lb>
2246 prehenſo igitur canali E, vas AB per aliquod foramen <lb></lb>
2247 V vino replentur, quod quidem obturetur poſt infuſio­<lb></lb>
2248 nem.</s><s id="s.000632"> Itaque continget dimiſſo E canali vinum fluere, <lb></lb>
2249 aer enim per oſculum R, &amp; per tubum OP extra proce­<lb></lb>
2250 det.</s><s id="s.000633"> Quod ſi aquam in diaphragma CD infundamus, <lb></lb>
2251 extra feretur per tubos FGH KLM.</s><s id="s.000634"> aere autem in vas <lb></lb>
2252 AB ingreſſum non habente, non adhuc fluet vinum, quo­<lb></lb>
2253 uſque tota aqua affundatur: &amp; rurſus aere ingreſſum ha­<lb></lb>
2254 bente vinum fluet.</s><s id="s.000635"> poteſt autem pro tubo OP alius eſſe <lb></lb>
2255 tubus RS ſimul cum diaphragmate perforatus, circa <lb></lb>
2256 quem alius TY imponatur ad ſimilitudinem NX, ſed ip­<lb></lb>
2257 ſis ſublimior, ita vt tubus RS ſit ſupra vaſis labrum, <lb></lb>
2258 &amp; eadem, quæ dicta ſunt ſequentur.</s> <lb></lb></p>
2259
2260 <p type="head"><s id="s.000636">XL.</s> <lb></lb></p>
2261
2262 <p type="main"><s id="s.000637">Baſi exiſtente, in qua arbuſcula conſiſtit, <lb></lb>
2263 &amp; circa arbuſculam draco inuoluitur, aſtat­<lb></lb>
2264 q́ue Hercules ſagittans, et pomo baſi impo­<lb></lb>
2265 ſito, poſtquàm aliquis à baſi pomum manu <lb></lb>
2266 eleuauerit, Hercules quidem ſagittam dimit­<lb></lb>
2267 tet in draconem, &amp; Draco ſibilabit.</s> <lb></lb></p>
2268
2269 <p type="main"><s id="s.000638">Sit dicta baſis præcluſa AB diaphragma <lb></lb>
2270 habens CD: <lb></lb>
2271 <pb pagenum="93"></pb>
2272 <figure></figure>
2273 &amp; diaphragmati coniunctus ſit paruus conus EF, &amp; con­<lb></lb>
2274 cauus, &amp; mutilus, qui habeat <expan abbr="minorẽ">minorem</expan> circulum F <expan abbr="apertũ">apertum</expan> <lb></lb>
2275 verſus <expan abbr="fundũ">fundum</expan>, &amp; parum <expan abbr="diſtantẽ">diſtantem</expan>, <expan abbr="quantũ">quantum</expan> ſcilicet ad aquę <lb></lb>
2276 fluxum ſufficiat.</s><s id="s.000639"> huic autem intra coaptatus ſit alter co­<lb></lb>
2277 nus H ex catenula quadam per foramen religatus ad po­<lb></lb>
2278 mum K baſi impoſitum.</s><s id="s.000640"> &amp; Hercules teneat arculum cor­<lb></lb>
2279 neum, intentum neruum habentem, <expan abbr="diſtantemq́">diſtantemque</expan> à dex­<lb></lb>
2280 tra manu quantum ſatis ſit.</s><s id="s.000641"> in dextra autem manu aduer-<lb></lb>
2281 <pb pagenum="94"></pb>
2282 ſus Draconem ſit manus omnino ſimilis extrinſecæ, præ­<lb></lb>
2283 terquàm quod parua, habens &amp; nerui emiſſorium.</s><s id="s.000642"> &amp; ex <lb></lb>
2284 emiſſorij parte extrema catenula, ſiue funis per baſim re­<lb></lb>
2285 feratur in trochleam ſupra diaphragma <expan abbr="poſitã">poſitam</expan>: &amp; adhuc <lb></lb>
2286 in <expan abbr="catenulã">catenulam</expan> ad <expan abbr="conũ">conum</expan>, &amp; ad pomum religatam.</s><s id="s.000643"> Attrahe­<lb></lb>
2287 mus igitur arcum, &amp; ſub manum ſubijcientes conſtrin­<lb></lb>
2288 gemus emiſſorium, ita vt funis extentus ſit, &amp; pomum <lb></lb>
2289 ad inferiorem partem compellatur.</s><s id="s.000644"> Sit autem funis per <lb></lb>
2290 corpus, &amp; per manum intra Herculem.</s><s id="s.000645"> &amp; ex diaphrag­<lb></lb>
2291 mate ſupra baſim extendatur paruus tubus eorum, qui <lb></lb>
2292 ſibilare ſoliti ſunt.</s><s id="s.000646"> <expan abbr="Sitq́">Sitque</expan> ſub arbuſcula aut intra ipſam.</s><s id="s.000647"> <lb></lb>
2293 vas autem AD aqua impleatur.</s><s id="s.000648"> &amp; ſit arbuſcula quidem <lb></lb>
2294 LM, arcus NX, neruus OP manus aſſumens RS, emiſſo- <lb></lb>
2295 rium TY, funis VQ, trochlea Q circa quam funis.</s><s id="s.000649"> fiſtu­<lb></lb>
2296 la vero Z <foreign lang="grc">W</foreign>.</s><s id="s.000650"> Si quis igitur pomum K eleuet, ſimul eleua­<lb></lb>
2297 bit &amp; conum H, <expan abbr="attrahetq́">attrahetque</expan> funem YVQ, &amp; manum de­<lb></lb>
2298 ducet, ita vt ſagitta dimittatur.</s><s id="s.000651"> &amp; aqua, quæ eſt in vaſe <lb></lb>
2299 AD, deſcendens in BC vas extrudet aerem in ipſo exi­<lb></lb>
2300 ſtentem per fiſtulam, &amp; ſonum perficiet.</s><s id="s.000652"> poſito autem <lb></lb>
2301 rurſus pomo, conus alteri congruens ſiſtet fluxum, vt <lb></lb>
2302 non amplius ſonus reddatur.</s><s id="s.000653"> Rurſus igitur aptabimus <lb></lb>
2303 ea, quæ ſunt circa ſagittam, &amp; dimittemus.</s><s id="s.000654"> repleto au­<lb></lb>
2304 tem vaſe BC, rurſus ipſum euacuabimus, per aliquem <lb></lb>
2305 canalem, qui clauiculam habeat.</s><s id="s.000655"> &amp; vas AD quemadmo­<lb></lb>
2306 dum &amp; antea, implebimus.</s> <lb></lb></p>
2307
2308 <pb pagenum="95"></pb>
2309 <p type="head"><s id="s.000656">XLI.</s> <lb></lb></p>
2310
2311 <p type="main"><s id="s.000657">Vaſis conſtructio, quod <foreign lang="grc">δικαιόμετρον</foreign>, videli­<lb></lb>
2312 cet iuſtæ menſuræ appellatur.</s><s id="s.000658"> hoc autem hu­<lb></lb>
2313 mido repletum quotieſcumque inuertatur, <lb></lb>
2314 æqualem quantitatem effundit.</s> <lb></lb></p>
2315
2316 <p type="main"><s id="s.000659">Sit aliquod vas <figure></figure> <lb></lb>
2317 AB, interſeptum <lb></lb>
2318 habens collum AB <lb></lb>
2319 diaphragmate: &amp; <lb></lb>
2320 ad fundum vaſis <lb></lb>
2321 ſit ſphærula C, ca­<lb></lb>
2322 piens menſuram, <lb></lb>
2323 <expan abbr="quã">quam</expan> effundere vo­<lb></lb>
2324 luerimus.</s><s id="s.000660"> per dia­<lb></lb>
2325 phragma vero de­<lb></lb>
2326 mittatur tubus <lb></lb>
2327 ſubtiliſsimus DE.</s><s id="s.000661"> <lb></lb>
2328 ſimul cum ſphæru­<lb></lb>
2329 la perforatus.</s><s id="s.000662"> &amp; in <lb></lb>
2330 parte <expan abbr="ĩferiori">inferiori</expan> ſphę­<lb></lb>
2331 rulę ſit paruum fo­<lb></lb>
2332 ramen F, à quo ex­<lb></lb>
2333 tendatur tubulus <lb></lb>
2334 FG, ſub <expan abbr="auriculã">auriculam</expan> <lb></lb>
2335 vaſis tendens, &amp; ſi­<lb></lb>
2336 mul perforatus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb></lb>
2337 ea, quæ concaua <lb></lb>
2338 exiſtat: &amp; iuxta <lb></lb>
2339 dictum foramen <lb></lb>
2340 ſit aliud foramen <lb></lb>
2341 L tendens in al­<lb></lb>
2342 <pb pagenum="96"></pb>ueum vaſis.</s><s id="s.000663"> habeat autem auricula etiam ſpiraculum H.</s><s id="s.000664"> <lb></lb>
2343 comprehendentes igitur H ſpiraculum vas humido re­<lb></lb>
2344 plebimus per foramen, quod poſt infuſionem obture­<lb></lb>
2345 tur.</s><s id="s.000665"> vel etiam per ipſum tubulum DE vas implebitur, <lb></lb>
2346 exiſtente in ventre vaſis paruo foramine, per quod aer <lb></lb>
2347 expellatur.</s><s id="s.000666"> ſimul quoque humido replebitur ſphærula <lb></lb>
2348 per tubulum DE.</s><s id="s.000667"> ergo ſi inuertentes vas ſpiraculum H <lb></lb>
2349 dimittamus, effluet humidum, quod in ſphærula C, &amp; <lb></lb>
2350 in tubulo DE continetur.</s><s id="s.000668"> Rurſus ſi comprehentes ſpira­<lb></lb>
2351 culum vas inuertamus, &amp; ſphærula, &amp; tubulus implebun­<lb></lb>
2352 tur; aer enim, qui eſt in ipſis ab incidente humido ex­<lb></lb>
2353 pelletur.</s><s id="s.000669"> Poſtea rurſus quando vas inuertamus, ęqua­<lb></lb>
2354 lis molis humidum effluet, niſi fortaſſe ob differentiam <lb></lb>
2355 tubuli DE, non enim ſemper implebitur.</s><s id="s.000670"> ſed iuxta vaſis <lb></lb>
2356 inanitionem &amp; ipſe inanietur.</s><s id="s.000671"> hæc autem differentia om­<lb></lb>
2357 nino minima erit.</s> <lb></lb></p>
2358
2359 <pb pagenum="97"></pb>
2360 <p type="head"><s id="s.000672">XLII.</s> <lb></lb></p>
2361
2362 <p type="main"><s id="s.000673">In quædam vaſa perflata, aqua hoc modo <lb></lb>
2363 comprimitur.</s> <lb></lb></p>
2364
2365 <p type="main"><s id="s.000674"> Per os vaſis <figure></figure> <lb></lb>
2366 <expan abbr="ĩpellatur">impellatur</expan> tubus, <lb></lb>
2367 à fundo quidem <lb></lb>
2368 parum diſtans, <lb></lb>
2369 <expan abbr="coagmẽtatus">coagmentatus</expan> au­<lb></lb>
2370 tem ipſi ori, &amp; <lb></lb>
2371 in paruum oſcu­<lb></lb>
2372 lum deſinens.</s><s id="s.000675"> Si <lb></lb>
2373 igitur <expan abbr="dictũ">dictum</expan> <expan abbr="o­ſculũ">o­<lb></lb>
2374 ſculum</expan> digito <expan abbr="cõ­prehẽdẽtes">com­<lb></lb>prehendentes</expan> per <lb></lb>
2375 quoddam fora­<lb></lb>
2376 men humidum <lb></lb>
2377 infundamus; &amp; <lb></lb>
2378 &amp; poſt <expan abbr="infuſionẽ">infuſionem</expan> <lb></lb>
2379 per idem fora­<lb></lb>
2380 men inflantes, ip­<lb></lb>
2381 ſum claui obtu­<lb></lb>
2382 remus, &amp; dimit­<lb></lb>
2383 tamus tubi <expan abbr="oſcu­lũ">oſcu­<lb></lb>
2384 lum</expan> per ipſum <expan abbr="o­ſculũ">o­<lb></lb>
2385 ſculum</expan> ab inflato, <lb></lb>
2386 &amp; compreſſo ae­<lb></lb>
2387 re humidum ex­<lb></lb>
2388 puetur.</s> <lb></lb></p>
2389
2390 <pb pagenum="98"></pb>
2391 <p type="head"><s id="s.000676">XLIII.</s> <lb></lb></p>
2392
2393 <p type="main"><s id="s.000677">Ex diſtantijs voces auicularum hoc mo­<lb></lb>
2394 do efficiuntur.</s> <lb></lb></p>
2395
2396 <figure></figure>
2397 <p type="main"><s id="s.000678">Sit vas præcluſum, per quod infundibulum tranſmitti­<lb></lb>
2398 tur, cuius caulis à fundo tantum diſtet, <expan abbr="quãtum">quantum</expan> ad aquæ <lb></lb>
2399 <expan abbr="fluxũ">fluxum</expan> ſatis ſit.</s><s id="s.000679"> ſuperponitur autem infundibulo vas con­<lb></lb>
2400 cauum in cnodacibus verſatum, habenſq́ue in inferiori <lb></lb>
2401 parte pondera, in quod aqua ſemper influit.</s><s id="s.000680"> Contingit <lb></lb>
2402 igitur vacuo exiſtente vaſe, quod in cnodacibus verſatur, <lb></lb>
2403 ipſum rectum permanere: pondus enim habet in fundo <lb></lb>
2404 appoſitum.</s><s id="s.000681"> atque eo repleto aqua in vas præcluſum ef­<lb></lb>
2405 fundetur.</s><s id="s.000682"> &amp; aer qui eſt in ipſo, per quandam fiſtulam ex­<lb></lb>
2406 pulſus ſonum reddet.</s><s id="s.000683"> exinanitur autem vas per <expan abbr="quendã">quendam</expan> <lb></lb>
2407 ſiphonem inflexum: &amp; in quo tempore exinanitio fit, rur­<lb></lb>
2408 ſus vas repletum inuertitur.</s><s id="s.000684"> Itaque oportebit influxio­<lb></lb>nem haud in medium vaſis incidere, vt ipſum repletum <lb></lb>
2409 ſubito inuertatur.</s> <lb></lb></p>
2410
2411 <pb pagenum="99"></pb>
2412 <p type="head"><s id="s.000685">XLIIII.</s> <lb></lb></p>
2413
2414 <p type="main"><s id="s.000686">ALITER.</s><s id="s.000687"> etiam ex diſtantijs ſoni hoc mo­<lb></lb>
2415 do fiunt.</s> <lb></lb></p>
2416
2417 <p type="main"><s id="s.000688">Eſt vas habens <figure></figure> <lb></lb>
2418 plura diaphrag­<lb></lb>
2419 mata tranſuerſa.</s><s id="s.000689"> <lb></lb>
2420 in locis <expan abbr="autẽ">autem</expan> dia­<lb></lb>
2421 betæ ſunt ad infe­<lb></lb>
2422 riores locos defe­<lb></lb>
2423 rentes, <expan abbr="fluxibusq́">fluxibusque</expan> <lb></lb>
2424 inæquales: &amp; in lo­<lb></lb>
2425 co inferiori appo­<lb></lb>
2426 nitur ſyringula ſo­<lb></lb>
2427 num edens.</s><s id="s.000690"> In ſu­<lb></lb>
2428 perius autem vas <lb></lb>
2429 defertur aquæ flu­<lb></lb>
2430 xus.</s><s id="s.000691"> Itaque reple­<lb></lb>
2431 to ſuperiori vaſe <lb></lb>
2432 contingit humi­<lb></lb>
2433 dum per diabe­<lb></lb>
2434 tem, qui eſt in ip­<lb></lb>
2435 ſo in inferius pro­<lb></lb>
2436 cedere, quouſque <lb></lb>
2437 ad vltimum deue­<lb></lb>
2438 nerit.</s><s id="s.000692"> quippe <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb></lb>
2439 vas pręcluſum po­<lb></lb>
2440 natur.</s><s id="s.000693"> At vero <lb></lb>
2441 aer, qui in ipſo eſt <lb></lb>
2442 extruſus per fiſtulam ſonum perficit.</s> <lb></lb></p>
2443
2444 <pb pagenum="100"></pb>
2445 <p type="head"><s id="s.000694">XLV.</s> <lb></lb></p>
2446
2447 <p type="main"><s id="s.000695">Et ſphæræ trepudiant hoc modo.</s> <lb></lb></p>
2448
2449 <figure></figure>
2450 <p type="main"><s id="s.000696">Lebes aquam habens cooperto ore ſuccenditur.</s><s id="s.000697"> ab o­<lb></lb>
2451 perculo autem procedit tubus, ex cuius extremo dimi­<lb></lb>
2452 dia ſphæra concaua ſimul perforatur.</s><s id="s.000698"> Si igitur leuem <lb></lb>
2453 ſphærulam in dimidiam ſphæram inijciamus, continget <lb></lb>
2454 vaporem, qui ex lebete per tubum attollitur, ſphærulam <lb></lb>
2455 eleuare adeo vt tripudiare videatur.</s> <lb></lb></p>
2456
2457 <pb pagenum="101"></pb>
2458 <p type="head"><s id="s.000699">XLVI.</s> <lb></lb></p>
2459
2460 <p type="main"><s id="s.000700">Fit et ſphæra perſpicua aerem &amp; a­<lb></lb>
2461 quam intra ſeſe continens, &amp; in medio ipſius <lb></lb>
2462 ſphærulam inſtar mundi.</s> <lb></lb></p>
2463
2464 <p type="main"><s id="s.000701"><expan abbr="Fiũt">Fiunt</expan> enim duo hemi­<lb></lb>
2465 ſphæria <figure></figure> ex vitro <expan abbr="quorũ">quorum</expan> <lb></lb>
2466 alterum obtegitur la­<lb></lb>
2467 mina ærea, in medio <lb></lb>
2468 foramen <expan abbr="rotũdum">rotundum</expan> ha­<lb></lb>
2469 bente.</s><s id="s.000702"> fit autem ſphæ­<lb></lb>
2470 rula minor, ac leuis, &amp; <lb></lb>
2471 in aquam quæ eſt in al­<lb></lb>
2472 tero hemiſsphęrio inij­<lb></lb>
2473 citur.</s><s id="s.000703"> poſtea huic appo­<lb></lb>
2474 nitur, hemiſsphærium <lb></lb>
2475 obtectum, &amp; humidi quantitate extracta ex aqua, qui in <lb></lb>
2476 medio eſt locus ſphærulam continebit.</s><s id="s.000704"> ergo altero he­<lb></lb>
2477 miſphærio perficietur id, quod propoſitum eſt.</s> <lb></lb></p>
2478
2479 <p type="head"><s id="s.000705">XLVII.</s> <lb></lb></p>
2480
2481 <p type="main"><s id="s.000706">Quæ gutta appellatur, ſtillat ſole in ip­<lb></lb>
2482 ſam ingruente.</s> <lb></lb></p>
2483
2484 <p type="main"><s id="s.000707">Sit baſis pręcluſa ABCD, per quam infundibulum <lb></lb>
2485 impellatur, cuius caulis à fundo paululum diſtet: &amp; ſit <lb></lb>
2486 ſphęrula EF, ex qua tubus in baſim feratur, à fundo vaſis, <lb></lb>
2487 &amp; à pariete ſphęrulę parum diſtans.</s><s id="s.000708"> inflexus <expan abbr="auẽ">auem</expan> ſiphon <lb></lb>
2488 ſphærulæ aptatus feratur in infundibulum, &amp; in ſphæru­<lb></lb>
2489 lam aqua inijciatur.</s><s id="s.000709"> Quando igitur ſol in ſphærulam in­<lb></lb>
2490 gruit, calefactus aer exiſtens in ipſa humidum expellit.</s><s id="s.000710"> <lb></lb>
2491 quod quidem fertur per ſiphonem G, &amp; per infundibu­<lb></lb>
2492 <pb pagenum="102"></pb>lum in baſim procedet.</s><s id="s.000711"> ſed cum ſphærula obumbrata fue­<lb></lb>
2493 rit excedente aere, tubus, qui ducitur per ſphærulam hu­<lb></lb>
2494 midum aſſumet, &amp; locum exinanitum replebit.</s><s id="s.000712"> atque <lb></lb>
2495 hoc toties erit, quoties ſol in ipſam ingruet.</s> <lb></lb></p>
2496
2497 <figure></figure>
2498 <pb pagenum="103"></pb>
2499 <p type="head"><s id="s.000713">XLVIII.</s> <lb></lb></p>
2500
2501 <p type="main"><s id="s.000714">Thyrſum in aquam demiſſum edere ſo­<lb></lb>
2502 num vel fiſtulæ, vel alicuius auiculę.</s> <lb></lb></p>
2503
2504 <p type="main"><s id="s.000715">Sit thyrſus ABCD foramen habens ad uerticem co­<lb></lb>
2505 rymbi D, <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan> corymbus concauus, velut nux pinea: &amp; <lb></lb>
2506 caulem interſe­<lb></lb>
2507 <expan abbr="ptũ">ptum</expan> <figure></figure> habeat pau­<lb></lb>
2508 lulum ſub os, dia­<lb></lb>
2509 phragmate AE.</s><s id="s.000716"> <lb></lb>
2510 huic autem, ap­<lb></lb>
2511 ponatur ſyringu­<lb></lb>
2512 la F ſub os tubi <lb></lb>
2513 locata, &amp; ſimul <lb></lb>
2514 perforata cum <lb></lb>
2515 diaphragmate.</s><s id="s.000717"> <lb></lb>
2516 Quando igitur <lb></lb>
2517 thyrſum in <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
2518 inijcientes deor­<lb></lb>
2519 ſum præmimus, <lb></lb>
2520 aer, qui in ipſo <lb></lb>
2521 eſt, ab aqua eli­<lb></lb>
2522 ſus <expan abbr="ſonũ">ſonum</expan> efficit.</s><s id="s.000718"> <lb></lb>
2523 &amp; ſi quidem ſy­<lb></lb>
2524 ryngula ſit ſola, <lb></lb>
2525 ſyringæ ſonum <lb></lb>
2526 edet, ſi uero ad <lb></lb>
2527 ſit <expan abbr="quãtitas">quantitas</expan> aquę <lb></lb>
2528 ſub diaphragma- <lb></lb>
2529 te, erit ſonus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb></lb>
2530 clangore.</s> <lb></lb></p>
2531
2532 <pb pagenum="104"></pb>
2533 <p type="head"><s id="s.000719">XLIX.</s> <lb></lb></p>
2534
2535 <p type="main"><s id="s.000720">Animali in baſi exiſtente, habenteq́ue in <lb></lb>
2536 ore tubum, ſi inflabimus, tuba canet.</s> <lb></lb></p>
2537
2538 <figure></figure>
2539 <pb pagenum="105"></pb>
2540 <figure></figure>
2541 <p type="main"><s id="s.000721">Sit baſis ABCD, in qua inſideat animal.</s><s id="s.000722"> <lb></lb>
2542 intra baſim vero ſit hemiſsphęrium concauum, obtura­<lb></lb>
2543 tumq́ue EFG, habens ad fundum parua foramina, ex <lb></lb>
2544 quo tubus HF in animal extendatur ad tubam tendens.</s><s id="s.000723"> <lb></lb>
2545 habeat autem tuba lingulam &amp; codona: &amp; in baſim hu­<lb></lb>
2546 midum infundatur aliquod foramen, quod poſt in­<lb></lb>
2547 <pb pagenum="106"></pb>
2548 fuſionem obturetur ſmeriſmate quodam.</s><s id="s.000724"> Quando igi­<lb></lb>
2549 tur in codona tubæ inflabimus, qui ex nobis egreditur <lb></lb>
2550 aer, aquam, quæ eſt in hemeſphęrio per foramina expel­<lb></lb>
2551 let, quæ aſcendet in baſim ſurſum elata.</s><s id="s.000725"> &amp; cum ab infla­<lb></lb>
2552 tione ceſſauerimus, rurſus in hemiſphærium ingredie­<lb></lb>
2553 tur, expelletq́ue aerem, hic autem per lingulam proce­<lb></lb>
2554 dens tubæ ſonum perficiet.</s> <lb></lb></p>
2555
2556 <p type="head"><s id="s.000726">L.</s> <lb></lb></p>
2557
2558 <p type="main"><s id="s.000727">Lebete ſuccenſo ſphęrulam ad cnodacem <lb></lb>
2559 moueri.</s> <lb></lb></p>
2560
2561 <p type="main"><s id="s.000728">Sit lebes ſuc­<lb></lb>
2562 cenſus, <figure></figure> qui <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
2563 habeat AB; ob­<lb></lb>
2564 ſtraturq́ue oſcu­<lb></lb>
2565 lum cooperculo <lb></lb>
2566 CD: &amp; vnà cum <lb></lb>
2567 eo ſimul perfore­<lb></lb>
2568 tur tubus infle­<lb></lb>
2569 xus EFG, cuius <lb></lb>
2570 extremitas G ad <lb></lb>
2571 concauam ſphæ­<lb></lb>
2572 rulam HK apte­<lb></lb>
2573 tur.</s><s id="s.000729"> extremitati <lb></lb>
2574 autem opponatur <lb></lb>
2575 cnodax LM coo­<lb></lb>
2576 perculo CD ni­<lb></lb>
2577 xus: &amp; ſphæra <lb></lb>
2578 duos tubulos in­<lb></lb>
2579 flexos habeat ſe­<lb></lb>
2580 cundum diame­<lb></lb>
2581 trum ſimul cum <lb></lb>
2582 <pb pagenum="107"></pb>
2583 ipſa perforatus, qui viciſſim inflactentur: ſintq́ue infle­<lb></lb>
2584 xiones ad rectos angulos.</s> <lb></lb></p>
2585
2586
2587
2588 <p type="main"><s id="s.000730">Continget igitur succenſo lebeta vaporem per tubum <lb></lb>
2589 EFG in ſpheram incidentem extra cadere per tubos in­<lb></lb>
2590 flexos, &amp; ſpheram conuertere, quemadmodum in ani­<lb></lb>
2591 malibus choreas ducentibus.</s> <lb></lb></p>
2592
2593 <p type="head"><s id="s.000731">LI.</s> <lb></lb></p>
2594
2595 <p type="main"><s id="s.000732">Si crater in quadam baſe exiſtat, habeat­<lb></lb>
2596 q́ue canalem apertum inter fluendum ceſſa­<lb></lb>
2597 bit, quamquam congruens operculum cana­<lb></lb>
2598 lem non claudat.</s> <lb></lb></p>
2599
2600 <p type="main"><s id="s.000733">Sit crater AB in baſi C.</s><s id="s.000734"> perq́ue fundum vaſis &amp; ba­<lb></lb>
2601 ſim tubus impellatur DEF in canalem deſinens.</s><s id="s.000735"> in auri­<lb></lb>
2602 cula autem crateris regula GH compacta inſiſtat, ad <lb></lb>
2603 quam aptetur altera regula KL circa H fibulam: &amp; ab ex­<lb></lb>
2604 tremitate K alia regula demittatur KM, quę circa fibu­<lb></lb>
2605 lam K moueatur.</s><s id="s.000736"> ad M vero contineat pyxidem, quæ <lb></lb>
2606 pondus habeat, poſſitq́ue tubum DEF circumſepire.</s><s id="s.000737"> <lb></lb>
2607 Quando igitur cratere pleno exiſtente, deprimemus ex­<lb></lb>
2608 <pb pagenum="108"></pb>
2609 tremitatem regulæ L pyxis NX extolletur, &amp; quæ in cra­<lb></lb>
2610 tere eſt aqua per tubum DEF feretur extra.</s><s id="s.000738"> Quod ſi ex­<lb></lb>
2611 tremitatem L dimittemus pyxis deſcendet, tubumque <lb></lb>
2612 DEF circumſepiet: &amp; qui in ipſa eſt aer non habens e­<lb></lb>
2613 greſſum, obſtabit humori exiſtenti circa tubum DEF, <lb></lb>
2614 vt non amplius per oſculum D feratur.</s><s id="s.000739"> ſed cum rurſus <lb></lb>
2615 deprimemus extremitatem L, canalis aquam effundet.</s> <lb></lb></p>
2616
2617 <figure></figure>
2618 <pb pagenum="109"></pb>
2619 <p type="head"><s id="s.000740">LII.</s> <lb></lb></p>
2620
2621 <p type="main"><s id="s.000741">Fluxilis conſtructio ita vt impoſito vitreo <lb></lb>
2622 operculo, &amp; humido fluente, in vitreum o­<lb></lb>
2623 perculum aſcendat, &amp; reijciatur humidum.</s> <lb></lb></p>
2624
2625 <figure></figure>
2626 <pb pagenum="110"></pb>
2627 <p type="main"><s id="s.000742">Sit fluxile ABC, interſeptum diaphragmate DE, &amp; <lb></lb>
2628 ex DE procedant duo tubi FG HK, quorum FG extra <lb></lb>
2629 deferatur, &amp; HK intra.</s><s id="s.000743"> hoc autem comprehendat vi­<lb></lb>
2630 treum operculum MN: Sitq́ue in diaphragmate ex vi­<lb></lb>
2631 treo operculo ſpiraculum X, per quod aqua infundatur.</s><s id="s.000744"> <lb></lb>
2632 Itaque repleto fluxili per dictum ſpiraculum, ſimul im­<lb></lb>
2633 plebitur &amp; tubus HK, &amp; humidum in vitreum opercu­<lb></lb>
2634 lum aſcendet, ita vt per tubum FG extra feratur.</s><s id="s.000745"> erit­<lb></lb>
2635 q́ue ſiphonis inflexi ordo, cuius minus quidem crus HK <lb></lb>
2636 maius vero FG.</s><s id="s.000746"> quare attrahet humidum, quod eſt in <lb></lb>
2637 aerem attrahet, quòd humido aſcendens apparebit: pro­<lb></lb>
2638 priaq́ue grauitate deorſum feretur.</s><s id="s.000747"> etenim præter natu­<lb></lb>
2639 ram ipſi ineſt latio in ſuperiorem locum.</s> <lb></lb></p>
2640
2641 <pb pagenum="111"></pb>
2642 <p type="head"><s id="s.000748">LIII.</s> <lb></lb></p>
2643
2644 <p type="main"><s id="s.000749">Eſt etiam alia conſtructio, in qua humi­<lb></lb>
2645 dum ſenſim fertur, &amp; manet, ita vt ſemper <lb></lb>
2646 aſcendens videatur.</s> <lb></lb></p>
2647
2648 <p type="main"><s id="s.000750">Sit baſis AB <figure></figure> <lb></lb>
2649 vndique præclu­<lb></lb>
2650 ſa, quæ diaphrag­<lb></lb>
2651 ma habeat CD: <lb></lb>
2652 &amp; vitreum oper­<lb></lb>
2653 culum cylindri <lb></lb>
2654 forma EF ſimili­<lb></lb>
2655 ter vndique præ­<lb></lb>
2656 cluſum.</s><s id="s.000751"> in oper­<lb></lb>
2657 culo autem EF <lb></lb>
2658 ſit tubus GH ab <lb></lb>
2659 ipſius tecto <expan abbr="parũ">parum</expan> <lb></lb>
2660 diſtans, &amp; ſimul <lb></lb>
2661 perforatus cum <lb></lb>
2662 diaphragmate.</s><s id="s.000752"> <lb></lb>
2663 alius <expan abbr="etiã">etiam</expan> tubus <lb></lb>
2664 KL ſimul perfo­<lb></lb>
2665 retur cum tecto <lb></lb>
2666 baſis, &amp; a diaphra­<lb></lb>
2667 gmate parum di­<lb></lb>
2668 ſtet.</s><s id="s.000753"> Inſit autem <lb></lb>
2669 baſi extra <expan abbr="vitreũ">vitreum</expan> <lb></lb>
2670 operculum fora­<lb></lb>
2671 <expan abbr="mẽ">mem</expan> M, per quod <lb></lb>
2672 vas AD implea­<lb></lb>
2673 tur.</s><s id="s.000754"> &amp; baſis AB <lb></lb>
2674 ad fundum cana­<lb></lb>
2675 lem habeat N.</s><s id="s.000755"> ſit <lb></lb>
2676 <pb pagenum="112"></pb>
2677 præterea alius tubus XO ſimul perforatus cum diaphra­<lb></lb>
2678 gmate; parumq́ue à baſi diſtans, per quod implebitur <lb></lb>
2679 vas CB.</s><s id="s.000756"> Itaque obſtructo canali N, aer, qui eſt in <lb></lb>
2680 CB per tubos.</s><s id="s.000757"> &amp; per foramen M excedet extra.</s><s id="s.000758"> &amp; cum <lb></lb>
2681 vas CB repletum fuerit, implebimus AD per foramen <lb></lb>
2682 M.</s><s id="s.000759"> aer enim, qui in ipſo eſt per idem foramen excedit.</s><s id="s.000760"> <lb></lb>
2683 Si igitur canalem N fluere dimittamus, in locum CB <lb></lb>
2684 exinanitum aer ex vitreo operculo procedet per tubum <lb></lb>
2685 GH.</s><s id="s.000761"> In locum autem vitrei exinanitum ex AD <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb></lb>
2686 aſcendet per tubum KL, &amp; aer per foramen M ingredie­<lb></lb>
2687 tur.</s><s id="s.000762"> atque hoc uſque eò fiet, quoad vitreum operculum <lb></lb>
2688 repletum fuerit.</s><s id="s.000763"> Oportebit autem loca AD CB EF <lb></lb>
2689 inter ſe æqualia eſſe, vt ad inuicem &amp; aer, &amp; humidum <lb></lb>
2690 transferantur.</s><s id="s.000764"> quando autem vas CB exinanitum fue­<lb></lb>
2691 rit, &amp; conſtiterit aeris continuitas, rurſus ex vitreo oper­<lb></lb>
2692 culo.</s><s id="s.000765"> aqua in vas AD deferetur, aere per canalem N, <lb></lb>
2693 &amp; per GH tubum in vitreum operculum ingrediente.</s><s id="s.000766"> <lb></lb>
2694 qui vero eſt in vaſe AD aer per foramen M excedet.</s> <lb></lb></p>
2695
2696 <p type="head"><s id="s.000767">LIIII.</s> <lb></lb></p>
2697
2698 <p type="main"><s id="s.000768">Quædam animalia per os inflata ex alio <lb></lb>
2699 loco aquam expuunt.</s><s id="s.000769"> vt ſi ſatyriſcus vtrem <lb></lb>
2700 contineat, per vtrem aqua expuetur.</s> <lb></lb></p>
2701
2702 <p type="main"><s id="s.000770">Sit baſis præcluſa ABCD, in qua animal inſideat, &amp; <lb></lb>
2703 per os animalis tubus impellatur EF, ſimul cum baſi <lb></lb>
2704 perforatus; habenſq́ue ſubiectum platyſmation GH ob­<lb></lb>
2705 turans tubi foramen F, &amp; contentum fibulis retinacula <lb></lb>
2706 habentibus.</s><s id="s.000771"> ita vt non excidat; alius autem tubus KL per <lb></lb>
2707 baſim impellatur, cuius alterum quidem extremum K <lb></lb>
2708 apponatur ei, per quod volumus aquam expui.</s><s id="s.000772"> alterum <lb></lb>
2709 <pb pagenum="113"></pb>
2710 vero L diſtet à fundo, quantum ad aquæ fluxum ſatis ſit, <lb></lb>
2711 habeat autem K ſmeriſmarition tenue, quo eius <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> <lb></lb>
2712 claudatur: infuſo igitur in baſim humido per quoddam <lb></lb>
2713 foramen, quod poſt infuſionem obturetur, ſi clauden­<lb></lb>
2714 tes oſculum aerem inſpirabimus per tubum EF, inſpi­<lb></lb>
2715 ratur aer impellet platyſmation, &amp; in baſi aer contine­<lb></lb>
2716 bitur platyſmation occludens.</s><s id="s.000773"> Itaque ſublato ſmeriſma- <lb></lb>
2717 tio paulo poſt aer compreſſus humidum, quod eſt in ba­<lb></lb>
2718 ſi per oſculum K magna vi extrudet, quoad totum eijcia­<lb></lb>
2719 tur, &amp; aer in propriam redeat naturam, hoc eſt com­<lb></lb>
2720 preſsionem in ſeipſo non amplius habeat.</s> <lb></lb></p>
2721
2722 <figure></figure>
2723 <pb pagenum="114"></pb>
2724 <p type="head"><s id="s.000774">LV.</s> <lb></lb></p>
2725
2726 <p type="main"><s id="s.000775">Quædam vaſa à principio humore inie­<lb></lb>
2727 cto fluunt intermiſsione vero facta non am­<lb></lb>
2728 plius <figure></figure> <expan abbr="fluũt">fluunt</expan> in­<lb></lb>
2729 iecto humo­<lb></lb>
2730 re, quouſque <lb></lb>
2731 ad dimidium <lb></lb>
2732 repleta fue­<lb></lb>
2733 rint.</s><s id="s.000776"> <expan abbr="tũc">tunc</expan> enim <lb></lb>
2734 incipiunt flue­<lb></lb>
2735 re.</s><s id="s.000777"> At inter­<lb></lb>
2736 miſsione fa­<lb></lb>
2737 cta non ampli­<lb></lb>
2738 us fluunt quo­<lb></lb>
2739 uſque imple­<lb></lb>
2740 antur.</s> <lb></lb></p>
2741
2742 <p type="main"><s id="s.000778">Sit enim vas <lb></lb>
2743 AB, habens in <lb></lb>
2744 ſeipſo tres ſipho­<lb></lb>
2745 nes inflexos CD <lb></lb>
2746 E, in ventre oc­<lb></lb>
2747 cultatos, quorum <lb></lb>
2748 altera <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> cru­<lb></lb>
2749 ra ſint ad <expan abbr="fundũ">fundum</expan> <lb></lb>
2750 vaſis, altera vero <lb></lb>
2751 extra ferantur in <lb></lb>
2752 canales efforma­<lb></lb>
2753 <pb pagenum="115"></pb>
2754 ta: atque eorum extremis apponantur vaſa FHG quo­<lb></lb>
2755 rum fundum diſtet ob oſculis, quantum ad aquæ fluxum <lb></lb>
2756 ſatis ſit.</s><s id="s.000779"> omnia vero comprehendantur alio quodam va­<lb></lb>
2757 ſe, tamquam baſi KLMN, quæ canalem X habeat.</s><s id="s.000780"> &amp; ſi­<lb></lb>
2758 phonis quidem <figure></figure> <lb></lb>
2759 C curuitas ſit ad <lb></lb>
2760 fundum vaſis; ſi­<lb></lb>
2761 phonis vero D <lb></lb>
2762 curuitas ad dimi­<lb></lb>
2763 dium altitudinis <lb></lb>
2764 eius; &amp; ſiphonis <lb></lb>
2765 E ad ipſum col­<lb></lb>
2766 lum.</s><s id="s.000781"> Si igitur in <lb></lb>
2767 vas AB aquam <lb></lb>
2768 infundamus, à <lb></lb>
2769 principio <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> <lb></lb>
2770 fluet per <expan abbr="ſiphonẽ">ſiphonem</expan> <lb></lb>
2771 C, quoniam cur­<lb></lb>
2772 uitas ipſius eſt ad <lb></lb>
2773 fundum.</s><s id="s.000782"> quod ſi <lb></lb>
2774 intermittamus, <lb></lb>
2775 euacuabitur hu­<lb></lb>
2776 midum infuſum <lb></lb>
2777 per canalem X: <lb></lb>
2778 &amp; vas F relinque­<lb></lb>
2779 tur aqua <expan abbr="plenũ">plenum</expan>: <lb></lb>
2780 ſiphonis vero C <lb></lb>
2781 reliqua pars aere <lb></lb>
2782 repleta erit.</s><s id="s.000783"> Rur­<lb></lb>
2783 ſus cum aquam <lb></lb>
2784 infundamus, <expan abbr="nõ">non</expan> <lb></lb>
2785 procedet per ſi­<lb></lb>
2786 phonem C, pro­<lb></lb>
2787 <pb pagenum="116"></pb>
2788 pterea quòd aer in eo continetur inter aquam infuſam, <lb></lb>
2789 &amp; eam, quæ eſt in vaſe F.</s><s id="s.000784"> aſcendet ergo humidum uſque <lb></lb>
2790 ad ſiphonis D curuitatem, quæ eſt ad dimidium altitu­<lb></lb>
2791 dinis vaſis, &amp; tunc fluere incipiet.</s><s id="s.000785"> ſed intermiſsione fa­<lb></lb>
2792 cta rurſus idem continget, quod in ſiphone C iam di­<lb></lb>
2793 ctum eſt.</s><s id="s.000786"> eadem &amp; in ſiphone E intelligatur.</s><s id="s.000787"> Oporte­<lb></lb>
2794 bit autem humidum ſenſim infundere, ne aer, qui in ſi­<lb></lb>
2795 phonibus comprehenſus eſt, ſumma vi expellatur.</s> <lb></lb></p>
2796
2797 <pb pagenum="117"></pb>
2798 <p type="head"><s id="s.000788">LVI.</s> <lb></lb></p>
2799
2800 <p type="main"><s id="s.000789">Cucurbitulæ conſtructio, quæ ſine igne <lb></lb>
2801 attrahit.</s> <lb></lb></p>
2802
2803 <figure></figure>
2804 <p type="main"><s id="s.000790">Sit cucurbitula ABC, qualis fieri conſueuit, habens <lb></lb>
2805 in medio diaphragma DE: &amp; per fundum impellatur <lb></lb>
2806 ſmeriſma, cuius fiſtula quidem exterior ſit FG, interior <lb></lb>
2807 vero HK, quę foramina LM ſibi ipſis reſpondentia ha­<lb></lb>
2808 <pb pagenum="118"></pb>
2809 beant, extra cucurbitulam locata.</s><s id="s.000791"> oſcula autem ipſa­<lb></lb>
2810 rum interiora aperta ſint ; &amp; fiſtulæ HK exterius oſculum <lb></lb>
2811 obturetur, <expan abbr="epitoniumq́">epitoniumque</expan> habeat.</s><s id="s.000792"> Sit pręterea ſub DE <lb></lb>
2812 diaphragmate aliud ſmeriſma NX ſimile ei, quod ad fun­<lb></lb>
2813 dum, habens foramina reſpondentia intra cucurbitu­<lb></lb>
2814 lam, &amp; ſimul perforata cum diaphragmate DE.</s><s id="s.000793"> His con­<lb></lb>
2815 ſtitutis conuertantur epitonia ſmeriſmaton, ita vt fora­<lb></lb>
2816 mina, quæ ſunt ſub diaphragmate permutentur, <lb></lb>
2817 &amp; claudantur.</s><s id="s.000794"> Itaque cum vas DC aere plenum ſit, ad­<lb></lb>
2818 mouentes ori foramina LM, poſſumus aliquam aeris <lb></lb>
2819 partem ſugere.</s><s id="s.000795"> poſtea rurſus conuertentes epitonium, <lb></lb>
2820 &amp; non amouentes ab ore ſmeriſma habere rarefactum <lb></lb>
2821 aerem, qui eſt in vaſe CD.</s><s id="s.000796"> Hoc igitur sæpius faciemus, <lb></lb>
2822 quoad multum aeris ſuxerimus.</s><s id="s.000797"> deinde cucurbitulam <lb></lb>
2823 carni apponentes, ut fieri ſolet, foramina, quæ ſunt in <lb></lb>
2824 ſmeriſmate NX per epitonium aperiemus.</s><s id="s.000798"> Neceſſarium <lb></lb>
2825 vtique eſt in locum CD vaſis tranſire aliquam partem <lb></lb>
2826 aeris, qui eſt in vaſe ADE, &amp; in locum exinanitum.</s><s id="s.000799"> pro <lb></lb>
2827 aere tum carnem, tum materiam aquæ eſt circa carnem <lb></lb>
2828 attrahi per carnis raritates, quas occultos poros appel­<lb></lb>
2829 lare conſueuimus.</s> <lb></lb></p>
2830
2831 <pb pagenum="119"></pb>
2832 <p type="head"><s id="s.000800">LVII.</s> <lb></lb></p>
2833
2834 <p type="main"><s id="s.000801">Et qui pyulcus appellatur, hanc eandem <lb></lb>
2835 ob cauſam agit.</s> <lb></lb></p>
2836
2837 <p type="main"><s id="s.000802">Conſtruitur e­<lb></lb>
2838 nim <figure></figure> fiſtula oblon­<lb></lb>
2839 ga AB, cui altera <lb></lb>
2840 CD coaptata ſit.</s><s id="s.000803"> <lb></lb>
2841 atque huius <expan abbr="qui­dẽ">qui­<lb></lb>
2842 dem</expan> extremum C <lb></lb>
2843 lamina operia­<lb></lb>
2844 tur.</s><s id="s.000804"> ad D vero ha­<lb></lb>
2845 beat <expan abbr="epitoniũ">epitonium</expan> EF: <lb></lb>
2846 &amp; fiſtulæ AB oſcu­<lb></lb>
2847 lum, quod ad A <lb></lb>
2848 obturetur lami­<lb></lb>
2849 na, quæ habeat te­<lb></lb>
2850 nuem ſyringulam <lb></lb>
2851 GH perforatam.</s><s id="s.000805"> <lb></lb>
2852 Quando igitur <lb></lb>
2853 pus attrahere vo­<lb></lb>
2854 lumus, apponen­<lb></lb>
2855 tes loco <expan abbr="ĩ">in</expan> quo eſt <lb></lb>
2856 pus extremum ſy­<lb></lb>
2857 ringulę oſculum <lb></lb>
2858 H, attrahimus fi­<lb></lb>
2859 ſtulam CD per e­<lb></lb>
2860 pitonium ad par­<lb></lb>
2861 tes exteriores.</s><s id="s.000806"> &amp; <lb></lb>
2862 loco, qui eſt in fi­<lb></lb>
2863 ſtula exinanito, in <lb></lb>
2864 hunc aliquod a­<lb></lb>
2865 liud neceſſario at­<lb></lb>
2866 <pb pagenum="120"></pb>
2867 trahitur.</s><s id="s.000807"> quod cum non ſit alius locus, niſi ſyringulæ o­<lb></lb>
2868 ſculum.</s><s id="s.000808"> neceſſe eſt per hoc appoſitum, ac <lb></lb>
2869 propinquum <lb></lb>
2870 humidum attrahi.</s><s id="s.000809"> Rurſus quando volumus aliquod hu­<lb></lb>
2871 midum immittere, inijcientes ipſum in fiſtulam AB, <lb></lb>
2872 <expan abbr="comprehendentesq́">comprehendentesque</expan> EF, &amp; fiſtulam CD impellentes ex­<lb></lb>
2873 primemus, quoad nobis immiſsio neceſſaria videatur.</s> <lb></lb></p>
2874
2875 <p type="head"><s id="s.000810">LVIII.</s> <lb></lb></p>
2876
2877 <p type="main"><s id="s.000811">Si vas aliquod vino repletum ſit, habeat­<lb></lb>
2878 q́ue canalem fluentem, quando cyathum a­<lb></lb>
2879 quæ in collum infundamus, non amplius <lb></lb>
2880 fluet.</s><s id="s.000812"> Si vero infundamus alterum cyathum <lb></lb>
2881 tunc fluet ipſe vnà cum priori, hoc eſt duo <lb></lb>
2882 cyathi aquæ ex alijs duobus canalibus.</s><s id="s.000813"> &amp; <lb></lb>
2883 poſteaquàm aqua effluxerit, rurſus fluet vi­<lb></lb>
2884 <pb pagenum="121"></pb>
2885 num ex medio canali.</s><s id="s.000814"><expan abbr="idq́">idque</expan> tamdiu fiet, quo <lb></lb>
2886 ad totum vinum effluxerit.</s> <lb></lb></p>
2887
2888 <figure></figure>
2889 <p type="main"><s id="s.000815">Sit vas aliquod AB, circa fundum canalem habens C, <lb></lb>
2890 &amp; ſepiatur circa <expan abbr="collũ">collum</expan> diaphragmate DE: per diaphrag­<lb></lb>
2891 <pb pagenum="122"></pb>
2892 ma vero producatur FG tubus, circa quem alius apte­<lb></lb>
2893 tur, diſtans à diaphragmate, quantum ad aquæ fluxum <lb></lb>
2894 ſatisfit, quemadmodum in ſuffocatis ſiphonibus.</s><s id="s.000816"> impel­<lb></lb>
2895 latur etiam.</s><s id="s.000817"> per diaphragma alius tubus HK in ſuperio­<lb></lb>
2896 rem eius partem minus excedens, quàm prior; atque in <lb></lb>
2897 duos canales LM diuiſus; circa quem alius tubus apte­<lb></lb>
2898 tur, à diaphragmate parum diſtans.</s><s id="s.000818"> habeat autem vas <lb></lb>
2899 ſpiraculum N ſub diaphragmate.</s><s id="s.000819"> Si igitur comprehen­<lb></lb>
2900 dentes canalem vinum infundamus, procedet id in ven­<lb></lb>
2901 trem vaſis per tubum FG; aer enim per ſpiraculum N <lb></lb>
2902 egredietur.</s><s id="s.000820"> Quod ſi dimiſsis canalibus, comprehenda­<lb></lb>
2903 mus ſpiraculum, ex ipſis quidem LM fluet humidum, <lb></lb>
2904 quod in tubo HK continetur: ex C vero humidum, quod <lb></lb>
2905 eſt in ventre effluet.</s><s id="s.000821"> ergo ſi fluente C canale aquę cya­<lb></lb>
2906 thum in diaphragma infundamus, aer non amplius in­<lb></lb>
2907 gredietur per canalem FG, <expan abbr="ideoq́">ideoque</expan> canalis C fluere deſi­<lb></lb>
2908 net.</s><s id="s.000822"> Si vero infundamus alterum cyathum, aqua ſupra <lb></lb>
2909 tubum HK extolletur, &amp; per ipſum procedit in canales <lb></lb>
2910 LM, <expan abbr="totaq́">totaque</expan> demum exhaurietur.</s><s id="s.000823"> poſtea tubus FG re­<lb></lb>
2911 ſpirationem aſſumens canalem C ſimiliter fluere coget.</s><s id="s.000824"> <lb></lb>
2912 atque hoc uſque eò fiet, quoad cyathos infundamus.</s> <lb></lb></p>
2913
2914 <pb pagenum="123"></pb>
2915 <p type="head"><s id="s.000825">LX.</s> <lb></lb></p>
2916
2917 <p type="main"><s id="s.000826">Si vas mero plenum exiſtat, <expan abbr="canalemq́">canalemque</expan> ha­<lb></lb>
2918 beat, interdum quidem fluet vinum, aqua ve­<lb></lb>
2919 ro infuſa, pura aqua fluet.</s><s id="s.000827"> poſtea rurſus vi­<lb></lb>
2920 num, &amp; ſi quis velit, aqua infuſa mixtum ef­<lb></lb>
2921 fundetur.</s> <lb></lb></p>
2922
2923 <figure></figure>
2924 <pb pagenum="124"></pb>
2925 <p type="main"><s id="s.000828">Sit vas aliquod AB, circa collum diaphragma habens <lb></lb>
2926 CD, &amp; per diaphragma impellatur tubus EF, extra fun­<lb></lb>
2927 dum tendes, qui canalis inſtar erit.</s><s id="s.000829"> habeat autem tubus <lb></lb>
2928 EF paruum foramen G intra vas, videlicet iuxta fun­<lb></lb>
2929 dum, &amp; infra collum ſit ſpiraculum H.</s><s id="s.000830"> Si igitur cana­<lb></lb>
2930 lem F comprehendentes vinum infundamus, in ventrem <lb></lb>
2931 procedet, aere per ſpiraculum H excedente.</s><s id="s.000831"> quod ſi com­<lb></lb>
2932 prehentes ſpiraculum canalem dimittamus, non fluet ni­<lb></lb>
2933 ſi quod in tubo FE continetur.</s><s id="s.000832"> Itaque ſi infundamus a­<lb></lb>
2934 quam puram, ea exibit, at ſi ſpiraculum dimittamus mix­<lb></lb>
2935 tum, ſi vero non amplius infundamus, vinum purum <lb></lb>
2936 effluet.</s> <lb></lb></p>
2937
2938 <p type="head"><s id="s.000833">LX.</s> <lb></lb></p>
2939
2940 <p type="main"><s id="s.000834">Altari accenſo aſſiſtentia quidem anima­<lb></lb>
2941 lia ſacrificare, draconem vero ſibilare.</s> <lb></lb></p>
2942
2943 <p type="main"><s id="s.000835">Sit baſis quædam concaua AB, in qua altare C, ha­<lb></lb>
2944 bens fiſtulam mediam ad baſim deſcendentem DE, quæ <lb></lb>
2945 in tres tubos ſcindatur, in tubum quidem EF ad os Dra­<lb></lb>
2946 conis deferentem, in tubum vero EGH deferentem ad <lb></lb>
2947 ad vas KL vini receptaculum, cuius fundum ſit ſupra ani­<lb></lb>
2948 mal M, <expan abbr="adiunctumq́">adiunctumque</expan> cooperculo vaſis KL cancellatim.</s><s id="s.000836"> <lb></lb>
2949 &amp; in tubum ENX, qui ſimiliter aſcendat in alterum vas <lb></lb>
2950 vini receptaculum O, &amp; ipſe cancellatim cooperculo va­<lb></lb>
2951 ſis adiungatur.</s><s id="s.000837"> coarctentur autem &amp; vtriſque fundis vaſo­<lb></lb>
2952 rum.</s><s id="s.000838"> &amp; ſint in vtriſque vini receptaculis inflexi ſiphones <lb></lb>
2953 <pb pagenum="125"></pb>
2954 RSTY, quorum principia quidem in vino exiſtunt, <lb></lb>
2955 extrema vero ſuffocabiliter procedant per ſepta rece­<lb></lb>
2956 ptaculorum manus.</s><s id="s.000839"> Quando igitur accenſurus es proijcias <lb></lb>
2957 in tubos puſillam aquam, ut ne à ſiccitate ignis diſrum­<lb></lb>
2958 pantur, &amp; obſtrue omnia ne diſſtent.</s><s id="s.000840"> Itaque ignis ſpiri­<lb></lb>
2959 tus aquæ commixtus per tubos ad cancellos aſcendet, &amp; <lb></lb>
2960 per ipſos vinum elidens ducit ad inflexos ſiphones RS <lb></lb>
2961 TY, ita vt cum per manus animalium fluat, ea ſacrifica­<lb></lb>
2962 re videantur, quoad exuritur ara.</s><s id="s.000841"> alter autem tubus ſpi­<lb></lb>
2963 ritum deferens ad os Draconis, eum ſibilare faciet.</s> <lb></lb></p>
2964
2965 <figure></figure>
2966 <pb pagenum="126"></pb>
2967 <p type="head"><s id="s.000842">LXI.</s> <lb></lb></p>
2968
2969 <p type="main"><s id="s.000843">Lucernæ conſtructio, ut ſi oleum diminu­<lb></lb>
2970 tum ſit, in accenſione lucernæ aqua infuſa, <lb></lb>
2971 lucerna oleo repleatur.</s> <lb></lb></p>
2972
2973 <figure></figure>
2974 <p type="main"><s id="s.000844">Sit ſub lucerna vas vndique præcluſum AB, ſiue ipſi <lb></lb>
2975 coniunctum, ſiue ſeorſum poſitum, ex quo procedant <lb></lb>
2976 duo tubi CD EF ſimul cum vaſe perforati.</s><s id="s.000845"> &amp; oſculum <lb></lb>
2977 <pb pagenum="127"></pb>
2978 <figure></figure>
2979 tubi C à fundo eius tantum diſtet, quantum ad aquę flu­<lb></lb>
2980 xum ſatis ſit.</s><s id="s.000846"> tubus autem CD uſque ad ſuperficiem lu­<lb></lb>
2981 cernæ extendatur, phialulam habens ad eius extremum <lb></lb>
2982 D, per <expan abbr="quã">quam</expan> aquæ infuſio erit: &amp; tubus EF ſimul perfore­<lb></lb>
2983 tur cum lucernæ fundo.</s><s id="s.000847"> Si igitur aliquis per vmbilicum <lb></lb>
2984 lucernæ oleum infundat, primum in vas AB procedet.</s><s id="s.000848"> <lb></lb>
2985 deinde eo repleto, replebuntur &amp; tubi CD EF, &amp; lu­<lb></lb>
2986 cerna ipſa.</s><s id="s.000849"> Itaque ardens lucerna exinanietur: &amp; cum <lb></lb>
2987 per phialulam, quæ eſt ad D aquam infundamus, defe­<lb></lb>
2988 retur in vas AB, oleo mixta oleum autem quod eſt in va­<lb></lb>
2989 <pb pagenum="128"></pb>
2990 ſe AB aſcendens replebit <expan abbr="partẽ">partem</expan> lychni exinanitam quo­<lb></lb>
2991 uſque <expan abbr="oleũ">oleum</expan> ad nares perueniat.</s><s id="s.000850"> poſtea rurſus ſi ſubſideat <lb></lb>
2992 oleum, idem faciendum eſt quoad oleum abſumatur.</s><s id="s.000851"> <lb></lb>
2993 Quod ſi oporteat oleo adhuc in lucerna <expan abbr="comprehẽſo">comprehenſo</expan>, au<lb></lb>
2994 ferre vas AB, erit ſmeriſma quoddam in tubis CD EF <lb></lb>
2995 ad AB vas, &amp; ad lucernam clauiculę, ita vt ipſis con­<lb></lb>
2996 uerſis contineatur oleum, &amp; quod in lucerna eſt, &amp; <lb></lb>
2997 quod in tubis: &amp; ita uas exemptile erit.</s><s id="s.000852"> &amp; quando <lb></lb>
2998 volumus rurſus ijſdem appoſitis clauiculas aperie­<lb></lb>
2999 riemus.</s><s id="s.000853"> melius autem eſt tubum quidem EF in aurem <lb></lb>
3000 lucernæ ferri, tubum vero CD paululum poſt aurem, ſu­<lb></lb>
3001 blimius habens appoſitum aliquod vas inſtar phialæ.</s><s id="s.000854"> ſi­<lb></lb>
3002 mul cum eo perforatum, per quod aqua infundetur, ut <lb></lb>
3003 eodem tempore &amp; infundatur aqua, &amp; ex aure oleum <lb></lb>
3004 influat.</s> <lb></lb></p>
3005
3006 <pb pagenum="129"></pb>
3007 <p type="head"><s id="s.000855">LXII.</s> <lb></lb></p>
3008
3009 <p type="main"><s id="s.000856">Vaſe exiſtente præcluſo, &amp; canalem aper­<lb></lb>
3010 tum habente cui ſubijcitur poculum aqua <lb></lb>
3011 plenum, ſi quis poculum ſubtrahat, parum <lb></lb>
3012 fluet canalis quouſque poculum ſit ſubtra­<lb></lb>
3013 ctum.</s><s id="s.000857"> ſurſum autem impulſo poculo canalis <lb></lb>
3014 non amplius fluet.</s> <lb></lb></p>
3015
3016 <p type="main"><s id="s.000858">Sit dictum vas AB collum habens interſeptum dia­<lb></lb>
3017 phragmate CD.</s><s id="s.000859"> ex CD vero tubus producatur EF ſi­<lb></lb>
3018 mul cum ipſo perforatus, circa quem ponatur tubus KL, <lb></lb>
3019 ita vt ſit ſuffocatus diabetes.</s><s id="s.000860"> &amp; cum ipſo KL ſimul per­<lb></lb>
3020 foretur alius tubus MN, oſculum M apertum habens.</s><s id="s.000861"> <lb></lb>
3021 eius autem crus exterius ſit in quodam poculo OX, in <lb></lb>
3022 quod aquam infundamus adeo, vt repleatur; ſimul vero <lb></lb>
3023 replebitur &amp; tubi crus, quod eſt in poculo.</s><s id="s.000862"> infundatur <lb></lb>
3024 deinde in collum vaſis AB puſilla aqua, ita vt reſpira­<lb></lb>
3025 tionem obſtruat.</s><s id="s.000863"> Pleno igitur exiſtente vaſe AB non <lb></lb>
3026 fluet P canalis, quamquam ſit apertus, propterea quòd <lb></lb>
3027 aer ingreſſum non habet ob aquam in collum infuſam.</s><s id="s.000864"> <lb></lb>
3028 At ſubtracto poculo neceſſe eſt aliquam partem cruris ſi­<lb></lb>
3029 phonis, quod eſt in poculo exinaniri.</s><s id="s.000865"> in locum vero exi­<lb></lb>
3030 nanitum attrahetur.</s><s id="s.000866"> propinquus aer, atque hic infuſam <lb></lb>
3031 in collum aquam ſimul attrahet, ita ut ſupermineat <lb></lb>
3032 oſculum F.</s><s id="s.000867"> ac propterea aere ingreſſum habente canalis <lb></lb>
3033 P fluet, quouſque poculum ſurſum impulſum, faciat a­<lb></lb>
3034 quam, quæ eſt in collo, reſpirationem obſtruere.</s><s id="s.000868"> <lb></lb>
3035 rurſus <lb></lb>
3036 enim in priorem locum reſtituetur, &amp; non amplius fluet <lb></lb>
3037 P canalis: <expan abbr="idq́">idque</expan> toties fiet, quoties ſubtrahitur, &amp; offer­<lb></lb>
3038 <pb pagenum="130"></pb>
3039 tur poculum.</s><s id="s.000869"> Oportet autem non totum poculum ſub­<lb></lb>
3040 trahi, ne totum ſiphonis crus denudetur.</s><s id="s.000870"> Itaque cana­<lb></lb>
3041 lis MN conformetur in thyrſum, &amp; RN circa ipſum vt <lb></lb>
3042 ſpectaculum recte ſit diſpoſitum.</s> <lb></lb></p>
3043
3044 <figure></figure>
3045 <pb pagenum="131"></pb>
3046 <p type="head"><s id="s.000871">LXIII.</s> <lb></lb></p>
3047
3048 <p type="main"><s id="s.000872">Conſtructio lagenæ vociferantis, quando <lb></lb>
3049 humidum effluat.</s> <lb></lb></p>
3050
3051 <p type="main"><s id="s.000873">Sit deſcripta la­<lb></lb>
3052 gena <figure></figure> collum qui­<lb></lb>
3053 dem obſtructum <lb></lb>
3054 habens diaphrag­<lb></lb>
3055 mate AB, os ve­<lb></lb>
3056 ro diaphragmate <lb></lb>
3057 CD: &amp; per <expan abbr="vtrã­">vtram­</expan><lb></lb>
3058 que diaphragma­<lb></lb>
3059 ta producatur tu­<lb></lb>
3060 bus EF ſimul cum <lb></lb>
3061 ipſis perforatus.</s><s id="s.000874"> <lb></lb>
3062 lagenæ autem au­<lb></lb>
3063 ricula ſit GH: at­<lb></lb>
3064 que ex altera par­<lb></lb>
3065 te ſit tubus KL ſi­<lb></lb>
3066 mul perforatus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb></lb>
3067 AB diaphragmate <lb></lb>
3068 &amp; ab ipſo CD tan­<lb></lb>
3069 tum diſtans, quan­<lb></lb>
3070 tum ad aquæ flu­<lb></lb>
3071 xum ſufficiat.</s><s id="s.000875"> ad <lb></lb>
3072 diaphragma vero <lb></lb>
3073 CD ſit ſyringula <lb></lb>
3074 M, quæ vocem e­<lb></lb>
3075 dere poſſit.</s><s id="s.000876"> Ita­<lb></lb>
3076 que implebitur a­<lb></lb>
3077 gena per tubum <lb></lb>
3078 EF, aere tum per <lb></lb>
3079 KL tubum, tum <lb></lb>
3080 <pb pagenum="132"></pb>
3081 per ſyringulam M excedente.</s><s id="s.000877"> Quando igitur lagenæ au­<lb></lb>
3082 riculam detinentes reclinamus ita vt aqua effluat, fluet <lb></lb>
3083 quidem per tubum EF in partes exteriores; per KL ve­<lb></lb>
3084 ro procedet in collum BC.</s><s id="s.000878"> &amp; qui in ipſo eſt aer expulſus <lb></lb>
3085 per ſyringulam M vocem emittet.</s><s id="s.000879"> Sit etiam in diaphrag­<lb></lb>
3086 mate AB aliud foramen.</s><s id="s.000880"> per quod, lagena in rectum con­<lb></lb>
3087 ſtituta, aer retrocedat.</s> <lb></lb></p>
3088
3089 <p type="head"><s id="s.000881">LXIIII.</s> <lb></lb></p>
3090
3091 <p type="main"><s id="s.000882">Si in aliqua baſi exiſtat vas, vinum ha­<lb></lb>
3092 bens, &amp; canalem apertum, deducto pondere <lb></lb>
3093 facere, vt canalis ad menſuram fluat, verbi <lb></lb>
3094 gratia interdum quidem ſemicotylium inter <lb></lb>
3095 dum vero cotylium, &amp; generaliter quantum <lb></lb>
3096 quis voluerit.</s> <lb></lb></p>
3097
3098 <pb pagenum="133"></pb>
3099 <figure></figure>
3100 <p type="main"><s id="s.000883">Sit vas AB, in quod vinum infundatur.</s><s id="s.000884"> canalis autem <lb></lb>
3101 in ipſo iuxta fundum ſit D.</s><s id="s.000885"> &amp; obſtruatur collum diaphra­<lb></lb>
3102 gmate EF: <expan abbr="perq́">perque</expan> EF impellatur GH tubus, à fundo va­<lb></lb>
3103 ſis tantum diſtans, quantum ad aquæ fluxum ſatis ſit.</s><s id="s.000886"> <lb></lb>
3104 ba­<lb></lb>
3105 <pb pagenum="134"></pb>
3106 ſis autem vaſi ſubiecta ſit KLMN.</s><s id="s.000887"> &amp; alter tubus XO <lb></lb>
3107 pa­<lb></lb>
3108 rum diſtans à diaphragmate, &amp; per baſim procedens.</s><s id="s.000888"> <lb></lb>
3109 Sit præterea in baſi aqua obſtruens oſculum: ubi XO: &amp; <lb></lb>
3110 ſit regula PR, cuius dimidium quidem ſit intra baſim, di­<lb></lb>
3111 midium vero extra.</s><s id="s.000889"> &amp; moueatur circa punctum S.</s><s id="s.000890"> ſuſpen­<lb></lb>
3112 datur autem in extremo regulæ P clepsydra, quæ fora­<lb></lb>
3113 men T in fundo habeat.</s><s id="s.000891"> Itaque vas implebimus per GH <lb></lb>
3114 tubum antequam in baſim aqua infundatur, aere per tu­<lb></lb>
3115 bum antequam in baſim aqua infundatur, aere per tu­<lb></lb>
3116 bum XO excedente.</s><s id="s.000892"> poſtea canalem comprehendentes <lb></lb>
3117 per quoddam foramen aquam in baſim infundemus, <lb></lb>
3118 quouſque obſtruamus oſculum O, &amp; canalem D dimit­<lb></lb>
3119 tamus.</s><s id="s.000893"> manifeſtum igitur eſt vinum non fluere.</s><s id="s.000894"> propte­<lb></lb>
3120 rea quòd aer nulla ex parte ingredi poteſt.</s><s id="s.000895"> quando au­<lb></lb>
3121 tem extremum regulę R deprimemus, pars aliqua cle­<lb></lb>
3122 pſydræ ex aqua extolletur, &amp; denudata reſpiratione O <lb></lb>
3123 fluet D canalis, quouſque ſublata in clypſydra aqua ef­<lb></lb>
3124 fluens ipſam O reſpirationem obſtruat.</s><s id="s.000896"> At ſi rurſus <lb></lb>
3125 re­<lb></lb>
3126 pleta clepſydra extremum regulæ R pluſquam antea de­<lb></lb>
3127 primatur longiori tempore effluet ſublata in clepsydra <lb></lb>
3128 aqua, &amp; ob id ex canali plus vini educetur.</s><s id="s.000897"> Si vero tota <lb></lb>
3129 clepsydra extollatur, multo magis effluet.</s><s id="s.000898"> Ne igitur ma­<lb></lb>
3130 nu deprimamus extremum regulæ R, ſit quoddam pon­<lb></lb>
3131 dus V in exteriori regulæ parte RQ delatum: &amp; quan­<lb></lb>
3132 do fuerit propè R totam extollet clepsydram, quando <lb></lb>
3133 uero remotius minus extollet.</s><s id="s.000899"> Itaque experientia inue­<lb></lb>
3134 nientes menſuras, quas volumus canalem D fluere, in­<lb></lb>
3135 ciſiones faciemus in regula RQ, &amp; menſurarum deſcri­<lb></lb>
3136 ptiones.</s><s id="s.000900"> quare cum volumus partem aliquam effluere, <lb></lb>
3137 ad illas inciſiones pondus deducentes fluere dimitte­<lb></lb>
3138 mus.</s> <lb></lb></p>
3139
3140 <pb pagenum="135"></pb>
3141 <p type="head"><s id="s.000901">LXV.</s> <lb></lb></p>
3142
3143 <p type="main"><s id="s.000902">Fluxilis conſtructio, ita ut in principio <lb></lb>
3144 quidem fluat mixtum, quando autem volue­<lb></lb>
3145 rimus aqua infuſa, aqua ipſa per ſe fluat, &amp; <lb></lb>
3146 rurſus mixtum.</s> <lb></lb></p>
3147
3148 <p type="main"><s id="s.000903">Sit fluxile AB, obſtructum habens collum diaphrag­<lb></lb>
3149 mate CD, per quod tubus EF impellatur in effuſionem <lb></lb>
3150 deferens, <expan abbr="habenſq́">habensque</expan> paruum foramen G intra fluxile.</s><s id="s.000904"> ſit <lb></lb>
3151 autem in fluxili ſub diaphragmate ſpiraculum H.</s><s id="s.000905"> Quan­<lb></lb>
3152 do igitur comprehendentes effuſionem F mixtum infun­<lb></lb>
3153 damus, procedit in fluxile per foramen G; &amp; quando ef­<lb></lb>
3154 fuſionem dimittamus, fluet mixtum, aere per ſpiracu­<lb></lb>
3155 lum H excedente.</s><s id="s.000906"> Quando autem ſpiraculum H com­<lb></lb>
3156 prehendentes puram aquam infundamus, mixtum qui­<lb></lb>
3157 dem non fluet, propterea quòd aer non habet ingreſ­<lb></lb>
3158 ſum, ſed pura aqua.</s><s id="s.000907"> &amp; quando ſpiraculum dimittamus <lb></lb>
3159 vtraque fluent, &amp; aqua, &amp; mixtum; videlicet mixtum, <lb></lb>
3160 quod rurſus ex vtriſque gignitur.</s> <lb></lb></p>
3161
3162 <pb pagenum="136"></pb>
3163 <figure></figure>
3164 <pb pagenum="137"></pb>
3165 <p type="head"><s id="s.000908">LXVI.</s> <lb></lb></p>
3166
3167 <p type="main"><s id="s.000909">Si vas in baſi exiſtet, canalemq́ue habeat <lb></lb>
3168 ſupra fundum, &amp; infuſa in ipſum aqua, inter­<lb></lb>
3169 dum quidem puram aquam fluere, interdum <lb></lb>
3170 mixtum, interdum vero merum tantum.</s> <lb></lb></p>
3171
3172 <p type="main"><s id="s.000910">Sit vas AB in <figure></figure> <lb></lb>
3173 baſi, canalem ha­<lb></lb>
3174 bens CD, cuius <lb></lb>
3175 oſculum C ſit ſu­<lb></lb>
3176 pra <expan abbr="fundũ">fundum</expan> vaſis.</s><s id="s.000911"> <lb></lb>
3177 obſtruatur autem <lb></lb>
3178 collum diaphrag­<lb></lb>
3179 mate EF, per <lb></lb>
3180 quod tubus GH <lb></lb>
3181 demittatur, <expan abbr="parũ">parum</expan> <lb></lb>
3182 <expan abbr="excedẽs">excedens</expan> diaphra­<lb></lb>
3183 gma in partem <lb></lb>
3184 ſuperiorem, &amp; à <lb></lb>
3185 fundo <expan abbr="diſtãs">diſtans</expan> <expan abbr="quã­">quan­<lb></lb>
3186 tum</expan> ad aquæ flu­<lb></lb>
3187 xum ſufficiat.</s><s id="s.000912"> ſit <lb></lb>
3188 etiam alter tubus <lb></lb>
3189 KL ad uentrem <lb></lb>
3190 vaſis extra, cui <lb></lb>
3191 vas meri ſubijcia­<lb></lb>
3192 tur KM.</s><s id="s.000913"> ſit <expan abbr="autẽ">autem</expan> <lb></lb>
3193 &amp; in diaphragma-<lb></lb>
3194 te tenue foramen <lb></lb>
3195 N.</s><s id="s.000914"> His ita conſtitutis ſi in vas aquam per collum infun­<lb></lb>
3196 <pb pagenum="138"></pb>damus, pars quidem, quæ eſt circa exceſſum tubi, in <lb></lb>
3197 collo manet, pars vero, quæ ſupra exceſſum in vaſis al­<lb></lb>
3198 ueum defertur, quouſque ad tubi oſculum C perueniat, <lb></lb>
3199 &amp; ita pura effluet aqua.</s><s id="s.000915"> quòd cum canalis fluere cœperit, <lb></lb>
3200 quemadmodum in diabete ſimul attrahetur, &amp; merum <lb></lb>
3201 quod eſt in KM vaſe, &amp; mixtum effluet.</s><s id="s.000916"> Cum vero aqua <lb></lb>
3202 conſumpta fuerit, ſolum fluet merum, præterquam <lb></lb>
3203 quòd aqua, quæ eſt circa diaphragma EF ſimul attra­<lb></lb>
3204 hetur.</s><s id="s.000917"> &amp; cum dicta aqua per foramen N tota effluxerit, <lb></lb>
3205 tunc aer ingrediens abrumpet continuitatem, &amp; nihil <lb></lb>
3206 amplius fluet.</s> <lb></lb></p>
3207
3208 <pb pagenum="139"></pb>
3209 <p type="head"><s id="s.000918">LXVII.</s> <lb></lb></p>
3210
3211 <p type="main"><s id="s.000919">Si vas vino repletum ſit, canalemq́ue ha­<lb></lb>
3212 beat, cui poculum ſubijciatur, ad menſuram <lb></lb>
3213 datam vinum in poculum influere.</s> <lb></lb></p>
3214
3215 <figure></figure>
3216 <p type="main"><s id="s.000920">Sit vas AB vinum habens, &amp; CD canalem.</s><s id="s.000921"> oſculum <lb></lb>
3217 vero canalis, quod eſt ad C ſuperficiem ſuperiorem ita <lb></lb>
3218 leuigatam habeat, ut tympanulo impoſito cohibeat a­<lb></lb>
3219 quam.</s><s id="s.000922"> Sit autem regula recta GH in aure compacta, à <lb></lb>
3220 qua alia KL moueatur.</s><s id="s.000923"> ſit etiam alia regula MN ſub ba­<lb></lb>
3221 ſi vaſis, quæ moueatur circa X.</s><s id="s.000924"> duæ præterea <lb></lb>
3222 regulæ KO <lb></lb>
3223 <pb pagenum="140"></pb>
3224 LP affigantur, circa clauos motæ, ita vt ſublato tympa­<lb></lb>
3225 nulo EF aperiatur canalis, <expan abbr="humorq́">humorque</expan> effluat.</s><s id="s.000925"> &amp; rurſus de­<lb></lb>
3226 miſſo claudatur.</s><s id="s.000926"> imponatur ergo regulæ MN poculum, <lb></lb>
3227 in quod volumus ad menſuram humidum influere, <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan> <lb></lb>
3228 poculum R canali ſubiectum: &amp; ſit pondus quoddam S, <lb></lb>
3229 quod per <expan abbr="annulũ">annulum</expan> deduci poſsit in regulę exceſſu MO.</s><s id="s.000927"> Ita­<lb></lb>
3230 que cum pondus deduxero ad partem M, aperietur cana­<lb></lb>
3231 lis, &amp; humidum in poculum fluet.</s><s id="s.000928"> <expan abbr="rurſusq́">rurſusque</expan> grauato po­<lb></lb>
3232 culo pondus abnuet, &amp; claudet canalem.</s><s id="s.000929"> vt autem ad <lb></lb>
3233 menſuram fluat, inijciatur in poculum, exempli cauſſa, <lb></lb>cotyle.</s><s id="s.000930"> quod autem ex canali fluit in alio vaſe excipie­<lb></lb>
3234 mus, &amp; deducatur pondus quoad primum non amplius <lb></lb>
3235 fluat canalis, &amp; notetur in regula, <expan abbr="inſcribaturq́">inſcribaturque</expan> cotyle.</s><s id="s.000931"> <lb></lb>
3236 ſimiliter &amp; ſemicotyle, &amp; duæ cotylæ &amp; quouſque volu­<lb></lb>
3237 mus menſuram procedere.</s><s id="s.000932"> eadem enim faciemus, &amp; <lb></lb>
3238 habebimus menſurarum ſigna, ſecundum quę oportet <lb></lb>
3239 deducta pondus menſuras aſsignare.</s><s id="s.000933"> poſſumus autem <lb></lb>
3240 pro tympanulo EF circumponere canali vas aliquod prę­<lb></lb>
3241 cluſum, vt ſeparato humido ab aere, qui in eo eſt, cana­<lb></lb>
3242 lis non amplius fluat.</s> <lb></lb></p>
3243
3244 <pb pagenum="141"></pb>
3245 <p type="head"><s id="s.000934">LXVIII.</s> <lb></lb></p>
3246
3247 <p type="main"><s id="s.000935">Vaſe vinum habente, <expan abbr="canalemq́">canalemque</expan> &amp; ſubie­<lb></lb>
3248 ctum ipſi craterem, quantum quis ex cratere <lb></lb>
3249 auferat, tantum in ipſum ex canali vinum in­<lb></lb>
3250 fluere.</s> <lb></lb></p>
3251
3252 <figure></figure>
3253 <p type="main"><s id="s.000936">Sit vini vas AB, canalis autem CD, habens EF tym­<lb></lb>
3254 <pb pagenum="142"></pb>
3255 panulum &amp; regulas GH KL KO LM, vt in ſuperiori­<lb></lb>
3256 bus, <expan abbr="ſubijciaturq́">ſubijciaturque</expan> canali poculum P, &amp; regulæ KO con­<lb></lb>
3257 iunctus ſit lebetulus R, exiſtens in vaſe ST, tubus autem <lb></lb>
3258 YV ſimul perforetur cum vaſis ST P.</s><s id="s.000937"> His ita conſtitu­<lb></lb>
3259 tis.</s><s id="s.000938"> &amp; vacuis exiſtentibus vaſis P ST, lebetulus R erit <lb></lb>
3260 ad fundum ST vaſis, &amp; canalem CD aperiet.</s><s id="s.000939"> fluente au­<lb></lb>
3261 tem ipſo in vtraque vaſa ST P aſcendens lebetulus rur­<lb></lb>
3262 ſus canalem claudet, quouſque rurſus auferamus ex cra­<lb></lb>
3263 tere.</s><s id="s.000940"> atque hoc erit quotieſcumcque vinum abſtuleri­<lb></lb>
3264 mus.</s> <lb></lb></p>
3265
3266 <p type="head"><s id="s.000941">LXIX.</s> <lb></lb></p>
3267
3268 <p type="main"><s id="s.000942">Theſauri conſtructio rotam habentis æ­<lb></lb>
3269 neam, <expan abbr="verſatilẽ">verſatilem</expan>, quæ <foreign lang="grc">ἀγνιστεριον</foreign> appellatur.</s><s id="s.000943"> hanc <lb></lb>
3270 enim ad ſacra accedentes conuertere ſoliti <lb></lb>
3271 ſunt.</s><s id="s.000944"> Itaque contingit dum rota conuertitur <lb></lb>
3272 melancoryphi vocem reddi, atque ipſam aui­<lb></lb>
3273 culam inſiſtentem conuerti.</s><s id="s.000945"> conuerſa autem <lb></lb>
3274 ea melancoryphum non amplius vocem emit­<lb></lb>
3275 tere, neque conuerte.</s> <lb></lb></p>
3276
3277 <pb pagenum="143"></pb>
3278 <p type="main"><s id="s.000946">Sit theſau­<lb></lb>
3279 rus <figure></figure> ABCD, <lb></lb>
3280 &amp; axis in ipſo <lb></lb>
3281 diſpoſitus EF <lb></lb>
3282 facile verſati­<lb></lb>
3283 lis.</s><s id="s.000947"> ei vero <expan abbr="cõ­iungatur">con­<lb></lb>
3284 iungatur</expan> rota <lb></lb>
3285 HK, quam <expan abbr="cõ­uertere">con­<lb></lb>
3286 uertere</expan> opor­<lb></lb>
3287 tet.</s><s id="s.000948"> Sint præ­<lb></lb>
3288 terea duæ ro­<lb></lb>
3289 tæ LM eidem <lb></lb>
3290 axi intus con­<lb></lb>
3291 iunctæ, qua­<lb></lb>
3292 rum L <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> <lb></lb>
3293 exelictram ha­<lb></lb>
3294 beat, M vero <lb></lb>
3295 radiata ſit.</s><s id="s.000949"> cir­<lb></lb>
3296 ca exelictram <lb></lb>
3297 funis inuolua­<lb></lb>
3298 tur.</s><s id="s.000950"> à cuius ex­<lb></lb>
3299 tremo ſuſpen­<lb></lb>
3300 datur clibanus N, tubum habens XO, &amp; in ſummitate sy­<lb></lb>
3301 ringulam, quæ melancoryphi vocem reddat.</s><s id="s.000951"> ſubijcia­<lb></lb>
3302 tur autem clibano aquæ vas PR.</s><s id="s.000952"> &amp; à vertice theſauri de­<lb></lb>
3303 mittatur axiculus ST, qui facile conuerti poſsit.</s><s id="s.000953"> habeat­<lb></lb>
3304 q́ue ad S melancoryphum, ad T vero tympanum radia­<lb></lb>
3305 tur, cuius radij radijs tympani M implicentur.</s><s id="s.000954"> contin­<lb></lb>
3306 get igitur conuerſa rota HK, funem circa exelictram in­<lb></lb>
3307 uolui, &amp; clibanum ſuſtinere.</s><s id="s.000955"> at rota dimiſſa clibanum <lb></lb>
3308 ob <lb></lb>
3309 grauitatem deſcendens in aqua aere expulſo ſonum <lb></lb>
3310 edere.</s><s id="s.000956"> ſimul vero &amp; melancoryphum conuerti ob con­<lb></lb>
3311 uerſionem tympanorum.</s> <lb></lb></p>
3312
3313 <pb pagenum="144"></pb>
3314 <p type="head"><s id="s.000957">LXX.</s> <lb></lb></p>
3315
3316 <p type="main"><s id="s.000958">Aliqui in vaſa iniecti ſiphones fluunt, quo <lb></lb>
3317 ad vel vaſa exinanita fuerint, vel aquæ ſuper­<lb></lb>
3318 ficies extrinſeco ſiphonis oſculo reſpondeat.</s><s id="s.000959"> <lb></lb>
3319 &amp; opus ſit fluente eo, cum volumus non am<lb></lb>
3320 plius fluere.</s> <lb></lb></p>
3321
3322 <p type="main"><s id="s.000960">Sit aliquod vas <figure></figure> <lb></lb>
3323 AB, in quo ſiphon <lb></lb>
3324 CDE, habens in­<lb></lb>
3325 trinſecum crus in­<lb></lb>
3326 flexum, vt CFG.</s><s id="s.000961"> <lb></lb>
3327 ſit etiam regula re­<lb></lb>
3328 cta infixa HK, ad <lb></lb>
3329 quam alia coniun­<lb></lb>
3330 gatur LM.</s><s id="s.000962"> rurſus <lb></lb>
3331 ex LM alia regula <lb></lb>
3332 moueatur in cla­<lb></lb>
3333 uo, habens ad N <lb></lb>
3334 extremitatem vas, <lb></lb>
3335 quod poſſit sipho­<lb></lb>
3336 nis reflexionem F <lb></lb>
3337 G circumire.</s><s id="s.000963"> ha­<lb></lb>
3338 beat autem regu­<lb></lb>
3339 la LM pondus ap­<lb></lb>
3340 penſum ad L, vt <lb></lb>
3341 vas circumiens ſi­<lb></lb>
3342 phonis <expan abbr="reflexionẽ">reflexionem</expan> <lb></lb>
3343 ſupra oſculum ſit, <lb></lb>
3344 &amp; fluat ſiphon.</s><s id="s.000964"> At <lb></lb>
3345 <pb pagenum="145"></pb>
3346 cum volumus non amplius fluere, auferemus pondus, <lb></lb>
3347 quod eſt ad L, vt vas, quod ad N deferatur, &amp; reflexio­<lb></lb>
3348 nem FG circum eat: atque ita non amplius fluat diabe­<lb></lb>
3349 tes.</s><s id="s.000965"> quando autem volumus fluere, rurſus pondus appen­<lb></lb>
3350 demus.</s> <lb></lb></p>
3351
3352 <p type="head"><s id="s.000966">LXXI.</s> <lb></lb></p>
3353
3354 <p type="main"><s id="s.000967">Si in ara aliqua accendatur ignis, anima­<lb></lb>
3355 lia choreas ducere videbuntur, etenim arę <lb></lb>
3356 perſpicuę erunt, ſiue vitreæ ſiue <lb></lb>
3357 corneæ.</s> <lb></lb></p>
3358
3359 <figure></figure>
3360 <pb pagenum="146"></pb>
3361 <p type="main"><s id="s.000968">Per epipyrum demittitur tubus ad baſim aræ, qui in <lb></lb>
3362 enodace verſatur, &amp; à ſuperiori parte in fiſtula, qua epi­<lb></lb>
3363 pyro coniuncta ſit.</s><s id="s.000969"> habeat autem tubus etiam alios tu­<lb></lb>
3364 bulos inflexos, <expan abbr="ſimulq́">ſimulque</expan> perforatos, &amp; ipſi coniunctos, <lb></lb>
3365 qui interſeſe ſecundum diametrum diſponantur, atque <lb></lb>
3366 inflexiones viciſsim teneant.</s><s id="s.000970"> habeat pręterea tympanum <lb></lb>
3367 ſibi annexum, cui animalia choreas ducentia imponun­<lb></lb>
3368 tur.</s><s id="s.000971"> itaque igne accenſo calefactus aer per fiſtulam in tu­<lb></lb>
3369 bum procedit: ex tubo autem per inflexos tubulos ex­<lb></lb>
3370 pulſus, &amp; aræ alueo inhærens conuertit tubum &amp; anima­<lb></lb>
3371 lia, quæ choreas ducunt.</s> <lb></lb></p>
3372
3373 <p type="head"><s id="s.000972">LXXII.</s> <lb></lb></p>
3374
3375 <p type="main"><s id="s.000973">Lucernæ conſtructio vt ellychnio impoſi­<lb></lb>
3376 to, quando oleum deficiat, ex aure eius o­<lb></lb>
3377 leum in ellychnium infundatur, quantum <lb></lb>
3378 quis voluerit, nullo ipſi appoſito vaſe, ex <lb></lb>
3379 quo oleum influat.</s> <lb></lb></p>
3380
3381 <pb pagenum="147"></pb>
3382 <p type="main"><s id="s.000974">Conſtruatur lucerna baſim habens concauam, <lb></lb>
3383 &amp; trian­<lb></lb>
3384 gularem inſtar pyramidis.</s><s id="s.000975"> <expan abbr="Sitq́">Sitque</expan> baſis concaua ABCD, <lb></lb>
3385 &amp; in ea diaphragma EF.</s><s id="s.000976"> lucernæ autem caulis ſit GH &amp; <lb></lb>
3386 ipſe concauus, ſupra quem ſit concauus calathus KL plu­<lb></lb>
3387 rimum olei continens: &amp; ex diaphragmate EF proce­<lb></lb>
3388 det MN tubus, ſimul cum eo perforatus, tantum <expan abbr="diſtãs">diſtans</expan> <lb></lb>
3389 à calathi operculo KL, in quo &amp; ellychnium imponitur, <lb></lb>
3390 quantum ad aeris exitum ſufficiat.</s><s id="s.000977"> alius autem tubulus <lb></lb>
3391 XO demittatur <figure></figure> <lb></lb>
3392 per operculum <lb></lb>
3393 KL, diſtans à fun­<lb></lb>
3394 do calathi, quan­<lb></lb>
3395 tum ſatis ſit ad <lb></lb>
3396 aquæ fluxum, &amp; <lb></lb>
3397 ex operculo pau­<lb></lb>
3398 lulum excedens.</s><s id="s.000978"> <lb></lb>
3399 exceſſui vero ap­<lb></lb>
3400 tetur alius tubu­<lb></lb>
3401 lus P, habens ſu­<lb></lb>
3402 perius <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> ob­<lb></lb>
3403 ſtructum qui per <lb></lb>
3404 fundum lychnij <lb></lb>
3405 impulſus coag­<lb></lb>
3406 mentetur lychno <lb></lb>
3407 ad tubum autem <lb></lb>
3408 P agglutinetur a­<lb></lb>
3409 lius tubulus exi­<lb></lb>
3410 lis procedens ad <lb></lb>
3411 extremitatem au­<lb></lb>
3412 ris, &amp; ſimul cum <lb></lb>
3413 ea perforetur, ut <lb></lb>
3414 influat in <expan abbr="conca­uitatẽ">conca­<lb></lb>uitatem</expan> ellychnij, <lb></lb>
3415 <pb pagenum="148"></pb>
3416 foramen habens <figure></figure> <lb></lb>
3417 <expan abbr="quemadmodũ">quemadmodum</expan> &amp; <lb></lb>
3418 alij.</s><s id="s.000979"> &amp; ſub diaphra­<lb></lb>
3419 gmate EF conglu­<lb></lb>
3420 tinetur clauicula <lb></lb>
3421 <expan abbr="deferẽs">deferens</expan> in locum <lb></lb>
3422 CDEF, ita ut ſi <lb></lb>
3423 aperiatur, aqua ex <lb></lb>
3424 loco ABEF in ip­<lb></lb>
3425 ſum CDEF tran­<lb></lb>
3426 ſeat.</s><s id="s.000980"> Sit autem in <lb></lb>
3427 operculo AB par­<lb></lb>
3428 uum foramen, per <lb></lb>
3429 quod locum AB <lb></lb>
3430 EF implebimus a­<lb></lb>
3431 qua, &amp; qui in ipſo <lb></lb>
3432 eſt aer per dictum <lb></lb>
3433 foramen excedet.</s><s id="s.000981"> <lb></lb>
3434 Itaque ſublato el­<lb></lb>
3435 lychnio, calathum <lb></lb>
3436 oleo implebimus <lb></lb>
3437 per tubum XO, ae­<lb></lb>
3438 re per MN tubu­<lb></lb>
3439 lum excedente, &amp; <lb></lb>
3440 adhuc per clauem apertam, quæ eſt in fundo CD, quan­<lb></lb>
3441 do &amp; quæ eſt in CDEF aqua effluet.</s><s id="s.000982"> Impoſito igitur el­<lb></lb>
3442 lychnio per ſmeriſma P, quando opus ſit oleum infunde­<lb></lb>
3443 re, aperiemus clauem quæ in fundo CD, &amp; aqua ex loco <lb></lb>
3444 ABEF in locum CDEF ſecedente, aer, qui eſt ipſo per <lb></lb>
3445 tubum MN ad calathum perueniens elidet oleum.</s><s id="s.000983"> quod <lb></lb>
3446 quidem per tubulum XO &amp; per alium ipſi cohærentem <lb></lb>
3447 ad ellychnium procedet.</s><s id="s.000984"> Quando autem non amplius <lb></lb>
3448 fluere volumus clauicula claudetur, &amp; ceſſabit, &amp; rurſus <lb></lb>
3449 <pb pagenum="149"></pb>
3450 quando opus ſit, idem faciemus.</s> <lb></lb></p>
3451
3452 <p type="main"><s id="s.000985">Poſſumus etiam in eadem deſcriptione alia ratione ex­<lb></lb>
3453 peditius, ſi baſis fabricetur in qua erat aqua.</s><s id="s.000986"> alia quidem <lb></lb>
3454 eadem ſint præter baſim, &amp; aquam, quæ in ea contine­<lb></lb>
3455 tur.</s><s id="s.000987"> tubus autem MN habeat oſculum N ſimul perfora­<lb></lb>
3456 tum cum caulis alueo, ita ut extra caulem appareat, &amp; <lb></lb>
3457 obturetur.</s><s id="s.000988"> Si quis igitur os admouens inflet oſculum ex­<lb></lb>
3458 terius, procedet flatus in calathum, <expan abbr="oleumq́">oleumque</expan> per tubum <lb></lb>
3459 XO exprimet, &amp; erit idem, quod prius.</s><s id="s.000989"> quotieſcumque <lb></lb>
3460 enim inflauerimus oleum in ellychnium infundetur.</s><s id="s.000990"> Sed <lb></lb>
3461 oportebit auris extremitatem inflecti ad rectos angulos <lb></lb>
3462 cum ellychnij foramine, ut ne oleum extra eiaculetur.</s> <lb></lb></p>
3463
3464 <pb pagenum="150"></pb>
3465 <p type="head"><s id="s.000991">LXXIII.</s> <lb></lb></p>
3466
3467 <p type="main"><s id="s.000992">Miliarij conſtructio, vt impoſito anima­<lb></lb>
3468 li, efformatoq́ue in modum ſufflantis, &amp; ip­<lb></lb>
3469 ſum animal ſufflet in carbones: &amp; ita milia­<lb></lb>
3470 rium ardeat.</s><s id="s.000993"> preterea vt canali iuxta collum <lb></lb>
3471 miliarij appoſito, &amp; aperto non fluat, niſi <lb></lb>
3472 prius frigidam infundamus in aliquem cra­<lb></lb>
3473 terem.</s><s id="s.000994"> frigida autem cum calida non com­<lb></lb>
3474 miſceatur, niſi deſcendat ad fundum, &amp; vt <lb></lb>
3475 ex canali frigidiſsima effluat.</s> <lb></lb></p>
3476
3477 <p type="main"><s id="s.000995">Sit miliarij figura quamquiſque elegerit.</s><s id="s.000996"> &amp; in loco <lb></lb>
3478 aquam excipiente aliquis locus paruus ſegregetur duo­<lb></lb>
3479 bus diaphragmatibus rectis, ita vt vndique præcluſus <lb></lb>
3480 ſit.</s><s id="s.000997"> ex quo iuxta fundum tubus ſimul perforetur; cuius al­<lb></lb>
3481 tera pars obturetur, ne aqua in ipſum ingrediatur ex <lb></lb>
3482 miliario.</s><s id="s.000998"> reliqui tubi pertinent ad locum, in quo eſt <lb></lb>
3483 aqua, vt combuſti carbones per vnum tubum, qui ad <lb></lb>
3484 paruum locum pertinet vaporem gignant.</s><s id="s.000999"> hic autem <lb></lb>
3485 per quendam tubum ſimul perforatum cum miliarij o­<lb></lb>
3486 perculo fertur per os animalis in carbones: etenim ani­<lb></lb>
3487 mal ita inclinatum eſt, vt deorſum ſufflet.</s><s id="s.001000"> vapor <lb></lb>
3488 autem ex igne gignitur.</s><s id="s.001001"> Quod ſi paululum aquæ in <lb></lb>
3489 paruum locum infundamus, plurimum gignemus va­<lb></lb>
3490 porem, ita vt animal præter modum ſufflans plus etiam <lb></lb>
3491 calefaciat miliarium; quemadmodum videmus in lebe­<lb></lb>
3492 tibus, qui feruent, vaporem ex aqua ſurſum ferri.</s><s id="s.001002"> erit <lb></lb>
3493 <pb pagenum="151"></pb>
3494 <figure></figure>
3495 <pb pagenum="152"></pb>
3496 autem animal exemptile per quoddam ſmeriſmatium <lb></lb>
3497 ad infundendum puſillam aquam.</s><s id="s.001003"> ſimul vero &amp; ſi ani­<lb></lb>
3498 mal non amplius ſufflare volumus in carbones, ipſum <lb></lb>
3499 per ſmeriſma auertemus in exteriorem partem.</s><s id="s.001004"> ſit <expan abbr="etiã">etiam</expan> <lb></lb>
3500 paruus crater operculo impoſitus, ex quo tubus feratur <lb></lb>
3501 iuxta fundum permeet.</s><s id="s.001005"> ſed vt miliarium aqua infuſa <lb></lb>
3502 impleri poſsit, &amp; ſimul ne ſuperebulliens aqua extra ef­<lb></lb>
3503 fundatur, alius tubus perforetur cum miliarij operculo, <lb></lb>
3504 &amp; in craterem reflectatur per interiorem eius ſuperfici­<lb></lb>
3505 em ne aſperitatem tactui præbeat.</s><s id="s.001006"> miliarij autem con­<lb></lb>
3506 ſtructionem ſub aſpectum ponemus.</s> <lb></lb></p>
3507
3508 <p type="main"><s id="s.001007">Exponatur cylindrus concauus, cuius ſedes, quidem <lb></lb>
3509 inferior ſit AB, ſuperior vero CD: &amp; alius cylindrus <lb></lb>
3510 concauus circa eundem axem conſtruatur, cuius ſedes <lb></lb>
3511 inferior EF, ſuperior GH.</s><s id="s.001008"> ori autem <expan abbr="cylindrorũ">cylindrorum</expan> exterio­<lb></lb>
3512 ri impoſita ſint diaphragmata quę poſsint <expan abbr="cylindrorũ">cylindrorum</expan> <expan abbr="cõ­cauitatẽ">con­<lb></lb>cauitatem</expan> claudere ex <expan abbr="illorũ">illorum</expan> ora obſtruere.</s><s id="s.001009"> Habeat <expan abbr="autẽ">autem</expan> E <lb></lb>
3513 FGH cylindrus tubos OK LX MN, quorum LX <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> ſi­<lb></lb>
3514 mul perforetur ex vna parte, videlicet ad X: reliqui vero <lb></lb>
3515 ex <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan> partæ <expan abbr="ſintq́">ſintque</expan> hæc principia ex <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan> parte in lo­<lb></lb>
3516 cum inter duos cylindros interiectum: &amp; in eo conſti­<lb></lb>
3517 tuantur duo diaphragmata EGFH, locum GEFH in­<lb></lb>
3518 tercipientia, in quem penetret dictus tubus ex vna par­<lb></lb>
3519 te perforatus.</s><s id="s.001010"> imponatur autem operculo, hoc eſt ipſi <lb></lb>
3520 GH tubulus habens paruum animal ſimul perforatum.</s><s id="s.001011"> <lb></lb>
3521 perforeturq́ue per totum animal, &amp; inflectatur ut ver­<lb></lb>
3522 gat in carbonum locum.</s><s id="s.001012"> Quòd ſi aliquando velimus <expan abbr="nõ">non</expan> <lb></lb>
3523 ſufflare animal, ſit tubus in quo inſidet, alteri coaptatus, <lb></lb>
3524 vt cum ipſum conuerterimus in exteriorem partem non <lb></lb>
3525 amplius ſufflet in locum carbonum, ſed extra.</s><s id="s.001013"> ad inijcien­<lb></lb>
3526 dum vero aquam in locum GEFH vtilis erit nobis tu­<lb></lb>
3527 bulus ipſe coaptatus.</s><s id="s.001014"> nam ſublato animali à tubo, in quo <lb></lb>
3528 <pb pagenum="153"></pb>
3529 inſidet, per ipſum aquam infundemus.</s><s id="s.001015"> plurimus enim <lb></lb>
3530 vapor in animal irrumpet.</s><s id="s.001016"> operculo autem imponitur <lb></lb>
3531 crater RS ſimul cum ipſo perforatus, <expan abbr="habensq́">habensque</expan> ad extre­<lb></lb>
3532 mitatem tubum uſq; ad fundum miliarij pertinentem, <lb></lb>
3533 à quo tantum diſtet, quantum ad aquę fluxum ſatis <lb></lb>
3534 ſit.</s><s id="s.001017"> <lb></lb>
3535 Quantum igitur volumus calidam emitti, inijciemus per <lb></lb>
3536 RS frigidam, quæ procedet per tubum permeantem in <lb></lb>
3537 locum calidæ: &amp; ſuper aſcendens calida, per canalem, qui <lb></lb>
3538 eſt circa collum effluet.</s><s id="s.001018"> ingreſſa enim per <expan abbr="tubũ">tubum</expan> aqua non <lb></lb>
3539 dum <expan abbr="cõmixta">commixta</expan> eſt cum ſubiecta calida.</s><s id="s.001019"> atque hoc ſemper <lb></lb>
3540 facientes calidam pro frigida iniecta habebimus.</s><s id="s.001020"> ſed ut <lb></lb>
3541 cognoſcamus quando miliarium aſcendit, conſtruitur <lb></lb>
3542 hiatulus foratus per totum, &amp; forato operculo inſideat <lb></lb>
3543 collo habens paruum tubum, hic autem aſpiciet in RS <lb></lb>
3544 craterem, ut aſcendente calida, delatio in craterem fiat.</s><s id="s.001021"> <lb></lb>
3545 conſtructio igitur huiuſmodi eſt.</s><s id="s.001022"> Quod ſi velimus <expan abbr="locũ">locum</expan> <lb></lb>
3546 FEGH non occupare totum, ſed partem aliquam, con­<lb></lb>
3547 ſtruentur diaphragmata vſque ad dimidium.</s><s id="s.001023"> &amp; ipſis im­<lb></lb>
3548 ponitur aliud diaphragma, &amp; accipit tubum; pertinen­<lb></lb>
3549 tem uſque ad animal.</s><s id="s.001024"> &amp; carbonibus ardentibus erit dela­<lb></lb>
3550 tio vaporis ex paruo loco.</s><s id="s.001025"> ſimiliter &amp; in ipſum aqua in­<lb></lb>
3551 ijcietur.</s> <lb></lb></p>
3552
3553 <pb pagenum="154"></pb>
3554 <figure></figure>
3555 <pb pagenum="155"></pb>
3556 <p type="head"><s id="s.001026">LXXIIII.</s> <lb></lb></p>
3557
3558 <p type="main"><s id="s.001027">Vtuntur etiam alia conſtructione huiuſ­<lb></lb>
3559 modi ad buccinandum, &amp; merulæ vocem <lb></lb>
3560 reddendam.</s> <lb></lb></p>
3561
3562 <p type="main"><s id="s.001028">Rurſus enim idem miliarium conſtruitur habens om­<lb></lb>
3563 nes tubos, qui in ſede ſunt, perforatos ex vtraque par­<lb></lb>
3564 te: &amp; circa ſedem ſit tubus VT fœmina, habens alium <lb></lb>
3565 ſibi aptatum KL pertinentem ad locum calidæ, &amp; mo­<lb></lb>
3566 tum circa clauum KL.</s><s id="s.001029"> hic autem perforetur tribus fora­<lb></lb>
3567 minibus MNX.</s><s id="s.001030"> ſimiliter &amp; tubus VT perforetur toti­<lb></lb>
3568 dem foraminibus, ipſis MNX reſpondentibus.</s><s id="s.001031"> ad X ve­<lb></lb>
3569 ro perforatur baſis quædam in ſeipſa continens tubum <lb></lb>
3570 coarctatum foramini X, in quo ponitur animal quem­<lb></lb>
3571 admodum &amp; ante dictum eſt: &amp; ex MN tubi ſunt pene­<lb></lb>
3572 trantes MO NP, qui ſupra habent extremitates infle­<lb></lb>
3573 xas.</s><s id="s.001032"> his autem ſimul perforetur &amp; coarctetur miliarij ſe­<lb></lb>
3574 des ſuperior, &amp; perforamina penetrent alij tubi ad ip­<lb></lb>
3575 ſos PO aptati, in quibus hæc inſideant.</s><s id="s.001033"> in vno quidem <lb></lb>
3576 paſſerculus habens interiora vacua, vt aquam ſuſcipere <lb></lb>
3577 poſsit, ipſe igitur tubus, in quo inſidet, inflectitur ha­<lb></lb>
3578 bens phthongarium ex ijs, quę fiunt ad tranſmittendas <lb></lb>
3579 voces.</s><s id="s.001034"> inflexio autem vſque ad aquam penetret in paſsir­<lb></lb>
3580 culo.</s><s id="s.001035"> Quando igitur vox phthongarij procedit in a­<lb></lb>
3581 quam, vocem merulæ reddit.</s><s id="s.001036"> Rurſus alter tubus habet <lb></lb>
3582 &amp; ipſe alium tubum ſibi coaptatum, in quo inſidet ani­<lb></lb>
3583 mal in effigiem Tritonis efformatum, &amp; in ore <expan abbr="buccinã">buccinam</expan> <lb></lb>
3584 tenens.</s><s id="s.001037"> Rurſus autem hic ipſe tubus, in quo inſidet, ha­<lb></lb>
3585 bet lingulam &amp; codona, vt fieri conſueuit.</s><s id="s.001038"> procedens <lb></lb>
3586 igitur vapor &amp; lingulæ &amp; codoni coniunctus buccinæ ſo­<lb></lb>
3587 num perficit.</s><s id="s.001039"> itaque experientia conſiderabimus, quan­<lb></lb>
3588 <pb pagenum="156"></pb>
3589 <figure></figure>
3590 <pb pagenum="157"></pb>
3591 do foramen reſpondeat MO tubo, &amp; quando tubo NP, <lb></lb>
3592 &amp; quando ipſi X impoſito animali.</s><s id="s.001040"> atque hęc cognoſcen­<lb></lb>
3593 tes ſigna quædam in ipſis notabimus ad clauum KL, vt <lb></lb>
3594 <expan abbr="quãdo">quando</expan> velimus ipſum buccina canere.</s><s id="s.001041"> quando rurſus ve­<lb></lb>
3595 limus ipſum ſufflare, ſufflet.</s><s id="s.001042"> &amp; <expan abbr="quãdo">quamdo</expan> velimus, merula vo­<lb></lb>
3596 cem reddat.</s><s id="s.001043"> Quod autem attinet ad craterem, &amp; ad a­<lb></lb>
3597 quam calidæ aſcenſum, quemadmodum &amp; ante dictum <lb></lb>
3598 eſt, ita fiat.</s> <lb></lb></p>
3599
3600 <p type="head"><s id="s.001044">LXXV.</s> <lb></lb></p>
3601
3602 <p type="main"><s id="s.001045">Hydraulici inſtrumenti conſtructio.</s> <lb></lb></p>
3603
3604 <p type="main"><s id="s.001046">Sit <expan abbr="quædã">quædam</expan> arula ænea ABCD, in qua ſit aqua, &amp; in aqua <lb></lb>
3605 concauum hemiſphærium inuerſum, quod furnus appel­<lb></lb>
3606 latur EFGH, habens in humido defluxum, ad partes, <lb></lb>
3607 quæ in fundo ſunt.</s><s id="s.001047"> à vertice autem ipſius duo producan­<lb></lb>
3608 tur tubi ſimul cum eo perforati, qui ſunt circa arulam, <lb></lb>
3609 quorum vnus GKLM in exteriorem arulę partem incur­<lb></lb>
3610 uetur, ſimul perforatas cum modiolo NXOP habente <lb></lb>
3611 os infra, &amp; interiorem ſuperficiem rectam ad embolum.</s><s id="s.001048"> <lb></lb>
3612 huic autem embolus RS aptetur ita, ut aer ingredi non <lb></lb>
3613 poſsit.</s><s id="s.001049"> atque embolo iungatur regula TY ualde firma, <lb></lb>
3614 ad <expan abbr="quã">quam</expan> aptetur alia regula Y <foreign lang="grc">F</foreign>, mota circa <expan abbr="clauũ">clauum</expan> in Y, &amp; <lb></lb>
3615 circumacta ad <expan abbr="rectã">rectam</expan> regulam <foreign lang="grc">Y</foreign> Q firmiter ſtabilitam.</s><s id="s.001050"> At <lb></lb>
3616 modiolo NXOP imponatur ad fundum alter modiolus <lb></lb>
3617 paruus <foreign lang="grc">W</foreign> ſimul cum ipſo perforatus, &amp; coopertus ex par­<lb></lb>
3618 te ſuperiori, <expan abbr="habensq́">habensque</expan> foramen, per quod aer in modio­<lb></lb>
3619 lum ingrediatur.</s><s id="s.001051"> ſub foramine autem ſit laminula ip­<lb></lb>
3620 ſum obturans, <expan abbr="detentaq́">detentaque</expan> à quibuſdam clauis capita ha­<lb></lb>
3621 bentibus, ne excedat, quam vocant platiſmation.</s><s id="s.001052"> præ­<lb></lb>
3622 terea ab hemiſphærio EFGH alter producatur tubus FV <lb></lb>
3623 ſimul perforatus cum alio tubo tranſuerſo VZ, in quo im­<lb></lb>
3624 <pb pagenum="158"></pb>
3625 <figure></figure>
3626 ponatur tibiæ cum ipſo perforatæ <foreign lang="grc">α</foreign>, <expan abbr="habeatesq́">habeatesque</expan> ex par­<lb></lb>
3627 tibus inferioribus tamquam gloſſocoma ſimul perforata <lb></lb>
3628 cum ipſis, quorum ora <foreign lang="grc">β</foreign> aperta ſint.</s><s id="s.001053"> &amp; per ora impellan­<lb></lb>
3629 tur opercula, quæ foramina habeant, ita ut operculis in­<lb></lb>
3630 ductis eorum foramina reſpondeant foraminibus tibia­<lb></lb>
3631 rum; eductis autem ijſdem foramina permutentur, &amp; ti­<lb></lb>
3632 bias obturent.</s><s id="s.001054"> Si igitur regula tranſuerſa ex parte xxx im­<lb></lb>
3633 pellatur in partem inferiorem, embolus RS aſcendens <lb></lb>
3634 expellet aerem in modiolo NXOP contentum, qui qui­<lb></lb>
3635 dem aer claudet foramen, quod eſt in paruo modiolo <lb></lb>
3636 per iam dictum platyſmation.</s><s id="s.001055"> procedet autem per tu­<lb></lb>
3637 bum MLKG in furnum, &amp; ex furno in tranſuerſum tu­<lb></lb>
3638 <pb pagenum="159"></pb>
3639 bum VZ per tubum PV.</s><s id="s.001056"> deinde ex tranſuerſo tubo in ti­<lb></lb>
3640 bias, quando earum foramina foraminibus operculorum <lb></lb>
3641 reſpondeant; hoc eſt quando opercula inducta ſint, vel <lb></lb>
3642 omnia, vel aliqua eorum.</s><s id="s.001057"> Vt igitur quando volumus ti­<lb></lb>
3643 bias aliquas ſonare, earum foramina aperiantur, &amp; quan­<lb></lb>
3644 do volumus ceſſare, claudantur, ita faciemus.</s><s id="s.001058"> Intelliga­<lb></lb>
3645 tur vnum aliquod ex gloſſocomis ſeorſum poſitum <foreign lang="grc">γ δ</foreign>, <lb></lb>
3646 cuius os ſit <foreign lang="grc">δ</foreign>, tibia vero ſimul cum eo perforata <foreign lang="grc">ε</foreign>, &amp; o­<lb></lb>
3647 perculum ipſi congruens <foreign lang="grc">ζ σ</foreign>, quod foramen habet <foreign lang="grc">κ</foreign>, à ti­<lb></lb>
3648 bia <foreign lang="grc">ε</foreign> permutatum.</s><s id="s.001059"> Sit præterea cubitulus trimembris <lb></lb>
3649 <foreign lang="grc">ς θ κ λ</foreign>, cuius membrum <foreign lang="grc">ς τ θ</foreign> coniunctum ſit operculo <lb></lb>
3650 <foreign lang="grc">ζ ς τ</foreign>, &amp; ad <foreign lang="grc">θ κ</foreign> circa clauum moueatur.</s><s id="s.001060"> Si igitur manu de­<lb></lb>
3651 ducemus extremum cubituli <foreign lang="grc">λ</foreign>, ad <foreign lang="grc">δ</foreign> oſculum gloſſoco­<lb></lb>
3652 mi tranſferemus operculum in partem interiorem, &amp; <lb></lb>
3653 cum in partem interiorem inciderit, tunc <expan abbr="foramẽ">foramen</expan> quod <lb></lb>
3654 eſt in ipſo tibijs reſpondens efficitur.</s><s id="s.001061"> Vt autem quando <lb></lb>
3655 manum auferamus operculum ſua ſponte extrahatur, &amp; <lb></lb>
3656 tibiam permutet, hæc fient.</s><s id="s.001062"> Subijciatur ſub gloſſocomis <lb></lb>
3657 regula æqualis tubo VZ &amp; ipſi parallela <foreign lang="grc">μ ν</foreign>, in qua infi­<lb></lb>
3658 gantur ſpatulæ corneæ robuſtæ, &amp; inflexæ quarum una <lb></lb>
3659 eſt O, poſita ad gloſſocomum <foreign lang="grc">γ δ</foreign>.</s><s id="s.001063"> ab extremo autem ip­<lb></lb>
3660 ſius neruus alligatus referatur circa extremum <foreign lang="grc">θ</foreign>, ita vt <lb></lb>
3661 operculo intus impulſo neruus extendatur.</s><s id="s.001064"> Itaque ſi de­<lb></lb>
3662 ducentes extremum cubituli <foreign lang="grc">λ</foreign> operculum in partem in­<lb></lb>
3663 teriorem impellamus, neruus attrahet ſpatulam, ut in­<lb></lb>
3664 flexionem ipſius vi erigat.</s><s id="s.001065"> quando <expan abbr="autẽ">autem</expan> dimittamus, rur­<lb></lb>
3665 ſus ſpatula in priſtinum locum reſtituta, inflexaq́ue oris <lb></lb>
3666 operculum extrahet, adeo vt foramen permutetur.</s><s id="s.001066"> His <lb></lb>
3667 igitur in unoquoque gloſſocomo conſtitutis, quando vo­<lb></lb>
3668 lumus aliquas tibiarum ſonare, digitis deducemus cubi­<lb></lb>
3669 tulos, qui ſunt circa ipſas: &amp; quando volumus non am­<lb></lb>
3670 plius ſonare digitos eleuabimus, &amp; tunc ceſſabunt attra­<lb></lb>
3671 ctis operculis.</s><s id="s.001067"> Aqua vero quæ eſt in arula ideo inijcitur, <lb></lb>
3672 <pb pagenum="160"></pb>
3673 vt aer ſuperabundans in furno, qui ſcilicet modiolo <lb></lb>
3674 impulſus aquam eleuat, contineatur, tibijſq́ue ſonanti­<lb></lb>
3675 bus ſuppeditetur.</s><s id="s.001068"> At embolus RS ſurſum impulſus, vt <lb></lb>
3676 dictum eſt, aerem, qui in modiolo continetur in <expan abbr="furnũ">furnum</expan> <lb></lb>
3677 exprimit; deductus vero aperit platyſmation exiſtens <lb></lb>
3678 in paruo modiolo, per quod modiolus aere extrinſecus <lb></lb>
3679 impletur, vt rurſum embolus in partem ſuperiorem im­<lb></lb>
3680 pulſus ipſum in furnum exprimat.</s><s id="s.001069"> Melius autem eſt &amp; <lb></lb>
3681 regulam TY circa clauum moueri ad Y circa fibulam <lb></lb>
3682 vnam exiſtentem in fundo emboli, per quam oporte­<lb></lb>
3683 bis clauum impelli, vt embolus non conuertatur, ſed re­<lb></lb>
3684 ctus impellatur ſurſum, &amp; deducatur.</s> <lb></lb></p>
3685
3686 <pb pagenum="161"></pb>
3687 <p type="head"><s id="s.001070">LXXVI.</s> <lb></lb></p>
3688
3689 <p type="main"><s id="s.001071">Organi conſtructio vt vento perflante ſo­<lb></lb>
3690 nus tibiæ reddatur.</s> <lb></lb></p>
3691
3692 <p type="main"><s id="s.001072">Sint tibiæ A tubus autem tranſuerſus cum ipſis perfo­<lb></lb>
3693 foratus BC, &amp; rectus DE, ex quo alius tranſuerſus EF <lb></lb>
3694 pertinens in mediolum GH, habentem ſuperficiem in­<lb></lb>
3695 teriorem ad embolum rectam, huic autem aptetur em­<lb></lb>
3696 bolus KL, qui facile in ipſum ingredi poſsit, &amp; ipsi con­<lb></lb>
3697 iuncta ſit regula MN appoſita alteri regulæ NX, quæ <lb></lb>
3698 <figure></figure>
3699 <pb pagenum="162"></pb>
3700 circa axem PR circumagatur.</s><s id="s.001073"> &amp; ad N quidem ſit par­<lb></lb>
3701 uus clauus facile ſolubilis; ad X vero platyſmation appo­<lb></lb>
3702 natur coniunctum cum XO, &amp; ipſi XO adhereat axis S <lb></lb>
3703 circa cnodaces ferreos mobilis in pegmate, quod dedu­<lb></lb>
3704 ci poſsit: axi vero S coniuncta ſint duo tympanula YV, <lb></lb>
3705 quarum Y quidem paruas scytalas habeat, platyſmatio <lb></lb>
3706 XO adiacentes, V vero platas habeat, quemadmodum <lb></lb>
3707 ea, quæ anemaria vocantur.</s><s id="s.001074"> Quando igitur à vento per­<lb></lb>
3708 cuſſæ feſtinant omnes, &amp; tympanulum V conuertunt, <lb></lb>
3709 conuertitur etiam axis, quare &amp; Y tympanulum, &amp; quæ <lb></lb>
3710 in ipſo ſunt ſcytalæ ex interuallo percutientes XO platyſ­<lb></lb>
3711 mation, attollunt KL, &amp; abſcedente ſcytala, embolus <lb></lb>
3712 deorſum feretur, exprimetq́ue aerem in modiolo con­<lb></lb>
3713 tentum in fiſtulas, &amp; tibias, &amp; ſonum edet.</s><s id="s.001075"> licebit au­<lb></lb>
3714 pegma axem habens ſemper ad ſpirantem ventum con­<lb></lb>
3715 uertere, vt violentior, &amp; magis continuata <expan abbr="cõuerſio">conuerſio</expan> fiat.</s> <lb></lb></p>
3716
3717 <p type="main"><s id="s.001076">FINIS.</s> <lb></lb></p>
3718
3719 <p type="main"><s id="s.001077">VRBINI MDLXXV.</s> <lb></lb></p>
3720 <pb></pb>
3721 <pb></pb>
3722 <pb></pb>
3723 <pb></pb>
3724 <pb></pb>
3725 <pb></pb>
3726 </chap>
3727 </body>
3728 <back></back>
3729 </text>
3730 </archimedes>