view texts/XML/archimedes/la/heron_pneum_112_la_1575.xml @ 31:edf6e8fcf323 default tip

Removing DESpecs directory which deserted to git
author Klaus Thoden <kthoden@mpiwg-berlin.mpg.de>
date Wed, 29 Nov 2017 16:55:37 +0100
parents 22d6a63640c6
children
line wrap: on
line source

<?xml version="1.0"?>
<archimedes xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" >
<info>
<author>Heron Alexandrinus</author>

<title>Spiritalium Liber</title>
<date>1575</date>
<place></place>
<translator>Federico Commandino</translator>
<lang>la</lang>
<locator>112.xml</locator>
</info>

<text>
<front></front>
<body>
<chap>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb pagenum="1"></pb>
<p type="head"><s id="s.000001">HERONIS <lb></lb>
ALEXANDRINI <lb></lb>
SPIRITALIVM <lb></lb>
LIBER.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000002">À FEDERICO COMMAN­<lb></lb>
DINO VRBINATE, <lb></lb>
EX GRAECO, NVPER IN LATINUM <lb></lb>
CONVERSVS.</s> <lb></lb></p>


<p type="main"><s id="s.000003">CVM PRIVILEGIO <lb></lb>
Greogrij XIII. Pont. Max.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000004">URBINI MC LXXV.</s> <lb></lb></p>
<pb></pb>
<pb pagenum="2"></pb>
<p type="main"><s id="s.000005">ILLVSSTRISSIMO <lb></lb>
AC REVERENDISSIMO <lb></lb>
Iulio Ruuerio Sanctæ Ro. Eccl. <lb></lb>
Cardinali ampliſsimo. <lb></lb>
Valerius Spaciolus. S. D.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000006">FEDERICVS COM­<lb></lb>
mandinus socer mens <expan abbr="nõ">non</expan> <lb></lb>
semel mihi ante ipsius o­<lb></lb>
bitum narrauit ſe breue li­<lb></lb>
brum hunc Heronis <expan abbr="quẽ">quem</expan> <lb></lb>
proxime latinitate dona­<lb></lb>
uit Typographis excu­<lb></lb>
dendum traditurum fuiſ­<lb></lb>
ſe, <expan abbr="vtq.">utque</expan> tibi dicatus in lu­<lb></lb>
cem prodiret decreuisse <lb></lb>
tum vt grati erga te ani­<lb></lb>
mi propter tot benefitia <lb></lb>
in ſe collata ſpecimen daret; tum quia nefas eſſe iudica­<lb></lb>
uit ſcripta illius, qui inter Principes mathematicos ſem­<lb></lb>
per merito eſt connumeratus, Principi viro non donari, <lb></lb>
&amp; quem librum <expan abbr="quiq.">quique</expan> nobili <expan abbr="atq.">atque</expan> excellenti animo homi­<lb></lb>
nes delitias tuas agnouerunt, &amp; unde innumera loco­<lb></lb>
rum ornamenta quæ animi gratia conſtituuntur; ex­<lb></lb>
cerpſerunt eum Nobiliſsimo, ac Eccellentiſsimo Parto­<lb></lb>
no non commendari.</s><s id="s.000007"> Quare ut voluntati hominis am­<lb></lb>
plitudini tuæ deditiſsimi, <expan abbr="atq.">atque</expan> muneri meo ſatisfeciſſe <lb></lb>
animaduerto; ita huic lepido libello qui ſtatim Com­<lb></lb>
mandino mortuo prelo ſubiectus est tibi illo ipſo dica­<lb></lb>
to me optime conſuluiſſe certo ſcio.</s><s id="s.000008"> ſereno igitur illo  <lb></lb>
at­<lb></lb>
<pb pagenum="3"></pb>
que hilari uultu quo Commandinum accipere ſolitus <lb></lb>
fuiſti, munus hoc accipiens conſolare triſtes ac mærore <lb></lb>
affectas filias, cognatos, ac Patriam.</s><s id="s.000009"> nec tibi ſit graue in­<lb></lb>
termiſsis aliquando grauioribus Theologiæ ſtudijs huic <lb></lb>
antiquiſsimo Philoſopho ac Mathematico operam dare.</s><s id="s.000010"> <lb></lb>
Philoſophi illi, qui eos ſcientias ſub fabularum inuolu­<lb></lb>
cris edocent; ita huius ſcripta ex penitiore Philoſophia <lb></lb>
deprompta quamuis ludicra quędam, &amp; ad oblectandos <lb></lb>
tantum ſenſus inuenta appareant; maximopere animum <lb></lb>
noſtrum recreant ac capiunt.</s><s id="s.000011"> Hinc ediſcere poteris mul­<lb></lb>
ta quibus amæniſsimi illi horti tui vrbani &amp; foroſem <lb></lb>
pronienſes multo iucundiores &amp; ornatiores fieri pote­<lb></lb>
runt.</s><s id="s.000012"> ut tiburtinis non ſint inuiſuri. ſpero fore vt cito il­<lb></lb>
los non ſolum huius ſcriptoris mirabilibus inuentis de­<lb></lb>
corari præcipias: ſed etiam, quæ eſt ingenij tui ſubtili­<lb></lb>
tas &amp; acumen, ut his elegantiora adijcias.</s><s id="s.000013"> ſic Deus O. M. <lb></lb>
faxit vt diu fęlix illis reficiare indeq; eam voluptatem <lb></lb>
capias, vnde qualis illa ſit, quam pręſtant Paradiſi ame­<lb></lb>
na vireta conijcere poſsis: quæ te, <expan abbr="poſtq́">postquam</expan> per multos an­<lb></lb>
nos <expan abbr="Reip.">Reipublicae</expan> Chriſtianæ <expan abbr="clauũ">clauum</expan> rexeris, lætiſsima  <lb></lb>
<expan abbr="expectãt">expectant</expan>.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000014"><emph type="italics"></emph>Ad Lectorem<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000015">Si forte fortuna candide lector aliquid in figuris vel  <lb></lb>
verſione hu­<lb></lb>
ius aurei Heronis libelli repereris quod diligentiam ac miram in­<lb></lb>
terpretis eruditionem non redoleat, ſcito hunc poſt illius obitum im­<lb></lb>
preſſum fuiſſe.</s><s id="s.000016"> propterea ſiquid extrema manu  <lb></lb>
eget, quòd non il­<lb></lb>
la ſit perpolitum; mortem accuſato; quæ ſemper <expan abbr="quæq.">quaeque</expan> elegantio­<lb></lb>ra ac maximi facienda ingenia præripit.</s><s id="s.000017"> Verum omnipotenti Deo  <lb></lb>
gratias agito quod eius fauente numine tamdiu ne in ipſum ſæui­<lb></lb>
ret, remorata eſt; ut ſuis ſcriptis, illius inuidorum dentium  <lb></lb>
morſus <lb></lb>
non ſint pertimeſcendi.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="4"></pb>
<p type="head"><s id="s.000018">HERONIS <lb></lb>
ALEXANDRINI <lb></lb>
SPIRITALIVM <lb></lb>
LIBER</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000019">CVM ſpiritalis tracta­<lb></lb>
tio maximo ſtudio <lb></lb>
digna ab antiquis <lb></lb>
tum philoſophis <expan abbr="tũ">tum</expan> <lb></lb>
mechanicis exiſti­<lb></lb>
mata ſit, illis qui­<lb></lb>dem ratione eius <lb></lb>
vim, ac facultatem <lb></lb>
tractantibus; his ve­<lb></lb>
ro etiam per ipſam ſenſilium actionem: ne­<lb></lb>
ceſſarium fore iudicauimus, quæ ab antiquis <lb></lb>
tradita ſunt in ordinem redigere; quæ nos <lb></lb>
ipſi inuenimus exponere.</s><s id="s.000020"> ita enim fiet ut qui <lb></lb>
poſthac in mathematicis verſari volent, ex <lb></lb>
his maxime adiuuentur.</s><s id="s.000021"> Præterea cum arbi­<lb></lb>traremur <expan abbr="conſentaneũ">conſentaneum</expan> eſſe tractationem <expan abbr="hãc">hanc</expan> <lb></lb>
cohærere ei, quæ de aquaticis horoſcopijs in <lb></lb>
quattuor libris eſt tradita, de ipſa conſcribe­<lb></lb>
<pb pagenum="5"></pb>
re inſtituimus quemadmodum dictum eſt.</s><s id="s.000022"> <lb></lb>
etenim per coniunctionem aeris ignis, aquę, <lb></lb>
&amp; terrę: &amp; tribus elementis, vel etiam quat­<lb></lb>
tuor inter ſe congredientibus varię diſpoſi­<lb></lb>
tiones efficiuntur; alię quidem neceſſarios <lb></lb>
vitæ noſtrę vſus præbentes.</s><s id="s.000023"> alię vero terribi­<lb></lb>lem quandam admirationem mouentes.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000024"><emph type="italics"></emph>De vacuo.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000025">Verum antequam ad ea, quę dicenda ſunt, <lb></lb>
aggrediamur, de uacuo diſputandum eſt.</s><s id="s.000026"> alij <lb></lb>
enim vniuerſe <expan abbr="nullũ">nullum</expan> omnino vacuum eſſe af­<lb></lb>
firmant; alij coaceruatum quidem natura nul­<lb></lb>
lum eſſe vacuum, ſed ſecundum exiguas par­<lb></lb>
tes <expan abbr="deſſeminnatũ">deſſeminnatum</expan> in aere; &amp; humido &amp; igne, <lb></lb>
alijſq́ue corporibus; quibus maxime aſſenti­<lb></lb>
ri conuenit.</s><s id="s.000027"> ex ijs enim, quę apparent, &amp; <lb></lb>
ſub ſenſum cadunt, in ſequentibus hoc ita eſ­<lb></lb>
ſe demoſtrabitur.</s><s id="s.000028"> nam vaſa, quę multis va­<lb></lb>
cua uidentur, non ſunt vacua, ut putant, ſed <lb></lb>
aere plena.</s><s id="s.000029"> aer autem, vt placet ijs, qui de <lb></lb>
natura tractant, ex paruis, leuibuſq́ue corpo­<lb></lb>
ribus conſtat, nobis plerumque non appa­<lb></lb>
<pb pagenum="6"></pb>rentibus.</s><s id="s.000030"> etenim ſi in vas quod vacuum <lb></lb>
videtur quis aquam infundat, quantum a­<lb></lb>
quæ in vas ingredietur, tantundem aeris <lb></lb>
excedet.</s><s id="s.000031"> quod autem dictum eſt, ex hoc <lb></lb>
intelligere quiſpiam poteſt.</s><s id="s.000032"> nam ſi vas, <lb></lb>
quod vacuum videtur quis inuerſum in a­<lb></lb>quam depreſſerit, rectumq́ue ſeruarit, a­<lb></lb>qua in ipſum non ingredietur, quamuis <lb></lb>
totum occultatum fuerit.</s><s id="s.000033"> itaque perſpi­<lb></lb>
cuum eſt, aerem, cum corpus exiſtat, non <lb></lb>
permittere aquam ingredi, propterea, quod <lb></lb>
totus, qui in vaſe locus eo repletus eſt.</s><s id="s.000034"> Si igi­<lb></lb>tur vaſis fundum quis perforet, aqua quidem <lb></lb>
per os in ipſum ingredietur; aer vero per fora­<lb></lb>
men exibit.</s><s id="s.000035"> Rurſus antequam perforetur fun­<lb></lb>
dum, ſi quis rectum vas ex aqua extulerit, <lb></lb>
conuertens videbit totam interiorem eius ſu­<lb></lb>perficiem ab humido <expan abbr="vacuã">vacuam</expan> <expan abbr="atq;">atque</expan> puram eſſe,  <lb></lb>
quemadmodum erat priuſquam demergere­<lb></lb>tur.</s><s id="s.000036"> Quare <expan abbr="aerẽ">aerem</expan> corpus eſſe <expan abbr="exiſtimandũ">exiſtimandum</expan> eſt.</s><s id="s.000037"> <lb></lb>
Fit autem ſpiritus cum mouetur.</s><s id="s.000038"> nihil enim <lb></lb>
aliud eſt ſpiritus, niſi motus aer.</s><s id="s.000039"> itaque per­<lb></lb>forato vaſe ad fundum, &amp; aqua ingredien­<lb></lb>te, ſi quis foramini manum opponat, ſentiet <lb></lb>
<pb pagenum="7"></pb>
ſpiritum ex vaſe excedentem.</s><s id="s.000040"> Hoc autem <lb></lb>
non eſt aliud niſi aer ab aqua expulſus.</s><s id="s.000041"> non <lb></lb>
igitur arbitrandum eſt in his, quæ ſunt, va­<lb></lb>cui naturam quandam coaceruatam ipſam <lb></lb>
per ſe ipſam exiſtere, ſed ſecundum exiguas <lb></lb>
partes in aere, &amp; humido, <expan abbr="alijsq́">alijsque</expan> corporibus <lb></lb>
diſſeminatam, niſi fortaſſe quiſpiam credat <lb></lb>
ſolum adamantem vacui natura expertem <lb></lb>
eſſe: quippe qui neque igniri, neque rumpi <lb></lb>
poteſt: &amp; percuſſus in incudes &amp; malleos <lb></lb>
totus ingreditur.</s><s id="s.000042"> Hoc autem ipſi accidit, non <lb></lb>
quod vacuo careat, ſed ob continuatam den­<lb></lb>
ſitatem.</s><s id="s.000043"> ignis enim corpuſcula cum craſ­<lb></lb>ſiora ſint, quam vacuum, quod lapidi in­<lb></lb>eſt, nequaquam ingrediuntur, ſed exterio­<lb></lb>
rem dumtaxat ſuperficiem contingunt.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000044">Quare <expan abbr="cũ">cum</expan> intus non penetrent, neque etiam <lb></lb>
in eo, vt in ceteris corporibus calidita­<lb></lb>
tem inducunt.</s><s id="s.000045"> at aeris corpora interſeſe qui­<lb></lb>dem cohęrent, non tamen ex omni parte, ſed <lb></lb>
interiecta habent interualla quędam vacua, <lb></lb>
ſicut arena, quæ eſt in littoribus.</s><s id="s.000046"> itaque a­<lb></lb>nimo concipiendum eſt aręne particulas cor­<lb></lb>poribus aeris ſimiles eſſe, aerem vero, qui <lb></lb>
<pb pagenum="8"></pb>
inter particulas arenę interijcitur, ſimilem <lb></lb>
vacuis intra aerem contentis.</s><s id="s.000047"> quamobrem ui <lb></lb>
quadam accedente aerem denſari contingit, <lb></lb>
&amp; in vacuorum loca reſidere, corporibus prę­<lb></lb>ter naturam inter ſeſe compreſsis: remiſsio­<lb></lb>
ne verò facta rurſus in eundem ordinem reſti­<lb></lb>tuitur, ob naturalem corporum contentio­<lb></lb>
nem, quemadmodum &amp; in cornuum ramen­<lb></lb>
tis, &amp; in ſpongijs ſiccis quę ſi compreſſa re­<lb></lb>
mittantur, rurſus in eundem locum redeunt, <lb></lb>
eandemque accipiunt molem.</s><s id="s.000048"> ſimiliter ſi ali­<lb></lb>
qua ui aeris particulę à ſe inuicem diſtractę  <lb></lb>
fuerint, &amp; maior pręter <expan abbr="naturã">naturam</expan> locus vacuus <lb></lb>
fiat, rurſus ad ſeſe recurrunt.</s><s id="s.000049"> per vacuum e­<lb></lb>
nim celerem corporum lationem fieri con­<lb></lb>
tingit, nullo obſtante, aut repellente, quo­<lb></lb>
uſque corpora ad ſeſe applicentur.</s><s id="s.000050"> ſi quis <lb></lb>
igitur vas leuiſsimum, &amp; anguſti oris aſſu­<lb></lb>
mens, atque ori admouens aerem exuxerit, <lb></lb>
demiſeritq́ue, ex labijs ſtatim vas appende­<lb></lb>
tur, vacuo carnem attrahente, vt locus exina <lb></lb>
natus repleatur.</s><s id="s.000051"> itaque ex his preſpicuum <lb></lb>
fit locum qui in vaſe penitus vacuum fuiſſe.</s><s id="s.000052"> <lb></lb>
ſed &amp; hoc alia ratione manifeſtum eſt.</s><s id="s.000053"> oua <lb></lb>
<pb pagenum="9"></pb>
enim medica quæ ex uitro <expan abbr="cõſtant">conſtant</expan>, &amp; anguſti <lb></lb>
ſunt oris, quando volunt humido replere, ex<lb></lb>
vgentes ore aerem, qui in ipſis continetur, <lb></lb>
<expan abbr="oſculumq́">oſculumque</expan> digito comprehentes in <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb></lb>
inuertunt, &amp; digito remiſſo in locum exina­<lb></lb>
nitum attrahitur aqua, atque id ipſum humi­<lb></lb>
dum præter <expan abbr="naturã">naturam</expan> ſurſum fertur.</s><s id="s.000054"> &amp; quod cir­<lb></lb>
ca cucurbitulam contingit non vtique alie­<lb></lb>
num eſt ab ijs, quæ diximus.</s><s id="s.000055"> ſiquidem corpo­<lb></lb>
ri admotę non ſolum non excidunt <expan abbr="manifeſtã">manifeſtam</expan> <lb></lb>
grauitatem habentes, ſed adiacentem mate­<lb></lb>
riam per corporis raritates attrahunt <expan abbr="eãdem">eandem</expan> <lb></lb>
ob cauſſam: iniectus enim ignis <expan abbr="corrũpit">corrumpit</expan>, &amp; <lb></lb>
extenuat aerem qui in ipſis continetur, <expan abbr="quẽ­">quem­</expan><lb></lb>
<expan abbr="admodũ">admodum</expan> &amp; alia corpora ab igne <expan abbr="corrũpũtur">corrumpuntur</expan>, <lb></lb>
&amp; in tenuiores ſubſtantias mutantur.</s><s id="s.000056"> dico au­<lb></lb>
tem aerem, aquam &amp; terram.</s><s id="s.000057"> nam corrumpi  <lb></lb>
quidem manifeſtum eſt ex derelictis carboni­<lb></lb>
bus.</s><s id="s.000058"> ij enim molem ſeruantes eandem quàm <lb></lb>
à principio ante <expan abbr="combuſtionẽ">combuſtionem</expan> habuerunt, uel <lb></lb>
paulo minorem, grauitate plurimum diffe­<lb></lb>
runt.</s><s id="s.000059"> quæ autem in corporibus <expan abbr="corrumpũtur">corrumpuntur</expan> <lb></lb>
per fumum in igneam ſubſtantiam, &amp; aeream, <lb></lb>
&amp; <expan abbr="terrenã">terrenam</expan> tranſeunt.</s><s id="s.000060"> nam quę tenuiora ſunt in <lb></lb>
<pb pagenum="10"></pb>
ſuperiorem locum feruntur, vbi eſt &amp; ignis: <lb></lb>
quæ vero his paulo craſsiora in aerem; &amp;  <lb></lb>
quę adhuc craſsiora ſimul cum his aliquantu­<lb></lb>
lum ſublata ob continuam lationem rurſus <lb></lb>
in inferiorem locum deſcendunt, ac terrenis <lb></lb>
iunguntur.</s><s id="s.000061"> mutatur <expan abbr="autẽ">autem</expan> &amp; aqua ab igne cor­<lb></lb>
rupta in aerem; vapores enim ex ardenti­<lb></lb>
bus lebetibus nihil aliud ſunt, niſi humi­<lb></lb>
di extenuationes, quæ in aerem tranſeunt.</s><s id="s.000062"> <lb></lb>
ita ignem diſſoluere omnia ſe ipſo craſ­<lb></lb>
ſiora, &amp; tranſmutare ex iam dictis manife­<lb></lb>
ſtum eſt.</s><s id="s.000063"> &amp; ex his quæ à terra fiunt exha­<lb></lb>
lationibus tranſmutantur craſsiora corpora <lb></lb>
in tenuiores ſubſtantias: rores enim non ali­<lb></lb>
ter ſurſum feruntur, niſi aqua quę in terra eſt <lb></lb>
ab exhalatione fuerit extenuata.</s><s id="s.000064"> ipſa autem <lb></lb>
exhalatio fit ab ignea quadam <expan abbr="ſubſtãtia">ſubſtantia</expan> ſolis <lb></lb>
ſub terra exiſtentis, &amp; calefacientis locum il­<lb></lb>
<expan abbr="lũ">lum</expan> &amp; magis vel ſulfureum, vel bituminoſum, <lb></lb>
qui quidem calefactus plerunque exhalatio­<lb></lb>
nem generat.</s><s id="s.000065"> &amp; aquę calidę, quę in terra in­<lb></lb>
ueniuntur ex eadem cauſſa fiunt.</s><s id="s.000066"> roris autem <lb></lb>
tenuiores partes in aerem <expan abbr="tranſmutãtur">tranſmutantur</expan>, craſ­<lb></lb>
ſiores aliquantulum ſublatę ob exhalationis <lb></lb>
<pb pagenum="11"></pb>
vim, hac refrigerata ſecundum ſolis conuer­<lb></lb>
ſionem rurſus in inferiorem locum deferun­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000067"> at venti oriuntur ex vehementi exhalatio­<lb></lb>
ne aeris, tum expulſi, tum attenuati: ſem­<lb></lb>
perq́ue eum qui deinceps eſt aerem mouen­<lb></lb>
tis.</s><s id="s.000068"> aeris autem motio non ſecundum om­<lb></lb>
nem locum æque velox eſt, ſed vehementior <lb></lb>
quidem iuxta exhalationem, imbecillior ve­<lb></lb>
ro cum longe abeſt ab eo loco, in quo mo­<lb></lb>
uetur, quemadmodum &amp; in grauibus, quæ <lb></lb>
ſurſum feruntur contingit.</s><s id="s.000069"> etenim hæc ve­<lb></lb>
locius mouentur iuxta locum inferiori pro­<lb></lb>
pinquum, in quo eſt etiam vis impellens; <lb></lb>
tardius vero in ſuperiori loco, ui, quæ ea <lb></lb>
impulit non ita ualide amplius proſequente, <lb></lb>
rurſus in naturalem locum feruntur, uideli­<lb></lb>
cet in inferiorem.</s><s id="s.000070"> nam ſi æque uelox uis ip­<lb></lb>
ſa impuliſſet, profecto nunquam  <lb></lb>
ceſſaſſet.</s><s id="s.000071"> <lb></lb>
nunc uero ea ſenſim ceſſante, &amp; tanquam <lb></lb>
conſumpta, uelocitas quoque ceſſat latio­<lb></lb>
nis.</s><s id="s.000072"> aqua etiam mutatur in terrenam ſub­<lb></lb>
ſtantiam; quando enim in aliquem terrenum, <lb></lb>
&amp; concauum locum aquam infundimus, pau­<lb></lb>
lo poſt aqua à terrena ſubſtantia imbibita <lb></lb>
<pb pagenum="12"></pb>
euaneſcit.</s><s id="s.000073"> quare commiſcetur, &amp; ipſa fit ter­<lb></lb>
ra.</s><s id="s.000074"> at ſi quis dicat ipſam ſubigi, neque imbi­<lb></lb>
bi à terra, ſed euaporare, exiccariq́ue a ſo­<lb></lb>
lis vel alterius cuiuſpiam caliditate, falſa di­<lb></lb>
dicere deprehendetur.</s><s id="s.000075"> eadem enim aqua in­<lb></lb>
iecta in aliquod vas ſiue vitreum ſiue ęreum, <lb></lb>
ſiue ex alia denſa materia conſtans ſoliq́ue <lb></lb>
expoſita per multum tempus non imminui­<lb></lb>
tur, niſi in parua admodum ipſius particu­<lb></lb>
la.</s><s id="s.000076"> quare &amp; aqua in terrenam ſubſtantiam <lb></lb>
mutatur.</s><s id="s.000077"> limus enim &amp; cænum aquæ muta­<lb></lb>
tiones ſunt in terrenam ſubſtantiam: mutatur <lb></lb>
etiam tenuior ſubſtantia in craſsiorem; <lb></lb>
quemadmodum videmus, &amp; flammam à lu­<lb></lb>
cernis extinctis cum oleum deficiat, aliquan­<lb></lb>
tulum ſurſum ferri &amp; veluti impulſam in pro­<lb></lb>
prium locum ſecedere.</s><s id="s.000078"> dico autem locum <lb></lb>
ſupremum, &amp; qui ſupra aerem eſt, ſupe­<lb></lb>
ratam vero a multo aere intermedio non am­<lb></lb>
plius ferri in deſtinatum locum, ſed admix­<lb></lb>
tam, complicatamq́ue aeris corporibus <lb></lb>
in aerem uerti.</s><s id="s.000079"> ſimile quippiam ex in ae­<lb></lb>
re intelligere oportet.</s><s id="s.000080"> quando enim is <lb></lb>
in aliquo vaſe non magno &amp; præcluso <lb></lb>
<pb pagenum="13"></pb>
exiſtens ſimul cum vaſe in aquam demitta­<lb></lb>
tur, deinde detecto vaſe, &amp; oſculum ſur­<lb></lb>
ſum habente aqua ingrediatur; aer quidem <lb></lb>
ex vaſe excedit; ſuperatus autem à multa <lb></lb>
aqua rurſus admiſcetur, &amp; complicatur, ita <lb></lb>
vt aqua fiat.</s><s id="s.000081"> eodem modo aere in cucurbi­<lb></lb>
tula corrupto, attenuatoq́ue ab igne, &amp; e­<lb></lb>
lapſo per vaſis raritates exinanitus intra lo­<lb></lb>
cus attrahit circumpoſitam materiam qua­<lb></lb>
liſcunque ſit.</s><s id="s.000082"> cum vero cucurbitula reſpira­<lb></lb>
uerit, aer in euacuatum locum ſuccedit, ma­<lb></lb>
teria non amplius attracta.</s><s id="s.000083"> dicentes igitur <lb></lb>
vniuerſe nihil omnino vacuum eſſe, poſſunt <lb></lb>
ad hęc multa excogitare argumenta, &amp; for­<lb></lb>
taſſe oratione magis perſuadere, cum ta­<lb></lb>
men nullam ſenſibilem demoſtrationem af­<lb></lb>
ferant.</s><s id="s.000084"> at vero ſi oſtenſum fuerit in his quæ <lb></lb>
apparent, &amp; ſub ſenſum cadunt, vacuum <lb></lb>
quidem coaceruatum eſſe præter naturam fa­<lb></lb>
ctum, natura autem vacuum eſſe ſecundum <lb></lb>
paruas partes diſſeminatum: &amp; corpora <lb></lb>
ipſa per compresſionem diſſeminata vacua <lb></lb>
replere: nullo modo amplius audiendi erunt, <lb></lb>
qui probabiles de his afferunt rationes.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="14"></pb>
<p type="main"><s id="s.000085">conſtruatur enim ſphæra craſsitudinem  <lb></lb>
ha­<lb></lb>
bens laminæ, vt ne facile rumpatur, con­<lb></lb>
tinensq́ue circiter cotylas octo, &amp; vndique <lb></lb>
præclusa.</s><s id="s.000086"> oportet igitur ipſam perforare, &amp; <lb></lb>
ſiphonem ęreum, hoc eſt tubum gracilem <lb></lb>
demittere non contingentem locum, qui <lb></lb>
punto perforato ſecundum diametrum op­<lb></lb>
ponitur, ita vt aqua fluere poſsit; alia au­<lb></lb>
tem ipſis pars extra ſphæram emineat cir­<lb></lb>
citer digitos tres, &amp; ambitum foraminis, <lb></lb>
per quod ſiphon demittitur, ſtanno præclu­<lb></lb>
dere ſphære ſuperficiem comprehenden­<lb></lb>
tes, vt cum volumus ore per ſiphonem in­<lb></lb>
flare, ſpiritus ex ſphera nullo modo ex­<lb></lb>
cidat.</s><s id="s.000087"> itaque inſpiciamus quæ contingunt.</s><s id="s.000088"> <lb></lb>
aere enim in ipſa exiſtente, quemadmo­<lb></lb>
dum &amp; in alijs vaſis quæ vacua appellan­<lb></lb>
tur, totumq́ue qui in ipſa locum replente: <lb></lb>
&amp; per continuationem <expan abbr="quãdam">quamdam</expan> ad eius am­<lb></lb>
bitum applicato: nullo denique loco vt ar­<lb></lb>
bitrantur penitus exiſtente vacuo, neque a­<lb></lb>
quam immittere poſſemus, neque alium <expan abbr="aerẽ">aerem</expan> <lb></lb>
non excedente priori aere qui in ipſa erat: &amp; <lb></lb>
<pb pagenum="15"></pb>
ſi multa vi immiſsionem faciamus, prius <lb></lb>
diſrumpetur vas, quàm aliquid ſuſcipiat <lb></lb>
cum plenum ſit: neque enim aeris corpora <lb></lb>
in minorem magnitudinem contrahi poſ­<lb></lb>
ſunt.</s><s id="s.000089"> quare neceſſe erit vt in ſe ipſis ha­<lb></lb>
beant quædam interualla, in quæ compreſ­<lb></lb>
ſa minorem obtineant molem.</s><s id="s.000090"> hoc autem <lb></lb>
veriſimile non eſt, nullo penitus exiſtente <lb></lb>
vacuo, &amp; cum corpora ad ſeſe applicentur <lb></lb>
ſecundum omnes ſuperficies, &amp; ſimiliter <lb></lb>
ad vaſis ambitum, non poſſunt expulſa lo­<lb></lb>
cum alicubi facere, non exiſtente vacuo <lb></lb>
aliquo.</s><s id="s.000091"> quamobrem nullo modo in ſphæ­<lb></lb>
ra immittetur aliquid eorum, qui ſunt ex­<lb></lb>
tra, niſi excedat aliqua pars aeris prius in <lb></lb>
ea contenti, ſiquidem totus locus conſti­<lb></lb>
patus eſt, &amp; continuatus vt arbitrantur.</s><s id="s.000092"> at <lb></lb>
ſi quis ſiphonem ori admouens ſphæram in­<lb></lb>
flare velit, multum immittet ſpiritum, non <lb></lb>
excedente aere qui in ea eſt.</s><s id="s.000093"> quod cum ita <lb></lb>
ſemper contingat, manifeſto oſtenditur con­<lb></lb>
tractionem fieri corporum in ſphæra exi­<lb></lb>
ſtentium in vacua implicata.</s><s id="s.000094"> contractio au­<lb></lb>
tem pręter naturam fit ob immiſsionis vio­<lb></lb>
<pb pagenum="16"></pb>
lentiam.</s><s id="s.000095"> ſi igitur aliquis inflans, &amp; ad ip­<lb></lb>
ſum os manum apponens ſtatim digito ſi­<lb></lb>
phonem obturet, manebit omni tempo­<lb></lb>
re conſtipatus aer in ſphæra.</s><s id="s.000096"> quòd ſi quis <lb></lb>
aperiat rurſus extra errumpet cum magno <lb></lb>
<expan abbr="ſtepitu">ſtrepitu</expan>, &amp; clamore immiſſus aer; propte­<lb></lb>
rea quod, vt propoſuimus, expellitur a <lb></lb>
dilatatione pręexiſtentis aeris impetu quo­<lb></lb>
dam facta.</s><s id="s.000097"> rurſus ſi quis velit aerem, qui <lb></lb>
in ſphæra eſt ore per ſiphonem attrahere <lb></lb>
magna copia conſequetur, nulla alia ſub­<lb></lb>
ſtantia in ſphęram ſuccedente, quemad­<lb></lb>
modum in ouo ante dictum eſt.</s><s id="s.000098"> quare ex 
	<lb></lb>
hoc perſpicue oſtenditur magnam vacui <lb></lb>
coaceruationem in ſphæra factam eſſe.</s><s id="s.000099"> non <lb></lb>
enim aeris corpora, quæ relinquuntur eo <lb></lb>
tempore maiora fieri poſſunt, ita vt ex­<lb></lb>
pulſorum corporum locum repleant.</s><s id="s.000100"> nam <lb></lb>
ſi augerentur cum nulla ipſis ſubſtantia ex­<lb></lb>
trinſecus accedat, veriſimile eſſet augu­<lb></lb>
mentum fieri per rarefactionem.</s><s id="s.000101"> hoc au­<lb></lb>
tem eſt implicatio ſecundum euacuatio­<lb></lb>
nem.</s><s id="s.000102"> ſed uacuum nullum eſſe dicunt.</s><s id="s.000103"> non <lb></lb>
igitur augebuntur corpora: neque enim <lb></lb>
<pb pagenum="17"></pb>
aliud augumentum ipſis accidere mente con­<lb></lb>
<gap></gap> poteſt.</s><s id="s.000104"> ex quibus perſpicum eſt in ae­<lb></lb>
ris corporibus diſſeminata eſſe quędam va­<lb></lb>
cua inter media, &amp; vi quadam adueniente <lb></lb>
ea præter naturam in vacua reclinare: aer au­<lb></lb>
tem qui eſt in vaſe inuerſo in aquam, haud <lb></lb>
valde comprimitur.</s><s id="s.000105"> quod enim vim infert <lb></lb>
ad id efficiendum minime idoneum eſt, quip­<lb></lb>
pe cum naturaliter aqua ipſa in ſe ipſa ne­<lb></lb>
que grauitatem, neque vehementem com­<lb></lb>
preſsionem habeat.</s><s id="s.000106"> quamobrem contingit, <lb></lb>
vt vrinantes in profundum maris infinitas <lb></lb>
metretas ſupra humeros habentes ab aqua <lb></lb>
non cogantur reſpirare, cum paruus omni­<lb></lb>
no aer in naribus comprehendatur.</s><s id="s.000107"> Quæ au­<lb></lb>
tem cauſſa ſit, cur ij, qui in profundo na­<lb></lb>
tant ſicuti dictum eſt, infinitum aquę pon­<lb></lb>
dus ſupra humeros habentes non compri­<lb></lb>
muntur, conſideratione dignum videtur.</s><s id="s.000108"> di­<lb></lb>
cunt igitur quidam propterea quo aqua <lb></lb>
æquegrauis eſt ipſa ſecundum ſe ipſam; <lb></lb>
Hi autem nihil dicunt propter quid ij, qui <lb></lb>
deorſum natant à ſuperiori aqua non com­<lb></lb>
primantur.</s><s id="s.000109"> itaque illud hoc modo demon­<lb></lb>
<pb pagenum="18"></pb>
longs;trandum eſt.</s><s id="s.000110"> intelligamus ſuperius humi­<lb></lb>
dum à ſuperficie compreſsi ſecundum quam <lb></lb>
imponitur aqua, corpus aliquod eſſe ęque <lb></lb>
graue atque humidum, habensq́ue ean­<lb></lb>
dem figuram, quam humidum ſuperius; <lb></lb>
hoc autem intelligamus in humidum inijci, <lb></lb>
ita vt inferior ipſius ſuperficies compreſſo <lb></lb>
congruat ſitq́ue tamquam illud ipſum; &amp; <lb></lb>
ſimiliter ac ſuperius humidum imponatur.</s><s id="s.000111"> <lb></lb>
perſpicuum igitur eſt hoc corpus dimiſſum <lb></lb>
neque ab humido quicquam extare, neque <lb></lb>
ſub humidi ſuperioris ſuperficie demergi.</s><s id="s.000112">  <lb></lb>
ſiquidem <expan abbr="demoſtratum">demonſtratum</expan> eſt ab Archimede <lb></lb>
in libro de ijs, quę in aqua uehuntur corpora <lb></lb>
æquegrauia atque humidum in humidum di­<lb></lb>
miſſa neque extare ab humido, neque demer­<lb></lb>
gi.</s><s id="s.000113"> non igitur comprimet ea quæ ſubijciun­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000114"> ablatis autem deſuper comprimenti­<lb></lb>
bus corpus in eodem loco permanebit.</s><s id="s.000115"> quo­<lb></lb>
modo igitur comprimet corpus quod non <lb></lb>
appetit in inferiorem locum deſcendere? <lb></lb>
eodem modo &amp; humidum vbi erat corpus <lb></lb>
ſubiecta non comprimet; quatenus enim ad <lb></lb>
quietem, &amp; motum attinet, non differt di­<lb></lb>
<pb pagenum="19"></pb>
ctum corpus ab humido eundem locum occu­<lb></lb>
pante.</s><s id="s.000116"> at vero vacua eſſe ex his etiam qui­<lb></lb>
ſpiam percipiat.</s><s id="s.000117"> vacuis enim non exiſtenti­<lb></lb>
bus, neque per aquam, neque per aerem <lb></lb>
neque per aliud corpus vllum poſſet lumen <lb></lb>
tranſire, aut caliditas aut alia potentia cor­<lb></lb>
porea.</s><s id="s.000118"> nam quomodo radij ſolares per <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
infundum vaſis penetrarent? ſi enim aqua <lb></lb>
non haberet poros, ſed radij aquam ui ſcin­<lb></lb>
derent, contingeret vaſa plena ſuperfundi, <lb></lb>
quod fieri non videmus.</s><s id="s.000119"> ad hęc ſi aquam vi­<lb></lb>
ſcinderent, non vtique radiorum alij ad ſu­<lb></lb>
periorem locum frangerentur, alij deorſum <lb></lb>
caderent.</s><s id="s.000120"> nunc autem quicunque aquæ par­<lb></lb>
ticulis occurrunt franguntur ad ſuperiorem <lb></lb>
locum: quicunque vero incidunt in aquæ <lb></lb>
vacua paucis particulis occurrentes in vaſis <lb></lb>
fundum peruadunt.</s><s id="s.000121"> pręterea ex his conſtat <lb></lb>
aquæ vacua ineſſe.</s><s id="s.000122"> uinum enim in aquam <lb></lb>
iniectum uidetur ſecundum fuſionem quan­<lb></lb>
dam per totum aquę locum permeare; quod <lb></lb>
non fieret niſi uacua aquę ineſſent.</s><s id="s.000123"> lumen <lb></lb>
quoque alterum per alterum fertur.</s><s id="s.000124"> nam <lb></lb>
cum plures lucernas quis accenderit omnia <lb></lb>
<pb pagenum="20"></pb>
magis illuſtrabuntur, ijſdem quoquo verſus <lb></lb>
per ſe inuicem penetrantibus.</s><s id="s.000125"> ſed &amp; per æs, <lb></lb>
per <expan abbr="ferrũ">ferrum</expan>, &amp; per alia corpora omnia penetra­<lb></lb>
tio fit, quemadmodum &amp; quod in torpedine <lb></lb>
marina contingit.</s><s id="s.000126"> at uero coaceruatum va­<lb></lb>
cuum præter naturam fieri demoſtratum eſt, <lb></lb>
&amp; per vas leue ori appoſitum, &amp; per medi­<lb></lb>
cum ouum.</s><s id="s.000127"> itaque cum plures demoſtratio­<lb></lb>
nes ſint de vacui natura, eas quas modo attu­<lb></lb>
limus, ſatis eſſe  arbitrari ſumus; etenim per <lb></lb>
ipſa ſenſilia demoſtrationes factæ ſunt.</s><s id="s.000128"> vni­<lb></lb>
uerſe igitur dicere licet, omne corpus ex te­<lb></lb>
nuibus conſtare corporibus, inter quæ ſunt <lb></lb>
vacua diſſeminata particulis minora.</s><s id="s.000129"> quam­<lb></lb>
obrem abuſiue dicimus nihil eſſe vacuum <lb></lb>
vi aliqua non accedente, ſed omnia eſſe ple­<lb></lb>
na vel aere vel humido uel alia quapiam ſub­<lb></lb>
ſtantia quantum autem alicuius horum ex­<lb></lb>
cedit, tantundem alterius conſequitur, &amp; <lb></lb>
euacuatum replet locum.</s><s id="s.000130"> prætera uacuum <lb></lb>
quidem coaceruatum natura non eſſe non ac­<lb></lb>
cedente aliqua ui: &amp; rurſus nunquam eſſe pe­<lb></lb>
nitus uacuum, ſed pręter naturam factum.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000131">His explicatis deinceps theoremata quæ <lb></lb>
<pb pagenum="21"></pb>
per congreſſum dictorum elementorum per­<lb></lb>
ficiuntur conſcribemus.</s><s id="s.000132"> per ea enim uarij ad­<lb></lb>
modum &amp; admirabiles motus inueniuntur.</s><s id="s.000133"> <lb></lb>
his autem prius conſideratis elementi cauſſa <lb></lb>
conſcribemus &amp; de inflexis ſiphonibus: hi <lb></lb>
enim ad multa ſpiritalium perutiles ſunt.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="22"></pb>
<p type="head"><s id="s.000134"><emph type="italics"></emph>De Inflexo Siphone. I.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000135">Sit inflexus Si­<lb></lb>
phon <figure></figure>, hoc eſt tu­<lb></lb>
bus ABC, cuius <lb></lb>
AB quidem crus <lb></lb>
ſit in vas DE ple­<lb></lb>
no aqua; ſitq́ue <lb></lb>
aquæ ſuperficies <lb></lb>
ad rectam <expan abbr="lineã">lineam</expan>, <lb></lb>
in qua FG: &amp; in­<lb></lb>
flexi ſiphonis crus <lb></lb>
AB impleatur a­<lb></lb>
qua uſque ad F <lb></lb>
G rectam; hoc <lb></lb>
eſt pars ipſius A <lb></lb>
H, pars vero HB <lb></lb>
C ſit aere plena.</s><s id="s.000136">  <lb></lb>
Si igitur per oſcu­<lb></lb>
lum C <expan abbr="prædictũ">prædictum</expan> <lb></lb>
aerem ore attra­<lb></lb>
hamus, ſimul con­<lb></lb>
ſequetur &amp; humi­<lb></lb>
dum, propterea <lb></lb>
quòd, vt antedi­<lb></lb>
ctum eſt, locus <lb></lb>
omninovacuus eſ­<lb></lb>
ſe non poteſt.</s><s id="s.000137"> &amp; ſi quidem ſiphonis oſculum C  <lb></lb>
ſit in <lb></lb>
directum ipſi FG, impletus aqua non tamen fluet ſi­<lb></lb>
phon, ſed manebit plenus, ita vt ABC pars ipſius aqua <lb></lb>
repleta ſit, quamuis ea præter naturam ſurſum feratur; <lb></lb>
verum inſtar lancis cuiuſdam æquilibrium habens aqua <lb></lb>
<pb pagenum="23"></pb>
manebit, ſurſum elata ſecundum partem HB, &amp; deor­<lb></lb>
ſum ſuſpenſa ſecundum BC.</s><s id="s.000138"> Quod ſi  <lb></lb>
ſiphonis oſculum <lb></lb>
exterius ſit infra rectam lineam FG, vt K, fluit aqua, quo­<lb></lb>
niam pars, quæ in KB, cum ſit grauior ea, qua in BH, <lb></lb>
peruincit, <expan abbr="attrahitq́">attrahitque</expan>, &amp; uſque eo fluit, quo ad oſculum <lb></lb>
K in directum ſuperficie aquæ conſtituatur.</s><s id="s.000139"> &amp; rurſus <lb></lb>
propter eandem cauſſam non amplius fluet.</s><s id="s.000140"> ſi uero oſcu­<lb></lb>
lum exterius ſiphonis ſit infra K, vt L, fluit quouſque a­<lb></lb>
quæ ſuperficies ad oſculum A perueniat.</s><s id="s.000141"> Itaque ſi veli­<lb></lb>
mus totam, quæ eſt in vaſe, aquam haurire, demitte­<lb></lb>
mus ſiphonem, ita vt oſculum A vaſis fundum atun­<lb></lb>
gat, tantum ab eo diſtans, quantum ad aquæ fluxum ſa­<lb></lb>
tis eſſe videatur.</s><s id="s.000142"> Hanc igitur cauſſam, quam diximus, <lb></lb>
in ſiphone quidam attulerunt, dicentes maius crus, quod <lb></lb>
aquę plus habeat attrahere minus.</s><s id="s.000143"> At uero huiuſmodi <lb></lb>
cauſſam falſam eſſe, &amp; eum, qui his credit,  <lb></lb>
valde errare, <lb></lb>
ſi ab humili loco aquam educere conetur, ita demoſtra­<lb></lb>
bimus.</s><s id="s.000144"> Fiat enim ſiphon habens interius crus &amp; longius <lb></lb>
&amp; anguſtum; exterius vero latius &amp; multo minus ſecun­<lb></lb>
dum longitudinem, adeo vt plus aquę capiat, quàm <lb></lb>
crus longius.</s><s id="s.000145"> &amp; ita aqua impleatur.</s><s id="s.000146"> maius autem ipſius <lb></lb>
crus immittatur in vas aquę, uel etiam in aliquem pute­<lb></lb>
um.</s><s id="s.000147"> ſi igitur exterius crus fluere permittamus, plus <lb></lb>
aquę habens, quàm interius, ex maiori aquam attrahet, <lb></lb>
quæ quidem etiam ſimul trahet eam, quæ eſt in puteo: <lb></lb>
&amp; cum fluere cęperit totam hauriet, vel ſemper fluet, <lb></lb>
quoniam humidum exterius plus eſt eo, quod in crure in­<lb></lb>
teriori continetur.</s><s id="s.000148"> Atqui hoc fieri non apparet.</s><s id="s.000149"> Non igi­<lb></lb>
tur dicta cauſſa vera eſt.</s><s id="s.000150"> Itaq; videamus naturalem cauſ­<lb></lb>
ſam.</s><s id="s.000151"> Quoniam enim omne humidum continuum, &amp; <lb></lb>
quieſcens ſphæricam ſuperficiem ſuſcipit, centrum ha­<lb></lb>bentem idem quod terra; non quieſcens autem uſque <lb></lb>
eò fluit, quoad, vt dictum eſt, in vna ſuperficie  <lb></lb>
ſphærica <lb></lb>
<pb pagenum="24"></pb>
<expan abbr="cõſtituatur">conſtituatur</expan>, ſi ſumentes duo vaſa, inijciemus
<expan abbr="humiduũ">humiduum</expan> in  <lb></lb>
vtrumque ipſorum, &amp; implentes ſiphonem, digitiſque <lb></lb>
ipſius oſcula comprehendentes, demittemus alterum <lb></lb>
crus in vnum dictorum vaſorum adeo, vt aqua demerga­<lb></lb>
tur; alterum vero in alterum vas: fiet tota aqua conti­<lb></lb>
nua, vtrumquæ enim humidorum, quæ ſunt in vaſibus <lb></lb>
coniungitur cum eo, quod eſt in ſiphone, ita vt totum <lb></lb>
continuum fiat.</s><s id="s.000152"> ſi igitur ſuperficies humidorum, quæ <lb></lb>
prius erant in va­<lb></lb>
ſibus,  <figure></figure> in vna ſu­<lb></lb>
perficie <expan abbr="cõſiſtant">conſiſtant</expan>, <lb></lb>
quieſcet &amp; ſic v­<lb></lb>
traque <expan abbr="ipſarũ">ipſarum</expan> de­<lb></lb>
merſo ſiphone; <lb></lb>
ſin minus, quo­<lb></lb>
niam aqua conti­<lb></lb>
nua facta eſt, ne­<lb></lb>
ceſſario ob conti­<lb></lb>
nuitatem in humi­<lb></lb>
liorem locum flu­<lb></lb>
et, quouſque vel <lb></lb>
omnis aqua quæ <lb></lb>
in vaſibus, in vna <lb></lb>
ſuperficie ſit, vel <lb></lb>
alterum vaſorum <lb></lb>
exinaniatur.</s><s id="s.000153"> fiant <lb></lb>
igitur in vna ſu­<lb></lb>
perficie humida, <lb></lb>
quæ ſunt in vaſi­<lb></lb>
bus.</s><s id="s.000154"> quieſcent vti­<lb></lb>
que, ita vt etiam <lb></lb>
humidum, quod <lb></lb>
eſt in ſiphone, ſi­<lb></lb>
<pb pagenum="25"></pb>
mul quieſcat.</s><s id="s.000155"> Quod ſi quis mente concipiat <expan abbr="ſiphonẽ">ſiphonem</expan>  <lb></lb>
diſ­<lb></lb>
ſectum iuxta ſuperficies humidorum, quæ ſunt in vaſi­<lb></lb>
bus; &amp; ita quieſcet humidum, quod eſt in ſiphone.</s><s id="s.000156"> er­<lb></lb>
go &amp; ſiphon ipſo ſuſpenſo, &amp; in neutram partem incli­<lb></lb>
nato, rurſus quieſcet humidum,  ſiue æqualem omnino <lb></lb>
habens latitudinem, ſiue alterum crus altero multo ma­<lb></lb>
ius ſit.</s><s id="s.000157"> non enim in hoc cauſſa eſt, cur humidum quie­<lb></lb>
ſcat, ſed in eo, quod ipſius oſcula ęqualiter  <lb></lb>
<expan abbr="iaceãt">iaceant</expan>.</s><s id="s.000158"> Quo­<lb></lb>
modo igitur eo ſuſpenſo humidum non defluit ob pro­<lb></lb>
priam grauitatem, cum ſubiectum aerem leuiorem ha­<lb></lb>
beat? quoniam locus omnino vacuus eſſe non poteſt.</s><s id="s.000159">  <lb></lb>
ſi enim debet humidum defluere, prius impleri oportet <lb></lb>
ſuperiorem locum ſiphonis, in quemadmodum aer ingredi nequit.</s><s id="s.000160">  <lb></lb>
Quod ſi quis ſuperiorem ſiphonis locum perforet, ſta­<lb></lb>
tim effluet humidum aere ſuccedente.</s><s id="s.000161"> ſed antequam per­<lb></lb>
foretur, humidum, quod eſt in ſiphone ſubiecto aeri in­<lb></lb>
ſidens ipſum propulſat, is autem non habens, quò ſece­<lb></lb>
dat progredi humidum non ſinit.</s><s id="s.000162"> verum cum per fora­<lb></lb>
men locum obtinuit, quò ſecedat aer, tum aquę grauita­<lb></lb>
tem non ferens ſecedit.</s><s id="s.000163"> Hanc eandem ob cauſſam &amp; vi­<lb></lb>
num ſiphone ſurſum ore præter naturam attrahimus.</s><s id="s.000164"> ex­<lb></lb>
cipientes enim aerem, qui eſt in ſiphone, pleniores, <lb></lb>
quàm antea efficimur, &amp; euellimus coniunctum ipſi ae­<lb></lb>
rem.</s><s id="s.000165"> hic uero eum qui à principio, quouſque ad vini ſu­<lb></lb>
perficiem vacuatio fiat, &amp; tunc vinum euulſum ſecedit <lb></lb>
in locum exinanitum ſiphonis.</s><s id="s.000166"> alius enim locus non eſt, <lb></lb>
in quem ſecedat; ob hanc cauſſam &amp; ſurſum præter na­<lb></lb>
turam fertur.</s><s id="s.000167"> alioqui quieſcet humidum in ſiphone, <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb></lb>
do in vna ſuperficie ſphærica conſtituatur, cuius  <lb></lb>
<expan abbr="cẽtrum">centrum</expan> <lb></lb>
eſt idem, quod terrę centrum.</s><s id="s.000168"> quoniam ſi humidi alicu­<lb></lb>
ius ſuperficies ſphærica ſit, centrum habens idem, quod <lb></lb>
terra, quieſcit.</s><s id="s.000169"> ſi enim fieri poteſt, non quieſcat, ergo <lb></lb>
ipſa mota quieſcet.</s><s id="s.000170"> quieſcat igitur.</s><s id="s.000171"> erit ſphærica ſuperfi­<lb></lb>
<pb pagenum="26"></pb>
cies centrum <expan abbr="idẽ">idem</expan> quòd terra, habens, &amp; priorem ſuperfi­<lb></lb>
ciem <figure></figure> ſecabit.</s><s id="s.000172"> idem <expan abbr="nã­">nam­</expan><lb></lb>
que humidum ab ali­<lb></lb>
quo communi alium, <lb></lb>
atque alium occupa­<lb></lb>
uit locum.</s><s id="s.000173"> vtręque igi­<lb></lb>
tur ſuperficies per ter­<lb></lb>
ræ centrum plano ali­<lb></lb>
quo ſecentur, &amp; faci­<lb></lb>
ant lineas in ſuperficie­<lb></lb>
bus, circulorum cir­<lb></lb>
cumferentias, quæ i­<lb></lb>
dem <expan abbr="cẽtrum">centrum</expan> habeant, <lb></lb>
quod terra, videlicet <lb></lb>
ABC FBD; ducaturque BG.</s><s id="s.000174"> quare BG æqualis eſt <lb></lb>
vtrique ipſarum GF GA.</s><s id="s.000175"> quod eſt abſurdum.</s><s id="s.000176"> ergo <lb></lb>
quieſcat neceſſe eſt.</s> <lb></lb></p>


<p type="head"><s id="s.000177"><emph type="italics"></emph>De medio ſpiritali diabete.</s><s id="s.000178"> II.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000179">Eſt autem &amp; alius, qui vocatur medius ſpi­<lb></lb>
ritalis diabetes, eandem actionem habens, <lb></lb>
quam inflexus ſiphon.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000180">Sit enim vas ſimiliter aqua plenum AB: &amp; per eius <lb></lb>
fundum traijciatur tubus CD coarctatus ipſi fundo, &amp; <lb></lb>
in partem inferiorem excedens.</s><s id="s.000181"> oſculum autem eius C <lb></lb>
non communicet cum ore vaſis AB, ſed alter tubus <lb></lb>
EF ipſum circumſideat, ab eo vndique ęqualiter diſtans: <lb></lb>
&amp; oſculum quidem ſuperius, ſquammula EG, ab oſcu­<lb></lb>
lum C parum diſtante cooperiatur: oſculum vero inferius <lb></lb>
tubi EF tantum diſtet à fundo vaſis AB, quantum ad <lb></lb>
aquę fluxum ſufficiat.</s><s id="s.000182"> His ita diſpoſitis ſi per oſculum D <lb></lb>
ſimiliter attrahamus aerem, qui eſt in CD ſiphone, ſi­<lb></lb>
<pb pagenum="27"></pb>mul &amp; aquam, quæ eſt in uaſe AB attrahemus, ita vt ef­<lb></lb>
fluat.</s><s id="s.000183"> &amp; tunc tota fluet, quæ in AB vaſe aqua ob exceſ­<lb></lb>
ſum ſiphonis extra.</s><s id="s.000184"> aer enim, qui interijcitur inter hu­<lb></lb>
midum &amp; tubum EF, <figure></figure>  <lb></lb>
cum modicus ſit, po­<lb></lb>
teſt ſecedere in <expan abbr="tubũ">tubum</expan> <lb></lb>
CD, &amp; ſimul aquam <lb></lb>
attrahere.</s><s id="s.000185"> non conſi­<lb></lb>
ſtet autem fluxus ob <lb></lb>
exceſſum extra.</s><s id="s.000186"> ete­<lb></lb>
nim non exiſtente EF <lb></lb>
ceſſabit fluere, cum <lb></lb>
ſuperficies humidi ad <lb></lb>
C fiat manente exceſ­<lb></lb>
ſu.</s><s id="s.000187"> ſed propterea <lb></lb>
quod non poteſt aer <lb></lb>
ſubingredi toto EF <lb></lb>
in aqua demerſo, flu­<lb></lb>
xus non conſiſtet &amp; <lb></lb>
qui ingreſſus eſt aer <lb></lb>
in vas AB exeunti <lb></lb>
aquæ ſuccedet.</s><s id="s.000188"> totum <lb></lb>
enim exterius tubi o­<lb></lb>
ſculum ad <expan abbr="aquã">aquam</expan> ſem­<lb></lb>
per humilius eſt ſu­<lb></lb>
perficie aquæ, quæ in <lb></lb>
vaſe.</s><s id="s.000189"> cum autem non posſit vna fieri ſuperficies, totam <lb></lb>
excernit aquam, &amp; maiori grauitate fit attractio.</s><s id="s.000190"> Quod <lb></lb>
ſi non velimus aerem, qui in tubo CD continetur, ore <lb></lb>
attrahere, infundemus aquam in vas AB quouſque ſu­<lb></lb>
perinfuſa per tubum CD principium fluxus accipiat, &amp; <lb></lb>
ita rurſus tota, quæ eſt in AB vaſe, aqua exhaurietur.</s><s id="s.000191">  <lb></lb>
vocatur autem vt dictum eſt, CD EF ſpiritalis ſiphon, <lb></lb>
vel ſpiritalis diabetes.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="28"></pb>
<p type="main"><s id="s.000192">Ex iam demonſtratis perſpicuum eſt  <lb></lb>
ſi­<lb></lb>
phonis fluxum, eo immobili permanente in­<lb></lb>
æqualem fieri.</s><s id="s.000193"> idem enim contingit &amp; vaſe <lb></lb>
ad fundum perforato, &amp; fluente: namq́ue &amp; <lb></lb>
&amp; hic fluxus inæqualis eſt, propterea quod <lb></lb>
in principio quidem aquæ effuſio maiori gra­<lb></lb>
uitate premitur, poſt vero ea euacuta mino­<lb></lb>
ri.</s><s id="s.000194"> quo ſiphonis exceſſus maior eſt, eo ce­<lb></lb>
lerior fluxus efficitur.</s><s id="s.000195"> rurſus enim fluxus, qui <lb></lb>
fit per oſculum ipſius, maiori grauitate vrge­<lb></lb>
tur, quàm cum minor ſit exterior exceſſus, <lb></lb>
quo videlicet ſuperficies aquæ in vaſe exi­<lb></lb>
ſtentis exterius ſiphonis oſculum excedit.</s><s id="s.000196"> flu­<lb></lb>
xus igitur per ſiphonem ſemper inæqualis <lb></lb>
iam dictus eſt.</s><s id="s.000197"> oportet autem fluxum ſemper <lb></lb>
æqualem per ſiphonem inuenire.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000198"><emph type="italics"></emph>De fluxu ſemper æquali per ſiphonem in­<lb></lb>
flexum.</s><s id="s.000199"> III.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000200">Sit aliquod AB vas aqua plenum in quo ſupernatet <lb></lb>
CD lebetarium, habens os obtectum operculo CD.</s><s id="s.000201"> per <lb></lb>
operculum vero, &amp; fundum lebetarij traijciatur ſipho­<lb></lb>
nis alterum crus, &amp; ſtanno ad foramina coarctetur.</s><s id="s.000202"> al­<lb></lb>
terum autem crus ſit extra vas AB: habeatq́ue oſculum <lb></lb>
humilius, quam ſit aquæ in vaſe exiſtentis ſuperficies.</s><s id="s.000203"> Si <lb></lb>
<pb pagenum="29"></pb>
igitur per ſipho­<lb></lb>
nis <figure></figure> oſculum exte­<lb></lb>
rius aerem, quę <lb></lb>
eſt in ſyphone at­<lb></lb>
trahemus, ſimul <lb></lb>
conſequetur &amp; <lb></lb>
humidum; quòd <lb></lb>
non poſsit in ſi­<lb></lb>
phone locus om­<lb></lb>
nino vacuus eſſe.</s><s id="s.000204">  <lb></lb>
&amp; cum <expan abbr="principiũ">principium</expan> <lb></lb>
fluxus acceperit <lb></lb>
ſiphon, eo uſque <lb></lb>
fluet, quoad to­<lb></lb>
tam, quæ in vaſe <lb></lb>
continetur, <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
exhauſerit.</s><s id="s.000205"> eſt au­<lb></lb>
tem is fluxus æ­<lb></lb>
qualis, præterea <lb></lb>
quòd exceſſus ſi­<lb></lb>
phonis extra, <lb></lb>
quo in partem in­<lb></lb>
feriorem excedit ſuperficiem aquæ ſemper idem manet; <lb></lb>
quoniam in vaſis exinanitione ſimul &amp; lebes cum ſipho­<lb></lb>
ne deſcendit.</s><s id="s.000206"> quò autem exceſſus extra maior ſit,  eò <lb></lb>
velocior erit fluxus, quamquam per ſe ipſum æqualis.</s><s id="s.000207">  <lb></lb>
Sit dictus ſiphon EFG, aquę autem ſuperficies ad rectam <lb></lb>
lineam HK.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="30"></pb>
<p type="head"><s id="s.000208"><emph type="italics"></emph>De fluxu partim æquali partim inæquali per <lb></lb>
ſiphonem.</s><s id="s.000209"> IIII.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000210">At fluxus partim quidem æqualis, partim <lb></lb>
vero inæqualis fit per ſiphonem.</s><s id="s.000211"> voco autem <lb></lb>
partim æqualem, &amp; partim inæqualem, quan­<lb></lb>
do per aliquod tempus volentibus nobis æ­<lb></lb>
qualis ſit factus à principio fluxus, &amp; rurſus  <lb></lb>
per aliud tempus ſi ita nobis placeat, æqua­<lb></lb>
lis ſit per ſe ipſum, priori vero vel tardior, <lb></lb>
vel velocior.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000212">Sit enim rur­<lb></lb>
ſus <figure></figure> aquæ vas AB, <lb></lb>
lebes CD, per 
<expan abbr="o­perculũ">o­<lb></lb>perculum</expan> vero, &amp; <lb></lb>
fundum lebetis <lb></lb>
traijciatur cana­<lb></lb>
lis latior, quàm <lb></lb>
crus interius ſi­<lb></lb>
phonis: &amp; ſit hic <lb></lb>
canalis ML, coar­<lb></lb>
ctatus &amp; opercu­<lb></lb>
lo, &amp; fundo lebe­<lb></lb>
tis.</s><s id="s.000213"> operculo au­<lb></lb>
tem inſiſtat peg­<lb></lb>
matium ex regu­<lb></lb>
lis compactum, <lb></lb>
quemadmodum <lb></lb>
littera xxx, &amp; ſit C <lb></lb>
NXD.</s><s id="s.000214"> In regulis <lb></lb>
<pb pagenum="31"></pb>
autem rectis CN XD ex interiori parte ſecundum ea­<lb></lb>
rum longitudinem inſculpantur canales, in quibus alte­<lb></lb>
ra regula OP expedite percurrat.</s><s id="s.000215"> ſit etiam cochlea RS <lb></lb>
recta pertingens ad operculum CD, &amp; perforamen, <lb></lb>
quod eſt in regula OP tranſiens.</s><s id="s.000216"> ſit præterea tylus ali­<lb></lb>
quis regula OP coniunctus, ita vt inſeratur in helicem <lb></lb>
cocheę, excedat autem cochlea ſupra regulam NX, &amp; <lb></lb>
exceſſui adnectatur anſa, per quam cochleam conuerta­<lb></lb>
mus, ita vt regula OP interdum quidem ſublimis fiat, <lb></lb>
interdum vero depreſſa.</s><s id="s.000217"> cui regulæ coniunctum ſit <lb></lb>
crus interius ſiphonis, permeans etiam per canalem LM, <lb></lb>
adeo vt oſculum ipſius aqua, quæ in vaſe demergatur.</s><s id="s.000218">  <lb></lb>
Si igitur rurſus per oſculum exterius humidum attraha­<lb></lb>
mus, fluet <expan abbr="siphõ">siphon</expan> <figure></figure> <lb></lb>
æqualiter, quo­<lb></lb>
uſque <expan abbr="totũ">totum</expan>, quod <lb></lb>
eſt in vaſe, humi­<lb></lb>
dum exhauria­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000219"> Quando 
<expan abbr="au­tẽ">au­<lb></lb>tem</expan> volumus per <lb></lb>
ipſum <expan abbr="alterũ">alterum</expan> fie­<lb></lb>
ri fluxum, predi­<lb></lb>
cto velociorem, <lb></lb>
ſed tamen æqua­<lb></lb>
lem per ſeſe, con­<lb></lb>
uertimus cochle­<lb></lb>
am, ita vt regu­<lb></lb>
la OP depreſsior <lb></lb>
fiat.</s><s id="s.000220"> erit enim ex­<lb></lb>
ceſſus ſiphonis <lb></lb>
extra maior prio­<lb></lb>
ri, ideoq́ue flu­<lb></lb>
xus æqualis qui­<lb></lb>
<pb pagenum="32"></pb>dem per ſeipſum, ſed priori velocior.</s><s id="s.000221"> Quod ſi ad huc <lb></lb>
velociorem eſſe fluxum velimus, conuertemus cochleam <lb></lb>
vt regula OP etiam magis deprimatur.</s><s id="s.000222"> ſi vero tardio­<lb></lb>
rem eadem regula OP in ſublime attollatur.</s><s id="s.000223"> atque ita <lb></lb>
erit per ſiphonem fluxus partim quidem æqualis, par­<lb></lb>
tim vero inæqualis.</s><s id="s.000224"> vt autem per os noſtrum aquam <lb></lb>
non attrahamus, neq; enim hoc in omnibus ſiphonibus <lb></lb>
fieri poteſt, præterquam in valde paruis, ita faciemus.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="33"></pb>
<p type="main"><s id="s.000225">Sit ſmeriſmation aliquod, cuius maſculum  <lb></lb>
<expan abbr="quidẽ">quidem</expan> ap­<lb></lb>
ponatur extrinſeco ſiphonis cruri, ita vt per ipſum fluat, <lb></lb>
<expan abbr="ſitq́">ſitque</expan> TY, fœmina vero TYV prius agglutinata vaſi LZ <lb></lb>
<figure></figure> 
<pb pagenum="34"></pb>
quod paulo plus aquæ, quàm ſiphon capiat.</s><s id="s.000226"> habeat au­<lb></lb>
tem ad fundum effluxionem <foreign lang="grc">W</foreign>.</s><s id="s.000227"> Quando igitur volumus <lb></lb>
per ſiphonem educere aquam, quæ eſt in vaſe AB, efflu­<lb></lb>
xionem vaſis LZ digito comprehendentes, ipſum aqua <lb></lb>
implebimus.</s><s id="s.000228"> poſtea fœmineum ſmeriſma maſculo aptan­<lb></lb>
tes, effluxionem <foreign lang="grc">W</foreign> demittemus.</s><s id="s.000229"> euacuato autem LZ va­<lb></lb>
ſe, aer in ſiphone exiſtens in euacuatum locum proce­<lb></lb>
det, quem conſequetur humidum quod in vaſe AB, ita <lb></lb>
vt ſiphon impleatur.</s><s id="s.000230"> deinde auferentes vas LZ ſipho­<lb></lb>
nem fluere ſinemus.</s><s id="s.000231"> oportet autem ſiphonem recte de­<lb></lb>
ſcendere, ſi officium ſuum præſtare debeat; illud  <lb></lb>
autem <lb></lb>
erit, quando ad vaſis AB labrum duas regulas rectas <expan abbr="cõ­pingemus">com­<lb></lb>
pingemus</expan>, atque inter ipſas intrinſecum ſiphonis crus <lb></lb>
conſtituemus, ita vt vtraſque contingat.</s><s id="s.000232"> ad idem vero ſi­<lb></lb>
phonis crus intrinſecum vtrinque clauiculam affigemus <lb></lb>
regulas contingentem in parte interiori.</s><s id="s.000233"> ita enim neque <lb></lb>
obliquum, neque in anteriorem partem declinabit re­<lb></lb>
cto enim, &amp; exquiſite deſcendet clauiculis regulas atte­<lb></lb>
rentibus.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000234">VI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000235">Eorum vero, quæ ad opus conſtruuntur, <lb></lb>
nunc incipiamus conſtructiones explicare, à <lb></lb>
minoribus, tamquam ab elementis initium <lb></lb>
facientes.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000236"><emph type="italics"></emph>De ſphærula concaua ex ære.</s><s id="s.000237">  <lb></lb>
VI.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000238">Eſt enim quædam parua ſtructura ad effun­<lb></lb>
dendum vinum vtilis.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="35"></pb>
<p type="main"><s id="s.000239">Nam conſtruitur ſphærula concaua ex ære, qualis eſt <lb></lb>
AB ex inferiori quidem parte minutis, &amp; denſis forami­<lb></lb>
nibus perforata; veluti cribrum, ex ſuperiori vero tu­<lb></lb>
bum habens CD ſimul cum ipſa perforatum &amp; coarcta­<lb></lb>
tum, cuius oſculum ſuperius apertum ſit.</s><s id="s.000240"> Quando igi­<lb></lb>
tur quis velit vinum effundere comprehendens altera <lb></lb>
manu tubum CD ad C oſculum demittat ſphærulam in <lb></lb>
vinum quouſque tota occultetur.</s><s id="s.000241"> &amp; vinum quidem per­<lb></lb>
foramina ingreditur, aer autem, qui intus eſt, extrudi­<lb></lb>
tur, &amp; per tubum CD excedit.</s><s id="s.000242"> Quod ſi quis pollice tu­<lb></lb>
bi oſculum C ob­<lb></lb>ſtruens <figure></figure> ſphęrulam, <lb></lb>
e vino extrahat, <lb></lb>
non fluet vinum, <lb></lb>
quod eſt in ſphęru­<lb></lb>
la, propterea quod <lb></lb>
aer in <expan abbr="locũ">locum</expan> <expan abbr="vacuũ">vacuum</expan> <lb></lb>
ingredi <expan abbr="nõ">non</expan> poteſt: <lb></lb>
aditus enim eſt per <lb></lb>
<expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> C, qui 
<expan abbr="qui­dẽ">qui­<lb></lb>dem</expan> digito obſtrui­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000243"> Cum igitur ve­<lb></lb>
limus vinum effun­<lb></lb>
di, digitum remit­<lb></lb>timus: &amp; aer ſucce­<lb></lb>
dens vacuatum re­<lb></lb>
plet locum.</s><s id="s.000244"> Si autem rurſus ſpiraculum C digito pre­<lb></lb>
memus, ſiſtetur vini fluxus, quouſque rurſus digito <lb></lb>
ſpiraculum remittemus.</s><s id="s.000245"> licet etiam in aquam cali­<lb></lb>
dam, vel frigidam immergendo rurſus continere, po­<lb></lb>
ſtea emittere quantum velimus, quoad totum, quod <lb></lb>
eſt in ſphærula humidum effundatur.</s><s id="s.000246"> &amp; ſi infle­<lb></lb>
xa fiat extremitas tubi CD, quo ſcilicet eſt ad <lb></lb>
<pb pagenum="36"></pb>
ad C nihil differt, immo uero etiam ad vſum accommo­<lb></lb>
datior erit, quippe quòd oſculum facilius digito com­<lb></lb>
prehendamus.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000247">VII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000248">Eodem modo ex eadem ſphærula, &amp; fri­<lb></lb>
gida, &amp; calida aqua emitti poteſt, quando <lb></lb>
velimus.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000249">Conſtruitur e­<lb></lb>
nim <figure></figure> ſimiliter ſphę­<lb></lb>
rula AB diaphra­<lb></lb>
gma habens medi­<lb></lb>
um, ac rectum C <lb></lb>
D: &amp; in parte ſu­<lb></lb>
periori ſimiliter tu­<lb></lb>
bum EF vnà cum <lb></lb>
ſphærula perfora­<lb></lb>
tum, &amp; coarcta­<lb></lb>
tum, in quo ſit dia­<lb></lb>
phragma medium <lb></lb>
CG, continuatum <lb></lb>
ipſi CD diaphra­<lb></lb>
gmati.</s><s id="s.000250"> deſuper au­<lb></lb>
tem reflexiones H <lb></lb>
K pertinentes ad <lb></lb>
vtramque partem locorum, quę in EF, &amp; ex vtraque par­<lb></lb>
te diaphragmatis CD in fundo ſphærulæ ad D, ſint fo­<lb></lb>
ramina ſimilia ijs, quæ in trullis coquinarijs inſtar cri­<lb></lb>
bri.</s><s id="s.000251"> Quando igitur volumus calidam aquam haurire, <lb></lb>
comprehendentes duobus digitis oſcula HK, ſphæru­<lb></lb>
lam in aquam immergemus, remittemuſq́ue alterum <lb></lb>
ſpiraculorum, videlicet H, vt aer qui eſt in hemiſphærio <lb></lb>
BCD per ſpiraculum H extrudatur, calida vero per <lb></lb>
<pb pagenum="37"></pb>
<expan abbr="cribrũ">cribrum</expan> ingreſſa he­<lb></lb>
miſphęrium <figure></figure> BCD <lb></lb>
repleat.</s><s id="s.000252"> Rurſus <expan abbr="cõ­prehendentes">com­<lb></lb>
prehendentes</expan> ſpi­<lb></lb>raculum H educe­<lb></lb>
mus ex calida ſphæ­<lb></lb>
rulam, quam vti­<lb></lb>
que <expan abbr="cõtinebit">continebit</expan>, pro­<lb></lb>
pterea quòd aer <lb></lb>
aditum <expan abbr="nõ">non</expan> habeat.</s><s id="s.000253">  <lb></lb>
Immergentes igi­<lb></lb>
tur ſimiliter in fri­<lb></lb>
<expan abbr="gidã">gidam</expan> remittemus <lb></lb>
ſpiraculum K, &amp; <lb></lb>
rurſus repleto AC <lb></lb>
D hemiſphærio, <lb></lb>
comprehendentes <lb></lb>
ipſum K educemus ſphęrulam plenam aqua calida, &amp; fri­<lb></lb>
gida.</s><s id="s.000254"> Itaque cum volumus alterum eorum effluere, re­<lb></lb>
mittemus ſpiraculum, quòd eſt ſecundum ipſum: &amp; <lb></lb>
cum non amplius effluere volumus, rurſus ſimiliter com­<lb></lb>
prehendemus, &amp; hoc eouſque faciemus, quo ad totum <lb></lb>
effundatur.</s><s id="s.000255"> licet etiam ſimiliter ex eadem ſphærula &amp; vi­<lb></lb>
num &amp; aquam calidam, &amp; frigidam, &amp; aliud quodcum­<lb></lb>
que voluerimus &amp; haurire, &amp; emittere quantum, &amp; <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb></lb>
do volumus, ſi pura fiant diaphragmata, &amp; foramina, <lb></lb>
per quæ in quemcumque locum ingrediatur aer, &amp; rur­<lb></lb>
ſus expellatur.</s><s id="s.000256"> poſſunt autem pro inflexis oſculis  <lb></lb>
eſſe fo­<lb></lb>
ramina circa tubi latus in parte ſuperiori ad locos perti­<lb></lb>
nentia, quæ comprehendimus digitis quando præclu­<lb></lb>
dere volumus.</s><s id="s.000257"> ſed ne foramina appareant cooperiemus <lb></lb>
ipſa canaliculo, ita vt ab eodem tubo vtraque defluere <lb></lb>
videantur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="38"></pb>
<p type="head"><s id="s.000258"><emph type="italics"></emph>De prochyta.</s><s id="s.000259"> VIIII.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000260">Conſtruitur etiam prochyta plus, minusve <lb></lb>
humidi ſuſcipiens, &amp; emittens, aliquando <lb></lb>
quidem plus, aliquando vero minus, ita vt <figure></figure> <lb></lb>
vino &amp; aqua <lb></lb>
in ipſum infu­<lb></lb>
ſis, interdum <lb></lb>
aquam <expan abbr="purã">puram</expan>, <lb></lb>
interdum vi­<lb></lb>
num purum, <lb></lb>
interdum ve­<lb></lb>
ro mixtum e­<lb></lb>
mittat.</s><s id="s.000261"> eſt au­<lb></lb>
tem conſtru­<lb></lb>
ctio talis.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000262">Sit prochyta A <lb></lb>
B diaphragma ha­<lb></lb>
beas <expan abbr="mediũ">medium</expan> CD: <lb></lb>
&amp; in diaphragma­<lb></lb>
te iuxta ventrem <lb></lb>
vaſis foramina in­<lb></lb>
ſtar cribri, in or­<lb></lb>
bem diſpoſita, v­<lb></lb>
bi punctum E in <lb></lb>
loco autem ſecun­<lb></lb>
<pb pagenum="39"></pb>
dum diametrum <figure></figure> <lb></lb>
in ipſo diaphrag­<lb></lb>
mate ſit <expan abbr="foramẽ">foramen</expan> <lb></lb>
rotundum F, per <lb></lb>
quod tubus im­<lb></lb>
pellatur PHK <lb></lb>
diaphragmati co­<lb></lb>
arctatus, &amp; à fun­<lb></lb>
do prochytæ pa­<lb></lb>
rum diſtans, vbi <lb></lb>
G.</s><s id="s.000263"> alterum uero <lb></lb>
ipſius oſculum H <lb></lb>
ſimul perforetur <lb></lb>
cum latere pro­<lb></lb>
chytę ſub auricu­<lb></lb>
la, cui coagmen­<lb></lb>
tetur, exiſtens ca­<lb></lb>
uum, <expan abbr="habensq́">habensque</expan> <lb></lb>
foramen in par­<lb></lb>
te exteriori auri­<lb></lb>
culæ K.</s><s id="s.000264"> quod qui­<lb></lb>
dem cum opus <lb></lb>
fuerit, digito <expan abbr="cõ­prehendimus">com­<lb></lb>
prehendimus</expan>.</s><s id="s.000265"> Si <lb></lb>
igitur compre­<lb></lb>
hendetes ſpiraculum K, vt dictum eſt, aliquod humi­<lb></lb>
dum in prochytam infundamus, manebit illud in loco <lb></lb>
ſupra diaphragma, cum non poſsit per cribum in lo­<lb></lb>
cum inferiorem deferri.</s><s id="s.000266"> non poteſt autem, propterea <lb></lb>
quòd non alium habet egreſſum, præterquam eum, qui <lb></lb>
fit per ſpiraculum K.</s><s id="s.000267"> Cum igitur remittemus <expan abbr="ſpiraculũ">ſpiraculum</expan>, <lb></lb>
tunc humidum in locum inferiorem deſcendit: &amp; plus <lb></lb>
continebit prochyta.</s><s id="s.000268"> itaque ſi prius infundentes vinum <lb></lb>
<pb pagenum="40"></pb>
ita ut repleatur locus CBD, comprehendamus ſpira­<lb></lb>
culum, &amp; aquam infundamus, non commiſcebitur ea <lb></lb>
cum vino, ſed cum prochytam conuerterimus, puram <lb></lb>
aquam emittet.</s><s id="s.000269"> cum vero remiſerimus ſpiraculum a­<lb></lb>
qua adhuc fluente ſimul fluet &amp; vinum; propterea quod <lb></lb>
in locum exinanitum aer per ſpiraculum ſuccedet.</s><s id="s.000270"> po­<lb></lb>
ſtea vinum purum emittetur.</s><s id="s.000271"> licet autem &amp; priuſ infu­<lb></lb>
ſa aqua, <expan abbr="ſpiraculoq́">ſpiraculoque</expan> comprehenſo vinum infundere, ita <lb></lb>
ut alijs quidem vinum purum, alijs mixtum, alijs uero <lb></lb>
cum illudere velimus puram aquam emittet.</s> <lb></lb></p>


<p type="head"><s id="s.000272">De <emph type="italics"></emph>ſphæra concaua.</s><s id="s.000273"> IX.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000274">Conſtruitur quoque ſphæra concaua, vel <lb></lb>
aliud vas, in quod infuſum humidum ſua <expan abbr="ſpõ­te">ſpon­<lb></lb>
te</expan> &amp; cum magna vi in altitudinem expri­<lb></lb>
mitur, adeo ut totum effundatur, quam­<lb></lb>
quam &amp; lation ſurſum præter naturam inſit.</s><s id="s.000275">  <lb></lb>
eſt autem conſtructio talis.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000276">Sit ſphæra capiens cotylas circiter ſex, habensq́ue al­<lb></lb>
<expan abbr="ueũ">ueum</expan> ex firma lamina, adeo vt futuram aeris 
<expan abbr="compreſsionẽ">compreſsio­<lb></lb>nem</expan> ſuſtinere poſſit: &amp; ſit AB, collocata in aliquo hypo­<lb></lb>
ſpario C.</s><s id="s.000277"> perforata autem ipſa in ſuperiori parte intro­<lb></lb>
mittatur tubus, diſtans à loco qui ſecundum diame­<lb></lb>
trum foramini opponitur, <expan abbr="quãtum">quantum</expan> ad aquæ fluxum ſa­<lb></lb>
tis ſit: &amp; in <expan abbr="ſuperiorẽ">ſuperiorem</expan> partem ſphæræ paulum emineas, <lb></lb>
<expan abbr="coagmentatusq́">coagmentatusque</expan>; ipſius alueo iuxta foramen.</s><s id="s.000278"> ſcindatur <lb></lb>
autem oſculum ſuperius in duos tubos DG DF.</s><s id="s.000279"> qui­<lb></lb>
bus conglutinentur alij duo tubi tranſuerſi GHKL <lb></lb>
FMNX; ſimul perforati cum ipſis DG DF.</s><s id="s.000280"> &amp; alius tu­<lb></lb><pb pagenum="41"></pb>bus CP intromit­<lb></lb>tatur <figure></figure> in tubos G <lb></lb>
HKI.</s><s id="s.000281"> FMNX ſi­<lb></lb>
mul perforatus <lb></lb>
cum ijs, quę ſunt <lb></lb>
in GHKLIM <lb></lb>
NX foraminibus <lb></lb>
&amp; habens <expan abbr="tubulũ">tubulum</expan> <lb></lb>
rectum <expan abbr="appoſitũ">appoſitum</expan> <lb></lb>
RS, ſimul cum ip­<lb></lb>
ſo perforatum: &amp; <lb></lb>
in paruum oſcu­<lb></lb>
lum deſinens, <lb></lb>
quod ſit S.</s><s id="s.000282"> ſi igi­<lb></lb>
tur <expan abbr="apprehendẽ­tes">apprehenden­<lb></lb>
tes</expan> tubulum RS <lb></lb>
inuertamus <expan abbr="ipsũ">ipsum</expan> <lb></lb>
PO tubum, oc­<lb></lb>cludentur ſibi ip­<lb></lb>
ſis reſpondentia <lb></lb>
foramina; ita ut <lb></lb>
humidum, quod <lb></lb>
exprimi debet, <lb></lb>
egreſſum non ha­<lb></lb>
beat.</s><s id="s.000283"> demittatur <lb></lb>
etiam alius tubus in ſphæra TYV per aliquod foramen <lb></lb>
habens inferius oſculum V obſtructum: à latere vero fo­<lb></lb>
ramen rotundum Q iuxta fundum, cui clauicula appo­<lb></lb>
natur à Romanis aſſarium appellata, cuius conſtructio­<lb></lb>
nem deinceps exponemus.</s><s id="s.000284"> alius autem tubus Z  <foreign lang="grc">W</foreign> demit­<lb></lb>
tatur aptatus in tubum TYV.</s><s id="s.000285"> Si igitur euellentes <expan abbr="tubũ">tubum</expan> <lb></lb>
Z <foreign lang="grc">W</foreign>, in ipſum TYV humidum infundamus, ingredietur il­<lb></lb>
lud in ſphęræ alueum per foramen Q, aperta clauicula in <lb></lb>
<pb pagenum="42"></pb>
partem exteriorem, atque aere recendente per tubi OP fo­<lb></lb>
ramina iam dicta, &amp; poſita ſecundum foramina, quæ in <lb></lb>
tubis GHKL FMNX.</s><s id="s.000286"> Itaque cum dimidium ſphæræ <lb></lb>
occupauerit humidum, inclinamus tubulum SR, ita ut <lb></lb>
foramina ſibi ipſis reſpondentia permutentur.</s><s id="s.000287"> poſtea <lb></lb>
demittentes tubum Z  <foreign lang="grc">W</foreign> per ipſum extrudimus aerem, &amp; <lb></lb>
humidum in tubo TYV contentum, qui quidem per cla­<lb></lb>uiculam in ſphæræ alueum cum violentia irrumpit, pro­<lb></lb>pterea quòd ſphæra plena ſit aere &amp; humido.</s><s id="s.000288"> fit  autem <lb></lb>
irruptio ob aeris compreſsionem in vacua, quę intra ip­<lb></lb>
ſum includuntur, peruadentis.</s><s id="s.000289"> Deinde rurſus euellen­<lb></lb>
tes tubum Z  <foreign lang="grc">W</foreign>, ita vt TYV tubus aere impleatur, rur­<lb></lb>
ſus tubum Z  <foreign lang="grc">W</foreign> demittemus, atque in ſphæram prædi­<lb></lb>
ctum aerem impellemus: idq́ue sæpius facientes ha­<lb></lb>
bebimus in ſphęra multum aerem compreſſum.</s><s id="s.000290"> At ve­<lb></lb>
ro incluſum aerem euulſo embolo, non exire perſpi­<lb></lb>
cuum eſt, quod clauicula ab ipſo ad interiores partes <lb></lb>
impulſa claudatur.</s><s id="s.000291"> Si igitur rurſus eleuabimus tubulum <lb></lb>
RS ita vt rectus fiat, &amp; foramina ſibi ipſis reſpondeant, <lb></lb>
tunc exprimetur humidum, quod aer compreſſus in pro­<lb></lb>
priam magnitudinem effundatur, &amp; ſubiectum humi­<lb></lb>
dum extrudat.</s><s id="s.000292"> Quòd ſi compreſſus aer multus ſit  totum <lb></lb>
expellet humidum, ita vt etiam ſuperfluus aer ſimul <lb></lb>
cum humido eijciatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000293">De <emph type="italics"></emph>Aſſario.</s><s id="s.000294"> X.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000295">Aſſarium autem, de quo dictum eſt, con­<lb></lb>
ſtruitur hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="43"></pb>
<p type="main"><s id="s.000296">Duo laterculi qua­<lb></lb>
drati <figure></figure> ex ęre con­<lb></lb>
ſtruantur, haben­<lb></lb>
tes vnumquodq; <lb></lb>
latus circiter v­<lb></lb>
nius digiti, craſſi­<lb></lb>
tudinem <expan abbr="autẽ">autem</expan> ue­<lb></lb>
luti amuſsis.</s><s id="s.000297"> Hi <lb></lb>
igitur inter ſe ap­<lb></lb>
tati ſecundum la­<lb></lb>
titudinem deter­<lb></lb>
gantur, hoc eſt ex­<lb></lb>
poliantur, ita ut <lb></lb>
inter ipſos neque <lb></lb>
aer, neque humi­<lb></lb>
dum interdicat.</s><s id="s.000298">  <lb></lb>
Sint autem hi AB <lb></lb>
CD EFGH: &amp; ipſorum vnus, videlicet ABCD in me­<lb></lb>
dio perforetur foramine rotundo, cuius diameter ſit <lb></lb>
ut tertia pars digiti.</s><s id="s.000299"> Itaque latere AD aptato ad EH, <lb></lb>
laterculi inter ſeſe cardinibus vinciantur, ita ut eorum <lb></lb>
ſuperficies expolitę interſe conueniant.</s><s id="s.000300"> Cum igitur per <lb></lb>
ipſos operari voluerimus, conglutinatur laterculus AB <lb></lb>
CD foramini, per quod ſiue aerem, ſiue humidum in­<lb></lb>
truſum coercere poteſt, namque ob impulſionem aperi­<lb></lb>
tur laterculus EFGH, quòd expedite per cardines mo­<lb></lb>
ueatur, &amp; aerem, atque humidum excipit, qui includi­<lb></lb>
tur in uas firmum; obſiſtens laterculo EFGH, &amp; fora­<lb></lb>
men <expan abbr="clandens">claudens</expan>, per quod ipſe aer intus impellitur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000301">XI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000302">In quibuſdam aris igne euaporante aſſi­<lb></lb>
<pb pagenum="44"></pb>ſtentia animalia ſacrificare.</s><s id="s.000303"> conſtruitur au­<lb></lb>
tem hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure> 
<p type="main"><s id="s.000304">Sit baſis in qua ſtant animalia ABCD, cui quidem  <lb></lb>
in­<lb></lb>
ſiſtat ara vndique pręcluſa.</s><s id="s.000305"> ipſa etiam baſis  <lb></lb>
pręcluſa ſit, <lb></lb>
ac ſimul cum ara perforata in G.</s><s id="s.000306"> per baſim uero tubus <lb></lb>
traijcintur HKL, paulum à baſis fundo diſtans ad L.</s><s id="s.000307">  <lb></lb>
&amp; ſimul perforatus cum phiala, quam animal continet <lb></lb>
<pb pagenum="45"></pb>
<figure></figure> 
ad H.</s><s id="s.000308"> infundatur humidum in baſim per aliquod fora­<lb></lb>
men M quod poſt infuſionem obturetur.</s><s id="s.000309"> Si igitur in ara <lb></lb>
EFG ignis accendatur, continget intrinſecum aerem at­<lb></lb>
tenuatum in baſim ferri, &amp; quod in ipſa eſt humidum <lb></lb>
extrudere.</s><s id="s.000310"> hoc autem non habens aliam antipariſtaſim <lb></lb>
per tubum HKL in phialam procedit, &amp; ita ſacrificat <lb></lb>
animal.</s><s id="s.000311"> idq́ue tam diu fit, quam diu ignis imponitur.</s><s id="s.000312">  <lb></lb>
extincto autem igne rurſus ceſſat ſacrificare.</s><s id="s.000313"> atque hoc <lb></lb>
<pb pagenum="46"></pb>
toties iteraribitur, quoties ignis incendetur.</s><s id="s.000314"> Sit autem <lb></lb>
tubus, per quem caliditas procedere debet, latior in me­<lb></lb>
dio.</s><s id="s.000315"> neceſſe eſt enim caliditatem, vel potius uaporem <lb></lb>
ab ipſa ortum, cum in ampliorem locum deueniat, ma­<lb></lb>
iorem euadere, &amp; plus etiam poſſe operari.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000316">XII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000317">Quædam vaſa, niſi repleta ſint, non flu­<lb></lb>
unt.</s><s id="s.000318"> ſi vero repleantur, totum, quod in ip­<lb></lb>
ſis eſt humidum effluit.</s><s id="s.000319"> conſtruitur autem <lb></lb>
hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000320">Sit vas ABCD non coopertum, per cuius fundum  <lb></lb>
traijciatur vel ſpiritalis diabetes EFLH, vel in flexus <lb></lb>
ſiphon GHK.</s><s id="s.000321"> Itaque repleto vaſe ABCD, &amp; aqua ſuper <lb></lb>
infuſa, <expan abbr="cõtingit">contingit</expan> <expan abbr="ipſã">ipſam</expan> per diabetas ferri, &amp; rurſus  <lb></lb>
effluere, <lb></lb>
<pb pagenum="47"></pb>
quouſque <figure></figure> <lb></lb>
totum vas <lb></lb>
ABDC ex­<lb></lb>
inaniatur, <lb></lb>
ſi modo dia­<lb></lb>
betę princi­<lb></lb>
pia habeant <lb></lb>
propè fun­<lb></lb>
dum vaſis, <lb></lb>
ita vt ſolum <lb></lb>
aquæ fluxus <lb></lb>
reſeruetur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000322"><emph type="italics"></emph>De concordiæ crateribus XIIII.<emph.end type="italics"></emph.end></s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000323">Duobus vaſis in  quadam baſi exiſtenti­<lb></lb>
bus, &amp; vno ipſorum repleto vino, altero au­<lb></lb>
tem vacuo exiſtente, &amp; vtriſque canales a­<lb></lb>
pertos habentibus, non effluit vinum, niſi &amp; <lb></lb>
alterum vas aqua impleatur: tunc enim ex <lb></lb>
vno quidem eorum, vinum, ex altero autem <lb></lb>
aqua effluit, quoad vtraque exinaniantur.</s><s id="s.000324"> di­<lb></lb>
cuntur autem concordiæ crateres.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000325">Sit baſis quidem, in qua vaſa collocantur ABCD:  <lb></lb>
va­<lb></lb>
ſa autem ſint EF, in quorum vtroque ſit inflexus ſiphon, <lb></lb>
in vaſe quidem E ſiphon GHK; in F uero LMN, qui <lb></lb>
habeant exteriores exceſſus in canales deſinentes.</s><s id="s.000326"> curui­<lb></lb><pb pagenum="48"></pb><figure></figure>tates vero ad vaſorum oſcula emineant.</s><s id="s.000327"> &amp; alter tubus  <lb></lb>
per baſim in vaſa inflectatur, qui ſit XOPR, cuius oſcu­<lb></lb>
la XR ſint ipſas tuborum curuitates.</s><s id="s.000328"> in vas autem <lb></lb>
E infundatur vinum, ita ut humidi ſuperficies non ſit ſu­<lb></lb>
pra tubi curuitatem H.</s><s id="s.000329"> Hucusque igitur vinum non <lb></lb>
fluit, propterea quòd tubus non habet principium flu­<lb></lb>
xus.</s><s id="s.000330"> Quòd ſi in vas F aquam infundamus adeo, ut ip­<lb></lb>
ſius ſuperficies excedat curuitatem M, tunc aqua defluet <lb></lb>
perq; tubum XOPR feretur in vas E, &amp; principium flu­<lb></lb>
xus vino dabit: &amp; tunc vtraque vaſa effundent, hoc qui­<lb></lb>
dem vinum, illud vero aquam.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="49"></pb>
<p type="main"><s id="s.000331">Si in quædam vaſa aqua infundatur, vox <lb></lb>
redditur melancoryphi, vel ſibilus.</s><s id="s.000332"> conſtrui­<lb></lb>
tur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000333">Sit baſis præcluſa ABCD, &amp; per AD  <lb></lb>
operculum in­<lb></lb>
fundibulum EF traijciatur, cuius caulis diſtet a fundo, <lb></lb>
quantum ad aquæ fluxum ſatis ſit, &amp; operculo coarcte­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000334"> Sit etiam syringula CHK; quæ ſonum fundere con­<lb></lb>
ſueuerit; &amp; ſimul perforetur cum baſi, &amp; operculo AD <lb></lb>
ſimiliter coarctetur.</s><s id="s.000335"> oſculum autem eius K incuruetur in <lb></lb>
aquulam appoſito paruo vaſe, quod ſit L.</s><s id="s.000336"> infuſa igitur <lb></lb>
aqua per infundibulum EF, contingit aerem, qui eſt in <lb></lb>
baſi, extruſum procedere per syringulam GHK; &amp; ita <lb></lb>
ſonum edere.</s><s id="s.000337"> Quòd ſi syringulæ pars extrema incurua­<lb></lb>
ta ſit in aquam, ſtrepitans apparet ſonus, ita ut melan­<lb></lb>
coryphi vox reddatur.</s><s id="s.000338"> Si vero non apponatur aqua, ſibi­<lb></lb>
lus tantum erit.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="50"></pb>
<p type="head"><s id="s.000339">XV.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000340">Voces igitur per ſyringas fiunt, ſed diffe­<lb></lb>
rentes ſoni redduntur à ſyringis, vel tenuiori­<lb></lb>
bus, vel craſsioribus, vel etiam in longitu­<lb></lb>
dinem extenſis, vel contractis.</s><s id="s.000341"> vel cum pars <lb></lb>
ipſarum in aquam immergitur, aut vberio­<lb></lb>
rem, aut exiliorem, adeo vt multarum aui­<lb></lb>
cularum hoc modo voces efficiantur.</s><s id="s.000342"> Con­<lb></lb>
ſtruuntur autem vel in fonte, vel in antro, <lb></lb>
uel uniuerſe ubicumque aqua influit, auicu­<lb></lb>
læ multæ per ordinem diſpoſitæ, &amp; his aſsi­<lb></lb>
dens noctua, quæ ſua ſponte ad auiculas con­<lb></lb>
uertitur, &amp; rurſus auertitur.</s><s id="s.000343"> auerſa autem ea <lb></lb>
cantant auiculæ &amp; rurſus ad ipſas conuerſa <lb></lb>
non amplius cantant: atque hoc sæpius fit.</s><s id="s.000344">  <lb></lb>
Conſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000345">Sit canaliculus ſemper fluens A, &amp; ipſi ſubijciatur præ­<lb></lb>cluſum vas BCDE, habens ſpiritalem diabetem, uel ſi­<lb></lb>
phona inflexum FG, &amp; demiſſum infundibulum HK, cu­<lb></lb>
ius caulis diſtet à fundo vaſis quantum ad aquæ fluxum <lb></lb>
ſatis ſit.</s><s id="s.000346"> habeat autem plures ſyringulas, quales antea di­<lb></lb>
ximus, vt in L.</s><s id="s.000347"> Itaque dum vas BCDE aqua impletur, <lb></lb>
continget aerem, qui eſt in ipſo, extruſum per ſyringu­<lb></lb>
las, auicularum cantus imitari.</s><s id="s.000348"> vnaquæque enim ſyrin­<lb></lb>
<pb pagenum="51"></pb>gularum in vnamquamque auiculam ſecundum os ter­<lb></lb>
minatur.</s><s id="s.000349"> ſed dum poſt repletionem exinanitur per tu­<lb></lb>
bum CF, non amplius cantare.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000350">Vt autem noctua ad auiculas conuerta­<lb></lb>
tur, &amp; auertatur, ſicuti traditum eſt, ante <lb></lb>
<pb pagenum="52"></pb>
conſtruentur ea, de quibus dicemus.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000351">Sit enim in aliqua baſi M axis rectus, &amp; tornatus NX, cir­<lb></lb>
ca quem aptetur ſyringa OP, quæ expedite circa ipſum <lb></lb>
conuerti poſsit.</s><s id="s.000352"> huic autem compactum ſit paruum tym­<lb></lb>
panum RS, in quo inſiſtet noctua ipſi coagmentata, &amp; <lb></lb>
circa ſyringam duæ catenæ in contrariam partem diſſo­<lb></lb>
lutę TY VG, quæ per duas trochleas referantur, TY <lb></lb>
quidem ab pondus Z ſuſpenſum, VG vero ad vas con­<lb></lb>
cauum <foreign lang="grc">W</foreign> ſubiectum ſiphoni vel ſpiritali diabetæ FG.</s><s id="s.000353">  <lb></lb>
Contingit igitur dum vas BCDE exinanitur, <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb></lb>
ferri in vas <foreign lang="grc">W</foreign>, ſyringamq́ue OP &amp; noctuam conuerti, <lb></lb>
ita vt ad auiculas ſpectet.</s><s id="s.000354"> exinanito autem BCDE va­<lb></lb>
ſe, &amp; ipſum vas <foreign lang="grc">W</foreign> exinaniri per aliquem ſiphonem, vel <lb></lb>
ſpiritalem diabetem, qui eſt in ipſo.</s><s id="s.000355"> quare rurſus pro­<lb></lb>
pendens pondus Z noctuam auertet eo tempore, quo <lb></lb>
vas BCDE impletur aqua, &amp; rurſus auicularum vo­<lb></lb>
ces redduntur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000356">XVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000357">Simili ratione &amp; tubarum ſoni fiunt.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000358">Quando enim in vas præcluſum demittatur caulis in­<lb></lb>
fundibuli, parum à fundo diſtans, &amp; vaſis operculo <lb></lb>
coarctetur: deinde tuba habens &amp; codona &amp; lingulam, <lb></lb>
ſimul perforata cum vaſe in parte ſuperiori ipſius; con­<lb></lb>
tingit infuſo per infundibulum humido aerem, qui in <lb></lb>
ipſo eſt, extruſum per lingulam ſonum perficere.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="53"></pb>
<p type="head"><s id="s.000359">XVII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000360">Apertis templi valuis ſonus tubæ hoc mo­<lb></lb>
do efficitur.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000361">Sit poſt valuas vas ABCD aquam habens, in quo ſit <lb></lb>
ſuffocarium, hoc eſt vas ſyſtomum inuerſum F,  <lb></lb>
quippe <lb></lb>
cuius os ſenſim <expan abbr="cõtrahitur">contrahitur</expan>.</s><s id="s.000362"> eius fundo perforato aptetur <lb></lb>
tuba habens &amp; codona, &amp; lingulam: canali autem tubæ <lb></lb>
<pb pagenum="54"></pb>
apponatur regula LM, coagmentata ſuffocatorio.</s><s id="s.000363"> <expan abbr="cana­liq́">cana­<lb></lb>lique</expan> tubæ alligata: &amp; in extremitate eius habens colyma­<lb></lb>
tion Z, hoc eſt chelonarion, cui ſubijciatur regula NX, <lb></lb>
ſuſtinens ſuffocatorium F, tantum ab aqua diſtans, quam <lb></lb>
tum ſatis ſit.</s><s id="s.000364"> &amp; regula NX circa fibulam O moueatur.</s><s id="s.000365">  <lb></lb>
in extremitate autem regulæ X catena, vel funis, alliga­<lb></lb>
ta referatur per orbiculum P ad partem valuarum, poſte­<lb></lb>
riorem.</s><s id="s.000366"> continget igitur valuis apertis extentum funem <lb></lb>
trahere extremitatem regulæ Y, ita ut regula NX non <lb></lb>
amplius colymatio Z ſubijciatur.</s><s id="s.000367"> hoc autem permutato <lb></lb>
ſuffocatorium in aquam delatum tubę ſonum efficiet, <lb></lb>
propterea quòd aer, qui eſt in ipſo per lingulam, &amp; co­<lb></lb>
dona extruditur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="55"></pb>
<p type="head"><s id="s.000368">XVIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000369">In quædam vaſa prius in fuſo vino, quan­<lb></lb>
do aquam infundimus, interdum quidem a­<lb></lb>
qua pura, interdum vero purum vinum ef­<lb></lb>
fluit.</s><s id="s.000370"> conſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000371">Sit vas ABC habens duo diaphragmata DE FG, &amp; <lb></lb>
per vtraque ipſorum impellatur tubus HK, coarctatus <lb></lb>
diaphragmatibus, &amp; perforatus foramine L paulo ſupra <lb></lb>
diaphragma FG.</s><s id="s.000372"> ſub diahpragmate vero DE  ſit ut ſpiracu­<lb></lb>
<pb pagenum="56"></pb>
lum M in ventre vaſis.</s><s id="s.000373"> His ita ſe habentibus.</s><s id="s.000374"> ſi quis com­<lb></lb>
prehendens effluxionem C infundat vinum, procedet <lb></lb>
per foramen L in locum DEFG.</s><s id="s.000375"> aer enim, qui in ipſo <lb></lb>
eſt per ſpiraculum M recedet.</s><s id="s.000376"> Quando igitur digito ob­<lb></lb>
turemus ſpiraculum M, vinum in DEFG loco detinebi­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000377"> &amp; quando aquam infundamus in  partem vaſis AB <lb></lb>
DE claudentes ſpiraculum M pura fluet aqua.</s><s id="s.000378"> Si vero di­<lb></lb>
mittamus M ſpiraculum, <expan abbr="cũ">cum</expan> adhuc in parte ſuperiori ſit <lb></lb>
aqua, <expan abbr="mixtũ">mixtum</expan> effluet.</s><s id="s.000379"> &amp; poſtea quàm aqua effluxerit, tunc <lb></lb>
purum effluet vinum.</s><s id="s.000380"> licet etiam ſępius dimiſſo  ſpiracu­<lb></lb>
lo M differentes effluxiones fieri.</s><s id="s.000381"> ſed melius eſt prius in­<lb></lb>
fundentes aquam in locum DEFG, ſpiraculumq́ue <expan abbr="cõ­prehendetes">com­<lb></lb>
prehendetes</expan> vinum infundere.</s><s id="s.000382"> continget enim aliquan­<lb></lb>
do quidem purum effluere vinum; dimiſſo autem ſpira­<lb></lb>
culo mixtum: &amp; rurſus comprehenſo vinum purum ef­<lb></lb>
fluere: idq́ue toties fiet, quoties ipſi voluerimus.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="57"></pb>
<p type="head"><s id="s.000383">XIX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000384">Cratere in quadam baſi collocato, &amp; ple­<lb></lb>
no exiſtente vino, quantumcumque ex eo <lb></lb>
quiſpiam hauſerit, rurſus plenus erit crater.</s><s id="s.000385">  <lb></lb>
conſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000386">Sit vas AB, oſculum habens interſeptum diaphragma­<lb></lb>
te CD iuxta ipſum collum: &amp; per diaphragma demitta­<lb></lb>
tur tubus EF, paulum à fundo diſtans; alter autem tu­<lb></lb>
bus GH per fundum impellatur, parum diſtans à dia­<lb></lb>
phragmate CD: &amp; vaſis fundum ad K perforetur, ſu­<lb></lb>
matque tubulum KL.</s><s id="s.000387"> At ipſum vas AB in quadam baſi <lb></lb>
MNXO collocetur, per quam ſit tubi GH exceſſus: &amp; <lb></lb>
<pb pagenum="58"></pb>
crater ſit PR.</s><s id="s.000388"> per baſim vero MNXO ſit tubus ST ſi­<lb></lb>
mul cum baſi, &amp; cratere perforatus; qui habeat altitudi­<lb></lb>
nem a qualem oſculo H ipſius GH tubi.</s><s id="s.000389"> infundamus <lb></lb>
igitur vinum per tubum EF in vas AB: aer enim per tu­<lb></lb>
bum GH exibit.</s><s id="s.000390"> &amp; ſi quidem KL tubulus apertus ſit, <lb></lb>
vinum quod infunditur per ipſum in baſim, &amp; in crate­<lb></lb>
rem procedet.</s><s id="s.000391"> ſi uero obturetur, tunc vas AB implebi­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000392"> itaque infundamus vinum, &amp; in baſim MNXO, &amp; <lb></lb>
in PR craterem, adeo vt crater plenus ſit, &amp; baſis MN <lb></lb>
XO impleatur vſque ad GH tubi oſculum.</s><s id="s.000393"> Quo quidem <lb></lb>
facto &amp; obturato oſculo E, vinum quod eſt in AB vaſe <lb></lb>
non amplius per tubum KL in baſim fluet, quippe cum <lb></lb>
non habeat alium aerem, quem in locum vacuarum ſub­<lb></lb>
ſtituat: erat enim ei aditus per oſculum E.</s><s id="s.000394"> Quando igi­<lb></lb>
tur ex cratere vinum exhauriemus, aperietur E <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan>: <lb></lb>
&amp; ſubeunte aere rurſus vinum fluet in baſim &amp; in crate­<lb></lb>
rem PR, quoad plenus fiat.</s><s id="s.000395"> atque hoc toties erit, quo­<lb></lb>
ties vinum ex cratere hauriemus.</s><s id="s.000396"> oportebit autem &amp; ba­<lb></lb>
ſim MNXO perforatam eſſe foramine Y.</s><s id="s.000397"> vt aer, qui eſt <lb></lb>
in vaſe AB vino cedens per oſculum G ingrediatur, &amp; <lb></lb>
per foramen Y exeat.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000398">LXX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000399">Quòd ſi in vſum idem parate velimus, vt <lb></lb>
cratere in aliquo loco collocato, quanquam  <lb></lb>
ex ipſo plurimum aquæ hauriatur, tamen <lb></lb>
ſemper plenus exiſtat, ita conſtruetur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000400">Sit vas AB, &amp; in eo aqua, quæ ad futurum vſum  <lb></lb>
ſuf­ficiat.</s><s id="s.000401"> canalis autem ex ipſo ſit CD, cui ſubijciatur tor­<lb></lb>
cular GH: &amp; regula quędam iuxta canalem aptetur EF.</s> <lb></lb>
 
<pb pagenum="59"></pb>
<figure></figure>
<s id="s.000402">ad cuius extremitatem E ſuſpendatur ſuber K, exiſtens <lb></lb>
in torculari.</s><s id="s.000403"> ad F vero religetur catenula habens pondus <lb></lb>
plumbeum X, quod ita ſit conſtructum, vt ſubere K in <lb></lb>
torcularis aqua innatante claudatur canalis.</s><s id="s.000404"> euacuata <lb></lb>
autem aqua ex torculari, deſcendens ſuber canalem ape­<lb></lb>
rat; ita ut rurſus influens aqua ſuber extollat: &amp; rurſus <lb></lb>
canalis claudatur.</s><s id="s.000405"> oportebit autem ſuber grauius eſſe eo <lb></lb>
pondere, quod ad X conſtituitur.</s><s id="s.000406"> Sit autem iam dictus <lb></lb>
crater LM in aliquo loco poſitus, cuius labrum ſit in ea­<lb></lb>
dem ſuperficie, in qua torcularis aqua, quando ſubere <lb></lb>
innatante canalis non amplius influit: ex torculari vero <lb></lb>
feratur tubus in fundum crateris HN.</s><s id="s.000407"> cum igitur pleno <lb></lb>
exiſtente cratere hauſerit quis aquam, ſimul &amp; eam,  <lb></lb>
quæ <lb></lb>
eſt in HG torculari euacuabit: <expan abbr="deſcendẽſq;">deſcendenſque</expan> ſuber  <lb></lb>
<expan abbr="canalẽ">canalem</expan> <lb></lb>
aperiet: &amp; influens in torcular, &amp; craterem aqua efferet, <lb></lb>
&amp; extollet ſuber, ita vt rurſus non amplius influat.</s><s id="s.000408"> at­<lb></lb>
que hoc toties fiet, quoties quis ex cratere aquam ab­<lb></lb>
ſtulerit.</s> <lb></lb></p>
<pb pagenum="60"></pb>
<p type="head"><s id="s.000409">XXI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000410">In ſpondea, hoc eſt in vaſa ſacrificij inie­<lb></lb>
cto quinque drachmarum numiſmate, aqua <lb></lb>
ad inſpergendum effluit.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000411">Sit spondeum, <figure></figure> <lb></lb>
ſiue theſaurus AB <lb></lb>
CD, cuius <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> <lb></lb>
A ſit detectum: &amp; <lb></lb>
in theſauro ſit vas <lb></lb>
FGHK habens <lb></lb>
aquam, &amp; <expan abbr="pyxidẽ">pyxidem</expan> <lb></lb>
L, ex qua canalis <lb></lb>
LM extra feratur.</s><s id="s.000412">  <lb></lb>
vaſi autem appo­<lb></lb>
natur regula recta <lb></lb>
NX, circa quam <lb></lb>
alia regula apte­<lb></lb>
tur QP, habens ad <lb></lb>
O platyſmation R <lb></lb>
parallelum fundo <lb></lb>
vaſis: &amp; iuxta P ad <lb></lb>
S habens opercu­<lb></lb>
lum pyxidi L con­<lb></lb>
gruens, ita vt aqua <lb></lb>
per canalem LM <lb></lb>
non fluat.</s><s id="s.000413"> ſit <expan abbr="autẽ">autem</expan> <lb></lb>
pixidis <expan abbr="operculũ">operculum</expan> <lb></lb>
grauius platyſmatio R: &amp; vtriſque videlicet numiſmate, <lb></lb>
&amp; platyſmatio ipſo leuis.</s><s id="s.000414"> Cum igitur per oſculum A nu­<lb></lb>
miſma inijciatur, incidet in platyſmation R: &amp; deprimens <lb></lb>
regulam OP inclinabit, extollet autem pyxidis <expan abbr="operculũ">operculum</expan>, <lb></lb>
ita vt aqua fluat.</s><s id="s.000415"> poſtea excidente numiſmate rurſus o­<lb></lb>
perculum pyxidem obſtruet, vt non amplius fluat aqua.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="61"></pb>
<p type="head"><s id="s.000416">XXII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000417">In vas multis humorum generibus <expan abbr="peridẽ">per idem</expan> <lb></lb>
oſculum iniectis, ſeorſum vnumquodque <lb></lb>
per eundem canalem defluere, quodcum­<lb></lb>
que elegerimus.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000418">Sit aliquod <figure></figure> <lb></lb>
vas AB, collum <lb></lb>
habens obſtru­<lb></lb>
ctum diaphra­<lb></lb>
gmate CD.</s><s id="s.000419"> ha­<lb></lb>
beat etiam dia­<lb></lb>
phragmata re­<lb></lb>
cta, &amp; extenſa uſ­<lb></lb>
que ad <expan abbr="ipſũ">ipſum</expan> dia­<lb></lb>
phragma CD, <lb></lb>
quę <expan abbr="faciãt">faciant</expan> tot lo­<lb></lb>
ca, quot humo­<lb></lb>
res inijcere veli­<lb></lb>
mus.</s><s id="s.000420"> ſint autem <lb></lb>
in pręſentia duo, <lb></lb>
videlicet FE.</s><s id="s.000421"> &amp; <lb></lb>
<expan abbr="ĩ">in</expan> diaphragmate <lb></lb>
CD ſint forami­<lb></lb>
na tenuia tam­<lb></lb>
quam cribri, ten­<lb></lb>
dentia in vtrum­<lb></lb>
que locum.</s><s id="s.000422"> ſub diaphragmate vero ſint ſpiracula GH, <lb></lb>
quæ in loca deferant.</s><s id="s.000423"> &amp; in fundo tubuli KL ſimul cum <lb></lb>
locis perforati; &amp; deferentes in vnum communem cana­<lb></lb>
<pb pagenum="62"></pb>
lem M.</s><s id="s.000424"> Si igitur comprehendentes ſpiracula GH, &amp; <lb></lb>
canalem M, infundamus per oſculum vnum aliquem ex <lb></lb>
humoribus, in nullum ingredietur locum, propterea <lb></lb>
quod aer, qui eſt in ipſis egreſſum non habeat.</s><s id="s.000425"> Si vero <lb></lb>
vnum ex ſpiraculis dimittamus, humor in eum locum fe­<lb></lb>
retur, cuius eſt &amp; ſpiraculum.</s><s id="s.000426"> poſtea rurſus  comprehen­<lb></lb>
ſo ſpiraculo, quando alterum humorem infundamus, &amp; <lb></lb>
dimittamus alterum ſpiraculum, rurſus in alterum <expan abbr="locũ">locum</expan> <lb></lb>
humor deferetur.</s><s id="s.000427"> itaque ſpiracula omnia comprehen­<lb></lb>
dentes ſimul cum foraminibus, quæ ſunt in cribro, <expan abbr="quã­">quam­</expan><lb></lb>
quam canalem M dimittamus, nihil tamen effluet, niſi <lb></lb>
dimittatur alterum ſpiraculum.</s><s id="s.000428"> tunc enim aere aditum <lb></lb>
habente fluet humor, qui in eo loco continetur.</s><s id="s.000429"> com­<lb></lb>
prehenſo autem ſpiraculo, &amp; altero dimiſſo,  <lb></lb>
rurſus idem continget.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="63"></pb>
<p type="head"><s id="s.000430">XXIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000431">Duobus vaſis in quadam baſi  <lb></lb>
<expan abbr="exiſtẽtibus">exiſtentibus</expan>, <lb></lb>
&amp; vno quidem eorum repleto uino, altero <lb></lb>
autem uacuo, quantum in uacuum aquæ in­<lb></lb>
fundamus, tantum uini ex altero fluet.</s><s id="s.000432"> con­<lb></lb>
ſtruitur autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="64"></pb>
<p type="main"><s id="s.000433">Sint in quadam baſi AB duo vaſa CD EF, quæ  oſcu­<lb></lb>
la obſtructa habeant diaphragmatibus GH KL.</s><s id="s.000434"> tubus <lb></lb>
autem MNXO impellatur per baſim, &amp; in vaſa reflecta­<lb></lb>
tur, à diaphragmatibus parum diſtans ſecundum MO.</s><s id="s.000435">  <lb></lb>
&amp; in vaſe quidem EF ſit inflexus ſiphon PRS, curuitatem <lb></lb>
habens ad oſculum vaſis: &amp; alterum ipſius crùs extra fera­<lb></lb>
tur in canalem conformatus.</s><s id="s.000436"> per diaphragma vero GH <lb></lb>
demittatur infundibulum TY, cuius caulis coarctetur <lb></lb>
diaphragmati, &amp; parum a fundo diſtet.</s><s id="s.000437"> infundatur igitur <lb></lb>
vinum in vas EF per aliquod foramen V, quod rurſus <lb></lb>
poſt infuſionem obturetur.</s><s id="s.000438"> Itaque ſi per infundibulum <lb></lb>
in vas CD aquam inijciamus, continget aerem, qui eſt <lb></lb>
in ipſo expulſum procedere in vas EF per tubum MN <lb></lb>
XO: &amp; ob id vinum, quod in eo vaſe continetur, extru­<lb></lb>
dere.</s><s id="s.000439"> atque hoc erit toties, quoties aquam infundamus.</s><s id="s.000440">  <lb></lb>
&amp; manifeſtum eſt expulſum aerem eandem, quam infu­<lb></lb>
ſa aqua molem habere: &amp; tantumdem etiam vini extru­<lb></lb>
dere.</s><s id="s.000441"> Quòd ſi non adſit inflexus ſiphon, ſed  <lb></lb>
ſolum ca­nalis ad S, poteſt idem fieri, niſi aquę violentia canalem <lb></lb>
peruincat.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="65"></pb>
<p type="head"><s id="s.000442">XXIIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000443">Tubum conſtituere, à quo fluat aqua &amp; ui­<lb></lb>
num in <expan abbr="quacumq;">quacumque</expan> uoluerimus proportione.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000444">Sit autem aqua vini dupla: &amp; ſit vacuum vas AB, ſiue <lb></lb>
cylindricum, siue ſolidum parallelepipedum orthogo­<lb></lb>
nium, cui aliud vas apponatur vndique præcluſum, &amp; <lb></lb>
in eadem baſi poſitum CD, ſiue ſimiliter cylindricum, <lb></lb>
ſiue ſolidum parallelepipedum orthogonium &amp; baſis ip­<lb></lb>
ſius AB dupla ſit baſis CD; quoniam volumus aquam <lb></lb>
vini duplam eſſe.</s><s id="s.000445"> huic autem apponatur aliud vas præ­<lb></lb>
cluſum EF, in quod vinum infunditur.</s><s id="s.000446"> &amp; per vtraque <lb></lb>
CD EF ſit tubus GHK, ſimul cum diaphragmatibus <lb></lb>
ipſorum perforatus, &amp; coarctatus.</s><s id="s.000447"> vas autem EF habeat <lb></lb>
inflexum tubum LMN, cuius interius quidem crus di­<lb></lb>
ſtet à fundo vaſis, quantum ad humidi fluxum ſatis  <lb></lb>
ſit: <lb></lb>
<pb pagenum="66"></pb>
alterum vero intra inflectatur, &amp; procedat in aliud vas <lb></lb>
XO, ex quo tubus PR feratur per omnia vaſa, vel etiam <lb></lb>
ſuppoſitus ſub ſede vaſorum locetur, ita vt  deorſum in <lb></lb>
partem, quæ eſt ad fundum vaſis AB nullo negotio fe­<lb></lb>
ratur.</s><s id="s.000448"> &amp; alius tubus ST ſimul perforetur cum vaſis AB <lb></lb>
CD.</s><s id="s.000449"> habeat autem &amp; AB vas iuxta fundum <expan abbr="canaliculũ">canaliculum</expan> <lb></lb>
Y: &amp; canaliculi PR Y inſerantur in canalem VZ clauem <lb></lb>
habentem, per quam &amp; aperietur, &amp; claudetur quando <lb></lb>
voluerimus.</s><s id="s.000450"> His conſtructis &amp; clauſo VZ canali, ſi in <lb></lb>
AB vas aquam infundamus, ſecedet pars ipſius in vas <lb></lb>
CD, hoc eſt dimidia per ST tubum, &amp; incidens humor <lb></lb>
in vas CD æqualem ipſi aerem extrudet per <expan abbr="tubũ">tubum</expan> GHK <lb></lb>
in vas EF.</s><s id="s.000451"> hic autem ęquale vinum per tubum LMN in <lb></lb>
in vas XO extrudet.</s><s id="s.000452"> Cum igitur canalem VZ aparueri­<lb></lb>mus, fluet per ipſum &amp; aqua in vas AB infuſa, &amp; vinum <lb></lb>
ex vaſe XO per tubum PR delatum.</s><s id="s.000453"> &amp; factum erit quod  <lb></lb>
proponebatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000454">Rurſus igitur vacua manebunt vaſa, quando effluente <lb></lb>
mixto aer in ipſa per tubum PR procedet.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000455">XXV.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000456">Vaſe exiſtente, in quo aqua ſit; &amp;  <lb></lb>
exiſten­<lb></lb>
te in eo canali, in quo clauis, animali uero <lb></lb>
in aqua innantante, quantumcunque aquæ <lb></lb>
per canalem auferamus, ex animali uinum af­<lb></lb>
fluet ad datam propoſitionem dimiſſę aquæ.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000457">Sit enim aquæ vas AB, canalem habens C occluſum: <lb></lb>
&amp; in aqua innatet lebetarium D, tubum habens EF in <lb></lb>
animal efformatum.</s><s id="s.000458"> apponatur autem vas <expan abbr="vinũ">vinum</expan> habeas <lb></lb>
GH, in quo ſiphon inflexus ſit KLM, cuius vnum qui­<lb></lb>
<pb pagenum="67"></pb>
dem crus in­<lb></lb>
tra <figure></figure> vas GH <lb></lb>
contineatur, <lb></lb>
alterum vero <lb></lb>
extra, in tu­<lb></lb>
bum EF de­<lb></lb>
ferens.</s><s id="s.000459"> <expan abbr="Itaq;">Itaque</expan> <lb></lb>
ſi per M oſcu­<lb></lb>
lum inferius <lb></lb>
vinum attra­<lb></lb>
hamus, fluet <lb></lb>
in EF tubum <lb></lb>
quouſque vi­<lb></lb>
ni ſuperficies <lb></lb>
&amp; quæ eſt in <lb></lb>
vaſe GH, &amp; <lb></lb>
quæ in tubo EF in vna recta linea conſtituatur.</s><s id="s.000460"> Sit igitur <lb></lb>
ſecundum rectam lineam NXOP, &amp; ad punctum P ca­<lb></lb>
naliculus R apertus ſit.</s><s id="s.000461"> Hucuſque quidem vinum non <lb></lb>
ſiuit.</s><s id="s.000462"> ſed cum per canalem C quantumcumque aquę au­<lb></lb>feramus, deſcendet lebetarum D, cum quo &amp; EF tubus, <lb></lb>
ita vt vini ſuperficies depreſsior fiat ſuperficie NX, ac <lb></lb>
propterea cum ſiphonis pars extrinſeca depreſsior facta <lb></lb>
ſit, rurſus fluet vinum in tubum EF, &amp; per canalem R <lb></lb>
extra feretur.</s><s id="s.000463"> atque hoc toties erit, quoties aquam per  <lb></lb>
canalem C auferamus.</s><s id="s.000464"> &amp; tunc ad proportionem aquæ <lb></lb>
defluentis vinum effluet.</s><s id="s.000465"> habeat autem vaſis AB baſis ad <lb></lb>
baſim uaſis GH datam proportionem, &amp; ita fiet, quod <lb></lb>
faciendum proponebatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000466">XXVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000467">Si uelimus infundentes aquam in aliquod <lb></lb>
<pb pagenum="68"></pb>
vas, ad huius proportionem vinum effluere, <lb></lb>
ita faciemus.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000468">Sit enim rurſus vas aquam habens AB, &amp; vas habens <lb></lb>
vinum GH.</s><s id="s.000469"> tubus autem EF ſit extra vas AB: &amp; in AB <lb></lb>
vaſe innatet ſphærula D, ex qua funis pertuchleas ST ad <lb></lb>
tubum EF religetur, vt ipſam ſuſpendat, alia vero om­<lb></lb>
nia ſint eadem quæ ſupra diximus.</s><s id="s.000470"> contingit igitur in­<lb></lb>
iecta in vas AB aqua, ſphærulam D extolli, &amp; ita demit­<lb></lb>
tere tubum EF adeo, vt rurſus vinum effluat.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000471">ALITER.</s><s id="s.000472"> Poteſt <expan abbr="autẽ">autem</expan> &amp; aliter idem  <lb></lb>
effici.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000473">Funis enim ex ſphęrula D per trochleam S referatur in <lb></lb>
aliam trochleam T, &amp; per hanc ad KLM ſiphonem reli­<lb></lb>
getur.</s><s id="s.000474"> continget igitur eleuata ſphærula D demitti ſi­<lb></lb>
phonem KLM fune ſuſpenſum, ita vt cum extrinſecum <lb></lb>
ſiphonis crus maius efficiatur, vinum per oſculum M ef­<lb></lb>
fluat.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="69"></pb>
<p type="main"><s id="s.000475">Siphones autem, quibus vtuntur ad in­<lb></lb>
cendia hoc modo conſtruuntur.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000476">Sint duo modioli ærei torno expoliti ſecundum inte­<lb></lb>
riorem eorum ſuperficiem ad embolos, <expan abbr="quemadmodũ">quemadmodum</expan> <lb></lb>
hydrauleorum modioli ABCD EFGH: emboli ip­<lb></lb>
ſis congruentes ſint KL MN, ſimul vero modioli per­<lb></lb>
forentur interſeſe per tubum XODF: &amp; ex partibus ex­<lb></lb>
terioribus intra XODF tubum habeant aſſaria appoſita <lb></lb>
PR, qualia in ſuperioribus dicta ſunt, ita vt in partem <lb></lb>
<pb pagenum="70"></pb>
modiolorum exteriorem aperiantur.</s><s id="s.000477"> <expan abbr="Habeãt">Habeant</expan> etiam mo­<lb></lb>
dioli in fundis rotunda foramina ST obturata axibus ex­<lb></lb>
politis Y <foreign lang="grc">F</foreign>  Q <foreign lang="grc">Y</foreign>, per quos fibulę <foreign lang="grc">W</foreign> <foreign lang="grc">W</foreign>  traducantur ag­<lb></lb>
glutinatę, vel coniunctę modiolorum fundis, habenteſ­<lb></lb>
q́ue colymatia ex partibus extremis, vt ne axes ex ipſis <lb></lb>
amplius extrahantur.</s><s id="s.000478"> emboli vero habeant rectas regu­<lb></lb>
las compactas in medio <foreign lang="grc">σ</foreign> quibus iungatur regula Z <foreign lang="grc">α</foreign>, <lb></lb>
quæ ad medium quidem moueatur circa fibulam <foreign lang="grc">δ</foreign> ma­<lb></lb>
nentem, ad regulas vero <foreign lang="grc">σ</foreign> mouentur circa fibulas <foreign lang="grc">β</foreign> <foreign lang="grc">γ</foreign>.</s><s id="s.000479">  <lb></lb>
At ſimul cum tubo XODF perforatur alius tubus re­<lb></lb>
ctus <foreign lang="grc">ε</foreign> <foreign lang="grc">ζ</foreign> in bifidum ſciſſus ad <foreign lang="grc">ζ</foreign>: &amp; habens  <lb></lb>
ſmeriſmatia, <lb></lb>
per quę humidum exprimit, qualia &amp; ante dicta ſunt in <lb></lb>
vaſe potui aquam exhibente, per aerem in ipſo compreſ­<lb></lb>
ſum.</s><s id="s.000480"> ſi igitur dicti modioli vnà cum alijs, quæ  <lb></lb>
conſtru­<lb></lb>
cta ſunt, in vas aquæ <foreign lang="grc">θ</foreign> <foreign lang="grc">κ</foreign> <foreign lang="grc">λ</foreign> <foreign lang="grc">μ</foreign> inijciantur: &amp; aptetur regu­<lb></lb>
la Z <foreign lang="grc">α</foreign>, ex eius partibus extremis circa fibulam <foreign lang="grc">δ</foreign> viciſ­<lb></lb>
ſim motis, emboli deſcendentes per tubum <foreign lang="grc">ε</foreign> <foreign lang="grc">ζ</foreign>, &amp; per o­<lb></lb>
ſculum verſatile <foreign lang="grc">κ</foreign> humidum exprimunt.</s><s id="s.000481"> embolus enim <lb></lb>
KL aſcendens aperit quidem foramen S eleuato Q <foreign lang="grc">ψ</foreign> <lb></lb>
axe, occludit vero <expan abbr="aſſariũ">aſſarium</expan> P.</s><s id="s.000482"> &amp; <expan abbr="deſcendẽs">deſcendens</expan>  <lb></lb>
occludit S fora­<lb></lb>
men, &amp; ipſum P aperit, per quod aqua eliſa exprimitur.</s><s id="s.000483">  <lb></lb>
Eandem contingunt &amp; circa embolum MN.</s><s id="s.000484"> tubulus igi­<lb></lb>
tur <foreign lang="grc">κ</foreign> abnuens, &amp; annuens ad datam altitudinem aquam <lb></lb>
expuit, non tamen ad datam <expan abbr="cunuerſionem">conuerſionem</expan>, niſi &amp; to­<lb></lb>
tum inſtrumentum conuertatur.</s><s id="s.000485"> Hoc autem &amp; tardum <lb></lb>
eſt &amp; moleſtum ad vrgentes neceſsitates.</s><s id="s.000486"> ſed vt facile ad <lb></lb>
datum locum humor expuatur, faciemus tubum E <foreign lang="grc">ζ</foreign> ſe­<lb></lb>
cundum longitudinem ex duobus inter ſe coaptatis con­<lb></lb>
ſtantem, quorum vnus tubo XODF coniunctus ſit, al­<lb></lb>
ter autem bifido, quod eſt ad <foreign lang="grc">ζ</foreign>: etenim conuerſo ſupe­<lb></lb>
riori tubo, &amp; annuente tubulo <foreign lang="grc">H</foreign>, expreſsio fit ad quem­<lb></lb>
cumque voluerimus locum: &amp; habebit deſuper coapta­<lb></lb>
tus tubus colymatia, ne ob aquæ violentiam ex inſtru­<lb></lb>
<pb pagenum="71"></pb>
mento excidere cogatur.</s><s id="s.000487"> hęc autem erunt ad ſimilitudi­<lb></lb>
nem litteræ <foreign lang="grc">G</foreign> ipſi conglutinata, &amp; conuerſa circa annu­<lb></lb>
lum inferiori tubo circumpoſitum,</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000488">XXVIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000489">In aliquo aquæ fluxionem habente <lb></lb>
conſtruitur animal ſiue ex ęre, ſiue ex alia ali­<lb></lb>
qua materia, quod oblato ipſi poculo bibit <lb></lb>
cum ſtrepitu &amp; clamore, vt ſitire videatur.</s><s id="s.000490">  <lb></lb>
eſt autem conſtructio talis.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000491">Sit vas AB, in <figure></figure> <lb></lb>
quod influit cana­<lb></lb>
liculus C: &amp; in eo <lb></lb>
ſit inflexus <expan abbr="ſiphõ">ſiphon</expan>, <lb></lb>
ſiue ſpiratilis dia­<lb></lb>
betes DEF, cu­<lb></lb>
ius alterum crus <lb></lb>
extra vaſis <expan abbr="fundũ">fundum</expan>  <lb></lb>
excedat.</s><s id="s.000492"> ipſi vero <lb></lb>
ſubijciatur baſis  <lb></lb>
præcluſa GHKL, <lb></lb>
habens &amp; ipſa in­<lb></lb>
flexum ſiphonem <lb></lb>
MNX.</s><s id="s.000493"> &amp; oſculo <lb></lb>
F ſubijciatur OP <lb></lb>
<expan abbr="infũdibulũ">infundibulum</expan>, cuius <lb></lb>
caulis feratur in <lb></lb>
baſim GHKL, <lb></lb>
tantum diſtans à <lb></lb>
fundo, quantum <lb></lb>
<pb pagenum="72"></pb>
ad aquæ fluxum ſufficiat.</s><s id="s.000494"> animalis autem oſculum ſit ad <lb></lb>
R, vbi tubus ponatur, per vnum pedem, vel per aliam <lb></lb>
aliquam animalis partem occulte in baſim delatus, qui <lb></lb>
ſit in RST.</s><s id="s.000495"> continget igitur repleto AB vaſe humorem ſu­<lb></lb>
perfluentem in OP infundibulum ferri: &amp; impleri baſim <lb></lb>
GHKL, <expan abbr=" ipſumq́">ipſumque</expan> AB vas exinaniri.</s><s id="s.000496"> Rurſus autem re­<lb></lb>
pleta baſi ſuperfluens humor per ſiphonem MNX baſim <lb></lb>
exinaniet.</s><s id="s.000497"> <expan abbr="dumq́">dumque</expan> ea exinanitur, aer per oſculum R exina­<lb></lb>
nitum replebit locum.</s><s id="s.000498"> Quando igitur ipſi R poculum <lb></lb>
offeramus, abſorbetur vi attractus humor pro aere quo­<lb></lb>
uſque baſis exinanita fuerit.</s><s id="s.000499"> &amp; ita rurſus vas AB reple­<lb></lb>
tum exinanitur; &amp; ſequuntur eadem, quæ dicta ſunt.</s><s id="s.000500"> <lb></lb>
vt autem tempore opportuno, hoc eſt dum baſis exina­<lb></lb>
nitur, poculum offeramus, ſit aliquod motum ab efflu­<lb></lb>
xione, quæ fit per ſiphonem MNX, aqua ſcilicet in ip­<lb></lb>
ſum <expan abbr="incidẽte">incidente</expan>.</s><s id="s.000501"> in quod reſpicientes, cum mouebitur, tunc <lb></lb>
poculum offeremus.</s> <lb></lb></p>


<p type="head"><s id="s.000502">XXIX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000503">Eſt autem &amp; aliter exiſtente aquæ influ­<lb></lb>
xione, &amp; paniſco auerſo, bibere ipſum a­<lb></lb>nimal.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000504">Sit enim baſis vndique præcluſa ABCD, diaphrag­<lb></lb>
ma habens ſecundum medium.</s><s id="s.000505"> in ſede vero inſiſtat ani­<lb></lb>
mal, &amp; tubus per os ipſius ſit EFG.</s><s id="s.000506"> <expan abbr="habeatq́">habeatque</expan> baſis infle­<lb></lb>
xum ſiphonem HKL in loco inferiori, cuius vnum crus <lb></lb>
extra fundum excedat.</s><s id="s.000507"> per medium vero diaphragma <lb></lb>
ſit MN infundibulum, cuius caulis a fundo parum diſtet.</s><s id="s.000508">  <lb></lb>
&amp; baſi ABCD imponatur altera baſis XO, in qua pani­<lb></lb>
ſcus PR inſideat, habens axonion S, in partem baſis in­<lb></lb>
feriorem excedens, cui tubus TY coniungatur, qui ha­<lb></lb><pb pagenum="73"></pb>beat in extremo phyalulam YV ſibi ipſi coniunctam, &amp; <lb></lb>
ſimul perforatam.</s><s id="s.000509"> Sit autem tantus TY tubus, ut auer­<lb></lb>
ſo paniſco phyalu­<lb></lb>
la <figure></figure> YV ponatur è <lb></lb>
regione infundi­<lb></lb>
buli MN paulo ſu­<lb></lb>
pra.</s><s id="s.000510"> &amp; in baſi ſit <lb></lb>
phyalula QZ è re­<lb></lb>
gione infundibu­<lb></lb>
li MN, ſimul cum <lb></lb>
ipſa baſi perfora­<lb></lb>
ta, in quam fera­<lb></lb>
tur aquę influxio <lb></lb>
<foreign lang="grc">W</foreign> tanta, vt maior <lb></lb>
ſit effluxione, quę  <lb></lb>
ſit per ſiphonem <lb></lb>
HKL.</s><s id="s.000511"> feretur igi­<lb></lb>
tur prædicta aqua  <lb></lb>
per <expan abbr="infundibulũ">infundibulum</expan> <lb></lb>
MN in partem in­<lb></lb>
feriorem baſis AB <lb></lb>
CD aere, qui in <lb></lb>
ipſa continetur, <lb></lb>
per tubum EFG <lb></lb>
recedente.</s><s id="s.000512"> &amp; ba­<lb></lb>
ſis ſemper erit ple­<lb></lb>
na humido, propterea quòd influxio effluxione maior <lb></lb>
ſit.</s><s id="s.000513"> Quando igitur paniſcum auertamus, phyalula YV <lb></lb>
è regione infundibuli facta influxionem xxx excipit, quæ  <lb></lb>
quidem per tubum TY in alium ſecedit locum.</s><s id="s.000514"> Itaque  <lb></lb>
humido non amplius influente in partem <expan abbr="inferiorẽ">inferiorem</expan> baſis  <lb></lb>
ABCD ſiphon HKL ipſam exinaniet, aere per tubum <lb></lb>
EFG abeunte.</s><s id="s.000515"> Quare animal oblato poculo rurſus bibit.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="74"></pb>
<p type="head"><s id="s.000516">XXX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000517">Poteſt etiam aliter bibere animal, neque <lb></lb>
influente aqua, neque alio quopiam pani­<lb></lb>
ſcum mouente.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000518">Sit enim baſis ABCD, animalis autem oſculum ſit  <lb></lb>
ad E; &amp; per pectus animalis, &amp; poſteriorem pedem, uel <lb></lb>
caudam ab oſculo E impellatur tubus EFG in partes in­<lb></lb>
teriores baſis delatus: &amp; poſita baſi immobili, tubus E <lb></lb>
FG, qui per animal tranſit perforetur tenui, &amp; vix ap­<lb></lb>
parente foramine H.</s><s id="s.000519"> ſiquis igitur tubum EFG aqua im­<lb></lb>
pleat per aliquem tubum ſublimen, cuius extremum <lb></lb>
apponatur ipſi H, manebit tubus EFG aqua plenus, <lb></lb>
quòd ipſius oſcula ex æquo iaceant.</s><s id="s.000520"> &amp; cum ori  poculum <lb></lb>
admoueamus, atque aliquam ipſius partem demerga­<lb></lb>mus, continget tubi EFG membrum quod eſt ad G ma­<lb></lb>
ius fieri, &amp; ob id humidum attrahere.</s><s id="s.000521"> hoc autem in ba­<lb></lb>
ſim ABCD deferetur.</s><s id="s.000522"> quare nulla eſt neceſsitas in hac <lb></lb>
conſtructione baſim præcluſam eſſe.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="75"></pb>
<p type="head"><s id="s.000523">XXXI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000524">In ſacris ægyptiorum ad porticus roræ æ­<lb></lb>
reæ verſatiles fiunt, vt qui ingrediuntur ip­<lb></lb>
ſas conuertant, propterea quòd æs purgare <lb></lb>
videatur.</s><s id="s.000525"> Sunt autem &amp; vaſa ad inſperſio­<lb></lb>
nem, ut ingredientes aſpergantur.</s><s id="s.000526"> Opor­<lb></lb>
teat igitur facere, ut conuerſa rota aqua ex <lb></lb>
ipſa fluat ad inſperſionem, vt dictum eſt.</s></p>
<p type="main"><s id="s.000527">Sit poſt <expan abbr="porticũ">porticum</expan> <figure></figure> <lb></lb>
vas aquæ <expan abbr="occultũ">occultum</expan>  <lb></lb>
ABCD, perfora­<lb></lb>
tum in fundo fora­<lb></lb>
mine E.</s><s id="s.000528">  &amp; ſub fun­<lb></lb>
dum conglutine­<lb></lb>
tur fiſtula FGHK, <lb></lb>
habens &amp; ipſa fora­<lb></lb>
<expan abbr="mẽ">mem</expan> è regione eius, <lb></lb>
quod eſt in fundo, <lb></lb>
intra quam ſit alia <lb></lb>
fiſtula LM, ad L ip­<lb></lb>
ſi FGHK aggluti­<lb></lb>
nata, habens è re­<lb></lb>
gione E foramen <lb></lb>
P.</s><s id="s.000529"> inter dictas vero <lb></lb>
duas fiſtulas alia <lb></lb>
aptetur NXOR, ita vt utramque contingat, &amp; habeat <lb></lb>
foramen S è regione ipſius E.</s><s id="s.000530"> Cum igitur dicta forami­<lb></lb>
na ſibi ipſis reſpondeant, ſiquis aquam in vas ABCD <lb></lb>
infundat, extra fluet per fiſtulam LM.</s><s id="s.000531"> Si vero conuerta­<lb></lb>
mus fiſtulam NXOR, ita vt foramen S permutetur, non  <lb></lb>
<pb pagenum="76"></pb>
amplius fluet.</s><s id="s.000532"> Itaque fiat rota fiſtulę NXOR  coniuncta.</s><s id="s.000533"> <lb></lb>
ergo ipſa conuerſa sæpius aqua effluet.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000534">XXXII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000535">Vaſe vno exiſtente inijcere per os ipſius <lb></lb>
plura vini genera, &amp; per eundem  canalem ſu­<lb></lb>
mere vnumquodque ipſorum, quod quis ele­<lb></lb>
gerit, ita vt pluribus vina inijcientibus, vnuſ­<lb></lb>
quiſque proprium ſumat, &amp; ſigillatim tantum, quantum ab  <lb></lb>
ipſo iniectum fuerit.</s> <lb></lb></p>


<p type="main"><s id="s.000536">Sit vas præcluſum ABCD, collum interſeptum ha­<lb></lb>
bens diaphragmate EF: &amp; interſepiatur <expan abbr="totũ">totum</expan> vas in tot <lb></lb>
loca, quot voluerimus vina eſſe.</s><s id="s.000537"> ſintq́ue diaphragmata <lb></lb>
GH KL, vt tria loca fiant MNX, in quæ vinum inijcia-<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000538"> perforetur autem diaphragma EF ſecundum <expan abbr="vnũ­quemque">vnum­<lb></lb>
quemque</expan> locum minutis foraminibus.</s><s id="s.000539"> &amp;  ſint  foramina <lb></lb>
OPR, ex quibus erigantur tubuli PS OT RY in vaſis <lb></lb>
collum, ſimul cum ipſo perforati.</s><s id="s.000540"> &amp; iuxta vnumquem­<lb></lb>
que tubulum ſint foramina minuta in diaphragmate EF <lb></lb>
inſtar cribi, per quæ humidum in propria loca defera­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000541"> Quando igitur volumus infundere vnumquodque  <lb></lb>
vinum, comprehendemus digitis ſpiracula STY: &amp; per <lb></lb>
collum <foreign lang="grc">F</foreign> vinum infundemus.</s><s id="s.000542"> hoc autem in nullum lo­<lb></lb>
cum procedet, quòd aer, qui in locis continetur, non <lb></lb>
habet egreſſum.</s><s id="s.000543"> ſed cum remiſerimus vnum <expan abbr="ſpiraculorũ">ſpiraculorum</expan>  <lb></lb>
STY, aer qui in eo loco eſt, per cribrum excedet, vino <lb></lb>
in locum incidente.</s><s id="s.000544"> Rurſus ſpiraculum comprehenden­<lb></lb>
tes, aliud ſimiliter remittemus, &amp; alterum inijciemus <lb></lb>
<pb pagenum="77"></pb>
<figure></figure>
vinum.</s><s id="s.000545"> poſtea deinceps reliqua, quotcumque vina fue­<lb></lb>
rint; &amp; loci numero ęquales in vaſe ABCD.</s><s id="s.000546"> Excipie­<lb></lb>
mus autem vnumquodque ipſorum ſigillatim per eun­<lb></lb>
dem canalem hoc modo.</s><s id="s.000547"> infundo vaſis ABCD ex ſin­<lb></lb>
gulis locis ſinguli procedant tubi.</s><s id="s.000548"> ex loco quidem M tu­<lb></lb>
bus Q <foreign lang="grc">Y</foreign>, ex N vero tubus <foreign lang="grc">W</foreign> Z, &amp; ex X tubus VI, quo­<lb></lb>
rum extrema <foreign lang="grc">Y</foreign> ZI ſimul perforentur cum alio tubo <foreign lang="grc">Y</foreign> Z <lb></lb>
I <foreign lang="grc">α</foreign>.</s><s id="s.000549"> Rurſus alius tubus <foreign lang="grc">β γ</foreign> intra ipſum <foreign lang="grc">Y</foreign> ZI <foreign lang="grc">α</foreign> diligenter <lb></lb>
aptetur, obturatus ad interiorem partem <foreign lang="grc">γ</foreign>, habenſq́ue <lb></lb>
foramina è regione oſculorum <foreign lang="grc">Y</foreign> ZI, ita vt conuerſo tu­<lb></lb>
bo <foreign lang="grc">β γ</foreign> foramina ad vnum quodque ipſorum adducta ex­<lb></lb>
cipiant vinum, quod in ſingulis ipſorum continetur; &amp; <lb></lb>
per oſculum exterius tubi <foreign lang="grc">β γ</foreign> extra effundant.</s><s id="s.000550"> tubo au­<lb></lb>
<pb pagenum="78"></pb>
tem <foreign lang="grc">β γ</foreign> coniunctus ſit ferreus obeliſcus <foreign lang="grc">δ ε</foreign>.</s><s id="s.000551"> &amp; ad partem <lb></lb>
quidem <foreign lang="grc">ε</foreign> ex plumbo agglutinatur pondus <foreign lang="grc">κ</foreign>; ad <foreign lang="grc">δ</foreign> vero <lb></lb>
fibula ferrea <foreign lang="grc">δ σ</foreign>, habens in medio <expan abbr="phialulã">phialulam</expan> <expan abbr="agglutinatã">agglutinatam</expan> <lb></lb>
<foreign lang="grc">σ</foreign> cuius concaua ad ſuperiora ſpectent.</s><s id="s.000552"> Sit autem &amp; co­<lb></lb>
nus colurus concauus, cuius maior circulus <foreign lang="grc">ζ</foreign>, &amp; minor <lb></lb>
<foreign lang="grc">θ</foreign>, per quem &amp; fibula <foreign lang="grc">δ ς τ</foreign> procedat.</s><s id="s.000553"> fiant etiam ſphęru­<lb></lb>
læ plumbeę inæquales, quæ tot numero ſint, quot &amp; <lb></lb>
loci MNX.</s><s id="s.000554"> ſi igitur minorem ſphærulam imponamus <lb></lb>
phialulæ <foreign lang="grc">ζ θ</foreign>, cum ſit grauis ad inferiorem partem ferre­<lb></lb>
tur; quouſque   coni coluri ſuperficiem concauam contin­<lb></lb>
gat, &amp; conuertant tubum <foreign lang="grc">β γ</foreign>, ita vt foramen quod eſt in <lb></lb>
ipſo fiat è regione <foreign lang="grc">Y</foreign>, &amp; excipiat vinum in eo loco con­<lb></lb>
tentum.</s><s id="s.000555"> quod quidem vſque eo fluet, quoad ſphæra phia­<lb></lb>
lulæ imponatur, niſi forte totum effluxerit.</s><s id="s.000556"> Si uero ſphę­<lb></lb>
ram auferamus, rurſus pondus <foreign lang="grc">κ</foreign> conuerſum obturabit <lb></lb>
foramen <foreign lang="grc">Y</foreign> ut uinum non amplius fluat.</s><s id="s.000557"> Rurſus igitur ſi  <lb></lb>
aliam ſphærulam imponamus, plus deorſum feretur &amp; <lb></lb>
plus conuertet tubum <foreign lang="grc">β</foreign> quouſque  foramen in ipſo è re­<lb></lb>
gione Z fiat: &amp; ita uinum, quod in eo loco continetur, <lb></lb>
fluet.</s><s id="s.000558"> &amp; rurſus eleuata ſphærula pondus <foreign lang="grc">κ</foreign> deſcendens fo­<lb></lb>
ramen Z obturabit, ut non amplius fluat uinum.</s><s id="s.000559"> Quòd <lb></lb>
ſi alia ſphærula imponatur adhuc plus conuertetur tu­<lb></lb>
bus <foreign lang="grc">β</foreign>, adeo ut uinum, quod eſt in loco X effluat.</s><s id="s.000560"> Opor­<lb></lb>
tet autem minorem ſphęrulam phialulę impoſitam euin­<lb></lb>
cere pondus <foreign lang="grc">κ</foreign> , hoc eſt tubum <foreign lang="grc">β</foreign> conuertere: ita enim  <lb></lb>
euincet &amp; aliæ ſphærulæ, &amp; tubum <foreign lang="grc">β</foreign> conuertent.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="79"></pb>
<p type="head"><s id="s.000561">XXXIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000562">Lucernam ſe ipſam conſumentem con­<lb></lb>
ſtruere.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000563">Sit lucerna ABC, &amp; per os ipſius fibula ferrea impel­<lb></lb>
latur DE, circa E punctum libere mota.</s><s id="s.000564"> &amp; circa fibulam <lb></lb>
ellychnium circumuoluatur, ut facile ſolui poſsit.</s><s id="s.000565"> apte­<lb></lb>
tur autem &amp; tympanum dentatum F, quod circa axicu­<lb></lb>
lum expedite moueatur.</s><s id="s.000566"> &amp; eius dentes fibulam contin­<lb></lb>
gant, ita ut ipſo conuerſo ellychnium per dentes impel­<lb></lb>
<figure></figure> 
<pb pagenum="80"></pb>
latur.</s><s id="s.000567"> &amp; habeat lucerna vmbilicum valde apertum.</s><s id="s.000568"> inie­<lb></lb>
cto autem oleo innatet lebetarium G, rectam habeas re­<lb></lb>
gulam H ſibi ipſi  coniunctam, <expan abbr="dentatamq́">dentatamque</expan> ac tympani <expan abbr="dẽ­tibus">den­<lb></lb>tibus</expan> implicatam.</s><s id="s.000569"> continget igitur oleo conſumpto le­<lb></lb>betarium deſcendere, &amp; per regulæ dentes conuertere <lb></lb>
tympanum F ita ut ellychnium impellatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000570">XXXIIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000571">Vaſe exiſtente, &amp; canalem apertum ha­<lb></lb>
bente iuxta fundum, <expan abbr="humoreq́">humoreque</expan> in ipſum in­<lb></lb>
fuſo, interdum quidem à principio fluet ca­<lb></lb>
nalis, interdum vero circa medium; &amp; in­<lb></lb>
terdum toto vaſe repleto, vel &amp; generaliter <lb></lb>
quantocumque infuſo humore fluet canalis <lb></lb>
&amp; totum humorem effundet.</s> <lb></lb></p>


<pb pagenum="81"></pb>
<p type="main"><s id="s.000572">Sit vas AB <expan abbr="collũ">collum</expan> habens diaphragmate  <lb></lb>
<expan abbr="interſeptũ">interſeptum</expan>: &amp; <lb></lb>
per diaphragma tubus CD, demittatur coarctatus, &amp; <expan abbr="tãtũ">tantum</expan> <lb></lb>
diſtans à fundo, <figure></figure> <lb></lb>
<expan abbr="quãtũ">quantum</expan> ad aquæ flu­<lb></lb>
xum ſufficiat.</s><s id="s.000573"> Sit <lb></lb>
autem &amp; ſiphon <lb></lb>
inflexus EFG, cu­<lb></lb>
ius <expan abbr="intrinſecũ">intrinſecum</expan> qui­<lb></lb>
dem crus diſtet à <lb></lb>
fundo, quantum <lb></lb>
ſatis ſit ad fluxum <lb></lb>
aquæ, alterum ve­<lb></lb>
ro extra produ­<lb></lb>
ctum in canalem <lb></lb>
conformetur.</s><s id="s.000574"> &amp; <lb></lb>
ſiphonis curuitas <lb></lb>
ſit iuxta <expan abbr="collũ">collum</expan> va­<lb></lb>
ſis habeatq́ue vas  <lb></lb>
<expan abbr="ſpiraculũ">ſpiraculum</expan> H iuxta <lb></lb>
diaphragma in <expan abbr="vẽ­trẽ">ven­<lb></lb>trem</expan> eius deferens.</s><s id="s.000575"> <lb></lb>
Si igitur velimus <lb></lb>
a principio ſtatim <lb></lb>
humore infuſo ca­<lb></lb>
nalem fluere, ſpi­<lb></lb>
raculum H digi­<lb></lb>
to comprehendemus, &amp; fluet canalis.</s><s id="s.000576"> aere enim, qui in <lb></lb>
vaſe continetur, antipariſtaſim non habente, humor <lb></lb>
per inflexum ſiphonem extra errumpet.</s><s id="s.000577"> Quod ſi non <lb></lb>
comprehendamus ſpiraculum procedet humor in uen­<lb></lb>
trem vaſis; &amp; canalis non fluet quouſque  rurſus  ſpiracu­<lb></lb>
lum comprehendamus.</s><s id="s.000578"> poſtea  remiſſo ſpiraculo ſiphon  <lb></lb>
omnem humorem effundet.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="82"></pb>
<p type="head"><s id="s.000579">XXXV.</s> <lb></lb></p>


<p type="main"><s id="s.000580">Conſtruitur etiam vas, quod quouſque  in­<lb></lb>
fundas humorem excipit, ſi vero deſiſtas, <lb></lb>
non amplius excipit.</s><s id="s.000581"> fit autem hoc modo.</s> <lb></lb></p>
<figure></figure>



<p type="main"><s id="s.000582">Sit vas AB collum habens diaphragmate CD interſe­<lb></lb>
ptum, &amp; per diaphragma demittatur tubus EF, a fun­<lb></lb>
do quidem parum diſtans, excedens autem diaphragma  <lb></lb>
ita vt à labro vaſis non multum diſtet; circa quem alius <lb></lb>
tubus circumponatur GH à diaphragmate, &amp; à tubo tan­<lb></lb>
<pb pagenum="83"></pb>
tum diſtans, quantum ad aquę fluxum ſatis ſit.</s><s id="s.000583"> tubi ue­<lb></lb>
ro GH pars ſuperior ſquammula obtegatur; &amp; vas ha­<lb></lb>
beat ſpiraculum K in <expan abbr="ventrẽ">ventrem</expan> <expan abbr="deferẽs">deferens</expan>.</s><s id="s.000584"> Quando igitur per <lb></lb>
collum humorem infundamus, continget ipſum proce­<lb></lb>
dere in ventrem vaſis per tubum GH, &amp; per EF, aere per <lb></lb>
ſpiraculum K excendente.</s><s id="s.000585"> Quod ſi deſiſtamus, &amp; <expan abbr="collũ">collum</expan> va­<lb></lb>
ſis <expan abbr="exinanitũ">exinanitum</expan> fuerit, aer continuitatem abrumpet.</s><s id="s.000586"> quare <lb></lb>
humor, qui eſt in tubo GH delapſus cadet in diaphrag­<lb></lb>
ma.</s><s id="s.000587"> Sit autem  latitudo circa GH talis, vt ſua grauitate  <lb></lb>
humor decidat.</s><s id="s.000588"> at infuſo altero humore, aer in tubo EF <lb></lb>
collectus, &amp; in GH non permittet ipſum humorem in­<lb></lb>
gredi.</s><s id="s.000589"> ſed ſupra vaſis labrum ſuperfundetur.</s> <lb></lb></p>
<figure></figure>



<pb pagenum="84"></pb>
<p type="head"><s id="s.000590">XXXVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000591">Conſtruitur autem &amp; ſatyriſcus ſuper qua­<lb></lb>
dam baſi, utrem in manibus tenens, cui ad­<lb></lb>
iacet labellum; &amp; infuſo in ipſum humore, <lb></lb>
ita vt repleatur, aqua per vtrem in labellum <lb></lb>
influet, &amp; non ſuperfundetur, quouſque  to­<lb></lb>
ta per vtrem aqua euacuata fuerit.</s><s id="s.000592"> eſt autem  <lb></lb>
conſtructio talis.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000593">Sit <expan abbr="quædã">quædam</expan> baſis AB vndique præcluſa, ſiue cylindrica, <lb></lb>
flue octagona <expan abbr="ornamẽti">ornamenti</expan> gratia, quæ diaphragmate CD <lb></lb>
<pb pagenum="85"></pb>
<figure></figure>
diſtinguatur.</s><s id="s.000594"> &amp; per diaphragma protendatur tubus EF <lb></lb>
ſimul cum eo perforatus, &amp; ab operculo parum diſtans.</s><s id="s.000595"> <lb></lb>
per operculum vero impellatur tubus GH paulum exce­<lb></lb>
dens in partem ſuperiorem, qui habeat labellum ſibi im­<lb></lb>
poſitum,  atque à fundo tantum diſtet, quantum ad a­<lb></lb>
quæ fluxum ſit ſatis: coarctetur <expan abbr="autẽ">autem</expan> &amp; operculo vaſis, &amp; <lb></lb>
ipſi diaphragmati.</s><s id="s.000596"> deinde alius tubus KLM ſimiliter im­<lb></lb>
pellatur per <expan abbr="operculũ">operculum</expan>, à diaphragmate parum diſtans, <lb></lb>
<expan abbr="coarctatusq́">coarctatus</expan> operculo, &amp; ex ſe ipſo in labellum fluxionè <lb></lb>
deferens.</s><s id="s.000597"> quod quidem labellum imponitur tubo GH <lb></lb>
ſimul cum eo perforatum.</s><s id="s.000598"> His ita conſtitutis vas AD im­<lb></lb>
pleatur humore per foramen N, quod poſt infuſionem <lb></lb>
obturetur.</s><s id="s.000599"> Si igitur in labellum humorem infundamus, <lb></lb>
<pb pagenum="86"></pb>
deſcendet per GH tubum in vas BC, aere per EF egre­<lb></lb>
diente, qui quidem cum in vas AD procedat, humo­<lb></lb>
rem in ipſo contentum per tubum KLM in labellum ex­<lb></lb>
primit.</s><s id="s.000600"> hic autem rurſus in vas BC delatus exprimit ſi­<lb></lb>
militer aerem, qui eſt in ipſo:  atque is rurſus aquam, <lb></lb>
quæ eſt in vaſe AD exprimit in labellum, &amp; hoc tamdiu <lb></lb>
erit, quoad aqua, quæ in vaſe AD continetur, euacuata  <lb></lb>
fuerit.</s><s id="s.000601"> Oportebit autem tubum MLK per os vtris eſſe, <lb></lb>
&amp; omnino tenuem exiſtere, vt demonſtratio hæc longio­<lb></lb>
ri tempore permaneat.</s> <lb></lb></p>



<p type="head"><s id="s.000602">XXXVII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000603">Sacelli conſtructio, vt igne accenſo valuę <lb></lb>
ſponte aperiantur, &amp; eo extincto rurſus clau­<lb></lb>
dantur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000604">Sit prædictum ſacellum in baſi ABCD, ſupra quam <lb></lb>
arula ED collocetur: &amp; per arulam impellatur tubus  <lb></lb>
GF, cuius oſculum quidem F ſit intra ipſam arulam, <lb></lb>
oſculum vero G in ſphęra quadam H comprehendatur <lb></lb>
à centro ipſius parum diſtans.</s><s id="s.000605"> coarctetur autem ſphæra  <lb></lb>
ipſi tubo GF: ſitq́ue in ſphæra inflexus ſiphon KLM, &amp; <lb></lb>
valuarum cardines in partem inferiorem extendantur, <lb></lb>
&amp; expedite conuertantur in enodacibus, qui ſunt in baſi  <lb></lb>
<pb pagenum="87"></pb>
<figure></figure>
ABCD, Ex cardinibus catenulæ in vnum coactæ per <lb></lb>
trochleam ad vas NX concauum &amp; ſuſpenſum religen­<lb></lb>
tur; alteræ vero catenulę cardinibus obuolutæ, ſuperio­<lb></lb>
ribuſq́ue contrariæ, &amp; in vnum coactæ per trochleam <lb></lb>
<pb pagenum="88"></pb>
religentur ad pondus plumbeum, per quod deſcendens <lb></lb>
valuæ claudentur.</s><s id="s.000606"> ſiphon autem KLM habeat exterius <lb></lb>
crus in vas ſuſpenſum <expan abbr="deferẽs">deferens</expan>.</s><s id="s.000607"> &amp; per <expan abbr="quoddã">quoddam</expan> foramen P <lb></lb>
aqua in ſphæram infundatur, a deo vt ad dimidium per­<lb></lb>
ueniat, quod quidem foramen poſt infuſionem obture­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000608"> continget igitur igne euaporante aerem, qui eſt in <lb></lb>
arula calefactum in ampliorem locum fundi.</s><s id="s.000609"> hic autem <lb></lb>
per tubum FG in ſphæram procedens, humorem, qui <lb></lb>
in ea continetur per ſiphonem KLM in ſuſpenſum vas <lb></lb>
extrudet.</s><s id="s.000610"> quod vas deſcendens attrahet catenulas, &amp; va­<lb></lb>
luas aperiet.</s><s id="s.000611"> Rurſus extincto igne aer quidem attenua­<lb></lb>
tus excedet per raritates parietis ſphærę.</s><s id="s.000612"> inflexus autem  <lb></lb>
ſiphon KLM humorem ex vaſe ſuſpenſo attrahet, ita vt  <lb></lb>
repleatur locus excretarum raritatum.</s><s id="s.000613"> erit enim ipſius <lb></lb>
extremitas immerſa in aqua, quę in vaſe ſuſpenſo conti­<lb></lb>
netur.</s><s id="s.000614"> exinanito autem vaſe, &amp; obid leuiori facto, rur­<lb></lb>
ſus pondus ſuſpenſum deorſum repens valuas occludet.</s><s id="s.000615"> <lb></lb>
Sunt qui pro aqua vtuntur hydrargyro, quoniam &amp; aqua  <lb></lb>
grauius eſt, &amp; à caliditate facile ſoluitur.</s> <lb></lb></p>


<pb pagenum="89"></pb>
<p type="head"><s id="s.000616">XXXVIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000617">Contingit etiam aliter accenſo igne val­<lb></lb>
uas aperi.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="90"></pb>
<p type="main"><s id="s.000618">Sit rurſus ſacellum in aliqua baſi ABCD, in qua ſit  <lb></lb>
ara E: &amp; per aram tubus FGH referatur in paruum <expan abbr="vtrẽ">vtrem</expan> <lb></lb>
K vndique pręcluſum.</s><s id="s.000619"> vtri vero ſubijciatur, pondus L, <lb></lb>
ex quo catenula per trochleam religetur ad catenulas,  <lb></lb>
quę ſunt circa cardines, ita vt compreſſo vtre pondus L <lb></lb>
euincat, &amp; valuas claudat.</s><s id="s.000620"> impoſito autem igne aperiat.</s><s id="s.000621"> <lb></lb>
Rurſus enim aer, qui eſt in ara calore effuſus per tubum <lb></lb>
FGH in vtrem procedet, &amp; ipſum vnà cum pondere <lb></lb>
L attrahet, &amp; vuluæ aperiuntur.</s><s id="s.000622"> nam vel ipſæ per ſe  ipſas <lb></lb>
ſponte clauduntur, vel habebunt contrapoſitum pon­<lb></lb>
dus ipſas aperiens.</s><s id="s.000623"> extincto autem igne, &amp; recedente <lb></lb>
aere, qui in vtrem ingreſſus eſt, pondus deſcendens ſi­<lb></lb>
mul cum vtre attrahet, &amp; valuas claudet.</s> <lb></lb></p>
<pb pagenum="91"></pb>
<p type="head"><s id="s.000624">XXXIX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000625">Vaſe vino repleto, &amp; canales tres habente, <lb></lb>
per <expan abbr="mediũ">medium</expan> <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> fluere vinum: &amp; quando a­<lb></lb>
aquam infundamus, vinum non adhuc fluere, <lb></lb>
ſed <expan abbr="aquã">aquam</expan> per reliquos duos canales.</s><s id="s.000626"> quando <lb></lb>
<expan abbr="autẽ">autem</expan> aqua fluere deſinat, <expan abbr="vinũ">vinum</expan> <expan abbr="p̃">per</expan> <expan abbr="mediũ">medium</expan> fluere, <lb></lb>
&amp; hoc toties fit, quoties aquam <expan abbr="infũdamus">infundamus</expan>.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000627">Sit aliquod vas <figure></figure> <lb></lb>
AB, interſeptum  <lb></lb>
habens <expan abbr="collũ">collum</expan> dia­<lb></lb>
phragmate CD.</s><s id="s.000628"> <lb></lb>
habeatq́ue ad <expan abbr="fũ­dum">fun­<lb></lb>
dum</expan> canalem E.</s><s id="s.000629"> <lb></lb>
&amp; per diaphra­<lb></lb>
gmata traijcian­<lb></lb>
tur duo tubi FG <lb></lb>
H KLM <expan abbr="deſinẽ­tes">deſinen­<lb></lb>tes</expan> in canales; &amp; <lb></lb>
ſupra diaphra­<lb></lb>
gma excedentes <lb></lb>
circa exceſſus ve­<lb></lb>
ro imponantur <lb></lb>
alij tubi NX coo­<lb></lb>
perti ex ſuperiori <lb></lb>
parte, diſtanteſ­<lb></lb>
q́ue à diaphra­<lb></lb>
gmate, quantum <lb></lb>
ad aquæ fluxum <lb></lb>
ſatis ſit.</s><s id="s.000630"> &amp; alius <lb></lb>
tubus PO ſimul <lb></lb>
perforetur cum <lb></lb>
<pb pagenum="92"></pb>
ipſo FGH, parum diſtans à diaphragmate CD.</s><s id="s.000631"> Com­<lb></lb>
prehenſo  igitur canali E, vas AB per aliquod foramen <lb></lb>
V vino replentur, quod quidem obturetur poſt infuſio­<lb></lb>
nem.</s><s id="s.000632"> Itaque continget dimiſſo E canali vinum fluere, <lb></lb>
aer enim per oſculum R, &amp; per tubum OP extra proce­<lb></lb>
det.</s><s id="s.000633"> Quod ſi aquam in diaphragma CD infundamus, <lb></lb>
extra feretur per tubos FGH KLM.</s><s id="s.000634"> aere autem in vas <lb></lb>
AB ingreſſum non habente, non adhuc fluet vinum, quo­<lb></lb>
uſque tota aqua affundatur: &amp; rurſus aere ingreſſum ha­<lb></lb>
bente vinum fluet.</s><s id="s.000635"> poteſt autem pro tubo OP alius eſſe <lb></lb>
tubus RS ſimul cum diaphragmate perforatus, circa <lb></lb>
quem alius TY imponatur ad ſimilitudinem NX, ſed ip­<lb></lb>
ſis ſublimior, ita vt tubus RS ſit ſupra vaſis labrum,  <lb></lb>
&amp; eadem, quæ dicta ſunt ſequentur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000636">XL.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000637">Baſi exiſtente, in qua arbuſcula conſiſtit, <lb></lb>
&amp; circa arbuſculam draco inuoluitur, aſtat­<lb></lb>
q́ue Hercules ſagittans, et pomo baſi impo­<lb></lb>
ſito, poſtquàm aliquis à baſi pomum manu <lb></lb>
eleuauerit, Hercules quidem ſagittam dimit­<lb></lb>
tet in draconem, &amp; Draco ſibilabit.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000638">Sit dicta baſis præcluſa AB diaphragma  <lb></lb>
habens CD: <lb></lb>
<pb pagenum="93"></pb>
<figure></figure>
&amp; diaphragmati  coniunctus ſit  paruus conus EF, &amp; con­<lb></lb>
cauus, &amp; mutilus, qui habeat <expan abbr="minorẽ">minorem</expan> circulum F <expan abbr="apertũ">apertum</expan>  <lb></lb>
verſus <expan abbr="fundũ">fundum</expan>, &amp; parum <expan abbr="diſtantẽ">diſtantem</expan>, <expan abbr="quantũ">quantum</expan> ſcilicet ad aquę  <lb></lb>
fluxum ſufficiat.</s><s id="s.000639"> huic autem intra coaptatus ſit alter co­<lb></lb>
nus H ex catenula quadam per foramen religatus ad po­<lb></lb>
mum K baſi impoſitum.</s><s id="s.000640"> &amp; Hercules teneat arculum cor­<lb></lb>
neum, intentum neruum habentem, <expan abbr="diſtantemq́">diſtantemque</expan> à dex­<lb></lb>
tra manu quantum ſatis ſit.</s><s id="s.000641"> in dextra autem manu aduer-<lb></lb>
<pb pagenum="94"></pb>
ſus Draconem ſit manus omnino ſimilis extrinſecæ, præ­<lb></lb>
terquàm quod parua, habens &amp; nerui emiſſorium.</s><s id="s.000642"> &amp; ex  <lb></lb>
emiſſorij parte extrema catenula, ſiue funis per baſim re­<lb></lb>
feratur in trochleam ſupra diaphragma <expan abbr="poſitã">poſitam</expan>: &amp; adhuc <lb></lb>
in <expan abbr="catenulã">catenulam</expan> ad <expan abbr="conũ">conum</expan>, &amp; ad pomum religatam.</s><s id="s.000643"> Attrahe­<lb></lb>
mus igitur arcum, &amp; ſub manum ſubijcientes conſtrin­<lb></lb>
gemus emiſſorium, ita vt funis extentus ſit, &amp; pomum <lb></lb>
ad inferiorem partem compellatur.</s><s id="s.000644"> Sit autem funis per <lb></lb>
corpus, &amp; per manum intra Herculem.</s><s id="s.000645"> &amp; ex diaphrag­<lb></lb>
mate ſupra baſim extendatur paruus tubus eorum, qui <lb></lb>
ſibilare ſoliti ſunt.</s><s id="s.000646"> <expan abbr="Sitq́">Sitque</expan> ſub arbuſcula aut intra ipſam.</s><s id="s.000647"> <lb></lb>
vas autem AD aqua impleatur.</s><s id="s.000648"> &amp; ſit arbuſcula quidem <lb></lb>
LM, arcus NX, neruus OP manus aſſumens RS, emiſſo- <lb></lb>
rium TY, funis VQ, trochlea Q circa quam funis.</s><s id="s.000649"> fiſtu­<lb></lb>
la vero Z <foreign lang="grc">W</foreign>.</s><s id="s.000650"> Si quis igitur pomum K eleuet, ſimul eleua­<lb></lb>
bit &amp; conum H, <expan abbr="attrahetq́">attrahetque</expan>  funem YVQ, &amp; manum de­<lb></lb>
ducet, ita vt ſagitta dimittatur.</s><s id="s.000651"> &amp; aqua, quæ eſt in vaſe <lb></lb>
AD, deſcendens in BC vas extrudet aerem in ipſo exi­<lb></lb>
ſtentem per fiſtulam, &amp; ſonum perficiet.</s><s id="s.000652"> poſito autem  <lb></lb>
rurſus pomo, conus alteri congruens ſiſtet fluxum, vt <lb></lb>
non amplius ſonus reddatur.</s><s id="s.000653"> Rurſus igitur aptabimus <lb></lb>
ea, quæ ſunt circa ſagittam, &amp; dimittemus.</s><s id="s.000654"> repleto au­<lb></lb>
tem vaſe BC, rurſus ipſum euacuabimus, per aliquem <lb></lb>
canalem, qui clauiculam habeat.</s><s id="s.000655"> &amp; vas AD quemadmo­<lb></lb>
dum &amp; antea, implebimus.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="95"></pb>
<p type="head"><s id="s.000656">XLI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000657">Vaſis conſtructio, quod <foreign lang="grc">δικαιόμετρον</foreign>, videli­<lb></lb>
cet iuſtæ menſuræ appellatur.</s><s id="s.000658"> hoc autem hu­<lb></lb>
mido repletum quotieſcumque inuertatur, <lb></lb>
æqualem quantitatem effundit.</s> <lb></lb></p>
 
<p type="main"><s id="s.000659">Sit aliquod vas <figure></figure> <lb></lb>
AB, interſeptum <lb></lb>
habens collum AB <lb></lb>
diaphragmate: &amp; <lb></lb>
ad fundum vaſis <lb></lb>
ſit ſphærula C, ca­<lb></lb>
piens menſuram, <lb></lb>
<expan abbr="quã">quam</expan> effundere vo­<lb></lb>
luerimus.</s><s id="s.000660"> per dia­<lb></lb>
phragma vero de­<lb></lb>
mittatur tubus  <lb></lb>
ſubtiliſsimus DE.</s><s id="s.000661"> <lb></lb>
ſimul cum ſphæru­<lb></lb>
la perforatus.</s><s id="s.000662"> &amp; in <lb></lb>
parte <expan abbr="ĩferiori">inferiori</expan> ſphę­<lb></lb>
rulę ſit paruum fo­<lb></lb>
ramen F, à quo ex­<lb></lb>
tendatur tubulus <lb></lb>
FG, ſub <expan abbr="auriculã">auriculam</expan> <lb></lb>
vaſis tendens, &amp; ſi­<lb></lb>
mul perforatus <expan abbr="cũ">cum</expan>  <lb></lb>
ea, quæ concaua <lb></lb>
exiſtat: &amp; iuxta <lb></lb>
dictum foramen <lb></lb>
ſit aliud foramen <lb></lb>
L tendens in al­<lb></lb>
<pb pagenum="96"></pb>ueum vaſis.</s><s id="s.000663"> habeat autem auricula etiam ſpiraculum H.</s><s id="s.000664">  <lb></lb>
comprehendentes igitur H ſpiraculum vas humido re­<lb></lb>
plebimus per foramen, quod poſt infuſionem obture­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000665"> vel etiam per ipſum tubulum DE vas implebitur, <lb></lb>
exiſtente in ventre vaſis paruo foramine, per quod aer <lb></lb>
expellatur.</s><s id="s.000666"> ſimul quoque humido replebitur ſphærula <lb></lb>
per tubulum DE.</s><s id="s.000667"> ergo ſi inuertentes vas ſpiraculum H <lb></lb>
dimittamus, effluet humidum, quod in ſphærula C, &amp; <lb></lb>
in tubulo DE continetur.</s><s id="s.000668"> Rurſus ſi comprehentes ſpira­<lb></lb>
culum vas inuertamus, &amp; ſphærula, &amp; tubulus implebun­<lb></lb>
tur; aer enim, qui eſt in ipſis ab incidente humido ex­<lb></lb>
pelletur.</s><s id="s.000669"> Poſtea  rurſus quando vas inuertamus, ęqua­<lb></lb>
lis molis humidum effluet, niſi fortaſſe ob differentiam <lb></lb>
tubuli DE, non enim ſemper implebitur.</s><s id="s.000670"> ſed iuxta vaſis <lb></lb>
inanitionem &amp; ipſe inanietur.</s><s id="s.000671"> hæc autem differentia om­<lb></lb>
nino minima erit.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="97"></pb>
<p type="head"><s id="s.000672">XLII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000673">In quædam vaſa perflata, aqua hoc modo <lb></lb>
comprimitur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000674"> Per os vaſis <figure></figure> <lb></lb>
<expan abbr="ĩpellatur">impellatur</expan> tubus, <lb></lb>
à fundo quidem <lb></lb>
parum diſtans, <lb></lb>
<expan abbr="coagmẽtatus">coagmentatus</expan> au­<lb></lb>
tem ipſi ori, &amp; <lb></lb>
in paruum oſcu­<lb></lb>
lum deſinens.</s><s id="s.000675"> Si  <lb></lb>
igitur <expan abbr="dictũ">dictum</expan> <expan abbr="o­ſculũ">o­<lb></lb>
ſculum</expan> digito <expan abbr="cõ­prehẽdẽtes">com­<lb></lb>prehendentes</expan> per <lb></lb>
quoddam fora­<lb></lb>
men humidum <lb></lb>
infundamus; &amp; <lb></lb>
&amp; poſt <expan abbr="infuſionẽ">infuſionem</expan> <lb></lb>
per idem fora­<lb></lb>
men inflantes, ip­<lb></lb>
ſum claui obtu­<lb></lb>
remus, &amp; dimit­<lb></lb>
tamus tubi <expan abbr="oſcu­lũ">oſcu­<lb></lb>
lum</expan> per ipſum <expan abbr="o­ſculũ">o­<lb></lb>
ſculum</expan> ab inflato, <lb></lb>
&amp; compreſſo ae­<lb></lb>
re humidum ex­<lb></lb>
puetur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="98"></pb>
<p type="head"><s id="s.000676">XLIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000677">Ex diſtantijs voces auicularum hoc mo­<lb></lb>
do efficiuntur.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000678">Sit vas præcluſum, per quod infundibulum tranſmitti­<lb></lb>
tur, cuius caulis à fundo tantum diſtet, <expan abbr="quãtum">quantum</expan> ad aquæ  <lb></lb>
<expan abbr="fluxũ">fluxum</expan> ſatis ſit.</s><s id="s.000679"> ſuperponitur autem infundibulo vas con­<lb></lb>
cauum in cnodacibus verſatum, habenſq́ue in inferiori <lb></lb>
parte pondera, in quod aqua ſemper influit.</s><s id="s.000680"> Contingit <lb></lb>
igitur vacuo exiſtente vaſe, quod in cnodacibus verſatur, <lb></lb>
ipſum rectum permanere: pondus enim habet in fundo <lb></lb>
appoſitum.</s><s id="s.000681">  atque eo repleto aqua in vas præcluſum ef­<lb></lb>
fundetur.</s><s id="s.000682"> &amp; aer qui eſt in ipſo, per quandam fiſtulam ex­<lb></lb>
pulſus ſonum reddet.</s><s id="s.000683"> exinanitur autem vas per <expan abbr="quendã">quendam</expan> <lb></lb>
ſiphonem inflexum: &amp; in quo tempore exinanitio fit, rur­<lb></lb>
ſus vas repletum inuertitur.</s><s id="s.000684"> Itaque oportebit influxio­<lb></lb>nem haud in medium vaſis incidere, vt ipſum repletum <lb></lb>
ſubito inuertatur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="99"></pb>
<p type="head"><s id="s.000685">XLIIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000686">ALITER.</s><s id="s.000687"> etiam ex diſtantijs ſoni hoc mo­<lb></lb>
do fiunt.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000688">Eſt vas habens <figure></figure> <lb></lb>
plura diaphrag­<lb></lb>
mata tranſuerſa.</s><s id="s.000689">  <lb></lb>
in locis <expan abbr="autẽ">autem</expan> dia­<lb></lb>
betæ ſunt ad infe­<lb></lb>
riores locos defe­<lb></lb>
rentes, <expan abbr="fluxibusq́">fluxibusque</expan> <lb></lb>
inæquales: &amp; in lo­<lb></lb>
co inferiori appo­<lb></lb>
nitur ſyringula ſo­<lb></lb>
num edens.</s><s id="s.000690"> In ſu­<lb></lb>
perius autem vas <lb></lb>
defertur aquæ flu­<lb></lb>
xus.</s><s id="s.000691"> Itaque reple­<lb></lb>
to ſuperiori vaſe <lb></lb>
contingit humi­<lb></lb>
dum per diabe­<lb></lb>
tem, qui eſt in ip­<lb></lb>
ſo in inferius pro­<lb></lb>
cedere, quouſque   <lb></lb>
ad vltimum deue­<lb></lb>
nerit.</s><s id="s.000692"> quippe <expan abbr="cũ">cum</expan>  <lb></lb>
vas pręcluſum po­<lb></lb>
natur.</s><s id="s.000693"> At vero <lb></lb>
aer, qui in ipſo eſt <lb></lb>
extruſus per fiſtulam ſonum perficit.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="100"></pb>
<p type="head"><s id="s.000694">XLV.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000695">Et ſphæræ trepudiant hoc modo.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000696">Lebes aquam habens cooperto ore ſuccenditur.</s><s id="s.000697"> ab o­<lb></lb>
perculo autem procedit tubus, ex cuius extremo dimi­<lb></lb>
dia ſphæra concaua ſimul perforatur.</s><s id="s.000698"> Si igitur leuem <lb></lb>
ſphærulam in dimidiam ſphæram inijciamus, continget <lb></lb>
vaporem, qui ex lebete per tubum attollitur, ſphærulam <lb></lb>
eleuare adeo vt tripudiare videatur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="101"></pb>
<p type="head"><s id="s.000699">XLVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000700">Fit et ſphæra perſpicua aerem &amp; a­<lb></lb>
quam intra ſeſe continens, &amp; in medio ipſius <lb></lb>
ſphærulam inſtar mundi.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000701"><expan abbr="Fiũt">Fiunt</expan> enim duo hemi­<lb></lb>
ſphæria <figure></figure> ex vitro <expan abbr="quorũ">quorum</expan>  <lb></lb>
alterum obtegitur la­<lb></lb>
mina ærea, in medio <lb></lb>
foramen <expan abbr="rotũdum">rotundum</expan> ha­<lb></lb>
bente.</s><s id="s.000702"> fit autem ſphæ­<lb></lb>
rula minor, ac leuis, &amp; <lb></lb>
in aquam quæ eſt in al­<lb></lb>
tero  hemiſsphęrio inij­<lb></lb>
citur.</s><s id="s.000703"> poſtea  huic appo­<lb></lb>
nitur,  hemiſsphærium <lb></lb>
obtectum, &amp; humidi quantitate extracta ex aqua, qui in <lb></lb>
medio eſt locus ſphærulam continebit.</s><s id="s.000704"> ergo altero he­<lb></lb>
miſphærio perficietur id, quod propoſitum eſt.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000705">XLVII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000706">Quæ gutta appellatur, ſtillat ſole in ip­<lb></lb>
ſam ingruente.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000707">Sit baſis pręcluſa ABCD, per quam infundibulum <lb></lb>
impellatur, cuius caulis à fundo paululum diſtet: &amp; ſit <lb></lb>
ſphęrula EF, ex qua tubus in baſim feratur, à fundo vaſis, <lb></lb>
&amp; à pariete ſphęrulę parum diſtans.</s><s id="s.000708"> inflexus <expan abbr="auẽ">auem</expan> ſiphon <lb></lb>
ſphærulæ aptatus feratur in infundibulum, &amp; in ſphæru­<lb></lb>
lam aqua inijciatur.</s><s id="s.000709"> Quando igitur ſol in ſphærulam in­<lb></lb>
gruit, calefactus aer exiſtens in ipſa humidum expellit.</s><s id="s.000710"> <lb></lb>
quod quidem fertur per ſiphonem G, &amp; per infundibu­<lb></lb>
<pb pagenum="102"></pb>lum in baſim procedet.</s><s id="s.000711"> ſed cum ſphærula obumbrata fue­<lb></lb>
rit excedente aere, tubus, qui ducitur per ſphærulam hu­<lb></lb>
midum aſſumet, &amp; locum exinanitum replebit.</s><s id="s.000712">  atque <lb></lb>
hoc toties erit, quoties ſol in ipſam ingruet.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="103"></pb>
<p type="head"><s id="s.000713">XLVIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000714">Thyrſum in aquam demiſſum edere ſo­<lb></lb>
num vel fiſtulæ, vel alicuius auiculę.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000715">Sit thyrſus ABCD foramen habens ad uerticem co­<lb></lb>
rymbi D, <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan> corymbus concauus, velut nux pinea: &amp;  <lb></lb>
caulem interſe­<lb></lb>
<expan abbr="ptũ">ptum</expan> <figure></figure> habeat pau­<lb></lb>
lulum ſub os, dia­<lb></lb>
phragmate AE.</s><s id="s.000716"> <lb></lb>
huic autem, ap­<lb></lb>
ponatur ſyringu­<lb></lb>
la F ſub os tubi <lb></lb>
locata, &amp; ſimul  <lb></lb>
perforata cum <lb></lb>
diaphragmate.</s><s id="s.000717"> <lb></lb>
Quando igitur  <lb></lb>
thyrſum in <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
inijcientes deor­<lb></lb>
ſum præmimus, <lb></lb>
aer, qui in ipſo <lb></lb>
eſt, ab aqua eli­<lb></lb>
ſus <expan abbr="ſonũ">ſonum</expan> efficit.</s><s id="s.000718"> <lb></lb>
&amp; ſi quidem ſy­<lb></lb>
ryngula ſit ſola, <lb></lb>
ſyringæ ſonum <lb></lb>
edet, ſi uero ad <lb></lb>
ſit <expan abbr="quãtitas">quantitas</expan> aquę  <lb></lb>
ſub diaphragma-  <lb></lb>
te, erit ſonus <expan abbr="cũ">cum</expan>  <lb></lb>
clangore.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="104"></pb>
<p type="head"><s id="s.000719">XLIX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000720">Animali in baſi exiſtente, habenteq́ue in <lb></lb>
ore tubum, ſi inflabimus, tuba canet.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="105"></pb>
<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000721">Sit baſis ABCD, in qua inſideat animal.</s><s id="s.000722"> <lb></lb>
intra baſim vero ſit  hemiſsphęrium concauum, obtura­<lb></lb>
tumq́ue EFG, habens ad fundum parua foramina, ex <lb></lb>
quo tubus HF in animal extendatur ad tubam tendens.</s><s id="s.000723"> <lb></lb>
habeat autem tuba lingulam &amp; codona: &amp; in baſim hu­<lb></lb>
midum infundatur aliquod foramen, quod poſt in­<lb></lb>
<pb pagenum="106"></pb>
fuſionem obturetur ſmeriſmate quodam.</s><s id="s.000724"> Quando igi­<lb></lb>
tur in codona tubæ inflabimus, qui ex nobis egreditur <lb></lb>
aer, aquam, quæ eſt in hemeſphęrio per foramina expel­<lb></lb>
let, quæ aſcendet in baſim ſurſum elata.</s><s id="s.000725"> &amp; cum ab infla­<lb></lb>
tione ceſſauerimus, rurſus in  hemiſphærium ingredie­<lb></lb>
tur, expelletq́ue aerem, hic autem per lingulam proce­<lb></lb>
dens tubæ ſonum perficiet.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000726">L.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000727">Lebete ſuccenſo ſphęrulam ad cnodacem <lb></lb>
moueri.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000728">Sit lebes ſuc­<lb></lb>
cenſus, <figure></figure> qui <expan abbr="aquã">aquam</expan> <lb></lb>
habeat AB; ob­<lb></lb>
ſtraturq́ue oſcu­<lb></lb>
lum cooperculo <lb></lb>
CD: &amp; vnà cum <lb></lb>
eo ſimul perfore­<lb></lb>
tur tubus infle­<lb></lb>
xus EFG, cuius  <lb></lb>
extremitas G ad <lb></lb>
concauam ſphæ­<lb></lb>
rulam HK apte­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000729"> extremitati  <lb></lb>
autem opponatur <lb></lb>
cnodax LM coo­<lb></lb>
perculo CD ni­<lb></lb>
xus: &amp; ſphæra  <lb></lb>
duos tubulos in­<lb></lb>
flexos habeat ſe­<lb></lb>
cundum diame­<lb></lb>
trum ſimul cum <lb></lb>
<pb pagenum="107"></pb>
ipſa perforatus, qui viciſſim inflactentur: ſintq́ue infle­<lb></lb>
xiones ad rectos angulos.</s> <lb></lb></p>



<p type="main"><s id="s.000730">Continget igitur succenſo lebeta vaporem per tubum <lb></lb>
EFG in ſpheram incidentem extra cadere per tubos in­<lb></lb>
flexos, &amp; ſpheram conuertere, quemadmodum in ani­<lb></lb>
malibus choreas ducentibus.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000731">LI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000732">Si crater in quadam baſe exiſtat, habeat­<lb></lb>
q́ue canalem apertum inter fluendum ceſſa­<lb></lb>
bit, quamquam congruens operculum cana­<lb></lb>
lem non claudat.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000733">Sit crater AB in baſi C.</s><s id="s.000734"> perq́ue fundum vaſis &amp; ba­<lb></lb>
ſim tubus impellatur DEF in canalem deſinens.</s><s id="s.000735"> in auri­<lb></lb>
cula autem crateris regula GH compacta inſiſtat, ad <lb></lb>
quam aptetur altera regula KL circa H fibulam: &amp; ab ex­<lb></lb>
tremitate K alia regula demittatur KM, quę circa fibu­<lb></lb>
lam K moueatur.</s><s id="s.000736"> ad M vero contineat pyxidem, quæ  <lb></lb>
pondus habeat, poſſitq́ue tubum DEF circumſepire.</s><s id="s.000737"> <lb></lb>
Quando igitur cratere pleno exiſtente, deprimemus ex­<lb></lb>
<pb pagenum="108"></pb>
tremitatem regulæ L pyxis NX extolletur, &amp; quæ in cra­<lb></lb>
tere eſt aqua per tubum DEF feretur extra.</s><s id="s.000738"> Quod ſi ex­<lb></lb>
tremitatem L dimittemus pyxis deſcendet, tubumque <lb></lb>
DEF circumſepiet: &amp; qui in ipſa eſt aer non habens e­<lb></lb>
greſſum, obſtabit humori exiſtenti circa tubum DEF, <lb></lb>
vt non amplius per oſculum D feratur.</s><s id="s.000739"> ſed cum rurſus  <lb></lb>
deprimemus extremitatem L, canalis aquam effundet.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="109"></pb>
<p type="head"><s id="s.000740">LII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000741">Fluxilis conſtructio ita vt impoſito vitreo <lb></lb>
operculo, &amp; humido fluente, in vitreum o­<lb></lb>
perculum aſcendat, &amp; reijciatur humidum.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="110"></pb>
<p type="main"><s id="s.000742">Sit fluxile ABC, interſeptum diaphragmate DE, &amp; <lb></lb>
ex DE procedant duo tubi FG HK, quorum FG extra <lb></lb>
deferatur, &amp; HK intra.</s><s id="s.000743"> hoc autem comprehendat vi­<lb></lb>
treum operculum MN: Sitq́ue in diaphragmate ex vi­<lb></lb>
treo operculo ſpiraculum X, per quod aqua infundatur.</s><s id="s.000744"> <lb></lb>
Itaque repleto fluxili per dictum ſpiraculum, ſimul im­<lb></lb>
plebitur &amp; tubus HK, &amp; humidum in vitreum opercu­<lb></lb>
lum aſcendet, ita vt per tubum FG extra feratur.</s><s id="s.000745"> erit­<lb></lb>
q́ue ſiphonis inflexi ordo, cuius minus quidem crus HK <lb></lb>
maius vero FG.</s><s id="s.000746"> quare attrahet humidum, quod eſt in <lb></lb>
aerem attrahet, quòd humido aſcendens apparebit: pro­<lb></lb>
priaq́ue grauitate deorſum feretur.</s><s id="s.000747"> etenim  præter natu­<lb></lb>
ram ipſi ineſt latio in ſuperiorem locum.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="111"></pb>
<p type="head"><s id="s.000748">LIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000749">Eſt etiam alia conſtructio, in qua humi­<lb></lb>
dum ſenſim fertur, &amp; manet, ita vt ſemper  <lb></lb>
aſcendens videatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000750">Sit baſis AB <figure></figure> <lb></lb>
vndique præclu­<lb></lb>
ſa, quæ diaphrag­<lb></lb>
ma habeat CD: <lb></lb>
&amp; vitreum oper­<lb></lb>
culum cylindri <lb></lb>
forma EF ſimili­<lb></lb>
ter vndique præ­<lb></lb>
cluſum.</s><s id="s.000751"> in oper­<lb></lb>
culo autem EF <lb></lb>
ſit tubus GH ab <lb></lb>
ipſius tecto <expan abbr="parũ">parum</expan>  <lb></lb>
diſtans, &amp; ſimul <lb></lb>
perforatus cum <lb></lb>
diaphragmate.</s><s id="s.000752"> <lb></lb>
alius <expan abbr="etiã">etiam</expan> tubus <lb></lb>
KL ſimul perfo­<lb></lb>
retur cum tecto <lb></lb>
baſis, &amp; a diaphra­<lb></lb>
gmate parum di­<lb></lb>
ſtet.</s><s id="s.000753"> Inſit autem <lb></lb>
baſi extra <expan abbr="vitreũ">vitreum</expan> <lb></lb>
operculum fora­<lb></lb>
<expan abbr="mẽ">mem</expan> M, per quod <lb></lb>
vas AD implea­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000754"> &amp; baſis AB <lb></lb>
ad fundum cana­<lb></lb>
lem habeat N.</s><s id="s.000755"> ſit  <lb></lb>
<pb pagenum="112"></pb>
præterea alius tubus XO ſimul perforatus cum diaphra­<lb></lb>
gmate; parumq́ue à baſi diſtans, per quod implebitur <lb></lb>
vas CB.</s><s id="s.000756"> Itaque obſtructo canali N, aer, qui eſt in <lb></lb>
CB per tubos.</s><s id="s.000757"> &amp; per foramen M excedet extra.</s><s id="s.000758"> &amp; cum <lb></lb>
vas CB repletum fuerit, implebimus AD per foramen <lb></lb>
M.</s><s id="s.000759"> aer enim, qui in ipſo eſt per idem foramen excedit.</s><s id="s.000760"> <lb></lb>
Si igitur canalem N fluere dimittamus, in locum CB <lb></lb>
exinanitum aer ex vitreo operculo procedet per tubum <lb></lb>
GH.</s><s id="s.000761"> In locum autem vitrei exinanitum ex AD <expan abbr="humidũ">humidum</expan> <lb></lb>
aſcendet per tubum KL, &amp; aer per foramen M ingredie­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000762">  atque hoc uſque eò fiet, quoad vitreum operculum  <lb></lb>
repletum fuerit.</s><s id="s.000763"> Oportebit autem loca AD CB EF <lb></lb>
inter ſe æqualia eſſe, vt ad inuicem &amp; aer, &amp; humidum  <lb></lb>
transferantur.</s><s id="s.000764"> quando autem vas CB exinanitum fue­<lb></lb>
rit, &amp; conſtiterit aeris continuitas, rurſus ex vitreo oper­<lb></lb>
culo.</s><s id="s.000765"> aqua in vas AD deferetur, aere per canalem N, <lb></lb>
&amp; per GH tubum in vitreum operculum ingrediente.</s><s id="s.000766"> <lb></lb>
qui vero eſt in vaſe AD aer per foramen M excedet.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000767">LIIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000768">Quædam animalia per os inflata ex alio <lb></lb>
loco aquam expuunt.</s><s id="s.000769"> vt ſi ſatyriſcus vtrem <lb></lb>
contineat, per vtrem aqua expuetur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000770">Sit baſis præcluſa ABCD, in qua animal inſideat, &amp; <lb></lb>
per os animalis tubus impellatur EF, ſimul cum baſi <lb></lb>
perforatus; habenſq́ue ſubiectum platyſmation GH ob­<lb></lb>
turans tubi foramen F, &amp; contentum fibulis retinacula <lb></lb>
habentibus.</s><s id="s.000771"> ita vt non excidat; alius autem tubus KL per <lb></lb>
baſim impellatur, cuius alterum quidem extremum K <lb></lb>
apponatur ei, per quod volumus aquam expui.</s><s id="s.000772"> alterum <lb></lb>
<pb pagenum="113"></pb>
vero L diſtet à fundo, quantum ad aquæ fluxum ſatis ſit,  <lb></lb>
habeat autem K ſmeriſmarition tenue, quo eius <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> <lb></lb>
claudatur: infuſo igitur in baſim humido per quoddam <lb></lb>
foramen, quod poſt infuſionem obturetur, ſi clauden­<lb></lb>
tes oſculum aerem inſpirabimus per tubum EF,  inſpi­<lb></lb>
ratur aer impellet platyſmation, &amp; in baſi aer contine­<lb></lb>
bitur platyſmation occludens.</s><s id="s.000773"> Itaque ſublato ſmeriſma-  <lb></lb>
tio paulo poſt aer compreſſus humidum, quod eſt in ba­<lb></lb>
ſi per oſculum K magna vi extrudet, quoad totum eijcia­<lb></lb>
tur, &amp; aer in propriam redeat naturam, hoc eſt com­<lb></lb>
preſsionem in ſeipſo non amplius habeat.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="114"></pb>
<p type="head"><s id="s.000774">LV.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000775">Quædam vaſa à principio humore inie­<lb></lb>
cto fluunt intermiſsione vero facta non am­<lb></lb>
plius <figure></figure> <expan abbr="fluũt">fluunt</expan> in­<lb></lb>
iecto humo­<lb></lb>
re, quouſque   <lb></lb>
ad dimidium <lb></lb>
repleta fue­<lb></lb>
rint.</s><s id="s.000776"> <expan abbr="tũc">tunc</expan> enim  <lb></lb>
incipiunt flue­<lb></lb>
re.</s><s id="s.000777"> At inter­<lb></lb>
miſsione fa­<lb></lb>
cta non ampli­<lb></lb>
us fluunt quo­<lb></lb>
uſque imple­<lb></lb>
antur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000778">Sit enim vas  <lb></lb>
AB, habens in  <lb></lb>
ſeipſo tres ſipho­<lb></lb>
nes inflexos CD <lb></lb>
E, in ventre oc­<lb></lb>
cultatos, quorum <lb></lb>
altera <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> cru­<lb></lb>
ra  ſint  ad <expan abbr="fundũ">fundum</expan> <lb></lb>
vaſis, altera vero <lb></lb>
extra ferantur in <lb></lb>
canales efforma­<lb></lb>
<pb pagenum="115"></pb>
ta:  atque eorum extremis apponantur vaſa FHG quo­<lb></lb>
rum fundum diſtet ob oſculis, quantum ad aquæ fluxum <lb></lb>
ſatis ſit.</s><s id="s.000779"> omnia vero comprehendantur alio quodam va­<lb></lb>
ſe, tamquam baſi KLMN, quæ canalem X habeat.</s><s id="s.000780"> &amp; ſi­<lb></lb>
phonis quidem <figure></figure> <lb></lb>
C curuitas ſit ad <lb></lb>
fundum vaſis; ſi­<lb></lb>
phonis vero D <lb></lb>
curuitas ad dimi­<lb></lb>
dium altitudinis <lb></lb>
eius; &amp; ſiphonis  <lb></lb>
E ad ipſum col­<lb></lb>
lum.</s><s id="s.000781"> Si igitur in <lb></lb>
vas AB aquam <lb></lb>
infundamus, à <lb></lb>
principio <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> <lb></lb>
fluet per <expan abbr="ſiphonẽ">ſiphonem</expan> <lb></lb>
C, quoniam cur­<lb></lb>
uitas ipſius eſt ad <lb></lb>
fundum.</s><s id="s.000782"> quod ſi  <lb></lb>
intermittamus, <lb></lb>
euacuabitur hu­<lb></lb>
midum infuſum <lb></lb>
per canalem X: <lb></lb>
&amp; vas F relinque­<lb></lb>
tur aqua <expan abbr="plenũ">plenum</expan>: <lb></lb>
ſiphonis vero C <lb></lb>
reliqua pars aere  <lb></lb>
repleta erit.</s><s id="s.000783"> Rur­<lb></lb>
ſus cum aquam <lb></lb>
infundamus, <expan abbr="nõ">non</expan>  <lb></lb>
procedet per ſi­<lb></lb>
phonem C, pro­<lb></lb>
<pb pagenum="116"></pb>
pterea quòd aer in eo continetur inter aquam infuſam, <lb></lb>
&amp; eam, quæ eſt in vaſe F.</s><s id="s.000784"> aſcendet ergo humidum uſque  <lb></lb>
ad ſiphonis D curuitatem, quæ eſt ad dimidium altitu­<lb></lb>
dinis vaſis, &amp; tunc fluere incipiet.</s><s id="s.000785"> ſed intermiſsione fa­<lb></lb>
cta rurſus idem continget, quod in ſiphone C iam di­<lb></lb>
ctum eſt.</s><s id="s.000786"> eadem &amp; in ſiphone E intelligatur.</s><s id="s.000787"> Oporte­<lb></lb>
bit autem humidum ſenſim infundere, ne aer, qui in ſi­<lb></lb>
phonibus comprehenſus eſt, ſumma vi expellatur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="117"></pb>
<p type="head"><s id="s.000788">LVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000789">Cucurbitulæ conſtructio, quæ ſine igne <lb></lb>
attrahit.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000790">Sit cucurbitula ABC, qualis fieri conſueuit, habens <lb></lb>
in medio diaphragma DE: &amp; per fundum impellatur <lb></lb>
ſmeriſma, cuius fiſtula quidem exterior ſit FG, interior <lb></lb>
vero HK, quę foramina LM ſibi ipſis reſpondentia ha­<lb></lb>
<pb pagenum="118"></pb>
beant, extra cucurbitulam locata.</s><s id="s.000791"> oſcula autem ipſa­<lb></lb>
rum interiora aperta  ſint ; &amp; fiſtulæ HK exterius oſculum  <lb></lb>
obturetur, <expan abbr="epitoniumq́">epitoniumque</expan> habeat.</s><s id="s.000792"> Sit pręterea ſub DE <lb></lb>
diaphragmate aliud ſmeriſma NX ſimile ei, quod ad fun­<lb></lb>
dum, habens foramina reſpondentia intra cucurbitu­<lb></lb>
lam, &amp; ſimul perforata cum diaphragmate DE.</s><s id="s.000793"> His con­<lb></lb>
ſtitutis conuertantur epitonia ſmeriſmaton, ita vt fora­<lb></lb>
mina, quæ ſunt ſub diaphragmate permutentur, <lb></lb>
&amp; claudantur.</s><s id="s.000794"> Itaque cum vas DC aere plenum ſit, ad­<lb></lb>
mouentes ori foramina LM, poſſumus aliquam aeris <lb></lb>
partem ſugere.</s><s id="s.000795"> poſtea  rurſus conuertentes epitonium, <lb></lb>
&amp; non amouentes ab ore ſmeriſma habere rarefactum <lb></lb>
aerem, qui eſt in vaſe CD.</s><s id="s.000796"> Hoc igitur sæpius faciemus, <lb></lb>
quoad multum aeris ſuxerimus.</s><s id="s.000797"> deinde cucurbitulam  <lb></lb>
carni apponentes, ut fieri ſolet, foramina, quæ ſunt in <lb></lb>
ſmeriſmate NX per epitonium aperiemus.</s><s id="s.000798"> Neceſſarium <lb></lb>
vtique eſt in locum CD vaſis tranſire aliquam partem <lb></lb>
aeris, qui eſt in vaſe ADE, &amp; in locum exinanitum.</s><s id="s.000799"> pro <lb></lb>
aere tum carnem, tum materiam aquæ eſt circa carnem <lb></lb>
attrahi per carnis raritates, quas occultos poros appel­<lb></lb>
lare conſueuimus.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="119"></pb>
<p type="head"><s id="s.000800">LVII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000801">Et qui pyulcus appellatur, hanc eandem <lb></lb>
ob cauſam agit.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000802">Conſtruitur e­<lb></lb>
nim <figure></figure> fiſtula oblon­<lb></lb>
ga AB, cui altera  <lb></lb>
CD coaptata ſit.</s><s id="s.000803"> <lb></lb>
atque huius <expan abbr="qui­dẽ">qui­<lb></lb>
dem</expan> extremum C <lb></lb>
lamina operia­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000804"> ad D vero ha­<lb></lb>
beat <expan abbr="epitoniũ">epitonium</expan> EF: <lb></lb>
&amp; fiſtulæ AB oſcu­<lb></lb>
lum, quod ad A <lb></lb>
obturetur lami­<lb></lb>
na, quæ habeat te­<lb></lb>
nuem ſyringulam <lb></lb>
GH perforatam.</s><s id="s.000805"> <lb></lb>
Quando igitur <lb></lb>
pus attrahere vo­<lb></lb>
lumus, apponen­<lb></lb>
tes loco <expan abbr="ĩ">in</expan> quo eſt <lb></lb>
pus extremum ſy­<lb></lb>
ringulę oſculum  <lb></lb>
H, attrahimus fi­<lb></lb>
ſtulam CD per e­<lb></lb>
pitonium ad par­<lb></lb>
tes exteriores.</s><s id="s.000806"> &amp; <lb></lb>
loco, qui eſt in fi­<lb></lb>
ſtula exinanito, in <lb></lb>
hunc aliquod a­<lb></lb>
liud neceſſario at­<lb></lb>
<pb pagenum="120"></pb>
trahitur.</s><s id="s.000807"> quod cum non ſit alius locus, niſi ſyringulæ o­<lb></lb>
ſculum.</s><s id="s.000808"> neceſſe eſt per hoc appoſitum, ac  <lb></lb>
propinquum <lb></lb>
humidum attrahi.</s><s id="s.000809"> Rurſus quando volumus aliquod hu­<lb></lb>
midum immittere, inijcientes ipſum in fiſtulam AB, <lb></lb>
<expan abbr="comprehendentesq́">comprehendentesque</expan> EF, &amp; fiſtulam CD impellentes ex­<lb></lb>
primemus, quoad nobis immiſsio neceſſaria videatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000810">LVIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000811">Si vas aliquod vino repletum ſit, habeat­<lb></lb>
q́ue canalem fluentem, quando cyathum a­<lb></lb>
quæ in collum infundamus, non amplius <lb></lb>
fluet.</s><s id="s.000812"> Si vero infundamus alterum cyathum <lb></lb>
tunc fluet ipſe vnà cum priori, hoc eſt duo <lb></lb>
cyathi aquæ ex alijs duobus canalibus.</s><s id="s.000813"> &amp; <lb></lb>
poſteaquàm aqua effluxerit, rurſus fluet vi­<lb></lb>
<pb pagenum="121"></pb>
num ex medio canali.</s><s id="s.000814"><expan abbr="idq́">idque</expan> tamdiu fiet, quo <lb></lb>
ad totum vinum effluxerit.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000815">Sit vas aliquod AB, circa fundum canalem habens C, <lb></lb>
&amp; ſepiatur circa <expan abbr="collũ">collum</expan> diaphragmate DE: per diaphrag­<lb></lb>
<pb pagenum="122"></pb>
ma vero producatur FG tubus, circa quem alius apte­<lb></lb>
tur, diſtans à diaphragmate, quantum ad aquæ fluxum <lb></lb>
ſatisfit, quemadmodum in ſuffocatis ſiphonibus.</s><s id="s.000816"> impel­<lb></lb>
latur etiam.</s><s id="s.000817"> per diaphragma alius tubus HK in ſuperio­<lb></lb>
rem eius partem minus excedens, quàm prior;  atque in <lb></lb>
duos canales LM diuiſus; circa quem alius tubus apte­<lb></lb>
tur, à diaphragmate parum diſtans.</s><s id="s.000818"> habeat autem vas <lb></lb>
ſpiraculum N ſub diaphragmate.</s><s id="s.000819"> Si igitur comprehen­<lb></lb>
dentes canalem vinum infundamus, procedet id in ven­<lb></lb>
trem vaſis per tubum FG; aer enim per ſpiraculum N <lb></lb>
egredietur.</s><s id="s.000820"> Quod ſi dimiſsis canalibus, comprehenda­<lb></lb>
mus ſpiraculum, ex ipſis quidem LM fluet humidum, <lb></lb>
quod in tubo HK continetur: ex C vero humidum, quod <lb></lb>
eſt in ventre effluet.</s><s id="s.000821"> ergo ſi fluente C canale aquę cya­<lb></lb>
thum in diaphragma infundamus, aer non amplius in­<lb></lb>
gredietur per canalem FG, <expan abbr="ideoq́">ideoque</expan> canalis C fluere deſi­<lb></lb>
net.</s><s id="s.000822"> Si vero infundamus alterum cyathum, aqua ſupra <lb></lb>
tubum HK extolletur, &amp; per ipſum procedit in canales <lb></lb>
LM, <expan abbr="totaq́">totaque</expan> demum exhaurietur.</s><s id="s.000823"> poſtea  tubus FG re­<lb></lb>
ſpirationem aſſumens canalem C ſimiliter fluere coget.</s><s id="s.000824"> <lb></lb>
atque hoc uſque eò fiet, quoad cyathos infundamus.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="123"></pb>
<p type="head"><s id="s.000825">LX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000826">Si vas mero plenum exiſtat, <expan abbr="canalemq́">canalemque</expan> ha­<lb></lb>
beat, interdum quidem fluet vinum, aqua ve­<lb></lb>
ro infuſa, pura aqua fluet.</s><s id="s.000827"> poſtea  rurſus vi­<lb></lb>
num, &amp; ſi quis velit, aqua infuſa mixtum ef­<lb></lb>
fundetur.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="124"></pb>
<p type="main"><s id="s.000828">Sit vas aliquod AB, circa collum diaphragma habens <lb></lb>
CD, &amp; per diaphragma impellatur tubus EF, extra fun­<lb></lb>
dum tendes, qui canalis inſtar erit.</s><s id="s.000829"> habeat autem tubus <lb></lb>
EF paruum foramen G intra vas, videlicet iuxta fun­<lb></lb>
dum, &amp; infra collum ſit ſpiraculum H.</s><s id="s.000830"> Si igitur cana­<lb></lb>
lem F comprehendentes vinum infundamus, in ventrem <lb></lb>
procedet, aere per ſpiraculum H excedente.</s><s id="s.000831"> quod ſi com­<lb></lb>
prehentes ſpiraculum canalem dimittamus, non fluet ni­<lb></lb>
ſi quod in tubo FE continetur.</s><s id="s.000832"> Itaque ſi infundamus a­<lb></lb>
quam puram, ea exibit, at ſi ſpiraculum dimittamus mix­<lb></lb>
tum, ſi vero non amplius infundamus, vinum purum <lb></lb>
effluet.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000833">LX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000834">Altari accenſo aſſiſtentia quidem anima­<lb></lb>
lia ſacrificare, draconem vero ſibilare.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000835">Sit baſis quædam concaua AB, in qua altare C, ha­<lb></lb>
bens fiſtulam mediam ad baſim deſcendentem DE, quæ <lb></lb>
in tres tubos ſcindatur, in tubum quidem EF ad os Dra­<lb></lb>
conis deferentem, in tubum vero EGH deferentem ad <lb></lb>
ad vas KL vini receptaculum, cuius fundum ſit ſupra ani­<lb></lb>
mal M, <expan abbr="adiunctumq́">adiunctumque</expan> cooperculo vaſis KL cancellatim.</s><s id="s.000836"> <lb></lb>
&amp; in tubum ENX, qui ſimiliter aſcendat in alterum vas <lb></lb>
vini receptaculum O, &amp; ipſe cancellatim cooperculo va­<lb></lb>
ſis adiungatur.</s><s id="s.000837"> coarctentur autem &amp; vtriſque fundis vaſo­<lb></lb>
rum.</s><s id="s.000838"> &amp;  ſint  in vtriſque vini receptaculis inflexi ſiphones <lb></lb>
<pb pagenum="125"></pb>
RSTY, quorum principia quidem in vino exiſtunt, <lb></lb>
extrema vero ſuffocabiliter procedant per ſepta rece­<lb></lb>
ptaculorum manus.</s><s id="s.000839"> Quando igitur accenſurus es proijcias <lb></lb>
in tubos puſillam aquam, ut ne à ſiccitate ignis diſrum­<lb></lb>
pantur, &amp; obſtrue omnia ne diſſtent.</s><s id="s.000840"> Itaque ignis ſpiri­<lb></lb>
tus aquæ commixtus per tubos ad cancellos aſcendet, &amp; <lb></lb>
per ipſos vinum elidens ducit ad inflexos ſiphones RS <lb></lb>
TY, ita vt cum per manus animalium fluat, ea ſacrifica­<lb></lb>
re videantur, quoad exuritur ara.</s><s id="s.000841"> alter autem tubus ſpi­<lb></lb>
ritum deferens ad os Draconis, eum ſibilare faciet.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="126"></pb>
<p type="head"><s id="s.000842">LXI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000843">Lucernæ conſtructio, ut ſi oleum diminu­<lb></lb>
tum ſit, in accenſione lucernæ aqua infuſa, <lb></lb>
lucerna oleo repleatur.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000844">Sit ſub lucerna vas vndique præcluſum AB, ſiue ipſi  <lb></lb>
coniunctum, ſiue ſeorſum poſitum, ex quo procedant <lb></lb>
duo tubi CD EF ſimul cum vaſe perforati.</s><s id="s.000845"> &amp; oſculum  <lb></lb>
<pb pagenum="127"></pb>
<figure></figure>
tubi C à fundo eius tantum diſtet, quantum ad aquę flu­<lb></lb>
xum ſatis ſit.</s><s id="s.000846"> tubus autem CD uſque ad ſuperficiem lu­<lb></lb>
cernæ extendatur, phialulam habens ad eius extremum <lb></lb>
D, per <expan abbr="quã">quam</expan> aquæ infuſio erit: &amp; tubus EF ſimul perfore­<lb></lb>
tur cum lucernæ fundo.</s><s id="s.000847"> Si igitur aliquis per vmbilicum <lb></lb>
lucernæ oleum infundat, primum in vas AB procedet.</s><s id="s.000848"> <lb></lb>
deinde eo repleto, replebuntur &amp; tubi CD EF, &amp; lu­<lb></lb>
cerna ipſa.</s><s id="s.000849"> Itaque ardens lucerna exinanietur: &amp; cum <lb></lb>
per phialulam, quæ eſt ad D aquam infundamus, defe­<lb></lb>
retur in vas AB, oleo mixta oleum autem quod eſt in va­<lb></lb>
<pb pagenum="128"></pb>
ſe AB aſcendens replebit <expan abbr="partẽ">partem</expan> lychni exinanitam quo­<lb></lb>
uſque <expan abbr="oleũ">oleum</expan> ad nares perueniat.</s><s id="s.000850"> poſtea  rurſus ſi ſubſideat <lb></lb>
oleum, idem faciendum eſt quoad oleum abſumatur.</s><s id="s.000851"> <lb></lb>
Quod ſi oporteat oleo adhuc in lucerna <expan abbr="comprehẽſo">comprehenſo</expan>, au<lb></lb>
ferre vas AB, erit ſmeriſma quoddam in tubis CD EF <lb></lb>
ad AB vas, &amp; ad lucernam clauiculę, ita vt ipſis con­<lb></lb>
uerſis contineatur oleum, &amp; quod in lucerna eſt, &amp; <lb></lb>
quod in tubis: &amp; ita uas exemptile erit.</s><s id="s.000852"> &amp; quando <lb></lb>
volumus rurſus ijſdem appoſitis clauiculas aperie­<lb></lb>
riemus.</s><s id="s.000853"> melius autem eſt tubum quidem EF in aurem <lb></lb>
lucernæ ferri, tubum vero CD paululum poſt aurem, ſu­<lb></lb>
blimius habens appoſitum aliquod vas inſtar phialæ.</s><s id="s.000854"> ſi­<lb></lb>
mul cum eo perforatum, per quod aqua infundetur, ut <lb></lb>
eodem tempore &amp; infundatur aqua, &amp; ex aure oleum <lb></lb>
influat.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="129"></pb>
<p type="head"><s id="s.000855">LXII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000856">Vaſe exiſtente præcluſo, &amp; canalem aper­<lb></lb>
tum habente cui ſubijcitur poculum aqua <lb></lb>
plenum, ſi quis poculum ſubtrahat, parum <lb></lb>
fluet canalis quouſque  poculum ſit ſubtra­<lb></lb>
ctum.</s><s id="s.000857"> ſurſum autem impulſo poculo canalis <lb></lb>
non amplius fluet.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000858">Sit dictum vas AB collum habens interſeptum dia­<lb></lb>
phragmate CD.</s><s id="s.000859"> ex CD vero tubus producatur EF ſi­<lb></lb>
mul cum ipſo perforatus, circa quem ponatur tubus KL, <lb></lb>
ita vt ſit ſuffocatus diabetes.</s><s id="s.000860"> &amp; cum ipſo KL ſimul per­<lb></lb>
foretur alius tubus MN, oſculum M apertum habens.</s><s id="s.000861"> <lb></lb>
eius autem crus exterius ſit in quodam poculo OX, in <lb></lb>
quod aquam infundamus adeo, vt repleatur; ſimul vero <lb></lb>
replebitur &amp; tubi crus, quod eſt in poculo.</s><s id="s.000862"> infundatur <lb></lb>
deinde in collum vaſis AB puſilla aqua, ita vt reſpira­<lb></lb>
tionem obſtruat.</s><s id="s.000863"> Pleno igitur exiſtente vaſe AB non <lb></lb>
fluet P canalis, quamquam ſit apertus, propterea quòd <lb></lb>
aer ingreſſum non habet ob aquam in collum infuſam.</s><s id="s.000864"> <lb></lb>
At ſubtracto poculo neceſſe eſt aliquam partem cruris ſi­<lb></lb>
phonis, quod eſt in poculo exinaniri.</s><s id="s.000865"> in locum vero exi­<lb></lb>
nanitum attrahetur.</s><s id="s.000866"> propinquus aer,  atque hic infuſam <lb></lb>
in collum aquam ſimul attrahet, ita ut ſupermineat <lb></lb>
oſculum F.</s><s id="s.000867"> ac propterea aere ingreſſum habente canalis <lb></lb>
P fluet, quouſque  poculum ſurſum impulſum, faciat a­<lb></lb>
quam, quæ eſt in collo, reſpirationem obſtruere.</s><s id="s.000868">  <lb></lb>
rurſus <lb></lb>
enim in priorem locum reſtituetur, &amp; non amplius fluet <lb></lb>
P canalis: <expan abbr="idq́">idque</expan> toties fiet, quoties ſubtrahitur, &amp; offer­<lb></lb>
<pb pagenum="130"></pb>
tur poculum.</s><s id="s.000869"> Oportet autem non totum poculum ſub­<lb></lb>
trahi, ne totum ſiphonis crus denudetur.</s><s id="s.000870"> Itaque cana­<lb></lb>
lis MN conformetur in thyrſum, &amp; RN circa ipſum vt <lb></lb>
ſpectaculum recte ſit diſpoſitum.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="131"></pb>
<p type="head"><s id="s.000871">LXIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000872">Conſtructio lagenæ vociferantis, quando <lb></lb>
humidum effluat.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000873">Sit deſcripta la­<lb></lb>
gena <figure></figure> collum qui­<lb></lb>
dem obſtructum <lb></lb>
habens diaphrag­<lb></lb>
mate AB, os ve­<lb></lb>
ro diaphragmate <lb></lb>
CD: &amp; per <expan abbr="vtrã­">vtram­</expan><lb></lb>
que diaphragma­<lb></lb>
ta producatur tu­<lb></lb>
bus EF ſimul cum  <lb></lb>
ipſis perforatus.</s><s id="s.000874"> <lb></lb>
lagenæ autem au­<lb></lb>
ricula ſit GH: at­<lb></lb>
que ex altera par­<lb></lb>
te ſit tubus KL ſi­<lb></lb>
mul perforatus <expan abbr="cũ">cum</expan> <lb></lb>
AB diaphragmate <lb></lb>
&amp; ab ipſo CD tan­<lb></lb>
tum diſtans, quan­<lb></lb>
tum ad aquæ flu­<lb></lb>
xum ſufficiat.</s><s id="s.000875"> ad <lb></lb>
diaphragma vero <lb></lb>
CD ſit ſyringula <lb></lb>
M, quæ vocem e­<lb></lb>
dere poſſit.</s><s id="s.000876"> Ita­<lb></lb>
que implebitur a­<lb></lb>
gena per tubum <lb></lb>
EF, aere tum per  <lb></lb>
KL tubum, tum <lb></lb>
<pb pagenum="132"></pb>
per ſyringulam M excedente.</s><s id="s.000877"> Quando igitur lagenæ au­<lb></lb>
riculam detinentes reclinamus ita vt aqua effluat, fluet <lb></lb>
quidem per tubum EF in partes exteriores; per KL ve­<lb></lb>
ro procedet in collum BC.</s><s id="s.000878"> &amp; qui in ipſo eſt aer expulſus <lb></lb>
per ſyringulam M vocem emittet.</s><s id="s.000879"> Sit etiam in diaphrag­<lb></lb>
mate AB aliud foramen.</s><s id="s.000880"> per quod, lagena in rectum con­<lb></lb>
ſtituta, aer retrocedat.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000881">LXIIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000882">Si in aliqua baſi exiſtat vas, vinum ha­<lb></lb>
bens, &amp; canalem apertum, deducto pondere <lb></lb>
facere, vt canalis ad menſuram fluat, verbi <lb></lb>
gratia interdum quidem ſemicotylium inter <lb></lb>
dum vero cotylium, &amp; generaliter quantum <lb></lb>
quis voluerit.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="133"></pb>
<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000883">Sit vas AB, in quod vinum infundatur.</s><s id="s.000884"> canalis autem  <lb></lb>
in ipſo iuxta fundum ſit D.</s><s id="s.000885"> &amp; obſtruatur collum diaphra­<lb></lb>
gmate EF: <expan abbr="perq́">perque</expan> EF impellatur GH tubus, à fundo va­<lb></lb>
ſis tantum diſtans, quantum ad aquæ fluxum ſatis ſit.</s><s id="s.000886">  <lb></lb>
ba­<lb></lb>
<pb pagenum="134"></pb>
ſis autem vaſi ſubiecta ſit KLMN.</s><s id="s.000887"> &amp; alter tubus XO  <lb></lb>
pa­<lb></lb>
rum diſtans à diaphragmate, &amp; per baſim procedens.</s><s id="s.000888"> <lb></lb>
Sit præterea in baſi aqua obſtruens oſculum: ubi XO: &amp; <lb></lb>
ſit regula PR, cuius dimidium quidem ſit intra baſim, di­<lb></lb>
midium vero extra.</s><s id="s.000889"> &amp; moueatur circa punctum S.</s><s id="s.000890"> ſuſpen­<lb></lb>
datur autem in extremo regulæ P clepsydra, quæ fora­<lb></lb>
men T in fundo habeat.</s><s id="s.000891"> Itaque vas implebimus per GH <lb></lb>
tubum antequam in baſim aqua infundatur, aere per tu­<lb></lb>
bum antequam in baſim aqua infundatur, aere per tu­<lb></lb>
bum XO excedente.</s><s id="s.000892"> poſtea  canalem comprehendentes <lb></lb>
per quoddam foramen aquam in baſim infundemus, <lb></lb>
quouſque  obſtruamus oſculum O, &amp; canalem D dimit­<lb></lb>
tamus.</s><s id="s.000893"> manifeſtum igitur eſt vinum non fluere.</s><s id="s.000894"> propte­<lb></lb>
rea quòd aer nulla ex parte ingredi poteſt.</s><s id="s.000895"> quando au­<lb></lb>
tem extremum regulę R deprimemus, pars aliqua cle­<lb></lb>
pſydræ ex aqua extolletur, &amp; denudata reſpiratione O <lb></lb>
fluet D canalis, quouſque  ſublata in clypſydra aqua ef­<lb></lb>
fluens ipſam O reſpirationem obſtruat.</s><s id="s.000896"> At ſi rurſus  <lb></lb>
re­<lb></lb>
pleta clepſydra extremum regulæ  R pluſquam antea de­<lb></lb>
primatur longiori tempore effluet ſublata in clepsydra  <lb></lb>
aqua, &amp; ob id ex canali plus vini educetur.</s><s id="s.000897"> Si vero tota <lb></lb>
clepsydra extollatur, multo magis effluet.</s><s id="s.000898"> Ne igitur ma­<lb></lb>
nu deprimamus extremum regulæ R, ſit quoddam pon­<lb></lb>
dus V in exteriori regulæ parte RQ delatum: &amp; quan­<lb></lb>
do fuerit propè R totam extollet clepsydram, quando  <lb></lb>
uero remotius minus extollet.</s><s id="s.000899"> Itaque experientia inue­<lb></lb>
nientes menſuras, quas volumus canalem D fluere, in­<lb></lb>
ciſiones faciemus in regula RQ, &amp; menſurarum deſcri­<lb></lb>
ptiones.</s><s id="s.000900"> quare cum volumus partem aliquam effluere, <lb></lb>
ad illas inciſiones pondus deducentes fluere dimitte­<lb></lb>
mus.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="135"></pb>
<p type="head"><s id="s.000901">LXV.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000902">Fluxilis conſtructio, ita ut in principio  <lb></lb>
quidem fluat mixtum, quando autem volue­<lb></lb>
rimus aqua infuſa, aqua ipſa per ſe fluat, &amp; <lb></lb>
rurſus mixtum.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000903">Sit fluxile AB, obſtructum habens collum diaphrag­<lb></lb>
mate CD, per quod tubus EF impellatur in effuſionem <lb></lb>
deferens, <expan abbr="habenſq́">habensque</expan> paruum foramen G intra fluxile.</s><s id="s.000904"> ſit  <lb></lb>
autem in fluxili ſub diaphragmate ſpiraculum H.</s><s id="s.000905"> Quan­<lb></lb>
do igitur comprehendentes effuſionem F mixtum infun­<lb></lb>
damus, procedit in fluxile per foramen G; &amp; quando ef­<lb></lb>
fuſionem dimittamus, fluet mixtum, aere per ſpiracu­<lb></lb>
lum H excedente.</s><s id="s.000906"> Quando autem ſpiraculum H com­<lb></lb>
prehendentes puram aquam infundamus, mixtum qui­<lb></lb>
dem non fluet, propterea quòd aer non habet ingreſ­<lb></lb>
ſum, ſed pura aqua.</s><s id="s.000907"> &amp; quando ſpiraculum dimittamus <lb></lb>
vtraque fluent, &amp; aqua, &amp; mixtum; videlicet mixtum, <lb></lb>
quod rurſus ex vtriſque gignitur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="136"></pb>
<figure></figure>
<pb pagenum="137"></pb>
<p type="head"><s id="s.000908">LXVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000909">Si vas in baſi exiſtet, canalemq́ue habeat <lb></lb>
ſupra fundum, &amp; infuſa in ipſum aqua, inter­<lb></lb>
dum quidem puram aquam fluere, interdum <lb></lb>
mixtum, interdum vero merum tantum.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000910">Sit vas AB in <figure></figure> <lb></lb>
baſi, canalem ha­<lb></lb>
bens CD, cuius <lb></lb>
oſculum C ſit ſu­<lb></lb>
pra  <expan abbr="fundũ">fundum</expan> vaſis.</s><s id="s.000911"> <lb></lb>
obſtruatur autem <lb></lb>
collum diaphrag­<lb></lb>
mate EF, per <lb></lb>
quod tubus GH <lb></lb>
demittatur, <expan abbr="parũ">parum</expan> <lb></lb>
<expan abbr="excedẽs">excedens</expan> diaphra­<lb></lb>
gma in partem <lb></lb>
ſuperiorem, &amp; à <lb></lb>
fundo <expan abbr="diſtãs">diſtans</expan> <expan abbr="quã­">quan­<lb></lb>
tum</expan> ad aquæ flu­<lb></lb>
xum ſufficiat.</s><s id="s.000912"> ſit <lb></lb>
etiam alter tubus <lb></lb>
KL ad uentrem <lb></lb>
vaſis extra, cui <lb></lb>
vas meri ſubijcia­<lb></lb>
tur KM.</s><s id="s.000913"> ſit <expan abbr="autẽ">autem</expan> <lb></lb>
&amp; in diaphragma-<lb></lb>
te tenue foramen <lb></lb>
N.</s><s id="s.000914"> His ita conſtitutis ſi in vas aquam per collum infun­<lb></lb>
<pb pagenum="138"></pb>damus, pars quidem, quæ eſt circa exceſſum tubi, in <lb></lb>
collo manet, pars vero, quæ ſupra exceſſum in vaſis al­<lb></lb>
ueum defertur, quouſque  ad tubi oſculum C perueniat, <lb></lb>
&amp; ita pura effluet aqua.</s><s id="s.000915"> quòd cum canalis fluere cœperit, <lb></lb>
quemadmodum in diabete ſimul attrahetur, &amp; merum <lb></lb>
quod eſt in KM vaſe, &amp; mixtum effluet.</s><s id="s.000916"> Cum vero aqua  <lb></lb>
conſumpta fuerit, ſolum fluet merum, præterquam <lb></lb>
quòd aqua, quæ eſt circa diaphragma EF ſimul attra­<lb></lb>
hetur.</s><s id="s.000917"> &amp; cum dicta aqua per foramen N tota effluxerit, <lb></lb>
tunc aer ingrediens abrumpet continuitatem, &amp; nihil <lb></lb>
amplius fluet.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="139"></pb>
<p type="head"><s id="s.000918">LXVII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000919">Si vas vino repletum ſit, canalemq́ue ha­<lb></lb>
beat, cui poculum ſubijciatur, ad menſuram <lb></lb>
datam vinum in poculum influere.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000920">Sit vas AB vinum habens, &amp; CD canalem.</s><s id="s.000921"> oſculum  <lb></lb>
vero canalis, quod eſt ad C ſuperficiem ſuperiorem ita <lb></lb>
leuigatam habeat, ut tympanulo impoſito cohibeat a­<lb></lb>
quam.</s><s id="s.000922"> Sit autem regula recta GH in aure compacta, à <lb></lb>
qua alia KL moueatur.</s><s id="s.000923"> ſit etiam alia regula MN ſub ba­<lb></lb>
ſi vaſis, quæ moueatur circa X.</s><s id="s.000924"> duæ præterea  <lb></lb>
regulæ KO <lb></lb>
<pb pagenum="140"></pb>
LP affigantur, circa clauos motæ, ita vt ſublato tympa­<lb></lb>
nulo EF aperiatur canalis, <expan abbr="humorq́">humorque</expan> effluat.</s><s id="s.000925"> &amp; rurſus de­<lb></lb>
miſſo claudatur.</s><s id="s.000926"> imponatur ergo regulæ MN poculum, <lb></lb>
in quod volumus ad menſuram humidum influere, <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan> <lb></lb>
poculum R canali ſubiectum: &amp; ſit pondus quoddam S, <lb></lb>
quod per <expan abbr="annulũ">annulum</expan> deduci poſsit in regulę exceſſu MO.</s><s id="s.000927"> Ita­<lb></lb>
que cum pondus deduxero ad partem M, aperietur cana­<lb></lb>
lis, &amp; humidum in poculum fluet.</s><s id="s.000928"> <expan abbr="rurſusq́">rurſusque</expan> grauato po­<lb></lb>
culo pondus abnuet, &amp; claudet canalem.</s><s id="s.000929"> vt autem ad <lb></lb>
menſuram fluat, inijciatur in poculum, exempli cauſſa, <lb></lb>cotyle.</s><s id="s.000930"> quod autem ex canali fluit in alio vaſe excipie­<lb></lb>
mus, &amp; deducatur pondus quoad primum non amplius <lb></lb>
fluat canalis, &amp; notetur in regula, <expan abbr="inſcribaturq́">inſcribaturque</expan> cotyle.</s><s id="s.000931"> <lb></lb>
ſimiliter &amp; ſemicotyle, &amp; duæ cotylæ &amp; quouſque  volu­<lb></lb>
mus menſuram procedere.</s><s id="s.000932"> eadem enim faciemus, &amp; <lb></lb>
habebimus menſurarum ſigna, ſecundum quę oportet <lb></lb>
deducta pondus menſuras aſsignare.</s><s id="s.000933"> poſſumus autem  <lb></lb>
pro tympanulo EF circumponere canali vas aliquod prę­<lb></lb>
cluſum, vt ſeparato humido ab aere, qui in eo eſt, cana­<lb></lb>
lis non amplius fluat.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="141"></pb>
<p type="head"><s id="s.000934">LXVIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000935">Vaſe vinum habente, <expan abbr="canalemq́">canalemque</expan> &amp; ſubie­<lb></lb>
ctum ipſi craterem, quantum quis ex cratere <lb></lb>
auferat, tantum in ipſum ex canali vinum in­<lb></lb>
fluere.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<p type="main"><s id="s.000936">Sit vini vas AB, canalis autem CD, habens EF tym­<lb></lb>
<pb pagenum="142"></pb>
panulum &amp; regulas GH KL KO LM, vt in ſuperiori­<lb></lb>
bus, <expan abbr="ſubijciaturq́">ſubijciaturque</expan> canali poculum P, &amp; regulæ KO con­<lb></lb>
iunctus ſit lebetulus R, exiſtens in vaſe ST, tubus autem <lb></lb>
YV ſimul perforetur cum vaſis ST P.</s><s id="s.000937"> His ita conſtitu­<lb></lb>
tis.</s><s id="s.000938"> &amp; vacuis exiſtentibus vaſis P ST, lebetulus R erit <lb></lb>
ad fundum ST vaſis, &amp; canalem CD aperiet.</s><s id="s.000939"> fluente au­<lb></lb>
tem ipſo in vtraque vaſa ST P aſcendens lebetulus rur­<lb></lb>
ſus canalem claudet, quouſque  rurſus auferamus ex cra­<lb></lb>
tere.</s><s id="s.000940"> atque hoc erit quotieſcumcque vinum abſtuleri­<lb></lb>
mus.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000941">LXIX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000942">Theſauri conſtructio rotam habentis æ­<lb></lb>
neam, <expan abbr="verſatilẽ">verſatilem</expan>, quæ <foreign lang="grc">ἀγνιστεριον</foreign> appellatur.</s><s id="s.000943"> hanc <lb></lb>
enim ad ſacra accedentes conuertere ſoliti <lb></lb>
ſunt.</s><s id="s.000944"> Itaque contingit dum rota conuertitur <lb></lb>
melancoryphi vocem reddi, atque ipſam aui­<lb></lb>
culam inſiſtentem conuerti.</s><s id="s.000945"> conuerſa autem  <lb></lb>
ea melancoryphum non amplius vocem emit­<lb></lb>
tere, neque conuerte.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="143"></pb>
<p type="main"><s id="s.000946">Sit theſau­<lb></lb>
rus <figure></figure> ABCD, <lb></lb>
&amp; axis in ipſo <lb></lb>
diſpoſitus EF <lb></lb>
facile verſati­<lb></lb>
lis.</s><s id="s.000947"> ei vero <expan abbr="cõ­iungatur">con­<lb></lb>
iungatur</expan> rota <lb></lb>
HK, quam <expan abbr="cõ­uertere">con­<lb></lb>
uertere</expan> opor­<lb></lb>
tet.</s><s id="s.000948"> Sint præ­<lb></lb>
terea duæ ro­<lb></lb>
tæ LM eidem <lb></lb>
axi intus con­<lb></lb>
iunctæ, qua­<lb></lb>
rum L <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> <lb></lb>
exelictram ha­<lb></lb>
beat, M vero <lb></lb>
radiata ſit.</s><s id="s.000949"> cir­<lb></lb>
ca exelictram <lb></lb>
funis inuolua­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000950"> à cuius ex­<lb></lb>
tremo ſuſpen­<lb></lb>
datur clibanus N, tubum habens XO, &amp; in ſummitate sy­<lb></lb>
ringulam, quæ melancoryphi vocem reddat.</s><s id="s.000951"> ſubijcia­<lb></lb>
tur autem clibano aquæ vas PR.</s><s id="s.000952"> &amp; à vertice theſauri de­<lb></lb>
mittatur axiculus ST, qui facile conuerti poſsit.</s><s id="s.000953"> habeat­<lb></lb>
q́ue ad S melancoryphum, ad T vero tympanum radia­<lb></lb>
tur, cuius radij radijs tympani M implicentur.</s><s id="s.000954"> contin­<lb></lb>
get igitur conuerſa rota HK, funem circa exelictram in­<lb></lb>
uolui, &amp; clibanum ſuſtinere.</s><s id="s.000955"> at rota dimiſſa clibanum  <lb></lb>
ob <lb></lb>
grauitatem deſcendens in aqua aere expulſo ſonum <lb></lb>
edere.</s><s id="s.000956"> ſimul vero &amp; melancoryphum conuerti ob con­<lb></lb>
uerſionem tympanorum.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="144"></pb>
<p type="head"><s id="s.000957">LXX.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000958">Aliqui in vaſa iniecti ſiphones fluunt, quo <lb></lb>
ad vel vaſa exinanita fuerint, vel aquæ ſuper­<lb></lb>
ficies extrinſeco ſiphonis oſculo reſpondeat.</s><s id="s.000959"> <lb></lb>
&amp; opus ſit fluente eo, cum volumus non am<lb></lb>
plius fluere.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000960">Sit aliquod vas <figure></figure> <lb></lb>
AB, in quo ſiphon  <lb></lb>
CDE, habens in­<lb></lb>
trinſecum crus in­<lb></lb>
flexum, vt CFG.</s><s id="s.000961"> <lb></lb>
ſit etiam regula re­<lb></lb>
cta infixa HK, ad <lb></lb>
quam alia coniun­<lb></lb>
gatur LM.</s><s id="s.000962"> rurſus <lb></lb>
ex LM alia regula <lb></lb>
moueatur in cla­<lb></lb>
uo, habens ad N <lb></lb>
extremitatem vas, <lb></lb>
quod poſſit sipho­<lb></lb>
nis reflexionem F <lb></lb>
G circumire.</s><s id="s.000963"> ha­<lb></lb>
beat autem regu­<lb></lb>
la LM pondus ap­<lb></lb>
penſum ad L, vt <lb></lb>
vas circumiens ſi­<lb></lb>
phonis <expan abbr="reflexionẽ">reflexionem</expan> <lb></lb>
ſupra oſculum ſit, <lb></lb>
&amp; fluat ſiphon.</s><s id="s.000964"> At <lb></lb>
<pb pagenum="145"></pb>
cum volumus non amplius fluere, auferemus pondus, <lb></lb>
quod eſt ad L, vt vas, quod ad N deferatur, &amp; reflexio­<lb></lb>
nem FG circum eat: atque ita non amplius fluat diabe­<lb></lb>
tes.</s><s id="s.000965"> quando autem volumus fluere, rurſus pondus appen­<lb></lb>
demus.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000966">LXXI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000967">Si in ara aliqua accendatur ignis, anima­<lb></lb>
lia choreas ducere videbuntur, etenim arę  <lb></lb>
perſpicuę erunt, ſiue vitreæ ſiue  <lb></lb>
corneæ.</s> <lb></lb></p>

<figure></figure>
<pb pagenum="146"></pb>
<p type="main"><s id="s.000968">Per epipyrum demittitur tubus ad baſim aræ, qui in <lb></lb>
enodace verſatur, &amp; à ſuperiori parte in fiſtula, qua epi­<lb></lb>
pyro coniuncta ſit.</s><s id="s.000969"> habeat autem tubus etiam alios tu­<lb></lb>
bulos inflexos, <expan abbr="ſimulq́">ſimulque</expan> perforatos, &amp; ipſi coniunctos, <lb></lb>
qui interſeſe ſecundum diametrum diſponantur, atque  <lb></lb>
inflexiones viciſsim teneant.</s><s id="s.000970"> habeat pręterea tympanum <lb></lb>
ſibi annexum, cui animalia choreas ducentia imponun­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000971"> itaque igne accenſo calefactus aer per fiſtulam in tu­<lb></lb>
bum procedit: ex tubo autem per inflexos tubulos ex­<lb></lb>
pulſus, &amp; aræ alueo inhærens conuertit tubum &amp; anima­<lb></lb>
lia, quæ choreas ducunt.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.000972">LXXII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000973">Lucernæ conſtructio vt ellychnio impoſi­<lb></lb>
to, quando oleum deficiat, ex aure eius o­<lb></lb>
leum in ellychnium infundatur, quantum <lb></lb>
quis voluerit, nullo ipſi appoſito vaſe, ex <lb></lb>
quo oleum influat.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="147"></pb>
<p type="main"><s id="s.000974">Conſtruatur lucerna baſim habens concauam,  <lb></lb>
&amp; trian­<lb></lb>
gularem inſtar pyramidis.</s><s id="s.000975"> <expan abbr="Sitq́">Sitque</expan> baſis concaua ABCD, <lb></lb>
&amp; in ea diaphragma EF.</s><s id="s.000976"> lucernæ autem caulis ſit GH &amp; <lb></lb>
ipſe concauus, ſupra quem ſit concauus calathus KL plu­<lb></lb>
rimum olei continens: &amp; ex diaphragmate EF proce­<lb></lb>
det MN tubus, ſimul cum eo perforatus, tantum <expan abbr="diſtãs">diſtans</expan> <lb></lb>
à calathi operculo KL, in quo &amp; ellychnium imponitur, <lb></lb>
quantum ad aeris exitum ſufficiat.</s><s id="s.000977"> alius autem tubulus <lb></lb>
XO demittatur <figure></figure> <lb></lb>
per operculum <lb></lb>
KL, diſtans à fun­<lb></lb>
do calathi, quan­<lb></lb>
tum ſatis ſit ad <lb></lb>
aquæ fluxum, &amp; <lb></lb>
ex operculo pau­<lb></lb>
lulum excedens.</s><s id="s.000978"> <lb></lb>
exceſſui vero ap­<lb></lb>
tetur alius tubu­<lb></lb>
lus P, habens ſu­<lb></lb>
perius <expan abbr="oſculũ">oſculum</expan> ob­<lb></lb>
ſtructum qui per <lb></lb>
fundum lychnij <lb></lb>
impulſus coag­<lb></lb>
mentetur lychno <lb></lb>
ad tubum autem <lb></lb>
P agglutinetur a­<lb></lb>
lius tubulus exi­<lb></lb>
lis procedens ad <lb></lb>
extremitatem au­<lb></lb>
ris, &amp; ſimul cum  <lb></lb>
ea perforetur, ut <lb></lb>
influat in <expan abbr="conca­uitatẽ">conca­<lb></lb>uitatem</expan> ellychnij, <lb></lb>
<pb pagenum="148"></pb>
foramen habens <figure></figure> <lb></lb>
<expan abbr="quemadmodũ">quemadmodum</expan> &amp; <lb></lb>
alij.</s><s id="s.000979"> &amp; ſub diaphra­<lb></lb>
gmate EF conglu­<lb></lb>
tinetur clauicula <lb></lb>
<expan abbr="deferẽs">deferens</expan> in locum <lb></lb>
CDEF, ita ut ſi  <lb></lb>
aperiatur, aqua ex <lb></lb>
loco ABEF in ip­<lb></lb>
ſum CDEF tran­<lb></lb>
ſeat.</s><s id="s.000980"> Sit autem in <lb></lb>
operculo AB par­<lb></lb>
uum foramen, per <lb></lb>
quod locum AB <lb></lb>
EF implebimus a­<lb></lb>
qua, &amp; qui in ipſo <lb></lb>
eſt aer per dictum <lb></lb>
foramen excedet.</s><s id="s.000981"> <lb></lb>
Itaque ſublato el­<lb></lb>
lychnio, calathum <lb></lb>
oleo implebimus <lb></lb>
per tubum XO, ae­<lb></lb>
re per MN tubu­<lb></lb>
lum excedente, &amp; <lb></lb>
adhuc per clauem apertam, quæ eſt in fundo CD, quan­<lb></lb>
do &amp; quæ eſt in CDEF aqua effluet.</s><s id="s.000982"> Impoſito igitur el­<lb></lb>
lychnio per ſmeriſma P, quando opus ſit oleum infunde­<lb></lb>
re, aperiemus clauem quæ in fundo CD, &amp; aqua ex loco <lb></lb>
ABEF in locum CDEF ſecedente, aer, qui eſt ipſo per  <lb></lb>
tubum MN ad calathum perueniens elidet oleum.</s><s id="s.000983"> quod <lb></lb>
quidem per tubulum XO &amp; per alium ipſi cohærentem <lb></lb>
ad ellychnium procedet.</s><s id="s.000984"> Quando autem non amplius <lb></lb>
fluere volumus clauicula claudetur, &amp; ceſſabit, &amp; rurſus <lb></lb>
<pb pagenum="149"></pb>
quando opus ſit, idem faciemus.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000985">Poſſumus etiam in eadem deſcriptione alia ratione ex­<lb></lb>
peditius, ſi baſis fabricetur in qua erat aqua.</s><s id="s.000986"> alia quidem <lb></lb>
eadem ſint præter baſim, &amp; aquam, quæ in ea contine­<lb></lb>
tur.</s><s id="s.000987"> tubus autem MN habeat oſculum N ſimul perfora­<lb></lb>
tum cum caulis alueo, ita ut extra caulem appareat, &amp; <lb></lb>
obturetur.</s><s id="s.000988"> Si quis igitur os admouens inflet oſculum ex­<lb></lb>
terius, procedet flatus in calathum, <expan abbr="oleumq́">oleumque</expan> per tubum <lb></lb>
XO exprimet, &amp; erit idem, quod prius.</s><s id="s.000989"> quotieſcumque  <lb></lb>
enim inflauerimus oleum in ellychnium infundetur.</s><s id="s.000990"> Sed  <lb></lb>
oportebit auris extremitatem inflecti ad rectos angulos <lb></lb>
cum ellychnij foramine, ut ne oleum extra eiaculetur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="150"></pb>
<p type="head"><s id="s.000991">LXXIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000992">Miliarij conſtructio, vt impoſito anima­<lb></lb>
li, efformatoq́ue in modum ſufflantis, &amp; ip­<lb></lb>
ſum animal ſufflet in carbones: &amp; ita milia­<lb></lb>
rium ardeat.</s><s id="s.000993"> preterea vt canali iuxta collum <lb></lb>
miliarij appoſito, &amp; aperto non fluat, niſi  <lb></lb>
prius frigidam infundamus in aliquem cra­<lb></lb>
terem.</s><s id="s.000994"> frigida autem cum calida non com­<lb></lb>
miſceatur, niſi deſcendat ad fundum, &amp; vt <lb></lb>
ex canali frigidiſsima effluat.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.000995">Sit miliarij figura quamquiſque elegerit.</s><s id="s.000996"> &amp; in loco <lb></lb>
aquam excipiente aliquis locus paruus ſegregetur duo­<lb></lb>
bus diaphragmatibus rectis, ita vt vndique præcluſus <lb></lb>
ſit.</s><s id="s.000997"> ex quo iuxta fundum tubus ſimul perforetur; cuius al­<lb></lb>
tera pars obturetur, ne aqua in ipſum ingrediatur ex <lb></lb>
miliario.</s><s id="s.000998"> reliqui tubi pertinent ad locum, in quo eſt <lb></lb>
aqua, vt combuſti carbones per vnum tubum, qui ad <lb></lb>
paruum locum pertinet vaporem gignant.</s><s id="s.000999"> hic autem <lb></lb>
per quendam tubum ſimul perforatum cum miliarij o­<lb></lb>
perculo fertur per os animalis in carbones: etenim ani­<lb></lb>
mal ita inclinatum eſt, vt deorſum ſufflet.</s><s id="s.001000"> vapor <lb></lb>
autem ex igne gignitur.</s><s id="s.001001"> Quod ſi paululum aquæ in <lb></lb>
paruum locum infundamus, plurimum gignemus va­<lb></lb>
porem, ita vt animal præter modum ſufflans plus etiam <lb></lb>
calefaciat miliarium; quemadmodum videmus in lebe­<lb></lb>
tibus, qui feruent, vaporem ex aqua ſurſum ferri.</s><s id="s.001002"> erit <lb></lb>
<pb pagenum="151"></pb>
<figure></figure>
<pb pagenum="152"></pb>
autem animal exemptile per quoddam ſmeriſmatium <lb></lb>
ad infundendum puſillam aquam.</s><s id="s.001003"> ſimul vero &amp; ſi ani­<lb></lb>
mal non amplius ſufflare volumus in carbones, ipſum <lb></lb>
per ſmeriſma auertemus in exteriorem partem.</s><s id="s.001004"> ſit <expan abbr="etiã">etiam</expan> <lb></lb>
paruus crater operculo impoſitus, ex quo tubus feratur <lb></lb>
iuxta fundum permeet.</s><s id="s.001005"> ſed vt miliarium aqua infuſa <lb></lb>
impleri poſsit, &amp; ſimul ne ſuperebulliens aqua extra ef­<lb></lb>
fundatur, alius tubus perforetur cum miliarij operculo, <lb></lb>
&amp; in craterem reflectatur per interiorem eius ſuperfici­<lb></lb>
em ne aſperitatem tactui præbeat.</s><s id="s.001006"> miliarij autem con­<lb></lb>
ſtructionem ſub aſpectum ponemus.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001007">Exponatur cylindrus concauus, cuius ſedes, quidem <lb></lb>
inferior ſit AB, ſuperior vero CD: &amp; alius cylindrus <lb></lb>
concauus circa eundem axem conſtruatur, cuius ſedes <lb></lb>
inferior EF, ſuperior GH.</s><s id="s.001008"> ori autem <expan abbr="cylindrorũ">cylindrorum</expan> exterio­<lb></lb>
ri impoſita ſint diaphragmata quę poſsint <expan abbr="cylindrorũ">cylindrorum</expan> <expan abbr="cõ­cauitatẽ">con­<lb></lb>cauitatem</expan> claudere ex <expan abbr="illorũ">illorum</expan> ora obſtruere.</s><s id="s.001009"> Habeat <expan abbr="autẽ">autem</expan> E <lb></lb>
FGH cylindrus tubos OK LX MN, quorum LX <expan abbr="quidẽ">quidem</expan> ſi­<lb></lb>
mul perforetur ex vna parte, videlicet ad X: reliqui vero <lb></lb>
ex <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan> partæ <expan abbr="ſintq́">ſintque</expan> hæc principia ex <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan> parte in lo­<lb></lb>
cum inter duos cylindros interiectum: &amp; in eo conſti­<lb></lb>
tuantur duo diaphragmata EGFH, locum GEFH in­<lb></lb>
tercipientia, in quem penetret dictus tubus ex vna par­<lb></lb>
te perforatus.</s><s id="s.001010"> imponatur autem operculo, hoc eſt ipſi  <lb></lb>
GH tubulus habens paruum animal ſimul perforatum.</s><s id="s.001011"> <lb></lb>
perforeturq́ue per totum animal, &amp; inflectatur ut ver­<lb></lb>
gat in carbonum locum.</s><s id="s.001012"> Quòd ſi aliquando velimus <expan abbr="nõ">non</expan>  <lb></lb>
ſufflare animal, ſit tubus in quo inſidet, alteri coaptatus, <lb></lb>
vt cum ipſum conuerterimus in exteriorem partem non <lb></lb>
amplius ſufflet in locum carbonum, ſed extra.</s><s id="s.001013"> ad inijcien­<lb></lb>
dum vero aquam in locum GEFH vtilis erit nobis tu­<lb></lb>
bulus ipſe coaptatus.</s><s id="s.001014"> nam ſublato animali à tubo, in quo <lb></lb>
<pb pagenum="153"></pb>
inſidet, per ipſum aquam infundemus.</s><s id="s.001015"> plurimus enim  <lb></lb>
vapor in animal irrumpet.</s><s id="s.001016"> operculo autem imponitur <lb></lb>
crater RS ſimul cum ipſo perforatus, <expan abbr="habensq́">habensque</expan> ad extre­<lb></lb>
mitatem tubum uſq; ad fundum miliarij pertinentem, <lb></lb>
à quo tantum diſtet, quantum ad aquę fluxum ſatis  <lb></lb>
ſit.</s><s id="s.001017"> <lb></lb>
Quantum igitur volumus calidam emitti, inijciemus per  <lb></lb>
RS frigidam, quæ procedet per tubum permeantem in <lb></lb>
locum calidæ: &amp; ſuper aſcendens calida, per canalem, qui <lb></lb>
eſt circa collum effluet.</s><s id="s.001018"> ingreſſa enim per <expan abbr="tubũ">tubum</expan> aqua non  <lb></lb>
dum <expan abbr="cõmixta">commixta</expan> eſt cum ſubiecta calida.</s><s id="s.001019"> atque hoc ſemper  <lb></lb>
facientes calidam pro frigida iniecta habebimus.</s><s id="s.001020"> ſed ut <lb></lb>
cognoſcamus quando miliarium aſcendit, conſtruitur <lb></lb>
hiatulus foratus per totum, &amp; forato operculo inſideat <lb></lb>
collo habens paruum tubum, hic autem aſpiciet in RS <lb></lb>
craterem, ut aſcendente calida, delatio in craterem fiat.</s><s id="s.001021"> <lb></lb>
conſtructio igitur huiuſmodi eſt.</s><s id="s.001022"> Quod ſi velimus <expan abbr="locũ">locum</expan>  <lb></lb>
FEGH non occupare totum, ſed partem aliquam, con­<lb></lb>
ſtruentur diaphragmata vſque ad dimidium.</s><s id="s.001023"> &amp; ipſis im­<lb></lb>
ponitur aliud diaphragma, &amp; accipit tubum; pertinen­<lb></lb>
tem uſque ad animal.</s><s id="s.001024"> &amp; carbonibus ardentibus erit dela­<lb></lb>
tio vaporis ex paruo loco.</s><s id="s.001025"> ſimiliter &amp; in ipſum aqua in­<lb></lb>
ijcietur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="154"></pb>
<figure></figure>
<pb pagenum="155"></pb>
<p type="head"><s id="s.001026">LXXIIII.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001027">Vtuntur etiam alia conſtructione huiuſ­<lb></lb>
modi ad buccinandum, &amp; merulæ vocem <lb></lb>
reddendam.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001028">Rurſus enim idem miliarium conſtruitur habens om­<lb></lb>
nes tubos, qui in ſede ſunt, perforatos ex vtraque par­<lb></lb>
te: &amp; circa ſedem ſit tubus VT fœmina, habens alium <lb></lb>
ſibi aptatum KL pertinentem ad locum calidæ, &amp; mo­<lb></lb>
tum circa clauum KL.</s><s id="s.001029"> hic autem perforetur tribus fora­<lb></lb>
minibus MNX.</s><s id="s.001030"> ſimiliter &amp; tubus VT perforetur toti­<lb></lb>
dem foraminibus, ipſis MNX reſpondentibus.</s><s id="s.001031"> ad X ve­<lb></lb>
ro perforatur baſis quædam in ſeipſa continens tubum <lb></lb>
coarctatum foramini X, in quo ponitur animal quem­<lb></lb>
admodum &amp; ante dictum eſt: &amp; ex MN tubi ſunt pene­<lb></lb>
trantes MO NP, qui ſupra habent extremitates infle­<lb></lb>
xas.</s><s id="s.001032"> his autem ſimul perforetur &amp; coarctetur miliarij ſe­<lb></lb>
des ſuperior, &amp; perforamina penetrent alij tubi ad ip­<lb></lb>
ſos PO aptati, in quibus hæc inſideant.</s><s id="s.001033"> in vno quidem <lb></lb>
paſſerculus habens interiora vacua, vt aquam ſuſcipere <lb></lb>
poſsit, ipſe igitur tubus, in quo inſidet, inflectitur ha­<lb></lb>
bens phthongarium ex ijs, quę fiunt ad tranſmittendas <lb></lb>
voces.</s><s id="s.001034"> inflexio autem vſque ad aquam penetret in paſsir­<lb></lb>
culo.</s><s id="s.001035"> Quando igitur vox phthongarij procedit in a­<lb></lb>
quam, vocem merulæ reddit.</s><s id="s.001036"> Rurſus alter tubus habet <lb></lb>
&amp; ipſe alium tubum ſibi coaptatum, in quo inſidet ani­<lb></lb>
mal in effigiem Tritonis efformatum, &amp; in ore <expan abbr="buccinã">buccinam</expan>  <lb></lb>
tenens.</s><s id="s.001037"> Rurſus autem hic ipſe tubus, in quo inſidet, ha­<lb></lb>
bet lingulam &amp; codona, vt fieri conſueuit.</s><s id="s.001038"> procedens <lb></lb>
igitur vapor &amp; lingulæ &amp; codoni coniunctus buccinæ ſo­<lb></lb>
num perficit.</s><s id="s.001039"> itaque experientia conſiderabimus, quan­<lb></lb>
<pb pagenum="156"></pb>
<figure></figure>
<pb pagenum="157"></pb>
do foramen reſpondeat MO tubo, &amp; quando tubo NP, <lb></lb>
&amp; quando ipſi X impoſito animali.</s><s id="s.001040"> atque hęc cognoſcen­<lb></lb>
tes ſigna quædam in ipſis notabimus ad clauum KL, vt <lb></lb>
<expan abbr="quãdo">quando</expan> velimus ipſum buccina canere.</s><s id="s.001041"> quando rurſus ve­<lb></lb>
limus ipſum ſufflare, ſufflet.</s><s id="s.001042"> &amp; <expan abbr="quãdo">quamdo</expan> velimus, merula vo­<lb></lb>
cem reddat.</s><s id="s.001043"> Quod autem attinet ad craterem, &amp; ad a­<lb></lb>
quam calidæ aſcenſum, quemadmodum &amp; ante dictum <lb></lb>
eſt, ita fiat.</s> <lb></lb></p>

<p type="head"><s id="s.001044">LXXV.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001045">Hydraulici inſtrumenti conſtructio.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001046">Sit <expan abbr="quædã">quædam</expan> arula ænea ABCD, in qua ſit aqua, &amp; in aqua  <lb></lb>
concauum hemiſphærium inuerſum, quod furnus appel­<lb></lb>
latur EFGH, habens in humido defluxum, ad partes, <lb></lb>
quæ in fundo ſunt.</s><s id="s.001047"> à vertice autem ipſius duo producan­<lb></lb>
tur tubi ſimul cum eo perforati, qui ſunt circa arulam, <lb></lb>
quorum vnus GKLM in exteriorem arulę partem incur­<lb></lb>
uetur, ſimul perforatas cum modiolo NXOP habente <lb></lb>
os infra, &amp; interiorem ſuperficiem rectam ad embolum.</s><s id="s.001048"> <lb></lb>
huic autem embolus RS aptetur ita, ut aer ingredi non <lb></lb>
poſsit.</s><s id="s.001049"> atque embolo iungatur regula TY ualde firma, <lb></lb>
ad <expan abbr="quã">quam</expan> aptetur alia regula Y <foreign lang="grc">F</foreign>, mota circa <expan abbr="clauũ">clauum</expan> in Y, &amp; <lb></lb>
circumacta ad <expan abbr="rectã">rectam</expan> regulam <foreign lang="grc">Y</foreign> Q firmiter ſtabilitam.</s><s id="s.001050"> At <lb></lb>
modiolo NXOP imponatur ad fundum alter modiolus <lb></lb>
paruus <foreign lang="grc">W</foreign> ſimul cum ipſo perforatus, &amp; coopertus ex par­<lb></lb>
te ſuperiori, <expan abbr="habensq́">habensque</expan> foramen, per quod aer in modio­<lb></lb>
lum ingrediatur.</s><s id="s.001051"> ſub foramine autem ſit laminula ip­<lb></lb>
ſum obturans, <expan abbr="detentaq́">detentaque</expan> à quibuſdam clauis capita ha­<lb></lb>
bentibus, ne excedat, quam vocant platiſmation.</s><s id="s.001052"> præ­<lb></lb>
terea ab hemiſphærio EFGH alter producatur tubus FV <lb></lb>
ſimul perforatus cum alio tubo tranſuerſo VZ, in quo im­<lb></lb>
<pb pagenum="158"></pb>
<figure></figure>
ponatur tibiæ cum ipſo perforatæ <foreign lang="grc">α</foreign>, <expan abbr="habeatesq́">habeatesque</expan> ex par­<lb></lb>
tibus inferioribus tamquam gloſſocoma ſimul perforata <lb></lb>
cum ipſis, quorum ora <foreign lang="grc">β</foreign> aperta ſint.</s><s id="s.001053"> &amp; per ora impellan­<lb></lb>
tur opercula, quæ foramina habeant, ita ut operculis in­<lb></lb>
ductis eorum foramina reſpondeant foraminibus tibia­<lb></lb>
rum; eductis autem ijſdem foramina permutentur, &amp; ti­<lb></lb>
bias obturent.</s><s id="s.001054"> Si igitur regula tranſuerſa ex parte xxx im­<lb></lb>
pellatur in partem inferiorem, embolus RS aſcendens <lb></lb>
expellet aerem in modiolo NXOP contentum, qui qui­<lb></lb>
dem aer claudet foramen, quod eſt in paruo modiolo <lb></lb>
per iam dictum platyſmation.</s><s id="s.001055"> procedet autem per tu­<lb></lb>
bum MLKG in furnum, &amp; ex furno in tranſuerſum tu­<lb></lb>
<pb pagenum="159"></pb>
bum VZ per tubum PV.</s><s id="s.001056"> deinde ex tranſuerſo tubo in ti­<lb></lb>
bias, quando earum foramina foraminibus operculorum <lb></lb>
reſpondeant; hoc eſt quando opercula inducta ſint, vel <lb></lb>
omnia, vel aliqua eorum.</s><s id="s.001057"> Vt igitur quando volumus ti­<lb></lb>
bias aliquas ſonare, earum foramina aperiantur, &amp; quan­<lb></lb>
do volumus ceſſare, claudantur, ita faciemus.</s><s id="s.001058"> Intelliga­<lb></lb>
tur vnum aliquod ex gloſſocomis ſeorſum poſitum <foreign lang="grc">γ δ</foreign>,  <lb></lb>
cuius os ſit <foreign lang="grc">δ</foreign>, tibia vero ſimul cum eo perforata <foreign lang="grc">ε</foreign>, &amp; o­<lb></lb>
perculum ipſi congruens <foreign lang="grc">ζ σ</foreign>, quod foramen habet <foreign lang="grc">κ</foreign>, à ti­<lb></lb>
bia <foreign lang="grc">ε</foreign> permutatum.</s><s id="s.001059"> Sit præterea cubitulus trimembris  <lb></lb>
<foreign lang="grc">ς θ κ λ</foreign>, cuius membrum <foreign lang="grc">ς τ θ</foreign> coniunctum ſit operculo <lb></lb>
<foreign lang="grc">ζ ς τ</foreign>, &amp; ad <foreign lang="grc">θ κ</foreign> circa clauum moueatur.</s><s id="s.001060"> Si igitur manu de­<lb></lb>
ducemus extremum cubituli <foreign lang="grc">λ</foreign>, ad <foreign lang="grc">δ</foreign> oſculum gloſſoco­<lb></lb>
mi tranſferemus operculum in partem interiorem, &amp; <lb></lb>
cum in partem interiorem inciderit, tunc <expan abbr="foramẽ">foramen</expan> quod <lb></lb>
eſt in ipſo tibijs reſpondens efficitur.</s><s id="s.001061"> Vt autem quando <lb></lb>
manum auferamus operculum ſua ſponte extrahatur, &amp; <lb></lb>
tibiam permutet, hæc fient.</s><s id="s.001062"> Subijciatur ſub gloſſocomis <lb></lb>
regula æqualis tubo VZ &amp; ipſi parallela <foreign lang="grc">μ ν</foreign>, in qua infi­<lb></lb>
gantur ſpatulæ corneæ robuſtæ, &amp; inflexæ quarum una <lb></lb>
eſt O, poſita ad gloſſocomum <foreign lang="grc">γ δ</foreign>.</s><s id="s.001063"> ab extremo autem ip­<lb></lb>
ſius neruus alligatus referatur circa extremum <foreign lang="grc">θ</foreign>, ita vt  <lb></lb>
operculo intus impulſo neruus extendatur.</s><s id="s.001064"> Itaque ſi de­<lb></lb>
ducentes extremum cubituli <foreign lang="grc">λ</foreign> operculum in partem in­<lb></lb>
teriorem impellamus, neruus attrahet ſpatulam, ut in­<lb></lb>
flexionem ipſius vi erigat.</s><s id="s.001065"> quando <expan abbr="autẽ">autem</expan> dimittamus, rur­<lb></lb>
ſus ſpatula in priſtinum locum reſtituta, inflexaq́ue oris <lb></lb>
operculum extrahet, adeo vt foramen permutetur.</s><s id="s.001066"> His <lb></lb>
igitur in unoquoque gloſſocomo conſtitutis, quando vo­<lb></lb>
lumus aliquas tibiarum ſonare, digitis deducemus cubi­<lb></lb>
tulos, qui ſunt circa ipſas: &amp; quando volumus non am­<lb></lb>
plius ſonare digitos eleuabimus, &amp; tunc ceſſabunt attra­<lb></lb>
ctis operculis.</s><s id="s.001067"> Aqua vero quæ eſt in arula ideo inijcitur, <lb></lb>
<pb pagenum="160"></pb>
vt aer ſuperabundans in furno, qui ſcilicet modiolo <lb></lb>
impulſus aquam eleuat, contineatur, tibijſq́ue ſonanti­<lb></lb>
bus ſuppeditetur.</s><s id="s.001068"> At embolus RS ſurſum impulſus, vt <lb></lb>
dictum eſt, aerem, qui in modiolo continetur in <expan abbr="furnũ">furnum</expan> <lb></lb>
exprimit; deductus vero aperit platyſmation exiſtens <lb></lb>
in paruo modiolo, per quod modiolus aere extrinſecus <lb></lb>
impletur, vt rurſum embolus in partem ſuperiorem im­<lb></lb>
pulſus ipſum in furnum exprimat.</s><s id="s.001069"> Melius autem eſt &amp; <lb></lb>
regulam TY circa clauum moueri ad Y circa fibulam <lb></lb>
vnam exiſtentem in fundo emboli, per quam oporte­<lb></lb>
bis clauum impelli, vt embolus non conuertatur, ſed re­<lb></lb>
ctus impellatur ſurſum, &amp; deducatur.</s> <lb></lb></p>

<pb pagenum="161"></pb>
<p type="head"><s id="s.001070">LXXVI.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001071">Organi conſtructio vt vento perflante ſo­<lb></lb>
nus tibiæ reddatur.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001072">Sint tibiæ A tubus autem tranſuerſus cum ipſis perfo­<lb></lb>
foratus BC, &amp; rectus DE, ex quo alius tranſuerſus EF <lb></lb>
pertinens in mediolum GH, habentem ſuperficiem in­<lb></lb>
teriorem  ad embolum rectam, huic autem aptetur em­<lb></lb>
bolus KL, qui facile in ipſum ingredi poſsit, &amp; ipsi con­<lb></lb>
iuncta ſit regula MN appoſita alteri regulæ NX, quæ <lb></lb>
<figure></figure>
<pb pagenum="162"></pb>
circa axem PR circumagatur.</s><s id="s.001073"> &amp; ad N quidem ſit par­<lb></lb>
uus clauus facile ſolubilis; ad X vero platyſmation appo­<lb></lb>
natur coniunctum cum XO, &amp; ipſi XO adhereat axis S <lb></lb>
circa cnodaces ferreos mobilis in pegmate, quod dedu­<lb></lb>
ci poſsit: axi vero S coniuncta ſint duo tympanula YV, <lb></lb>
quarum Y quidem paruas scytalas habeat, platyſmatio <lb></lb>
XO adiacentes, V vero platas habeat, quemadmodum <lb></lb>
ea, quæ anemaria vocantur.</s><s id="s.001074"> Quando igitur à vento per­<lb></lb>
cuſſæ feſtinant omnes, &amp; tympanulum V conuertunt, <lb></lb>
conuertitur etiam axis, quare &amp; Y tympanulum, &amp; quæ <lb></lb>
in ipſo ſunt ſcytalæ ex interuallo percutientes XO platyſ­<lb></lb>
mation, attollunt KL, &amp; abſcedente ſcytala, embolus <lb></lb>
deorſum feretur, exprimetq́ue aerem in modiolo con­<lb></lb>
tentum in fiſtulas, &amp; tibias, &amp; ſonum edet.</s><s id="s.001075"> licebit au­<lb></lb>
pegma axem habens ſemper ad ſpirantem ventum con­<lb></lb>
uertere, vt violentior, &amp; magis continuata <expan abbr="cõuerſio">conuerſio</expan> fiat.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001076">FINIS.</s> <lb></lb></p>

<p type="main"><s id="s.001077">VRBINI MDLXXV.</s> <lb></lb></p>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb></pb>
<pb></pb>
</chap>
</body>
<back></back>
</text>
</archimedes>